Μέτρα ενίσχυσης της εισπρακτικής δυνατότητας των ασφαλιστικών ταμείων και καταπολέμησης της εισφοροδιαφυγής περιλαμβάνει κατά κύριο λόγο το νομοσχέδιο του υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας, το οποίο κατατέθηκε χθες στη Βουλή.
Σύμφωνα με την έκθεση του Γενικού Λογιστηρίου, από τις προωθούμενες διατάξεις αναμένεται ετήσια εξοικονόμηση δαπάνης 20.000.000 ευρώ, επί του κρατικού προϋπολογισμού, από τη διασταύρωση στοιχείων σχετικά με τα καταβαλλόμενα προνοιακά επιδόματα.
Επιπλέον, υπολογίζεται ότι θα υπάρξει αύξηση εσόδων από την επιβολή προστίμων σε βάρος των εργοδοτών, όταν αυτοί δεν συμπεριλαμβάνουν στην Αναλυτική Περιοδική Δήλωση εργαζόμενους που έχουν δηλωθεί από το σύστημα ΕΡΓΑΝΗ.
ΒΟΥΛΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ
Εκτιμάται παράλληλα ότι θα υπάρξει αύξηση εσόδων 50.000.000 ευρώ επί των προϋπολογισμών των ΕΤΕΑ, ΤΑΠΙΤ και ΤΑΥΤΕΚΩ από τη θέσπιση υποχρέωσης στους εργοδότες να αποδίδουν και τις εισφορές των ΕΤΕΑ, ΤΑΠΙΤ και ΤΑΥΤΕΚΩ με την Αναλυτική Περιοδική Δήλωση.
Επί του προϋπολογισμού του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ προβλέπεται ετήσια αύξηση εσόδων, από τον περιορισμό της αδήλωτης εργασίας και την αυστηροποίηση του πλαισίου ελέγχου των δηλωθεισών και καταβληθεισών εισφορών. Η αύξηση αυτή εκτιμάται σε 350.000.000 ευρώ -50 εκατομμύρια ευρώ από τον περιορισμό της αδήλωτης εργασίας και 300 εκατομμύρια ευρώ από την αυστηροποίηση του ελέγχου των δηλωθεισών και καταβληθεισών εισφορών.
Αναλυτικά το νομοσχέδιο:
Αρθρο 1
Ενταξη στην ΑΠΔ του ΙΚΑ ΕΤΑΜ των ασφαλιστικών εισφορών υπέρ των 12 τομέων του ΤΑΠΙΤ και των τομέων και του κλάδου ασφάλισης προσωπικού ΔΕΗ του ΤΑΥΤΕΚΩ
«1. Από 1.12.2013 ο εργοδότης υποχρεούται να δηλώνει τις ασφαλιστικές εισφορές υπέρ του Ενιαίου Ταμείου Επικουρικής Ασφάλισης (ΕΤΕΑ), του Ταμείου Πρόνοιας Ιδιωτικού Τομέα (ΤΑΠΙΤ) και του Ταμείου Ασφάλισης Υπαλλήλων Τραπεζών και Επιχειρήσεων Κοινής Ωφέλειας (ΤΑΥΤΕΚΩ) για τους μισθωτούς που υπάγονται στην ασφάλιση του ΙΚΑ - ΕΤΑΜ στην Αναλυτική Περιοδική Δήλωση (ΑΠΔ), που υποβάλλει σύμφωνα με την ισχύουσα για το ΙΚΑ-ΕΤΑΜ νομοθεσία.
Την υποχρέωση υποβολής ΑΠΔ έχουν και οι αυτοαπασχολούμενοι ήδη ασφαλισμένοι στο ΕΤΕΑ, το ΤΑΠΙΤ και το ΤΑΥΤΕΚΩ. Με απόφαση του Υπουργού Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας δύνανται να ορίζονται κι άλλες κατηγορίες μισθωτών που θα υπάγονται υποχρεωτικά στην υποβολή ΑΠΔ.
2. Με απόφαση του Υπουργού Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας, που εκδίδεται εντός δεκαπέντε (15) ημερών από τη δημοσίευση του παρόντος νόμου, μετά από γνώμη των Διοικητικών Συμβουλίων του ΙΚΑ - ΕΤΑΜ, του ΕΤΕΑ, του ΤΑΠΙΤ και του ΤΑΥΤΕΚΩ καθορίζεται ο τρόπος και ο χρόνος είσπραξης και απόδοσης των ασφαλιστικών εισφορών στα οικεία Ταμεία, το ύψος της αποζημίωσης - προμήθειας του ΙΚΑ για το σχετικό έργο και ρυθμίζεται και κάθε άλλο ειδικό θέμα ή λεπτομέρεια σχετικά με την εφαρμογή του παρόντος άρθρου».
Αρθρο 2
Πρόστιμο για τη μη καταγραφή στην ΑΠΔ εργαζομένων που έχουν δηλωθεί στην «ΕΡΓΑΝΗ»
«Μετά το πρώτο εδάφιο της περίπτωσης γ’ της παραγράφου 1 του άρθρου 7 του ν.2972/2001 (ΦΕΚ 291, Α΄), όπως ισχύει, προστίθεται εδάφιο ως ακολούθως:
«Ειδικά στην περίπτωση που στην ΑΠΔ δεν περιληφθεί εργαζόμενος ή εργαζόμενοι που απασχολήθηκαν στην επιχείρηση κατά το χρονικό διάστημα στο οποίο αναφέρεται η ΑΠΔ οι οποίοι έχουν δηλωθεί στο Πληροφοριακό Σύστημα ''ΕΡΓΑΝΗ'' της υποπαραγράφου ΙΑ.3. της παραγράφου ΙΑ του άρθρου πρώτου του νόμου 4152/2013 (ΦΕΚ Α' 107) επιβάλλεται στον εργοδότη από την Ειδική Υπηρεσία Ελέγχου Ασφάλισης (ΕΥΠΕΑ) και κάθε άλλο αρμόδιο ελεγκτικό όργανο αυτοτελής διοικητική κύρωση (πρόστιμο) ίση με την επιβαλλόμενη από τους αρμόδιους Επιθεωρητές Εργασίας ή Ειδικούς Επιθεωρητές Εργασίας για την παράβαση της μη αναγραφής εργαζομένου στον πίνακα προσωπικού δυνάμει της υπ' αριθμόν 27397/122/19.08.2013 (ΦΕΚ Β' 2062) υπουργικής απόφασης όπως εκάστοτε ισχύει».
Αρθρο 3
Ενίσχυση μηχανισμού ελέγχου Δηλωθεισών - Καταβληθεισών Εισφορών
«Το άρθρο 17 του νόμου 4075/2012 (ΦΕΚ Α' 89) αναδιατυπώνεται ως εξής: ''Ελεγχος Δηλωθεισών - Καταβληθεισών Εισφορών''
Εντός του επομένου του μήνα υποβολής των Αναλυτικών Περιοδικών Δηλώσεων, όπως η υποβολή αυτή προβλέπεται στο άρθρο 14 του νόμου 4075/2012 (ΦΕΚ Α' 89) που τροποποιήθηκε με την παράγραφο 10 του άρθρου 35 του νόμου 4111/2013 (ΦΕΚ Α' 18), διενεργείται από το ΙΚΑ-ΕΤΑΜ μηχανογραφικός έλεγχος σύγκρισης δηλωθεισών και καταβληθεισών εισφορών για κάθε προηγούμενη μισθολογική περίοδο.
Ο έλεγχος Δηλωθεισών - Καταβληθεισών ασφαλιστικών εισφορών καθιερώνεται υποχρεωτικά ως τυπική ελεγκτική διαδικασία και ολοκληρώνεται εντός του επομένου του μήνα υποβολής της ΑΠΔ μηνός.
Εάν από τη διενέργεια του ελέγχου αυτού προκύψει ότι δεν έχουν καταβληθεί στο σύνολό τους οι εισφορές που δηλώθηκαν στην ΑΠΔ, εκδίδεται η σχετική Πράξη Επιβολής Εισφορών σε βάρος του υπόχρεου υποβολής ΑΠΔ, σύμφωνα με τα οριζόμενα στις οικείες διατάξεις εκάστου φορέα ή πράξη βεβαίωσης οφειλής σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 101 του νόμου 4172/2013 (ΦΕΚ Α 167) κατά περίπτωση.
Εντός 15 εργασίμων ημερών από τη λήξη της προθεσμίας περάτωσης της ελεγκτικής διαδικασίας αυτής αποστέλλεται στη Γενική Διεύθυνση Οικονομικών Υπηρεσιών του Υπουργείου Εργασίας Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας συνοπτική αναφορά που περιλαμβάνει τουλάχιστον το πλήθος και το ύψος των υποβληθεισών και καταβληθεισών ασφαλιστικών εισφορών και των εκδοθέντων Πράξεων Επιβολής Εισφορών ή Πράξεων Βεβαίωσης Οφειλής.
Η μη εφαρμογή των ανωτέρω συνιστά παράβαση καθήκοντος κατά τα οριζόμενα στο άρθρο 259 του Ποινικού Κώδικα».
Αρθρο 4
Ρύθμιση θεμάτων «διαδοχικής» επικουρικής ασφάλισης σε φορείς Επικουρικής ασφάλισης Δημοσίου και φορείς του άρθρου 2 παρ.4 του ν.2084/1992 και Ταμείων επαγγελματικής ασφάλισης υποχρεωτικής ασφάλισης του ν. 4052/2012
«1. Από 1.3.2013 χρόνος ασφάλισης που έχει διανυθεί μεταξύ φορέων Επικουρικής ασφάλισης Δημοσίου και φορέων του άρθρου 2 παρ.4 του ν.2084/1992 και Ταμείων επαγγελματικής ασφάλισης υποχρεωτικής ασφάλισης του ν. 4052/2012, άρθρου 36 παρ. 4 (ΦΕΚ 41 Α) συνυπολογίζεται για τη θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος και τον υπολογισμό του ποσού της σύνταξης.
2. Το ποσό της σύνταξης σε κάθε φορέα υπολογίζεται σύμφωνα με τις ισχύουσες κατά το χρόνο καταβολής των εισφορών διατάξεις για το σύνολο του χρόνου που έχει διανυθεί στον οικείο φορέα και χορηγείται ποσό που αντιστοιχεί στο χρόνο που διανύθηκε σε κάθε Ταμείο.
Για αιτήσεις που έχουν υποβληθεί πριν από την 1.3.2013, η σύνταξη υπολογίζεται σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις περί διαδοχικής ασφάλισης.
Κάθε φορέας απονέμει στο δικαιούχο το ποσό σύνταξης που αναλογεί στο χρόνο που διανύθηκε σε αυτόν, χωρίς να τηρούνται αλληλόχρεοι λογαριασμοί.
3. Με απόφαση του Υπουργού Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας, μετά γνώμη των ως άνω Ταμείων Επαγγελματικής Ασφάλισης και γνώμη της Εθνικής Αναλογιστικής Αρχής, ρυθμίζεται κάθε θέμα αναγκαίο για τη ρύθμιση του παρόντος.
4. Οι αποφάσεις των αναφερομένων στην παράγραφο 4 του άρθρου 36 του ν. 4052/2012 νομικών προσώπων σχετικά με την υπαγωγή στην ασφάλιση, τις παροχές και τη βεβαίωση των εισφορών αποτελούν εκτελεστές διοικητικές πράξεις».
Αρθρο 5
Ενοποίηση των ποσοστών εισφοράς και των ασφαλιστέων αποδοχών στο ΕΤΕΑ
«1. Από 1.12.2013 το ποσό της εισφοράς στο Ενιαίο Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης (ΕΤΕΑ) όλων των μισθωτών, ασφαλισμένων πριν και μετά την 1.1.1993, υπολογίζεται σε ποσοστό 3% για τον ασφαλισμένο και σε ποσοστό 3% για τον εργοδότη επί των πάσης φύσεως αποδοχών του εργαζόμενου, σύμφωνα με την παρ. 2 του άρθρου 22 του ν. 2084/1992, όπως ισχύει, και με την επιφύλαξη των διατάξεων της παρ. 2 του άρθρου 1 του ν. 4024/2011 (Α'226).
Η πρόσθετη ειδική εισφορά στο ΕΤΕΑ ορίζεται: α) για τους υπαγόμενους στα βαρέα και ανθυγιεινά επαγγέλματα σε 2% και βαρύνει τον ασφαλισμένο κατά 1,25% και τον εργοδότη κατά 0,75% και β) για τους απασχολούμενους σε υπόγειες στοές μεταλλείων - λιγνιτωρυχείων, σε υποθαλάσσιες εργασίες, καθώς και σε ορυχεία, σταθμούς παραγωγής και δίκτυα της ΔΕΗ ορίζεται σε 3% και βαρύνει κατά 2% τον εργοδότη και κατά 1% τον ασφαλισμένο.
2. Από 1.12.2013 το ποσό της εισφοράς των αυτοαπασχολούμενων ήδη ασφαλισμένων στο Ενιαίο Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης (ΕΤΕΑ) υπολογίζεται σε ποσοστό 6% επί της ασφαλιστικής κατηγορίας στην οποία καταβάλλονται εισφορές στον αντίστοιχο φορέα κύριας ασφάλισης και βαρύνει τους ασφαλισμένους.
3. Από την έναρξη ισχύος του παρόντος άρθρου καταργείται το δεύτερο, τρίτο και τέταρτο εδάφιο της παρ. 1 του άρθρου 38 του ν. 4052/2012 (Α' 42), καθώς και κάθε άλλη αντίθετη με τα οριζόμενα στο παρόν άρθρο διάταξη».
Αρθρο 6
Επέκταση κάλυψης εργοσήμου στους απασχολούμενους αποκλειστικά και μόνο κατά τη διεξαγωγή αθλητικών αγώνων
«Στην περίπτωση Δ της παραγράφου 1 του άρθρου 20 του Ν.3863/2010 (ΦΕΚ Α' 115), όπως ισχύει προστίθεται υποπερίπτωση δδ ως εξής:
δδ) Το απασχολούμενο προσωπικό από ΠΑΕ, ΚΑΕ και λοιπά νομικά πρόσωπα επαγγελματικού και ερασιτεχνικού αθλητισμού κερδοσκοπικά ή μη, αποκλειστικά και μόνο κατά τη διεξαγωγή αθλητικών αγώνων στα γήπεδα παντός είδους αθλητικών αγώνων, αμειβόμενο με την ώρα, την ημέρα, σε τακτά ή μη χρονικά διαστήματα».
Αρθρο 7
Διατάξεις Ταμείου Ασφάλισης Υπαλλήλων Τραπεζών και Επιχειρήσεων Κοινής Ωφέλειας (ΤΑΥΤΕΚΩ)
«1. Ο πενταετής χρονικός περιορισμός της διάθεσης και απόσπασης προσωπικού που προβλέπεται από τις διατάξεις της παραγράφου 4 του άρθρου 6 και των παραγράφων 1 και 4 του άρθρου 81 του νόμου 3655/2008 (ΦΕΚ 58 Α), παρατείνεται από την ημερομηνία λήξεώς του για τρία (3) ακόμη έτη.
Κατά τα λοιπά ισχύουν τα προβλεπόμενα στις διατάξεις της παραγράφου 4 του άρθρου 6 και των παραγράφων 1 και 4 του άρθρου 81 του νόμου 3655/2008 (ΦΕΚ Α 58).
Με απόφαση των διοικήσεων των οργανισμών που διαθέτουν προσωπικό στο ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, ΤΑΥΤΕΚΩ και ΕΤΕΑ βάσει των ως άνω διατάξεων, και ύστερα από αίτημα των εν λόγω Φορέων Κοινωνικής Ασφάλισης, μπορεί να ανακαλείται ή να διατίθεται προσωπικό με τους ίδιους όρους.
2. Στους υπαλλήλους που υπηρετούν στο ΤΑΥΤΕΚΩ και προέρχονται από Υπηρεσίες των οποίων το προσωπικό υπάγεται στην ασφάλιση του Ταμείου, δύναται να ανατίθενται καθήκοντα προϊσταμένων οργανικών μονάδων του ΤΑΥΤΕΚΩ, εφόσον οι εν λόγω υπάλληλοι έχουν επιλεγεί από τις υπηρεσίες προέλευσής τους, προϊστάμενοι αντιστοίχου επιπέδου οργανικής μονάδας και ελλείπουν από το Ταμείο τακτικοί υπάλληλοι οι οποίοι πληρούν τις προϋποθέσεις που προβλέπονται από την κείμενη νομοθεσία για την τοποθέτησή τους σε θέσεις προϊσταμένων».
Αρθρο 8
Διατάξεις Γενικής Γραμματείας Πρόνοιας
«1. Στην παράγραφο 13 του άρθρου 9 του ν.4109/2013 (Α' 16) προστίθεται παράγραφος γ ως εξής:
γ. Τα Κέντρα Κοινωνικής Πρόνοιας πραγματοποιούν δαπάνες και λειτουργούν μέχρι το τέλος του οικονομικού έτους (31.12.2013) με τους εγκεκριμένους προϋπολογισμούς των Μονάδων Κοινωνικής Φροντίδας του άρθρου 15 του ν.3329/2005 (Α' 51), όπως αυτοί εγκρίθηκαν και τροποποιήθηκαν ή θα τροποποιηθούν, κατόπιν απόφασης του Υπουργού Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας.
Η εκτέλεση των προϋπολογισμών γίνεται από τα Κέντρα Κοινωνικής Πρόνοιας που συστήνονται με το παρόν άρθρο. Διαγωνισμοί που τυχόν βρίσκονται σε εξέλιξη συνεχίζονται από τα Διοικητικά Συμβούλια των συγχωνευόμενων Κέντρων Κοινωνικής Πρόνοιας και βαρύνουν τους εγκεκριμένους προϋπολογισμούς των Μονάδων Κοινωνικής Φροντίδας.
2. Στην παράγραφο 4 του άρθρου 9 του ν. 4109/2013 (Α'16) οι λέξεις ''την εκπροσώπηση των εργαζομένων του Κ.Π.Π.'' αντικαθίστανται από τις λέξεις ''την εκπροσώπηση των εργαζομένων του συνιστώμενου Κ.Κ.Π., κατόπιν εκλογών εκ του συνόλου των εργαζομένων του Κ.Κ.Π., σύμφωνα με την ισχύουσα διαδικασία''».
Αρθρο 9
Λοιπές Διατάξεις Γενικής Γραμματείας Κοινωνικών Ασφαλίσεων
1. Η Εθνική Αναλογιστική Αρχή (Ε.Α.Α.) εξαιρείται από τις διατάξεις του νόμου 2472/1997 (ΦΕΚ Α' 50) αναφορικά με τα στοιχεία που συλλέγει και επεξεργάζεται κατά την άσκηση των αρμοδιοτήτων της.
2. Κατόπιν έγγραφου ή ηλεκτρονικού αιτήματος της αρμόδιας διεύθυνσης της ''ΗΔΙΚΑ Α.Ε.'' και χωρίς να απαιτείται προηγούμενη άδεια από την Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα, το Ταμείο Πρόνοιας Δημοσίων Υπαλλήλων (ΤΠΔΥ) υποχρεούται να παρέχει στην ''ΗΔΙΚΑ Α.Ε.'' κάθε διαθέσιμη πληροφορία σχετικά με τις καταβληθείσες μηνιαίες εισφορές εκάστου ασφαλισμένου, καθώς και τα μητρώα και στοιχεία ασφαλισμένων που έχει στην κατοχή του.
3. Η περίπτωση στ’ της παρ. 1 του άρθρου 67 του ν. 3371/2005 (Α' 178), αντικαθίσταται ως εξής:
στ) έναν (1) υπάλληλο του Υπουργείου Οικονομικών, Προϊστάμενο Διεύθυνσης ή Τμήματος ή υπάλληλο ΠΕ ή ΤΕ κατηγορίας με πενταετή τουλάχιστον υπηρεσία στο Υπουργείο Οικονομικών».
Ηλεκτρονική διασταύρωση
Αρθρο 10
Ηλεκτρονική διασταύρωση προνοιακών επιδομάτων
«1. Από τη δημοσίευση του παρόντος, η Γενική Γραμματεία Πρόνοιας αποστέλλει σε μηνιαία βάση στην ΗΔΙΚΑ Α.Ε. το ηλεκτρονικό αρχείο όλων των χορηγουμένων από αυτήν προνοιακών επιδομάτων για να καταχωριστεί στο πληροφοριακό σύστημα “ΗΛΙΟΣ” του Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας.
2. Η ΗΔΙΚΑ Α.Ε., ύστερα από την κοινοποίηση σε αυτήν του ηλεκτρονικού αρχείου κατά τα οριζόμενα στην παρ. 1 προβαίνει σε έλεγχο τυχόν διπλών χορηγήσεων επιδομάτων, στη διασταύρωση για τη χορήγηση ή μη σύνταξης στους λήπτες επιδομάτων, καθώς και στην ενημέρωση του συστήματος ηλεκτρονικής συνταγογράφησης σχετικά με τη δικαιούμενη ιατροφαρμακευτική περίθαλψη».
Αρθρο 11
Απόδοση ΑΜΚΑ από την ΗΔΙΚΑ Α.Ε. ταυτόχρονα με την υποβολή της αίτησης για τη χορήγηση του πιστοποιητικού γέννησης του νεογέννητου
«Η ''ΗΔΙΚΑ Α.Ε.'' αποδίδει σε άμεση σύνδεση και σε πραγματικό χρόνο, ταυτόχρονα με την υποβολή της αίτησης για τη χορήγηση πιστοποιητικού γέννησης του νεογέννητου, τον ΑΜΚΑ του».
