Σε «θρίλερ» εξελίσσεται η διαπραγμάτευση του οικονομικού επιτελείου με τους επικεφαλής της τρόικας, καθώς ούτε κατά τη χθεσινή συνάντηση που κράτησε περίπου τέσσερις ώρες βγήκε «λευκός καπνός», ενώ χαρακτηριστική ήταν η «σιγή ιχθύος» που τήρησαν όλες οι πλευρές προκειμένου να μην προκαλέσουν «εκπλήξεις» και ανατροπές στην ψηφοφορία που ερχόταν σε λίγες ώρες επί της πρότασης μομφής στη Βουλή.
Οι δανειστές ζήτησαν επιπλέον στοιχεία, γεγονός το οποίο πιστοποιεί πάντως ότι το δημοσιονομικό «κενό» παραμένει αγεφύρωτο μεταξύ των δύο πλευρών, αφού η κυβέρνηση εμμένει στο ποσό των 500 εκατ. ευρώ και ητρόικα στα 2 δισ. ευρώ, πιέζοντας παράλληλα για τη λήψη νέων μέτρων.
Οι δύο πλευρές ανανέωσαν το ραντεβού τους εφ’ όλης της ύλης για αύριο, παρατείνοντας έτσι το χρόνο των διαπραγματεύσεων, σε μια περίοδο όμως που η ελληνική πλευρά δείχνει να «καίγεται» τουλάχιστον σε ό,τι αφορά το κλείσιμο του δημοσιονομικού κενού του 2014, καθώς αποτελεί βασική προϋπόθεση για την κατάρτιση του τελικού σχεδίου του προϋπολογισμού που πρέπει να κατατεθεί στις 21 Νοεμβρίου.
Σύμφωνα με υψηλόβαθμο στέλεχος του οικονομικού επιτελείου, κατά τη χθεσινή συνάντηση που διήρκεσε 3,5 ώρες, οι εκπρόσωποι των δανειστών παρέλαβαν πρόσθετα στοιχεία σε ό,τι αφορά την εκτέλεση στόχων του προϋπολογισμού και την απόδοση προτεινόμενων μέτρων, ώστε να κλείσει η «μαύρη τρύπα» για το 2014. Το ίδιο στέλεχος επέμεινε ότι στη χθεσινή συζήτηση δεν έγινε καμία αναφορά σε «συγκεκριμένους αριθμούς», αν και άλλος παράγοντας που μετείχε των διαπραγματεύσεων είπε ότι οι «αριθμοί είναι υπέρ μας», αφού η κυβέρνηση επιμένει ότι το πρωτογενές πλεόνασμα του 2013 θα είναι σημαντικά υψηλότερο του εκτιμώμενου στον προϋπολογισμό, δηλαδή τα 344 εκατομμύρια ευρώ.
Στη συνάντηση πάντως, εκτός από το δημοσιονομικό «κενό», άνοιξαν όλοι οι «καυτοί» φάκελοι του ασφαλιστικού, των αμυντικών βιομηχανιών, των απολύσεων στο Δημόσιο, ακόμη και των τραπεζών. Θα πρέπει να αναφερθεί ότι πριν ξεκινήσει η χθεσινή «αναμέτρηση» του οικονομικού επιτελείου με την τρόικα, ο υπουργός Οικονομικών, Γιάννης Στουρνάρας, έχει σύσκεψη με τον αναπληρωτή υπουργό Οικονομικών, Χρ. Σταϊκούρα, τον υφυπουργό Οικονομικών, Γ. Μαυραγάνη, αλλά και το γενικό γραμματέα Δημοσίων Εσόδων, Χ. Θεοχάρη, προκειμένου να ετοιμάσουν τη «γραμμή άμυνας» απέναντι στους δανειστές.
Ελληνικά «όπλα»
Αξίζει να σημειωθεί ότι στη «φαρέτρα» του οικονομικού επιτελείου έχουν ήδη προστεθεί και άλλα «όπλα», τα οποία συμβάλλουν στη βελτίωση των δημοσίων εσόδων. Μεταξύ αυτών είναι η γενίκευση της εφαρμογής του Ενιαίου Μισθολογίου σε ΔΕΚΟ και όλο τον ευρύτερο δημόσιο τομέα, η αύξηση των εισπράξεων από ληξιπρόθεσμα χρέη και εντοπισμό φοροδιαφυγής μέσω στοχευμένων ελέγχων, ενώ σημαντικό ρόλο αναμένεται να παίξει το όφελος που θα υπάρξει από την ανάσχεση της ύφεσης και την επιστροφή της οικονομίας σε θετικό ρυθμό ανάπτυξης.
Σε κάθε περίπτωση, πάντως, στις τάξεις της τρόικας υπάρχει ανησυχία για τις αντιδράσεις, που σημειώνονται στην πίεσή τους για μέτρα. Είναι αξιοσημείωτοι, εξάλλου, οι διάλογοι που έχουν γίνει μεταξύ των δύο πλευρών με πιο αποκαλυπτικό αυτό μεταξύ του κ. Στουρνάρα και Τόμσεν, όταν ο πρώτος ξεκαθάρισε για μια ακόμη φορά ότι η κυβέρνηση δεν θα λάβει νέα μέτρα που προκαλούν ύφεση και ο κ. Τόμσεν σχολίασε κυνικά «όποια μέτρα και αν πάρει η Ελλάδα, θα έχουν επίπτωση στο ΑΕΠ, αλλά οι κραδασμοί αυτοί θα απορροφηθούν». Η απάντηση από τον κ. Στουρνάρα όμως ήταν και πάλι άμεση «δεν προτίθεται η Ελλάδα να πάρει οριζόντια μέτρα. Θα ρίξουμε το βάρος μας στην είσπραξη φόρων και εισφορών».
Επισημαίνεται, ωστόσο, ότι ακόμη κι αν η κυβέρνηση καταφέρει να μην πάρει νέα οριζόντια μέτρα, τα «διαρθρωτικά» που μελετά θα είναι το ίδιο επώδυνα, αφού περιλαμβάνουν «λουκέτα» κρατικών επιχειρήσεων, απολύσεις υπαλλήλων και κατασχέσεις ακινήτων για χρέη σε εφορία, ταμεία και τράπεζες.
«Μάχη» στο υπ. Εργασίας
Διάσταση απόψεων εξακολουθεί να υπάρχει μεταξύ του υπουργού Εργασίας και της τρόικας με τους εκπροσώπους Ε.Ε., ΕΚΤ και ΔΝΤ να πιέζουν για νέο «μαχαίρι» στις συντάξεις, αφού, πέραν των 500 εκατ. ευρώ που εξοικονομούνται με τις πρόσφατες παρεμβάσεις, ζητούν και επιπλέον 300 εκατ. ευρώ. Τα τεχνικά κλιμάκια της τρόικας θεωρούν ότι το δημοσιονομικό κενό για το 2014 μόνο από τα ασφαλιστικά ταμεία ξεπερνάει το 1 δισ. ευρώ και ζητούν νέα μέτρα κοντά στο 1,2 δισ. ευρώ, εκτιμώντας ότι τα μέτρα του μίνι ασφαλιστικού δεν μπορούν να επιφέρουν έσοδα παραπάνω από 250 - 300 εκατομμύρια ευρώ.
Από το υπουργείο Εργασίας, ωστόσο, κοστολογούν το σχέδιο νόμου στα 500 εκατ. ευρώ με τους εκπροσώπους των δανειστών να ρίχνουν την «απόδοση» στα 250 εκατ. ευρώ, ενώ εγείρουν και άλλες ενστάσεις για το χρόνο απόδοσης των μέτρων, αφού εκτιμούν ότι επιδιώκεται η εφαρμογή χρονοβόρων διαδικασιών με γραφειοκρατικές αγκυλώσεις και ανύπαρκτο μηχανισμό. Πάντως, στο υπουργείο Εργασίας περιμένουν και 1 δισ. ευρώ μέσω της τόνωσης των εισπράξεων, κυρίως από την πάταξη της διαφυγής και της αποφυγής πληρωμής ασφαλιστικών εισφορών.
Ωστόσο ένα ακόμη μεγάλο αγκάθι είναι το γεγονός πως η ρύθμιση χρεών προς τα Ταμεία δεν έγινε δεκτή με ιδιαίτερο ενδιαφέρον από την τρόικα, ενώ εκκρεμεί και η μείωση των εισφορών κατά 10 μονάδες μέσα στο 2014 στα πρώην ευγενή ταμεία. Οι σκόπελοι του ασφαλιστι-
κού είναι τα εξής:
-
Το σχέδιο νόμου για το νοικοκύρεμα του συστήματος.
-
Η ρύθμιση χρεών προς τα Ταμεία - στο τραπέζι οι 72 δόσεις.
-
Η μείωση των εισφορών.
-
Η «τρύπα» στον ΟΑΕΕ.
-
Εφάπαξ και επικουρικές.
-
Το πάγωμα των επιδοτήσεων για όσους αγρότες έχουν χρέη.
-
Η κατάργηση μέρους των κοινωνικών πόρων.
Τα σχέδια της τριμερούς
-
«Ξεπάγωμα» των πλειστηριασμών, με περιορισμένα μέτρα προστασίας των πιο φτωχών δανειοληπτών μόνο.
-
Αμεση απελευθέρωση των εμπορικών μισθώσεων. Το υπουργείο Ανάπτυξης ζητεί να μη θιγούν τουλάχιστον όσες είναι ήδη ενεργές από το παρελθόν.
-
Επιτάχυνση των αποκρατικοποιήσεων για έσοδα 3,5 δισ. ευρώ το 2014. Από την επίτευξη του στόχου εξαρτάται εν πολλοίς και τι μεγέθους λιτότητα θα ζητήσει η τρόικα να εφαρμοστεί.
-
«Λίστες» με ονόματα και διευθύνσεις υπαλλήλων που θα τεθούν σε διαθεσιμότητα ή θα απολυθούν, βάσει του χρονοδιαγράμματος στο μνημόνιο. Οι δανειστές δέχονται να προσμετρηθούν στο συνολικό αριθμό και όσοι φύγουν από την ΕΑΣ-ΕΛΒΟ, αλλά δεν δέχονται το ίδιο και για όσους απελύθησαν από την ΕΡΤ αλλά επαναπροσλήφθηκαν στη Δημόσια Τηλεόραση.
Ερχονται νέες απολύσεις στο Δημόσιο
Το σίγουρο είναι ότι από τις διαπραγματεύσεις που διεξήχθησαν καθ’ όλη τη διάρκεια του Σαββατοκύριακου «κλείδωσαν» οι 2.000 απολύσεις με τις οποίες θα καλυφθεί ο υπολειπόμενος στόχος για φέτος, καθώς το πλάνο που παρουσιάστηκε στην τρόικα προβλέπει ότι από τους 6.000 γιατρούς του ΕΟΠΥΥ, στο πλαίσιο εξυγίανσης του Οργανισμού, έως και 1.370 συγκεκριμένων ειδικοτήτων θα δουν την έξοδο.
Τη δεξαμενή των πρόσθετων 2.000 απολύσεων που έρχονται άμεσα, εκτός από τους 1.370 γιατρούς, θα συμπληρώσουν 300 υπεράριθμοι από ΝΠΙΔ ή Α.Ε. που θα αναδιαρθρωθούν, ισάριθμοι επίορκοι, αλλά και 300 υπάλληλοι με σοβαρά προβλήματα υγείας.
Σε τηλεοπτική του συνέντευξη εξάλλου ο υπουργός Διοικητικής Μεταρρύθμισης, Κυριάκος Μητσοτάκης, επανέλαβε ότι ήταν ξεκάθαρη η εντολή του πρωθυπουργού προς όλους τους υπουργούς, να υποβάλουν συγκεκριμένες προτάσεις για αναδιάρθρωση, κατάργηση και συγχώνευση φορέων που εποπτεύουν.
«Απαιτούνται 4.000 απολύσεις έως το τέλος 2013 και άλλες 11.000 έως το τέλος 2014. Για τις πρώτες 4.000 απολύσεις έχουμε ήδη τις πρώτες 2.500 από το κλείσιμο της ΕΡΤ, τους υπηρετούντες υπό προσωρινή διαταγή στο Δημόσιο, τους “επίορκους” κτλ και αν συνυπολογίσουμε τους περίπου 600 από την Αμυντική Βιομηχανία -όποτε προκύψει η αναδιάρθρωσή της από το υπουργείο Οικονομικών- τότε υπολείπονται κάτι λιγότερο από 1.000 απολύσεις», δήλωσε ο κ. Μητσοτάκης.
Στο πλαίσιο αυτό επεσήμανε ότι θα υπάρξουν παρεμβάσεις και στα Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου, ώστε να βρεθούν άλλες 1.000 απολύσεις και μίλησε για συρρίκνωση προσωπικού στις αμυντικές βιομηχανίες. Πρόσθεσε ακόμη ότι δεν υπάρχουν άλλα περιθώρια «ξαφνικού θανάτου» όπως έγινε στην ΕΡΤ, ενώ διευκρίνισε ότι οι υπάλληλοι της δημοτικής αστυνομίας που τέθηκαν σε διαθεσιμότητα θα στελεχώσουν το υπουργείο Οικονομικών, την ΕΛ.ΑΣ. και τις φυλακές, τονίζοντας ότι για τις μετακινήσεις θα ληφθούν υπόψη κριτήρια όπως η εντοπιότητα.
Πρόσθετα μέτρα
Παρά τις προσπάθειες που καταβάλλει η κυβέρνηση, οι δανειστές ζητούν επιτακτικά νέα μέτρα, ενώ χαρακτηριστική ήταν η φράση του κ. Τόμσεν την προηγούμενη Τρίτη σε στελέχη του υπουργείου ότι «μέτρα θα πάρετε», αλλά και οι δηλώσεις του εκπροσώπου του ΔΝΤ, Τζέρι Ράις, ο οποίος πρόσφατα δήλωσε από την Ουάσιγκτον πως «η αποστολή του ΔΝΤ αξιολογεί τα στοιχεία για τον προϋπολογισμό του 2014. Θα πρέπει να δούμε τι μέτρα θα απαιτηθούν για να φθάσουμε στο στόχο».
Συγκρατημένη αισιοδοξία
Με συγκρατημένη αισιοδοξία όσον αφορά στο χρόνο ολοκλήρωσης των διαπραγματεύσεων σχολίασαν κυβερνητικά στελέχη την ανανέωση του ραντεβού για αύριο της συνάντησης του οικονομικού επιτελείου της κυβέρνησης με τους εκπροσώπους της τρόικας. Ωστόσο, όπως ανέφεραν μετά τη χθεσινή τετράωρη συνάντηση, κατά τη διάρκεια της οποίας οι επικεφαλής της τρόικας ζήτησαν πρόσθετα στοιχεία, προκειμένου να πειστούν για τις αιτιάσεις της ελληνικής πλευράς, δεν φαίνεται να είναι εφικτή η γεφύρωση των διαφορών σχετικά με τις αναγκαίες παρεμβάσεις . Στο πλαίσιο αυτό επεσήμαναν ότι αύριο αναμένεται να συζητηθεί και το εάν και πότε οι εκπρόσωποι των δανειστών θα επανέλθουν στην Αθήνα, αφού εκ των πραγμάτων οι συζητήσεις θα διακοπούν λόγω της συνεδρίασης του Eurogroup στις 14/11.
Γιώργος Κούρος - [email protected]
