Ο νέος φόρος ακινήτων ΕΦΙΑ (Ενιαίος Φόρος Ιδιοκτησίας Ακινήτων), που θα ενσωματώνει το «χαράτσι» και τον ΦΑΠ και θα έχει στόχο την είσπραξη 2,650 δισ. ευρώ, «κλείδωσε» χθες καθώς, ύστερα από τις υποχωρήσεις της κυβέρνησης προκειμένου να ψηφιστεί το νομοσχέδιο που θα έρθει στη Βουλή και να αποφευχθεί γενικευμένη «ανταρσία», το σχέδιο που παρουσιάστηκε στις Κοινοβουλευτικές Ομάδες της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ πήρε το «πράσινο φως».
Ευνοημένοι θα είναι οι αγρότες που θα δουν την επιβάρυνση, σε σχέση με το αρχικό σχέδιο Ενιαίου Φόρου Ακινήτων, να μειώνεται κατά περίπου 160 εκατ. ευρώ, αλλά και οι μικροϊδιοκτήτες καθώς στα χαμηλής και μεσαίας αντικειμενικής αξίας ακίνητα θα μειωθούν οι συντελεστές με «κόστος» 300 - 500 εκατ. ευρώ.
Οι μεγάλοι «χαμένοι» είναι φυσικά οι «μεσαίοι» και «μεγάλοι» ιδιοκτήτες και σίγουρα όσοι έχουν ακίνητη περιουσία που η αντικειμενική της αξία υπερβαίνει τις 300.000 ευρώ, ποσό το οποίο -εκτός απροόπτου- θα καθοριστεί ως νέο αφορολόγητο όριο, αντικαθιστώντας αυτό των 200.000 ευρώ του ΦΑΠ.
Ουσιαστικά, με τις κινήσεις που έκανε η κυβέρνηση για να κατευνάσει τις αντιδράσεις και να διασκεδάσει τις εντυπώσεις κατάφερε, όπως πρώτη επεσήμανε η «Ν» (φ. 11.11.2013), να διατηρήσει τον ΦΑΠ προκειμένου να καλύψει τις απώλειες από τις ελαφρύνσεις των αγροτεμαχίων και των μικρών ιδιοκτητών στα αστικά κέντρα και στην περιφέρεια, καθώς από τη φορολόγηση του συνόλου πλέον της ακίνητης περιουσίας των «εχόντων» περιουσία άνω των 300.000 - 350.000 ευρώ, με συντελεστές από 0,2% έως και 1%, υπολογίζει ότι θα μπουν στα δημόσια ταμεία περί τα 500 - 600 εκατ. ευρώ.
Οι εν λόγω ιδιοκτήτες πάντως θα επιβαρυνθούν διπλά, αφού θα πληρώσουν και το νέο φόρο που θα επιβάλλεται σε όλα τα ακίνητα από το πρώτο ευρώ αντικειμενικής αξίας, χωρίς αφορολόγητο όριο, ενώ μεγαλύτερη είναι και η «ζημιά» για τη μεσαία ιδιοκτησία, αφού οι κύριοι ακινήτων με αντικειμενική αξία άνω των 140.000 ευρώ θα κληθούν να βάλουν βαθύτερα το χέρι στην τσέπη καθώς αυξάνονται οι συντελεστές με βάση το αρχικό σχέδιο.
Σε κάθε περίπτωση και στο νέο σχέδιο, το οποίο σύντομα θα δοθεί στη δημοσιότητα -ενδέχεται να κατατεθεί στη Βουλή ακόμη και πριν από την κατάθεση του νέου κρατικού προϋπολογισμού του 2014 στις 21 τρέχοντος-, θα υπάρχουν εξαιρέσεις και απαλλαγές από το φόρο για όσους βρίσκονται στα όρια της φτώχειας, καθώς και για ευπαθείς κοινωνικές ομάδες.
Αξίζει να σημειωθεί ότι στο νέο σχέδιο νόμου, όπως έχει ήδη αποκαλύψει η «Ν», θα προβλέπεται η μείωση των συντελεστών του φόρου μεταβίβασης από 8% και 10% στο 3% και 5% αντίστοιχα. Η κυβέρνηση, υπενθυμίζεται, δεν δέχθηκε την πρόταση της τρόικας για πλήρη κατάργηση του φόρου μεταβίβασης, καθώς υπολογίζει ότι οι απώλειες θα είναι της τάξεως των 200 εκατ. ευρώ, ποσό το οποίο θα έπρεπε να καλυφθεί από το νέο φόρο ακινήτων, οπότε θα άνοιγε ένας νέος φαύλος κύκλος.
Η κυβέρνηση μάλιστα δεν δέχθηκε και την πρόταση της τρόικας να εξακολουθήσει να εισπράττει το φόρο τελικά η ΔΕΗ, αφού το όλο «πακέτο» θα ανατεθεί είτε στις εφορίες είτε σε άλλη υπηρεσία του υπουργείου Οικονομικών που θα συσταθεί για το λόγο αυτό.
Το σημείωμα
Από το Μέγαρο Μαξίμου εστάλη στους βουλευτές συνοπτικό σημείωμα με τις αλλαγές που επέρχονται στη φορολογία. Ειδικότερα, μεταξύ των άλλων επισημαίνονται τα ακόλουθα: «Ο φόρος αποτελείται από τον κύριο και το συμπληρωματικό φόρο.
Τον κύριο φόρο τον πληρώνουν όλα τα είδη ακινήτων (κτήρια, οικόπεδα, αγροτεμάχια) ανεξαρτήτως νομικής μορφής του ιδιοκτήτη (με τις εξαιρέσεις που προβλέπονται στο σ/ν της διαβούλευσης - Δημόσιο, μη ιδιοχρησιμοποιούμενα μη κερδοσκοπικών, νπδδ κ.λπ.).
Ο συμπληρωματικός φόρος υπολογίζεται στο σύνολο της αξίας των αστικών ακινήτων στην κατοχή των φυσικών και νομικών προσώπων με αφορολόγητο και προοδευτική κλίμακα για τα μεν και αναλογικό συντελεστή για τα δε.
Α. Ο κύριος φόρος υπολογίζεται επί των επιφανειών ως εξής:
1. Κτήρια. Βασικός φόρος ευρώ 2 - ευρώ 13 τ.μ. σε 12 κλιμάκια ανά Τιμή Ζώνης, χαμηλότερος από 21,6% έως 4,4% σε σχέση με τον ΕΕΤΑ (μεσοσταθμικά 16%). Προβλέπεται συντελεστής παλαιότητας, ορόφου, μονοκατοικίας και πρόσοψης. Τα κτήρια ειδικής χρήσης έχουν συντελεστή μειωμένο κατά 50%, πλην των αγροτικών που έχουν μηδενικό συντελεστή, ενώ προβλέπεται και μειωτικός συντελεστής επιφάνειας. Οι βοηθητικοί χώροι για κάθε είδους κτήριο φορολογούνται στο 10% του κανονικού συντελεστή, με την εξαίρεση των αγροτικών που έχουν μηδενικό συντελεστή.
2. Οικόπεδα. Βασικός φόρος ευρώ 3 - ευρώ 9.000/στρέμμα σε 25 κλιμάκια, χαμηλότερος από 70% έως 90% σε σχέση με το σ/ν της διαβούλευσης (μεσοσταθμικά 83%).
3. Αγροτεμάχια. Βασικός φόρος ευρώ 1/στρέμμα, με συντελεστή θέσης από 1-3, συντελεστή άρδευσης 1,1, συντελεστή χρήσης (δασικά 0,1, βοσκότοποι 0,5, καλλιέργειες κάθε είδους 2, λατομεία 5, εκθέσεις 8), συντελεστή απαλλοτρίωσης 0,75 και συντελεστή κατοικίας 5.
Β. Ο συμπληρωματικός φόρος υπολογίζεται επί της συνολικής αξίας των αστικών ακινήτων του ιδιοκτήτη, όπως ο ΦΑΠ. Τα φυσικά πρόσωπα έχουν αυξημένο .000 σε ευρώ 300.000) και χαμηλότερους αρχικούς συντελεστές, με ανώτατο συντελεστή 1% (από 2%). Τα νομικά πρόσωπα φορολογούνται όπως και τώρα, με τους βασικούς συντελεστές να μειώνονται από 0,6% και 0,3% σε 0,5% και 0,25% αντιστοίχως.
Για τα φυσικά πρόσωπα ο συντελεστής ξεκινά από 2 τοις χιλίοις για περιουσία άνω των 300.000 ευρώ κατά άτομο. Υπολογίζεται ότι η βεβαίωση του φόρου θα ανέλθει σε ευρώ 3,24 δισ. (ευρώ 3,1 δισ. χωρίς τα αγροτεμάχια), με είσπραξη ευρώ 2,65 δισ. (μέση εισπραξιμότητα 82%). Η βεβαίωση των αντίστοιχων φόρων του 2013 εκτιμάται σε ευρώ 3.18 δισ., με αναμενόμενη είσπραξη περί τα ευρώ 2,5-2,6 δισ.
Και ένα παράδειγμα
Για να φανεί το μέγεθος των ελαφρύνσεων στο σημείωμα που εστάλη από το Μέγαρο Μαξίμου στους βουλευτές παρέχεται και ένα παράδειγμα με οικόπεδο ενός στρέμματος στην Εκάλη.
Η επιβάρυνση με βάση τον ΦΑΠ είναι 11.500 ευρώ. Τώρα για το φόρο αστικών οικοπέδων και πρόσθετο φόρο ο κάτοχος θα καταβάλει 15.000 ευρώ περίπου. Με το προηγούμενο σχέδιο του Ενιαίου Φόρου Ακινήτων θα πλήρωνε 27.000 ευρώ.
Ποιες είναι οι επιπτώσεις σε επιμέρους κατηγορίες
Για τις επιπτώσεις από τη νέα μορφή φορολογίας στο σημείωμα αναφέρεται ότι η συνολική είσπραξη είναι η ίδια με την υπολογιζόμενη για φέτος.
Η επιβάρυνση ειδικά των αγροτεμαχίων είναι για τη συντριπτική πλειονότητα των αγροτών πολύ μικρή, της τάξης μερικών δεκάδων ευρώ ετησίως. Αυτοί που έχουν ακίνητα σε οικόπεδα επιβαρύνονται γιατί θα πληρώσουν και για τα οικόπεδα αυτοτελώς και επιπρόσθετο φόρο για την περιουσία τους, εφόσον ξεπερνά τα 300.000 ευρώ.
Οπως τονίζεται στο σημείωμα, ελαφρύνονται όλοι που πλήρωναν φόρο ΕΕΤΑ και ΕΕΤΗΔΕ προηγουμένως για αστικά οικήματα. Κι αυτό είναι σημαντική ελάφρυνση: μεσοσταθμικά γύρω στο 16%, μάλιστα προοδευτικά κατανεμημένη (από 21,6% για τους αδύναμους έως 4,4% για τους πιο ευκατάστατους).
Οσοι πλήρωναν ΦΑΠ φέτος, τώρα θα πληρώνουν τα ίδια περίπου (φόρο αστικών οικοπέδων συν πρόσθετο φόρο μεγάλης περιουσίας), αλλά μερικές μεσαίες κατηγορίες ελαφρύνονται γιατί ανεβαίνει το αφορολόγητο από τις 200 στις 300 χιλιάδες.
Γίνεται διεύρυνση της φορολογικής βάσης:
-
Με τα αγροτεμάχια, αλλά με τρόπο που να μην προκαλεί σημαντική επιβάρυνση στους αγρότες
-
Και με επιβάρυνση των αστικών οικοπέδων, αλλά με τρόπο που να μην προκαλεί συνθλιπτική πρόσθετη επιβάρυνση σε κανέναν.
Επισημαίνεται ακόμη πως η ιδέα της προοδευτικής φορολόγησης διατηρείται και επεκτείνεται σε όλο το φάσμα της ακίνητης περιουσίας. Τέλος, οι εξαιρέσεις και απομειώσεις για τους ανέργους, τους πολυτέκνους, τους αναπήρους, έχουν ήδη βελτιωθεί και υπάρχουν πολλά περιθώρια περαιτέρω βελτίωσης.
ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΟΥΡΟΣ - [email protected]
