Αγώνα «επιβίωσης» θα δώσουν παραδοσιακά ευρωπαϊκά και ελληνικά προϊόντα, όπως η φέτα, το ελαιόλαδο και οι βρώσιμες ελιές, στη διάρκεια του επόμενου γύρου εμπορικών διαπραγματεύσεων στο πλαίσιο του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου στην Ινδονησία (3-6 Δεκεμβρίου).
Και αυτό γιατί μια ομάδα εξαιρετικά ισχυρών πολιτικά και οικονομικά κρατών εμφανίζεται αποφασισμένη να αμφισβητήσει το χαρακτηρισμό των ευρωπαϊκών Προϊόντων Ονομασίας Προέλευσης (ΠΟΠ). Η ελληνική φέτα πλέον αντιμετωπίζει τον κίνδυνο «νόμιμης αντιγραφής» από χώρες εκτός Ευρωπαϊκής Ενωσης.
Στην αναγνώριση του χαρακτηρισμού ως ΠΟΠ της φέτας εκτός Ε.Ε. αντιτίθεται μια ομάδα εξαιρετικά ισχυρών πολιτικά και οικονομικών «τρίτων» κρατών. ΗΠΑ, Καναδάς, Αυστραλία και Νέα Ζηλανδία δεν θέλουν με κανένα τρόπο να κατοχυρωθεί η φέτα ως «ελληνικό» ΠΟΠ διεθνώς.
Τούτο διότι κάτι τέτοιο θα απέκλειε ή στην καλύτερη περίπτωση θα έθετε περιορισμούς στην παραγωγή τυριού φέτα στις χώρες αυτές.
Θα έπρεπε δηλαδή ακόμη κι αν γινόταν παραγωγή λευκού τυριού με συστατικά ίδια με αυτά της ελληνικής φέτας, στη συσκευασία στην οποία θα πωλούνταν να αναφέρεται το προϊόν ως λευκό τυρί «τύπου ελληνικής φέτας». Ανάλογη διαπραγμάτευση θα γίνει και για Προϊόντα Γεωγραφικής Ενδειξης (ΠΓΕ) και ειδικότερα για το ελαιόλαδο και τις βρώσιμες ελιές.
Τίποτα όμως δεν θεωρείται εκ των προτέρων δεδομένο στις συνεδριάσεις του ΠΟΕ, αφού οι κατά περίπτωση συμμαχίες πλούσιων και φτωχών χωρών συχνά φέρουν απρόβλεπτα αποτελέσματα στις διαπραγματεύσεις τέτοιων διεθνών συναντήσεων. Εκτός αυτού η ελληνική αντιπροσωπεία δεν διαπραγματεύεται απευθείας στις συνόδους του Οργανισμού.
EUROKINISSI/ΚΑΤΩΜΕΡΗΣ ΚΩΣΤΑΣ
Επικεφαλής της ελληνικής αντιπροσωπείας στην Ινδονησία θα είναι ο υφυπουργός ανάπτυξης Νότης Μηταράκης.
Με βάση το δεδομένο της ενιαίας αγοράς η Ενωση διαπραγματεύεται ως αυτοτελής οικονομική οντότητα εκπροσωπώντας επισήμως όλα τα κράτη-μέλη. Ομως, λόγω των ειδικών ενδιαφερόντων κάθε ενός κράτους- μέλους, στις συνόδους συμμετέχουν και εθνικές αντιπροσωπείες με επικεφαλής σε κάθε περίπτωση τον υπουργό αρμόδιο για θέμα εξωτερικού εμπορίου.
Το ρόλο αυτό για την Ελλάδα παίζει σήμερα ο υφ. Ανάπτυξης Νότης Μηταράκης. Ο χαρακτηρισμός και η αναγνώριση ενός προϊόντος ως ΠΟΠ ή ΠΓΕ έχει πολλαπλή σημασία.
Κατ’ αρχήν είναι προς όφελος των παραγωγών, μεταποιητών αφού ο ανταγωνισμός που αναπτύσσεται μεταξύ αυτών που δικαιούνται τις εν λόγω ενδείξεις ενισχύει την αξιοπιστία αυτών των προϊόντων στα μάτια των καταναλωτών.
Οι παραγωγοί, ιδίως μειονεκτικών και απομακρυσμένων περιοχών, έχουν τη δυνατότητα να προωθήσουν εύκολα προϊόντα που παρουσιάζουν εξειδικευμένα χαρακτηριστικά, βελτιώνοντας το εισόδημά τους με τις καλύτερες τιμές στην αγορά.
Επίσης είναι προς όφελος των καταναλωτών οι οποίοι πρέπει να έχουν σαφείς πληροφορίες για την καταγωγή του προϊόντος και να αγοράζουν προϊόντα με εγγύηση ως προς την ποιότητα και τα χαρακτηριστικά τους.
88 προϊόντα με ΠΟΠ
Η Ελλάδα έχει καταφέρει να κερδίσει τη σφραγίδα ΠΟΠ (Προστατευόμενη Ονομασία Προέλευσης) σε 88 προϊόντα, μεταξύ αυτών 20 τυριά, 10 ειδών ελιές και 27 ελαιόλαδα, 23 λαχανικά - φρούτα- όσπρια, 1 αρτοσκεύασμα και 1 παρασκεύασμα ψαριού (αυγοτάραχο Μεσολογγίου) και κάποια άλλα προϊόντα όπως είναι ο κρόκος Κοζάνης, το μέλι και προϊόντα μαστίχας, μαστιχέλαιου και τσίχλας Χίου.
Εξίσου πλούσια είναι και η λίστα με τα αναγνωρισμένα παραδοσιακά αλκοολούχα ποτά (τσίπουρο, ούζο, τσικουδιά, κουμκουάτ Κέρκυρας, η μαστίχα Χίου και το κίτρο Νάξου) στην οποία συνεχώς προστίθενται κι άλλα.
Ατζέντα της Ντόχα
Η λεγόμενη «αναπτυξιακή ατζέντα της Ντόχα», που άνοιξε για τον ΠΟΕ το 2001, έχει ως στόχο να ρυθμίσει μια σειρά από πολύ σημαντικά θέματα που άπτονται του διεθνούς εμπορίου. Κύριος στόχος είναι να τοποθετηθεί η ανάπτυξη στην καρδιά του παγκόσμιου συστήματος εμπορίου.
Τα συμπεράσματα των διαπραγματεύσεων θα πρέπει να ενισχύσουν τα οφέλη των αναπτυσσόμενων χωρών από τα κέρδη του διεθνούς εμπορίου και να συμβάλουν στην καταπολέμηση της φτώχειας.
Η διαπραγμάτευση μέσα από την ατζέντα της Ντόχα διεξάγεται σε τρεις διαφορετικούς πυλώνες.
-
Την πρόσβαση στην αγορά για τα γεωργικά προϊόντα (συμπεριλαμβανομένων δασμών και επιδοτήσεων), τα βιομηχανικά αγαθά (γνωστά επίσης ως «NAMA» ή «πρόσβαση των μη γεωργικών προϊόντων στις αγορές») και τις υπηρεσίες.
-
Τη θέσπιση κανόνων που αφορούν τη διευκόλυνση του εμπορίου και μέτρα αντιντάμπιγκ.
-
Την προώθηση συγκεκριμένων μέτρων ανάπτυξης.
Αντιδράσεις στη συμφωνία της Ενωσης με τον Καναδά
Εντείνονται οι διακομματικές αντιδράσεις για την εκχώρηση του ονόματος των ελληνικών Προϊόντων Ονομασίας Προέλευσης (ΠΟΠ) της «φέτας» και των «ελαιών Καλαμάτας», που ενδέχεται να προκαλέσει η επικύρωση της επικείμενης συμφωνίας δημιουργίας ζώνης ελευθέρων συναλλαγών μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ενωσης και του Καναδά.
Το βασικό επιχείρημα της διακομματικής πρωτοβουλίας είναι να αποφευχθεί το ενδεχόμενο να υπάρξει «δεδικασμένο» στη συμφωνία με τον Καναδά, το οποίο θα μπορέσουν να χρησιμοποιήσουν και άλλες τρίτες χώρες εφεξής, ενώ ταυτόχρονα να υπάρξει προστασία όλων των ελληνικών ΠΟΠ προϊόντων.
Οπως έγινε γνωστό στη διάρκεια χθεσινής συνέντευξης Τύπου που παραχώρησαν οι βουλευτές Γεώργιος Κασαπίδης (ανεξάρτητος), Αγγελική Γκερέκου (ΠΑΣΟΚ) και Πάρις Μουτσινάς (ανεξάρτητος), ήδη ο αριθμός των βουλευτών που τάσσονται κατά της επικύρωσης της συμφωνίας ανέρχεται στους 100, με τη συλλογή υπογραφών να συνεχίζεται, ενώ παράλληλα αναμένεται να κατατεθεί εκ νέου επίκαιρη ερώτηση στη Βουλή.
«Το συγκεκριμένο έγγραφο δεν έχει λογική ούτε εξυπηρετεί τα εθνικά συμφέροντα, αντίθετα δίνεται η δυνατότητα μετά το 2015 στον Καναδά να μπορεί να διαθέσει στις αγορές λευκά τυριά υπό την ονομασία φέτα ή τύπου φέτα» ανέφερε ο κ. Κασαπίδης, προσθέτοντας ότι η εξέλιξη απειλεί περί τις 400.000 μόνιμες θέσεις εργασίας που είναι πίσω από το τελικό προϊόν της φέτας, καθώς και 150.000 δυνητικές θέσεις εργασίας που θα προέκυπταν από την προοπτική της αύξησης των εγχώριων εξαγωγών του προϊόντος.
Από την πλευρά της, η κα Γκερέκου υπογράμμισε πως η εν λόγω συμφωνία με τον Καναδά έχει πολλά γκρίζα σημεία και αναρωτήθηκε εάν υπάρχει επί της ουσίας περιθώριο πολιτικής διαπραγμάτευσης ή όχι. Ωστόσο σημείωσε πως «με αφορμή τη φέτα θα πρέπει να ανοίξει ένας ουσιαστικός διάλογος για όλα τα ΠΟΠ προϊόντα ώστε να ενισχυθεί η προστιθέμενη αξία του αγροτικού μας πλούτου».
Δριμεία κριτική κατά των αρμόδιων υπουργών εξαπέλυσε ο κ. Μουτσινάς, ο οποίος υπογράμμισε ότι «δεν έχει υπάρξει καμία ενημέρωση του Κοινοβουλίου για θέματα στα οποία διακυβεύονται σοβαρά εθνικά συμφέροντα».
Στη σπουδαιότητα δημιουργίας διεπαγγελματικής οργάνωσης για τη φέτα στάθηκε ο καθηγητής Γεωπονικής Εμμανουήλ Ανυφαντάκης (τ. πρόεδρος Εθνικής Επιτροπής Γάλακτος), ο οποίος στηρίζει την πρωτοβουλία των βουλευτών, σημειώνοντας «ότι η εν λόγω συμφωνία σε καμία περίπτωση δεν είναι επωφελής για τη χώρα μας».
Αγροτικές επιδοτήσεις
Ενα ακόμη δύσκολο έργο της ελληνικής αποστολής στην 9η σύνοδο του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου στην Ινδονησία, θα είναι και η διατήρηση ως έχει της κοινής αγροτικής πολιτικής της Ε.Ε., ειδικά στο κομμάτι που συνδέεται με τις αγροτικές επιδοτήσεις.
Κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων του ΠΟΕ τα τελευταία χρόνια διεξάγεται ένας συνεχής πόλεμος μεταξύ πλούσιων και φτωχών χωρών.
Οι πλούσιες χώρες (κυρίως τα κράτη-μέλη της Ε.Ε.) θέλουν να διατηρήσουν προστατευτικά μέτρα για τη διατήρηση του δικού τους γεωργικού τομέα.
Οι φτωχές χώρες, οι οικονομίες των οποίων είναι βασικά αγροτικές (Ινδία, Βόρεια Αφρική, Λατινική Αμερική), πιέζουν για άρση του προστατευτισμού ώστε οι αγορές να ανοίξουν για τα δικά τους προϊόντα.
Οδικές μεταφορές
Τέλος, άλλο ένα σημαντικό θέμα της συνόδου που αφορά στην Ελλάδα θα είναι το διαμετακομιστικό εμπόριο και ειδικότερα η transit διέλευση οδικών εμπορευματικών μεταφορών.
Οπως τόνισε χθες ο υφυπουργός Ανάπτυξης κ. Μηταράκης, στη φάση αυτή η Ελλάδα θα επιδιώξει η απελευθέρωση των transit διελεύσεων να γίνει μόνο μέσω διμερών συμφωνιών, οι οποίες θα λαμβάνουν υπόψη τους τις τοπικές περιβαλλοντικές και κυκλοφοριακές ιδιαιτερότητες.
Διευκρίνισε ότι το θέμα αυτό έχει ιδιαίτερη σημασία εξαιτίας των εκτεταμένων διελεύσεων που επιδιώκει από το χώρο της Θράκης η Τουρκία, η οποία όμως δεν τηρεί τους κανονισμούς ασφαλείας της Ε.Ε.
ΤΑΣΟΣ ΔΑΣΟΠΟΥΛΟΣ - ΔΑΝΑΗ ΑΛΕΞΑΚΗ
