Σε ελεύθερη πτώση, χωρίς αλεξίπτωτο, βρίσκεται η ναυπηγοεπισκευή στη χώρα, αφού, παρά τα τεράστια προβλήματα που αντιμετωπίζει, οι τρεις πλευρές, εργαζόμενοι - εργοδότες - πολιτεία, δεν φαίνονται ικανοί να πετύχουν την ομαλοποίηση της κατάστασης.
Το πρώτο ζητούμενο είναι η εργασιακή ειρήνη στο χώρο, αφού αποτελεί το βασικότερο παράγοντα, όπως τουλάχιστον δείχνουν και οι έρευνες, που δεν έρχονται πλοία για επισκευές στην Ελλάδα. Σήμερα δεν υπάρχει ούτε ένα εμπορικό πλοίο που να βρίσκεται για επισκευές στην περιοχή, και μόνο τα ακτοπλοϊκά που προετοιμάζονται για τη θερινή σεζόν δίνουν κάποιες ανάσες στο χώρο. Το δεύτερο κυριότερο ζήτημα είναι αυτό του κόστους, αφού ο ανταγωνισμός από τις γειτονικές χώρες είναι αμείλικτος. Παράλληλα, τα Ναυπηγεία Ελευσίνας είναι «κλειστά» λόγω των απεργιών, ενώ τα Ναυπηγεία Σκαραμαγκά βρίσκονται στην «εντατική».
Παρ’ όλα αυτά, οι κόντρες μεταξύ συνδικαλιστών και εργοδοτικών φορέων συνεχίζονται, με τα δύο αυτά θέματα να βρίσκονται στο προσκήνιο. Τα συνδικάτα των εργαζομένων σε επιστολή τους προς τις εργοδοτικές ενώσεις του κλάδου καλούν τις διοικήσεις να υπογράψουν συμβάσεις με βάση όσα έχουν συμφωνηθεί από το 2010. Δηλαδή, όπως επισημαίνει η Ενωση Ναυπηγοεπισκευαστών, ημερομίσθιο ύψους 210 ευρώ. Και τονίζουν ότι σε περίπτωση που δεν υπογραφούν αυτές οι συμβάσεις έχουν εξουσιοδοτηθεί να προχωρήσουν σε απεργιακές κινητοποιήσεις.
Δεν κάνουν πίσω
Στο τελεσίγραφο των συνδικάτων η Ενωση Ναυπηγοεπισκευαστών Πειραιά σημειώνει: «Δεν θα ανεχτούμε τέτοιου είδους εκβιασμούς σε εποχή που οι εργαζόμενοι της Ζώνης στερούνται ακόμα και το γάλα των παιδιών τους και οι επιχειρήσεις μας οδηγούνται στο κλείσιμο, λόγω της υψηλής ανεργίας που βιώνουμε την τελευταία 4ετία». Ωστόσο και κατά το παρελθόν οι Ενώσεις έχουν βγάλει ανάλογες ανακοινώσεις, αλλά στην πορεία ανέκρουσαν πρύμναν, διότι υπήρξαν ορισμένες επιχειρήσεις που υποχώρησαν αρχικά και στην πορεία ακολούθησαν και οι υπόλοιποι.
Οπως χαρακτηριστικά τονίζει η Ενωση Ναυπηγοεπισκευαστών, «το Συνδικάτο, με συνεχείς επεμβάσεις στις λίγες επιχειρήσεις που έχουν δουλειά, αγνοώντας τους νόμους του κράτους για τις ατομικές και επιχειρησιακές συμβάσεις, που έχουν υπογράψει οι επιχειρήσεις με τους εργαζόμενούς τους, εκβιάζουν τις επιχειρήσεις της Ζώνης με το γνωστό “ή υπογράφεις την κλαδική σύμβαση” -που από μόνοι τους έχουν συντάξει και την έχουν βαφτίσει “επιχειρησιακή” με αμοιβή 210 ευρώ για 6 ώρες εργασίας- “‘ή δεν δουλεύεις”».
Μελέτη
Αιτία αυτής της κατάστασης, σύμφωνα με μελέτη που έχει στα χέρια του το υπουργείο Ναυτιλίας και Αιγαίου, είναι η απότομη αύξηση των ημερομισθίων στο συγκεκριμένο χώρο, πέραν των προβλεπομένων στις γενικές κλαδικές συμβάσεις, παράλληλα με τις αυξημένες εργοδοτικές εισφορές. Ταυτόχρονα, ο ανταγωνισμός στην περιοχή από χώρες με χαμηλό κόστος εργασίας, οι οποίες δεν ανήκουν στην Ε.Ε. και δεν υπόκεινται στους περιβαλλοντολογικούς, εργασιακούς κανονισμούς και κανονισμούς ασφαλείας της Ε.Ε., ήταν και είναι ένας πρόσθετος αρνητικός παράγων. Σύμφωνα με επίσημα στατιστικά στοιχεία, οι τιμές του ανταγωνισμού κυμαίνονται σε πολύ χαμηλά επίπεδα (20% με 50%). Δεν περιλαμβάνεται η Κίνα, η οποία έχει θεαματικά χαμηλότερες τιμές, σε αυτή τη σύγκριση. Επίσης, η μεταβολή της ισοτιμίας δολαρίου - ευρώ υπέρ του ευρώ και το γεγονός ότι η ναυτιλία λειτουργεί σε δολαριακό περιβάλλον, ήταν ένας σημαντικός παράγων.
Αλλά και το πλεονέκτημα του πολύ καλού χρόνου παράδοσης των εργασιών έπαυσε να υφίσταται, με τη μεγέθυνση των εργασιακών προβλημάτων των τελευταίων ετών μεταξύ εργοδοτών και εργαζομένων, με τις συνεχείς γενικές και κλαδικές απεργίες και με τα συνεχή αιτήματα.
Ωστόσο, οι μελέτες αυτές έχουν επαναληφθεί αμέτρητες φορές τα τελευταία 10 με 15 χρόνια, και όλες κατέληγαν στα ίδια συμπεράσματα. Ομως καμία κυβέρνηση όλα αυτά τα χρόνια δεν ανέλαβε πρωτοβουλία για να αλλάξει η κατάσταση στο χώρο, τόσο οργανωτικά, για παράδειγμα να δημιουργηθεί μια πραγματική εταιρεία διαχείρισης της Ναυπηγοεπισκευαστικής Ζώνης, να εξετάσει την προώθηση χρηματοδότησης για έξυπνες επενδύσεις (πράσινα ναυπηγεία), και να δημιουργήσει ένα κλίμα εμπιστοσύνης, ώστε να επανέλθει η εργασιακή ειρήνη στο χώρο.
ΑΝΤΩΝΗΣ ΤΣΙΜΠΛΑΚΗΣ - [email protected]
