Δραματική αύξηση της άμεσης φορολογίας το 2014 κατά 12,4% προαναγγέλλει η έκθεση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, μετά την κατάργηση των φοροαπαλλαγών και τις σαρωτικές αλλαγές που επήλθαν στη φορολογία και ισχύουν για τα εισοδήματα που αποκτώνται το 2013, τα οποία θα υπερφορολογηθούν.
Το ΔΝΤ αποκαλύπτει πως οι εισπράξεις από την άμεση φορολογία το 2014 θα αυξηθούν κατά 2,1 δισ. ευρώ και θα διαμορφωθούν σε 19,1 δισ. ευρώ, από 17 δισ. ευρώ που εκτιμώνται ότι θα εισπραχθούν φέτος.
Επίσης, αύξηση, μικρότερης όμως έκτασης, θα παρουσιάσουν και οι εισπράξεις από την έμμεση φορολογία, καθώς το ΔΝΤ υπολογίζει πως θα διαμορφωθούν σε 23,7 δισ. ευρώ, από 23,3 δισ. ευρώ φέτος.
Πτώση θα εμφανίσουν οι εισφορές κοινωνικής ασφάλισης, τα έσοδα από τις οποίες θα διαμορφωθούν σε 24,2 δισ. ευρώ, από 24,6 φέτος και έναντι 26,5 δισ. ευρώ το 2012.
Οι προβλέψεις για την εξέλιξη των φορολογικών εσόδων θα αποτυπωθούν στο νέο Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα 2014-2017, που καταρτίζεται, όπως και στον προϋπολογισμό του 2014.
Καταργήσεις φοροαπαλλαγών
Σε ό,τι αφορά την άμεση φορολογία, τα αυξημένα έσοδα θα προέλθουν κυρίως από την κατάργηση των φοροαπαλλαγών, την κατάργηση των εκπτώσεων φόρου για τα παιδιά, την αύξηση της φορολογίας των ενοικίων, αλλά και την αύξηση της φορολογίας των ελευθέρων επαγγελματιών.
Στο πλαίσιο αυτό, τα εκκαθαριστικά σημειώματα του 2014 θα είναι ιδιαίτερα τσουχτερά, καθώς θα περιέχουν αισθητά υψηλότερο επιπλέον φόρο για καταβολή, εξέλιξη που θα εντείνει το οικονομικό αδιέξοδο των νοικοκυριών και θα διογκώσει περαιτέρω τα ληξιπρόθεσμα χρέη προς το Δημόσιο.
Ταυτόχρονα, τα νοικοκυριά θα εξακολουθήσουν να επιβαρύνονται το 2014 με την έκτακτη (μόνιμη πλέον) εισφορά «αλληλεγγύης», αλλά και με το φόρο επί των ακινήτων, που -ανεξάρτητα εάν θα εισπράττεται μέσω της ΔΕΗ ή μέσω των ΔΟΥ- θα αποδίδει τα ίδια έσοδα, ήτοι 2,7 με 2,9 δισ. ευρώ.
Αξιοσημείωτο είναι πως οι νέοι αυξημένοι φόροι επιβάλλονται σε διαρκώς μειούμενα εισοδήματα και το αποτέλεσμα είναι οι φορολογούμενοι να μην μπορούν να ανταποκριθούν.
Ανησυχία για την ικανότητα της κυβέρνησης
Στο πλαίσιο αυτό, διάχυτη είναι η ανησυχία του ΔΝΤ για την ικανότητα της κυβέρνησης και του φοροεισπρακτικού μηχανισμού να εισπράξουν τα προβλεπόμενα έσοδα, αλλά και να πατάξουν τη φοροδιαφυγή.
Στην περίπτωση που σημειωθούν αστοχίες στην προσπάθεια πάταξη της φοροδιαφυγής το ΔΝΤ προειδοποιεί ότι, για να αποτραπεί το δημοσιονομικό κενό, θα ληφθούν μέτρα.
Εφόσον οι ελληνικές Αρχές δεν αντιμετωπίσουν τα προβλήματα στη φορολογική διοίκηση με πολύ μεγαλύτερη επιτακτικότητα τους επόμενους μήνες, η δημιουργία ενός περισσότερο αξιόπιστου προϋπολογισμού για το 2014 θα πρέπει και πάλι να επικεντρωθεί σε οδυνηρές περικοπές δαπανών, αναφέρει το ΔΝΤ.
Περικοπές σε κοινωνικά ευαίσθητες περιοχές
Ακόμη σημειώνει πως εάν σημειωθεί υστέρηση και στα έσοδα από το νέο φόρο ακινήτων, στην περίπτωση που η κυβέρνηση τον εισπράξει μέσω των ΔΟΥ, τότε θα υπάρξει ανάγκη για μεγαλύτερη εξάρτηση το 2014 από μέτρα περικοπής δαπανών σε σχέση με αυτά που σχεδιάζουν οι ελληνικές Αρχές, περιλαμβανομένων ενδεχομένως « στοχευμένων μειώσεων σε κοινωνικά ευαίσθητες περιοχές».
Οι τεχνοκράτες του ΔΝΤ αμφιβάλλουν έντονα για τα κυβερνητικά σχέδια όσον αφορά το νέο φόρο ακινήτων, σημειώνοντας πως μόνο για την εξασφάλιση της επιτυχούς παρακολούθησης πληρωμών του νέου ενιαίου φόρου ακινήτων θα πρέπει να απασχολούνται αποκλειστικά 300 υπάλληλοι του υπουργείου Οικονομικών.
Ακόμη θεωρούν πως για το 2014 ο φόρος θα πρέπει να έχει μια μεταβατική μορφή, όπου θα επιβάλλεται στο φορολογούμενο ανάλογα με τα δικαιώματά του στο ακίνητο μέχρι να οριστικοποιηθεί στην τελική μορφή, όπου ο φόρος θα επιβάλλεται στο ακίνητο.
Φορολογική διοίκηση
Εκτός από τον προσεκτικό σχεδιασμό του νέου φόρου ακινήτων, το ΔΝΤ (φωτογραφία) ζητεί νέες παρεμβάσεις για την ανεξαρτητοποίηση της φορολογικής διοίκησης από την πολιτική ηγεσία, θεωρώντας πως έτσι θα διορθωθούν οι κακοδαιμονίες της φοροεισπρακτικής μηχανής.
Ακόμη ζητεί μέχρι τον Οκτώβριο του 2013 να μεταβιβαστούν στη Γενική Γραμματεία Δημοσίων Εσόδων όλες οι υποθέσεις φοροδιαφυγής που χειρίζεται σήμερα ο οικονομικός εισαγγελέας.
Ειδικά για τη φορολογική διοίκηση επισημαίνει ότι υπήρξε κάποια πρόοδος στην ενίσχυση της αυτονομίας των εσόδων, αλλά έχουν προκύψει νέα εμπόδια, τονίζοντας παράλληλα ότι οι Αρχές ενίσχυσαν την ικανότητα των μονάδων για φορολογουμένους με υψηλά εισοδήματα, αλλά η είσπραξη χρεών έχει μείνει πίσω.
Τα βάρη μέχρι το τέλος του έτους
Ενώ το φορολογικό βάρος που προετοίμασε η κυβέρνηση για το 2014 είναι τεράστιο, εξίσου επώδυνες είναι και οι πληρωμές φόρων στις οποίες υποχρεώνονται οι φορολογούμενοι μέχρι το τέλος του 2013.
Η αρχή γίνεται με την πληρωμή των εκκαθαριστικών σημειωμάτων, με μεγάλο όγκο φορολογουμένων, που έχουν υποβάλει δήλωση μέχρι και 31 Ιουλίου, να καλούνται να πληρώσουν την πρώτη δόση του φόρου μέχρι τις 30 Αυγούστου, ενώ πολλοί δεν έχουν λάβει εκκαθαριστικό και πρέπει να ενημερωθούν ηλεκτρονικά από το Taxis.
Ειδικότερα οι φόροι που θα βεβαιωθούν στους φορολογουμένους, για να καταβληθούν στο προσεχές πεντάμηνο, μέχρι και το Δεκέμβριο ή το αργότερο έως το Φεβρουάριο του 2014, είναι:
1. Ο φόρος εισοδήματος για τα εισοδήματα του 2012, που θα αποδώσει έσοδα ύψους 2,6 δισ. ευρώ.
2. Η ειδική εισφορά «αλληλεγγύης», που θα αποδώσει 960 εκατ. ευρώ.
3. Το τέλος επιτηδεύματος στους ελεύθερους επαγγελματίες θα αποδώσει 200 εκατ. ευρώ και θα συμβεβαιωθεί στο εκκαθαριστικό.
4. Οι ιδιοκτήτες ηλεκτροδοτούμενων ακινήτων θα καταβάλουν 1,9 δισ. ευρώ, μέσω των λογαριασμών της ΔΕΗ για το Ενιαίο Ειδικό Τέλος Ακινήτων.
5. Από το Φόρο Ακίνητης Περιουσίας των τριών τελευταίων ετών οι εισπράξεις υπολογίζονται σε 1,5 δισ. Ηδη ταχυδρομήθηκαν τα εκκαθαριστικά για τον ΦΑΠ του 2011 και του 2012 σε 500.000 ιδιοκτήτες, στα οποία ο μέσος φόρος ανέρχεται σε περίπου 1.000 ευρώ.
6. Τα τέλη κυκλοφορίας των αυτοκινήτων που θα πληρωθούν το Νοέμβριο και το Δεκέμβριο του 2013 και εκτιμάται πως θα αποδώσουν 1,2 δισ. ευρώ.
7. Ο νέος φόρος πολυτελείας, θα αποδώσει 150 εκατ. ευρώ.
8. Η είσπραξη ποσού ύψους 1,9 δισ. ευρώ μέχρι το Δεκέμβριο από τα ληξιπρόθεσμα χρέη.
ΠΑΝΟΣ Φ. ΚΑΚΟΥΡΗΣ - [email protected]
