Σε διαβούλευση δίνεται και στη συνέχεια θα κατατεθεί για ψήφιση στη Βουλή ο ενιαίος φόρος ακινήτων (ΕΝΦΑ) που θα ισχύσει από 1/1/2014, σε αντικατάσταση του έκτακτου ειδικού τέλους ακινήτων και του ΦΑΠ.
Το υπουργείο Οικονομικών σημειώνει, μεταξύ άλλων, πως πρόκειται για φόρο που επιβάλλεται ανά ακίνητο, υπάρχει διεύρυνση της φορολογικής βάσης και στα εντός και στα εκτός σχεδίου πόλης ακίνητα, ενώ είναι μεσοσταθμικά μειωμένος κατά 16% σε σχέση με τον προηγούμενο φόρο.
Ως γνωστόν, ο φόρος αφορά και τους αγρότες, όμως, σύμφωνα με το υπουργείο, προκύπτει ένα ελάχιστο κόστος, καθώς, όπως επισημαίνει, το 90% των αγροτεμαχίων βρίσκεται μέσα στις τρεις πρώτες ζώνες, όπου η τιμή διαμορφώνεται στα 1,5 έως 2,25 ευρώ ανά στρέμμα.
Παράλληλα, επισημαίνει πως απαλλάσσονται από το φόρο ή πληρώνουν με μεγάλη έκπτωση οι οικονομικά ασθενέστερες τάξεις: Συγκεκριμένες ευπαθείς κοινωνικές ομάδες (άνεργοι, άτομα με αναπηρία, πολύτεκνοι και φτωχά νοικοκυριά) με οικονομική αδυναμία, είτε εξαιρούνται είτε έχουν πολύ σημαντικές ελαφρύνσεις.
Κύρια χαρακτηριστικά του ενιαίου φόρου ακινήτων
Κατηγορίες Ακινήτων:
Κτήρια
Η φορολογία επιβάλλεται σε όλα τα κτίσματα, με τον ίδιο τρόπο, ανεξάρτητα από το είδος του ιδιοκτήτη. Ο φόρος επιβάλλεται επί της επιφάνειας του κτίσματος ανά τετραγωνικό μέτρο.
Ο βασικός φόρος κυμαίνεται από €2,3/μ2 έως €17/μ2, καθορίζεται από την τρέχουσα τιμή ζώνης του κτίσματος (ορίζονται κατ’ αντιστοιχία 20 φορολογικές ζώνες) και στη συνέχεια διαμορφώνεται αναλόγως των χαρακτηριστικών του κτίσματος (παλαιότητα, όροφος, αριθμός προσόψεων, βοηθητικοί χώροι).
Ειδική πρόνοια λαμβάνεται για τα κτήρια ειδικών χρήσεων (π.χ. βιομηχανικά κτήρια, αγροτικές αποθήκες κ.λπ.), καθώς και για ειδικές συνθήκες, όπως τα ημιτελή κτίσματα.
Το υπουργείο επισημαίνει πως ακολουθήθηκε το μοντέλο ΕΕΤΑ (πρώην ΕΕΤΗΔΕ), έχει όμως πολλές περισσότερες φορολογικές ζώνες, 20, σε σχέση με το ΕΕΤΗΔΕ, ενώ η διαφορά ΕΕΤΗΔΕ – ΕΝΦΑ είναι κατά μέσο όρο -16%. Η διαφορά ξεκινά από μείον 10 και φθάνει στο μείον 29% χαμηλότερα από τον προηγούμενο φόρο.
Στις 5 πρώτες ζώνες βρίσκεται το 85% των κτηρίων.
Ο φόρος αυξομειώνεται ανάλογα με συντελεστές παλαιότητας, ορόφου (αυξάνεται από τον 2ο όροφο και πάνω) και προσόψεως.
Οι μονοκατοικίες θα έχουν συντελεστή 1,03 και θα προσμετράται η ηλικία τους.
Το υπουργείο Οικονομικών σημειώνει πως μόλις το 0,6% των μονοκατοικιών θα πληρώσει μεγαλύτερο φόρο σε σχέση με τον προηγούμενο, ενώ σε πολλές περιπτώσεις, κυρίως όταν πρόκειται για οικοδομές της τελευταίας 10ετίας, επειδή η ΔΕΗ υπολόγιζε κύριους και βοηθητικούς χώρους ενιαία, και τώρα αυτό διαχωρίζεται, θα προκύπτει χαμηλότερος φόρος.
Γήπεδα εντός σχεδίου (αστικά οικόπεδα)
Ο φόρος επιβάλλεται επί της επιφάνειας του οικοπέδου ανά τετραγωνικό μέτρο, αναλόγως της μοναδιαίας αξίας του (ορίζονται κατ’ αντιστοιχία 25 φορολογικές ζώνες) και κυμαίνεται από €0,02/μ2 έως €30/μ2:
-
Υπολογίζεται η τιμή του οικοπέδου όπως υπολογίζεται και τώρα
-
25 οι φορολογικές ζώνες από 20ευρ/στρ – 30.000 ευρ/στρ
-
Τα ¾ των οικοπέδων βρίσκονται σε ζώνες που πληρώνουν μέχρι 250 ευρ/στρ
Το υπουργείο Οικονομικών επισημαίνει πως συνήθως οι εκτάσεις στα αστικά οικόπεδα δεν είναι μεγάλες και πολλές φορές οι συνδικαιούχοι μοιράζονται τον φόρο, ενώ η όποια φορολογία μένει για αστικό οικόπεδο στο οποίο υπάρχει κτίσμα είναι -25%.
Νομικό πρόσωπο: Ο φόρος πλέον εκπίπτει ως δαπάνη και άρα αυτό που καταβάλλεται είναι μειωμένο κατά 26%.
Σε αγροτεμάχια που έχουν μέσα κτήριο, μπορεί να χαρακτηριστεί ως βοηθητικό κτήριο και να πληρώνει 10%.
Γήπεδα εκτός σχεδίου (αγροτεμάχια)
Ο βασικός φόρος ανέρχεται σε 0,15 λεπτά του Ευρώ/μ2 (€1,5/στρέμμα) και στη συνέχεια διαμορφώνεται αναλόγως της Αρχικής Βασικής Αξίας του (η οποία περικλείει τα βασικά χαρακτηριστικά της γεωγραφικής θέσης του γηπέδου), καθώς και μία σειρά άλλων παραγόντων, όπως το είδος χρήσης του γηπέδου, η απόστασή του από τη θάλασσα και η πρόσοψη στο οδικό δίκτυο.
Η ύπαρξη κατοικίας εντός του αγροτεμαχίου, η οποία δεν είναι μοναδική για την οικογένεια, υποδηλώνει διαφορετική χρήση του αγροτεμαχίου και, ως εκ τούτου η φορολογική επιβάρυνσή του αυξάνεται.
Ειδικότερα:
-
Θα υπάρχουν 10 ζώνες
-
Θα προσμετράται και ο συντελεστής τοποθεσίας, αλλά και ο συντελεστής χρήσης (μονοετής καλλιέργεια 1, ελαιώνας 2, πολυετής καλλιέργεια: 2,5)
-
Βοηθητικός χώρος σε αγροτεμάχιο: Φόρος 10%
-
Τα μαντριά θα πληρώνουν κανονικό φόρο
Ειδική πρόνοια έχει ληφθεί για τη μη υπέρμετρη φορολογική επιβάρυνση των μεγάλων αγροτικών καλλιεργειών πάνω από τα 130 στρέμματα.
Επίσης, ειδική μεταχείριση προβλέπεται για τα οικόπεδα που η χρήση τους είναι περιοριστικά καθορισμένη, όπως αεροδρόμια ή Βιομηχανικές Ζώνες, και αποτελούν πολύ ειδικές περιπτώσεις, όπως τα εδαφοτεμάχια έδρασης πυλώνων ή λωρίδες γης για σιδηροτροχιές.
Ποιοι δεν απαλλάσσονται
Σύμφωνα με τις ανακοινώσεις, δεν απαλλάσσονται: Κόμματα, συνδικαλιστικές οργανώσεις, κτήρια Νοσοκομείων που αξιοποιούνται εμπορικά, ακίνητα και εκτάσεις επιταγμένες από το στρατό, Τράπεζα της Ελλάδος και ανώνυμες εταιρείες του Δημοσίου
Εκπτώσεις και απαλλαγές
50% έκπτωση στο φόρο για νοικοκυριά με χαμηλό εισόδημα (7.000 + 1.000 για κάθε παιδί)
100% απαλλαγή για νοικοκυριά με χαμηλό εισόδημα και 3 ή περισσότερα παιδιά (δηλαδή: έως 11.000)
Νομικά πρόσωπα
Αναβολή της πληρωμής του φόρου αν έχει χαμηλό τζίρο (δηλαδή όταν ο τζίρος δεν υπερβαίνει το δεκαπλάσιο του φόρου)
Αναβολή της πληρωμής του φόρου αν έχει υποστεί 30% μείωση σε σχέση με το προηγούμενο έτος.
Σύμφωνα με το νέο νόμο, ο φορολογούμενος θα μπορεί να κάνει δήλωση μεταβολών για την ακίνητη περιουσία του οποιαδήποτε χρονική στιγμή μέσα στο έτος, θα φορολογείται δε για αυτά που είχε στην κατοχή του την 1η Ιανουαρίου κάθε έτους. Προβλέπεται η δυνατότητα ο φόρος να καταβάλλεται σε δόσεις, καθώς και έκπτωση 1,5% για εφ’ άπαξ καταβολή. Πέραν των γενικών μέτρων που προβλέπει ο Κώδικας Φορολογικών Διαδικασιών, η εισπραξιμότητα του φόρου διαφυλάσσεται και μέσω της υποχρέωσης των συμβολαιογράφων και των υποθηκοφυλάκων να βεβαιώνουν ότι έχουν εκπληρωθεί οι φορολογικές υποχρεώσεις για το ακίνητο, προκειμένου να γίνει μεταβίβαση.
