Καταργήσεις, συγχωνεύσεις και κινητικότητα συνθέτουν το τρίπτυχο της αναδιάρθρωσης των δομών του Δημοσίου, που οδηγεί όμως σε απολύσεις 4.000 υπαλλήλων έως το τέλος του τρέχοντος έτους, 11.000 έως το τέλος του 2014, θέτει σε κινητικότητα άλλους 25.000, ενώ εκτιμάται ότι 180.000 δημόσιοι υπάλληλοι θα έχουν αποχωρήσει έως το τέλος του 2015.
Η εξέλιξη αυτή ανοίγει το δρόμο για την εκταμίευση των 8,8 δισεκατομμυρίων ευρώ, εκ των οποίων τα 2,8 δισεκατομύρια ευρώ αφορούν στη δόση του Μαρτίου, και είχαν εγκριθεί από τον περασμένο Δεκέμβριο και η κυβέρνηση τα αναμένει εντός του Απριλίου, ενώ τα 6 δισεκατομμύρια ευρώ προέρχονται από την αξιολόγηση του τριμήνου και αναμένεται να εκταμιευτούν στο Eurogroup της 13ης Μαΐου. Σε συμφωνία με την τρόικα για απολύσεις 14.000 δημοσίων υπαλλήλων από το Δημόσιο προχώρησε η κυβέρνηση έπειτα από έντονες διαβουλεύσεις των αρμόδιων υποτυργών και με φόντο την εκταμίευση της δόσης που εκκρεμεί.
Το νέο σκηνικό για το δημόσιο τομέα, στο οποίο κατέληξαν οι τρεις πολιτικοί αρχηγοί που στηρίζουν την κυβερνητική συμμαχία, «κλείνει» ουσιαστικά και αυτό το κεφάλαιο της αξιολόγησης από την τρόικα, χωρίς την απαίτηση νέων εισπρακτικών μέτρων, αφού δημοσιονομικά κενά δεν εντοπίστηκαν από τους δανειστές, με οριζόντια περικοπή 15% στο νέο ενιαίο φόρο, όπως μετονομάστηκε το «χαράτσι» της ΔΕΗ για φέτος, αλλά και με τη νέα ρύθμιση για τα ληξιπρόθεσμα χρέη προς το Δημόσιο, που, όπως πρώτη αποκάλυψε η «Ν», θα περιλαμβάνει 48 δόσεις ως «τελευταία ευκαιρία» για οφειλές που είχαν δημιουργηθεί έως τις 31 Δεκεμβρίου 2012 και 12 δόσεις για τα νέα χρέη.
Aναθεώρηση των δομών
Το σχέδιο της κυβέρνησης για το Δημόσιο που «κλείδωσε» τη συμφωνία με την τρόικα προβλέπει απολύσεις των επίορκων αλλά και αναθεώρηση δομών και αξιολόγηση προσωπικού, που περιλαμβάνει αποχωρήσεις λόγω συνταξιοδότησης ή με τη μορφή εθελούσιας εξόδου και με ορισμένα κίνητρα, ενώ είναι αξιοσημείωτο ότι στο στόχαστρο μπαίνουν και υπάλληλοι, οι οποίοι δεν μπορούν να προσφέρουν λόγω υγείας και θα χαρακτηριστούν ανάπηροι.
Ιδιαίτερης σημασίας
Πρόκειται για μια συμφωνία με ιδιαίτερη πολιτική σημασία, καθώς δίνει πολλαπλά μηνύματα τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό για τα νέα δεδομένα που θα ισχύσουν από εδώ και πέρα.
Στο εξωτερικό «αποδεικνύεται» η έμπρακτη διάθεση της ελληνικής πλευράς για εξορθολογισμό του Δημοσίου τομέα και περιορισμό του κράτους, ενώ στο εσωτερικό «σπάει» ύστερα από σχεδόν έναν αιώνα το συνταγματικά κατοχυρωμένο καθεστώς της μονιμότητας, αλλάζοντας ουσιαστικά τα δεδομένα στην αγορά εργασίας, για το σύνολο των εργαζομένων όχι μόνο για το Δημόσιο αλλά και για τον ιδιωτικό τομέα.
Οπως ανέφεραν κυβερνητικοί κύκλοι στη «Ν», «μπαίνουμε σε μια νέα εποχή».
Είναι σαφές ότι «αυτή είναι μια πρώτη κίνηση όσον αφορά στις απολύσεις στο Δημόσιο, καθώς είναι ανοικτό το ενδεχόμενο και στην όποια επόμενη διαπραγμάτευση με την τρόικα να τεθεί εκ νέου το θέμα για περαιτέρω μείωση του αριθμού των δημοσίων υπαλλήλων, όπως μέχρι χθες τουλάχιστον αναφέρονταν οι απολύσεις από την ελληνική πλευρά.
Πολιτικό παρασκήνιο
Η απόφαση αυτή ελήφθη μετά τις έντονες πιέσεις από την πλευρά της τρόικας και με αντικρουόμενες απόψεις των πολιτικών και των τριών κομμάτων που συγκροτούν τον κυβερνητικό σχηματισμό. Εντονη ήταν η αντίδραση της ΔΗΜΑΡ και του υπουργού Διοικητικής Μεταρρύθμισης, Αντώνη Μανιτάκη, στο θέμα των απολύσεων, ωστόσο η «αντίσταση» κάμφθηκε σε επίπεδο αρχηγών κομμάτων -η δήλωση του πρωθυπουργού Αντώνη Σαμαρά το Σάββατο περί απολύσεων έδωσε το στίγμα για το τι θα ακολουθούσε, καθώς και ότι υπήρχε πλέον συμφωνία με τον Φώτη Κουβέλη- αφού το θέμα των απολύσεων ετέθη τελικά ως προαπαιτούμενο για την εκταμίευση της δόσης.
Ποιοτική αναβάθμιση
Σύμφωνα με την κυβέρνηση το σχέδιο που προωθείται επιτυγχάνει άμεσα ποιοτική ανανέωση του Δημοσίου, καθώς τις θέσεις αυτών που θα φύγουν θα πάρουν όσοι περιμένουν εδώ και χρόνια να διοριστούν από το ΑΣΕΠ.
Βεβαίως οι νέοι αυτοί διορισμοί καμία σχέση δεν θα έχουν με τις συνθήκες που ίσχυαν κατά το χρόνο διεξαγωγή των εξετάσεων των υποψηφίων για την εισαγωγή τους στο Δημόσιο, καθώς η μονιμότητα δεν ισχύει και αναμένεται να μπει οριστικά η «ταφόπλακα» στο θεσμό αυτό, στην επικείμενη συνταγματική αναθεώρηση.
Την ίδια ώρα, πάντως, επιταχύνονται οι πειθαρχικές διαδικασίες προκειμένου να οδηγηθούν οριστικά προς την έξοδο οι επίορκοι.
Η εξέλιξη αυτή μόνο θετική μπορεί να θεωρηθεί.
Σύμφωνα με το υπουργείο, μια ακόμη σημαντική εξέλιξη των όσων συμφωνήθηκαν είναι ότι η κινητικότητα αποσυνδέεται από κάθε ενδεχόμενο αναγκαστικής αποχώρησης.
Μειωμένος κατά 15% έρχεται ο ενιαίος φόρος επί των ακινήτων από τον Ιούνιο, οπότε και αποσύρεται το «χαράτσι» της ΔΕΗ.
Αυτό φυσικά σε καμία περίπτωση δεν σημαίνει αυτόματα και μειώσεις για τους ιδιοκτήτες ακινήτων, αφού η επικείμενη αύξηση των αντικειμενικών αξιών με βάση τις οποίες θα υπολογίζεται ο νέος φόρος θα φέρουν επιβαρύνσεις και ουσιαστικά θα εξανεμίσουν πολύ σύντομα τις όποιες μειώσεις καλύπτοντας τις απώλειες των περίπου 200 εκατ. ευρώ, που υπολογίζεται ότι θα έχει ο κρατικός προϋπολογισμός.
Κάλυψη απωλειών
Αλλωστε υπάρχει ήδη συμφωνία με την τρόικα ώστε οι εν λόγω απώλειες να καλυφθούν από:
Τα ηλεκτροδοτούμενα κτίσματα που βρίσκονται σε περιοχές εκτός συστήματος αντικειμενικών αξιών, αφού ο συντελεστής φόρου για τις κατοικίες θα αυξηθεί από τα 3 ευρώ ακόμη και στα 6 ευρώ.
Με την εφαρμογή του ενιαίου φόρου και σε όσους εκμισθώνουν ακίνητά τους σε υπηρεσίες και φορείς του Δημοσίου, καθώς επίσης και σε όλες τις δημοτικές επιχειρήσεις και τα νομικά πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου, που είχαν απαλλαχθεί τα έτη 2011 και 2012 από το ΕΕΤΗΔΕ.
Ο νέος ενιαίος φόρος που θα επιβάλλεται σε όλα τα ηλεκτροδοτούμενα ακίνητα και θα εισπραχθεί και φέτος μέσω της ΔΕΗ, αναμένεται να αποφέρει στα ταμεία 2,2 δισ. ευρώ, στα οποία θα πρέπει όμως να προστεθούν και τα περίπου 400 εκατ. ευρώ από το ΦΑΠ του 2013!
Πληρωμή κάθε μήνα
Με τα δεδομένα φυσικά αυτά, οι ιδιοκτήτες ακινήτων, όπως έχει ήδη επισημάνει η «Ν», θα υποχρεωθούν να πληρώνουν ουσιαστικά κάθε μήνα και ένα φόρο για τα ακίνητά τους, ενώ συνολικά θα πρέπει να καταβάλουν φέτος, εάν υπολογιστεί σε αυτούς το «χαράτσι» της ΔΕΗ και οι ΦΑΠ 2010, 2011, 2012, περίπου 5 δισεκατομμύρια ευρώ.
Θα πρέπει πάντως να αναφερθεί ότι με το σχέδιο του υπουργείου Οικονομικών επέρχονται οι κατωτέρω μειώσεις:
Για ακίνητα με τιμή ζώνης 500 ευρώ ο συντελεστής τέλους μειώνεται από τα 3 ευρώ στα 2,55 ευρώ.
Για τιμή ζώνης από 501-1.000 ευρώ ο συντελεστής από τα 4 ευρώ μειώνεται στα 3,4 ευρώ.
Για τιμή ζώνης 1.001-1.500 ευρώ ο συντελεστής από τα 5 ευρώ υποχωρεί στα 4,25 ευρώ.
Για τιμή ζώνης από 1.501-2.000 ευρώ από τα 6 ευρώ πέφτει στα 5,1 ευρώ.
Για τιμή ζώνης από 2.001-2.500 ευρώ από τα 8 ευρώ στα 6,8 ευρώ.
Από 2.501-3.000 ευρώ από τα 10 ευρώ/τ.μ. στα 8,5 ευρώ.
Από 3.001-4.000 ευρώ από τα 12 ευρώ/τ.μ. στα 10,2 ευρώ.
Από 4.001-5.000 ευρώ από τα 14 ευρώ/τ.μ. στα 11,9 ευρώ.
Από 5.001 ευρώ και άνω στα 16 ευρώ/τ.μ. στα 13,6 ευρώ.
Σε κάθε περίπτωση ο ενιαίος φόρος ακινήτων αναμένεται ότι θα κοστίζει λιγότερα στους ιδιοκτήτες από το 2014, αφού θα αλλάξει πλήρως το καθεστώς φορολόγησης με τη θέσπιση αφορολογήτου ορίου και προοδευτικής κλίμακας φορολόγησης.
Των Γιώργου Κούρου και Στέλιου Ιωάννου
Ικανοποιημένη η κυβέρνηση, ενώ δέχεται τα ομαδικά πυρά της αντιπολίτευσης
Στην «επόμενη ημέρα» εστιάζει την προσοχή της η κυβέρνηση, μετά την ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων με την τρόικα. Ικανοποιημένο εμφανίζεται το Μέγαρο Μαξίμου, αφού ολοκληρώθηκε η «φάση» των παρατεινόμενων διαβουλεύσεων αυτού του μήνα, η οποία έβλαπτε την εικόνα της κυβέρνησης, οπότε η προσοχή στρέφεται από εδώ και πέρα στην επιτάχυνση του ρυθμού ανάκαμψης της οικονομίας. Την ίδια ώρα, το σύνολο των κομμάτων της αντιπολίτευσης εξαπέλυσε μαζικά «πυρά» κατά της συμφωνίας στην οποία κατέληξαν οι τρεις πολιτικοί αρχηγοί. Με συγκρατημένη αισιοδοξία, αλλά δίχως διάθεση «θριαμβολογίας», έγινε δεκτή από την κυβέρνηση η ολοκλήρωση αυτής της φάσης των διαβουλεύσεων με την τρόικα.
Στο πλαίσιο αυτό, σύμφωνα με πληροφορίες, στόχος του πρωθυπουργού είναι πλέον η βελτίωση της απόδοσης του κυβερνητικού έργου. Κυβερνητικά στελέχη έκαναν λόγο, χθες, για είσοδο σε μια «τελική ευθεία», που οδηγεί στην επανεκκίνηση της ελληνικής οικονομίας. Σύμφωνα με συνεργάτες του κ. Σαμαρά, ο πρωθυπουργός εκτιμά ότι δεν υπάρχει πλέον κανένα περιθώριο για απώλεια χρόνου και πως πρέπει όλοι οι υπουργοί, ασχέτως του πεδίου στο οποίο δραστηριοποιούνται, να ακολουθήσουν γρήγορους ρυθμούς.
Στο πλαίσιο αυτό, στελέχη του Μεγάρου Μαξίμου εκτιμούν ότι αυτή η πολιτική θα οδηγήσει και στην αλλαγή του κλίματος και της ψυχολογίας, κάτι που -όπως επισημαίνουν- είναι απαραίτητο, αν όχι βασική προϋπόθεση για την επανεκκίνηση της ελληνικής οικονομίας. Παράλληλα, υποστηρίζουν ότι η καλύτερη λειτουργία της κυβερνητικής «μηχανής» θα εξασφαλισθεί μέσα από τον ανασχηματισμό που εκτιμούν ότι θα γίνει τις επόμενες εβδομάδες (έως το τέλος Απριλίου), καθώς και από τον καλύτερο συντονισμό των πολιτικών αρχηγών της τρικομματικής κυβέρνησης.
Κατά της συμφωνίας
Σύσσωμη η αντιπολίτευση κατηγόρησε, χθες, τη συμφωνία στην οποία κατέληξαν οι πολιτικοί αρχηγοί. Για «μαζικό αποκεφαλισμό εργαζομένων» έκανε λόγο, χθες, ο Αλέξης Τσίπρας, ζητώντας ανατροπή των πολιτικών αυτών και της κυβέρνησης. Αμεση ήταν η αντεπίθεση της ΔΗΜΑΡ, που κατηγόρησε τον ΣΥΡΙΖΑ ότι «ψηφοθηρεί, καλλιεργώντας ανυπόστατα σενάρια, που τρομοκρατούν τους δημοσίους υπαλλήλους».
Σύμφωνα με τον πρόεδρο του ΣΥΡΙΖΑ, «οι δεκαπέντε χιλιάδες απολύσεις στο Δημόσιο, κατ’ εντολήν της τρόικας, μας οδηγούν έναν αιώνα πίσω. Σε άλλες, παλιότερες, σκοτεινές για τη χώρα εποχές. Πρόκειται για 15.000 ανθρωποθυσίες που έρχονται να προστεθούν στα εκατομμύρια άλλων, που έχουν συμβεί στον ιδιωτικό τομέα».
Την ίδια, ώρα σε δήλωσή του ο πρόεδρος των Ανεξάρτητων Ελλήνων, Πάνος Καμμένος, τόνισε ότι «οι κυβερνητικοί εταίροι ,λέγοντας ψέματα στον ελληνικό λαό για όλα αυτά που υποσχέθηκαν πριν από τις εκλογές, προχωρούν στην τήρηση της υπογραφής τους απέναντι στην τρόικα».
Από την πλευρά του, το ΚΚΕ επισήμανε ότι «η συμφωνία των τριών αρχηγών της συγκυβέρνησης απέδειξε για μια ακόμη φορά ότι τα βάρβαρα μέτρα σε βάρος του λαού, που υπηρετούν τις κατευθύνσεις της Ευρωπαϊκής Ενωσης και τις ανάγκες του κεφαλαίου, όχι μόνο είναι προαποφασισμένα, αλλά και δεν τελειώνουν εδώ».
Τέλος, η «Χρυσή Αυγή» υπογράμμισε ότι «συγκυβέρνηση και τρόικα φέρνουν απολύσεις, περικοπές και νέα υφεσιακά μέτρα, με στόχο την καταστροφή της χώρας, την εξαθλίωση των πολιτών και την εκποίηση του ελληνικού πλούτου».
Ενδεικτική του κλίματος ήταν η δήλωση που έκανε ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών, Χρήστος Σταϊκούρας, εξερχόμενος, το Σάββατο, του Μεγάρου Μαξίμου: «Εγινε μια πάρα πολύ καλή συζήτηση. Ενημερώθηκαν οι πολιτικοί αρχηγοί για την πορεία των διαπραγματεύσεων με τους εταίρους σε όλα τα πεδία, για τον τρόπο με τον οποίο καλύψαμε το δημοσιονομικό κενό, για τις ρυθμίσεις δανείων και οφειλών, φορολογικών και ασφαλιστικών, για τη μείωση της φορολόγησης ακίνητης περιουσίας, για την πρόβλεψη για αποχωρήσεις 15.000 δημοσίων υπαλλήλων με διάφορους τρόπους και την ισόποση, δηλαδή 15.000 προσλήψεων, στο Δημόσιο, με αξιοκρατία, νέων παιδιών. Μέχρι τη Δευτέρα το βράδυ, εκτιμώ ότι θα έχουν ολοκληρωθεί και οι τελευταίες λεπτομέρειες της συμφωνίας. Μια συμφωνία επωφελής για τη χώρα».
Πώς θα γίνουν οι απολύσεις στο Δημόσιο
Προβλέπονται 14.000 αναγκαστικές αποχωρήσεις συνολικά, μέχρι το τέλος του 2014, εκ των οποίων 4.000 μέχρι το τέλος του 2013 (αυτοί θα είναι οι πειθαρχικά ελεγκτέοι) και οι υπόλοιποι θα είναι αυτοί που θα καταστούν διαθέσιμοι εντός του 2013 από την κινητικότητα των 25.000.
Οι απολύσεις θα πραγματοποιούνται έπειτα από αξιολογήσεις οργανισμών, υπηρεσιών και αποτίμηση προσόντων των υπαλλήλων.
Οι αποχωρήσεις αυτές θα προκύψουν, εκτός από τους πειθαρχικά ελεγκτέους, από τρεις πηγές:
1. Από τους οργανισμούς ιδιωτικού δικαίου του ευρύτερου δημόσιου τομέα που θα καταργηθούν, διότι δεν είναι βιώσιμες και δεν εξυπηρετούν ανάγκες επιτακτικές. Οι κατάργησή τους θα αποφασιστεί έπειτα από αξιολόγηση σκοπιμότητας της ύπαρξής τους. Οι υπάλληλοι ιδιωτικού Δικαίου που υπηρετούν εκεί θα έχουν όλη την κοινωνική προστασία που προβλέπεται από τη νομοθεσία και θα τους παρασχεθεί πρόσθετη προστασία ως αντιστάθμισμα της αποχώρησής τους.
2. Από οργανισμούς του Δημοσίου που θα συγχωνευθούν, έπειτα από αξιολόγηση των δομών τους. Οι υπάλληλοι που αντιστοιχούν σε πλεονάζουσες θέσεις θα αξιολογηθούν, αφού αποτιμηθούν τα προσόντα τους και είτε θα μετακινηθούν είτε θα αποχωρήσουν οικειοθελώς με αντιπαροχή κινήτρων.
3. Ενα μέρος θα προέλθει ακόμη από υπαλλήλους που θα τεθούν σε διαθεσιμότητα, έπειτα από αξιολόγηση δομών, διαπίστωση θέσεων που πλεονάζουν, αποτίμηση προσόντων και εφόσον επιλέξουν να αποχωρήσουν αντί να μετακινηθούν, με κίνητρα οικειοθελούς αποχώρησης (εξαγορά πλασματικών χρόνων).
