Το δανειακό χαρτοφυλάκιο της ελληνόκτητης ναυτιλίας μειώθηκε κατά 2,83%, στα 65,78 δισ. δολ., από τα 67,694 δισ. δολ. ένα χρόνο πριν, σύμφωνα με την ετήσια μελέτη για την τραπεζική χρηματοδότηση του ελληνόκτητου στόλου της Petrofin Research, η οποία εκτιμά ότι η ελληνόκτητη ναυτιλία όχι μόνο αντέχει στην κρίση, αλλά αξιοποιεί και τις ευκαιρίες.
Δεν αποτελεί, επίσης, έκπληξη το γεγονός ότι το χαρτοφυλάκιο δανείων των ελληνικών τραπεζών μειώθηκε περαιτέρω κατά 8,6%, στα 12,7 δισ. δολ., από 14,5 δισ. δολ. το 2011. Οι ευρωπαϊκές τράπεζες συνεχίζουν να αντιπροσωπεύουν τη συντριπτική πλειοψηφία του συνόλου των δανείων, αν και δείχνουν μια μείωση από 95,58% σε 92%.
Κατάταξη των τραπεζών
Η RBS παρέμεινε ο ηγέτης της αγοράς, με 10,5 δισ. δολ. χαρτοφυλάκιο, με την Credit Suisse με 5,2 δισ. να βρίσκεται στη δεύτερη θέση και την Commerzbank επίσης με 5,2 δισ. δολ. να έχει πέσει στην τρίτη θέση. Στην τέταρτη θέση βρίσκεται η DVB με 2,94 δισ. δολ. και στην πέμπτη θέση η DNB με 2,7 δισ. δολ.
Από τις ελληνικές τράπεζες και πριν από τη συγχώνευσή της με την Alpha, η Εμπορική Τράπεζα εξακολουθεί να είναι στην πρώτη θέση από πλευράς των ελληνικών τραπεζών με 2,48 δισ. δολ. χαρτοφυλάκιο, με την ΕΤΕ στην δεύτερη θέση με 2,38 δισ. δολ., ενώ ακολουθεί και η CPB (πρώην Μarfin) με 2,15 δισ. δολ., η Πειραιώς με 1,86 δισ. δολ. και η Alpha Βank με 1,71 δισ. δολ.
Η χρηματοδότηση της ελληνικής ναυτιλίας έχει επηρεαστεί αρνητικά από παράγοντες όπως η πτωτική κίνηση της ναυλαγοράς σε όλους τους κλάδους εκτός αυτών των γεωτρήσεων, η συνεχής πτώση της αξίας των πλοίων και των ναύλων, οι αρνητικές μεσοπρόθεσμες προοπτικές για τια όλους σχεδόν τους ναυτιλιακούς κλάδους, λόγω της υπερπροσφοράς πλοίων, και, βέβαια, η ελληνική κρίση, ως τμήμα μιας ευρύτερης ευρωπαϊκής κρίσης και κρίσης του τραπεζικού τομέα.
Πάντως, ορισμένες τράπεζες αύξησαν το δανειακό τους χαρτοφυλάκιο, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνονται οι KFW, ABN AMRO, η Citi, DVB, Nordea, Bremer, Nord LB, η Credit Suisse, πέραν αυτών που προέρχονται από την Απω Ανατολή. Σύμφωνα με τη μελέτη από το σύνολο των 51 τραπεζών που ασχολούνται με την ελληνική ναυτιλιακή χρηματοδότηση, 13 τράπεζες παρουσιάζουν αύξηση κατά μέσο όρο 37,64% του χαρτοφυλακίου τους και 21 παρουσιάζουν μείωση κατά μέσο όρο 14,6%.
Επίσης, η Petrofin σημειώνει ότι συνεχίζεται να παρατηρείται μείωση στα δεσμευμένα αλλά μη εκταμιευμένα δάνεια, που ανέρχονται το 2012 στα 5,764 δισ. δολ., έναντι 7,115 δισ. δολ. το 2011, γεγονός που σημαίνει ότι τα δάνεια που έχουν εκταμιευθεί, ήδη, δεν μετατρέπονται σε δεσμεύσεις για νέες χρηματοδοτήσεις.
Η Petrofin εκτιμά ότι το τέλος του 2013 θα σηματοδοτήσει το πέμπτο έτος της ύφεσης της ναυτιλίας. Ωστόσο, παρά την οικονομική πίεση που δέχθηκε η ελληνόκτητη ναυτιλία, τόσο από την έλλειψη τραπεζικής χρηματοδότησης όσο και από τους κανονισμούς, την πειρατεία και τα ακριβά καύσιμα, κατάφερε να επιβιώσει. Υπήρξαν, βέβαια, και κάποιες αξιοσημείωτες περιπτώσεις εταιρειών που προσέφυγαν στα δικαστήρια για προστασία από τους πιστωτές τους (chapter 11), όπως της Τorm, της Omega Navigation, της OSG κ.λπ., ωστόσο η συντριπτική πλειοψηφία των εταιρειών επιβίωσε και πολλές είναι σε θέση και αξιοποιούν ευκαιρίες που παρουσιάζονται στην αγορά.
Προβλέψεις
Η Petrofin εκτιμά ότι, αν και η αγορά ταλαιπωρείται ακόμη από την υπερπροσφορά πλοίων, η χρηματοδότηση της ναυτιλίας έχει και πάλι ξεκινήσει. Φέρνει ως παράδειγμα την παρουσία ισχυρών equity funds, τα οποία προσελκύονται από τα περιθώρια ανόδου που εμφανίζει η ναυτιλία.
Η Petrofin προβλέπει ακόμη ότι σταδιακά, από το 2014, η χρηματοδότηση των ευρωπαϊκών τραπεζών θα ανακάμψει μαζί με μία μέτρια ανάκαμψη της ναυλαγοράς. Σε ό,τι αφορά το ελληνικό τραπεζικό σύστημα, σημειώνει ότι ως αποτέλεσμα των συγχωνεύσεων σε τρεις βασικές τράπεζες με επαρκείς δείκτες κεφαλαιακής επάρκειας (η μελέτη δεν έλαβε υπόψη της το πάγωμα της συγχώνευσης ΕΤΕ και Eurobank), αναμένεται ότι σιγά σιγά θα επαναληφθεί η χορήγηση δανείων στους καλύτερους πελάτες.
ΛΑΜΠΡΟΣ ΚΑΡΑΓΕΩΡΓΟΣ - [email protected]
