Σε πλήρη αναδιάρθρωση της αγοράς παραγώγων προχωρά το Χρηματιστήριο, με πρώτη καταλυτική αλλαγή την αναθεώρηση και τον επανασχεδιασμό του μοντέλου δανεισμού τίτλων. Στόχος των τροποποιήσεων είναι αφενός μεν η απλοποίηση της διαδικασίας δανεισμού, αφετέρου δε η διεύρυνση του αριθμού των συμμετεχόντων (μελών ή/και επενδυτών).
Η απλοποίηση του μοντέλου δανεισμού θα επιτευχθεί κατ’ αρχάς μέσω παύσης της διαδικασίας rollover ως συνέπεια της κατάργησης της λήξης στα προϊόντα δανεισμού.
Ενα πολύ σημαντικό νέο στοιχείο που φέρνει η παραπάνω αναδιάρθρωση είναι πως στο εξής το ρόλο του δανειστή θα μπορεί να τον έχει και ο κάθε απλός επενδυτής, χωρίς να απαιτείται η ύπαρξη λογαριασμού στην αγορά παραγώγων. Με τον τρόπο αυτό δημιουργείται μία δυνάμει πηγή εσόδων για επενδυτές που διαθέτουν τίτλους, αλλά για κάποιο διάστημα δεν επιθυμούν να προβούν στην πώληση αυτών.
Επίσης, με το νέο μοντέλο δανειζόμενοι μπορούν να είναι όλα τα μέλη της spot αγοράς (έως σήμερα τη δυνατότητα αυτή έχουν μόνο τα μέλη της αγοράς παραγωγών), με μοναδική προϋπόθεση την ύπαρξη συμφωνίας με κάποιο εκκαθαριστικό μέλος.
Το νέο μοντέλο θα ακολουθεί τα εξής βήματα:
- Οι δανειστές δηλώνουν στο σύστημα θεματοφυλακής τη διαθέσιμη ποσότητα των τίτλων που επιθυμούν να δανείσουν. Η δήλωση αυτή μπορεί να ισχύει μέχρι μία συγκεκριμένη ημερομηνία ή μέχρι την ακύρωσή της από το δανειστή.
- Η ΕΤΕΚ βάσει της συνολικής υποψήφιας ποσότητας διαθέσιμης προς δανεισμό (η οποία δεν θα μπορεί να υπερβαίνει το 5% των εισηγμένων μετοχών στη spot αγορά) δημιουργεί τις εντολές διάθεσης σύμφωνα με τον υφιστάμενο αλγόριθμο.
- Οι εντολές διάθεσης καταχωρούνται στο σύστημα διαπραγμάτευσης σε νέα αγορά με την ονομασία αγορά repos.
- Κάθε εντολή διάθεσης έχει ποσότητα και επιτόκιο δανεισμού (τιμή δανεισμού). Το σύνολο των ποσοτήτων των εντολών διάθεσης ισούται με την ημερήσια ποσότητα προς δανεισμό.
- Οι ενδιαφερόμενοι να δανειστούν εισάγουν τις εντολές αγοράς στο σύστημα διαπραγμάτευσης καταχωρώντας την ποσότητα και το επιθυμητό επιτόκιο δανεισμού.
- Λαμβάνοντας υπόψη τις εντολές διάθεσης (από ΕΤΕΚ) και τις εντολές αγοράς (από τα μέλη) προσδιορίζεται το επιτόκιο ανοίγματος της αγοράς repos από 10.29 έως 10.30. Ακολουθεί συνεχής διαπραγμάτευση.
- Θα είναι δυνατή η εισαγωγή οριακών και ελεύθερων εντολών σε όλες τις φάσεις της αγοράς.
Το ρόλο του αντισυμβαλλόμενου θα τον αναλάβει η ΕΤΕΚ, ενώ ο διακανονισμός θα πραγματοποιείται αυθημερόν (Τ+0) ή και αμέσως μετά τη συναλλαγή.
Για την κάλυψη κινδύνου των εντολών δανεισμού θα χρησιμοποιηθεί ο χώρος εκκαθάρισης παραγώγων και θα συμμετέχουν τα μέλη εκκαθάρισης παραγώγων. Το πιστωτικό όριο που θα καταναλώνεται θα είναι (100%+Χ%) επί της αξίας των δανειζομένων μετοχών με βάση την τιμή εκκίνησης της μετοχής.
Η καταβολή του εσόδου στους δανειστές θα γίνεται μηνιαίως, ενώ η χρέωση των τόκων στους δανειζόμενους θα εισπράττεται ημερησίως. Και στις δύο περιπτώσεις θα χρησιμοποιούνται χρηματικοί λογαριασμοί στο Target 2, του εκκαθαριστικού μέλους του δανειζόμενου και του χειριστή του δανειστή.
Αίτημα επιστροφής
Τα αιτήματα επιστροφής των τίτλων από δανειστή και από δανειζόμενο καταχωρούνται στο σύστημα εκκαθάρισης. Ο δανειστής ζητεί την επιστροφή των τίτλων στη μερίδα του μέσω σχετικής δήλωσης-αίτησης. Η ΕΤΕΚ ζητεί από τον παλιότερα δανειζόμενο την επιστροφή των τίτλων μέσω σχετικής δήλωσης-αίτησης ή βρίσκει άλλον δανειστή προς αντικατάσταση. Η ΕΤΕΚ οφείλει να παραδώσει τους τίτλους το αργότερο σε τέσσερις ημέρες από την ημερομηνία της δήλωσης.
Τέλος και όσον αφορά στο αίτημα επιστροφής από τον δανειζόμενο: Ο δανειζόμενος επιστρέφει τις μετοχές που έχει δανειστεί, η ΕΤΕΚ παραλαμβάνει τις μετοχές την ημέρα που έχει υποβληθεί η σχετική δήλωση και ακολούθως τις επιστρέφει στο δανειστή.
ΙΟΥΛΙΑ ΖΑΦΟΛΙΑ - [email protected]
