Εκπληξη προκάλεσε στην εγχώρια τραπεζική αγορά η εισήγηση του διοικητή της Κεντρικής Τράπεζας Κύπρου, Πανίκου Δημητριάδη για «σπάσιμο» της Λαϊκής σε καλή και κακή τράπεζα, καθώς μια τέτοια εξέλιξη θα έχει καταστροφικές επιπτώσεις για τους Κύπριους καταθέτες, μεταξύ αυτών δεκάδες ασφαλιστικά ταμεία που διατηρούν υψηλές καταθέσεις στη Λαϊκή. Στο νομοσχέδιο που κατατέθηκε αργά χθες στην κυπριακή Βουλή, αναφέρεται ότι στο βωμό της εξυγίανσης «θυσιάζονται» οι μη εξασφαλισμένες καταθέσεις, δηλαδή οι άνω των 100 χιλιάδων ευρώ.
Οσον αφορά τα υποκαταστήματα των κυπριακών τραπεζών στην Ελλάδα, η ελληνική πλευρά παραπέμπει στην απόφαση του Eurogroup που εξαρχής προστάτευε τις καταθέσεις που βρίσκονται στη χώρα, ενώ διατυπώνονται αμφιβολίες για το εάν θα εγκριθεί η πρόταση για τη Λαϊκή Τράπεζα από τα ευρωπαϊκά όργανα.
Οι επιπτώσεις από τη διάσπαση της Λαϊκής Τράπεζας με την πρωτοφανή απόφαση να περάσουν στο υπό εκκαθάριση κομμάτι οι καταθέσεις άνω των 100 χιλιάδων ευρώ πλήττει τους Κύπριους καταθέτες, με έμφαση στη λέξη «Κύπριους», όπως λένε χαρακτηριστικά τραπεζικές πηγές, αφού η Λαϊκή είναι η τράπεζα με τους λιγότερους Ρώσους καταθέτες. Αντιθέτως, στη Λαϊκή έχουν τοποθετήσει κεφάλαια μεγάλου ύψους κυπριακά ασφαλιστικά ταμεία που κινδυνεύουν από μια τέτοια λύση, που μάλιστα δεν διευκρινίζει, επί του παρόντος, ποια ακριβώς θα είναι η τύχη των καταθέσεων που δεν είναι εγγυημένες, δηλαδή υπερβαίνουν τα 100 χιλιάδες ευρώ.
Πληροφορίες από την Κύπρο κάνουν λόγο για πρόθεση της κυπριακής πλευράς να προχωρήσει στη μεταβίβαση του καλού κομματιού - και των εγγυημένων καταθέσεων - στην Τράπεζα Κύπρου, ρίχνοντας πλήρως το βάρος της διάσωσης του κυπριακού τραπεζικού συστήματος σε συγκεκριμένη κατηγορία καταθετών έναντι του βάρους που θα επωμίζονταν συνολικά οι καταθέτες μέσω της αρχικής πρότασης για haircut. Τραπεζικοί παράγοντες στην Ελλάδα εκτιμούν ότι η πρόταση της ΚτΤ δεν θα «περάσει» από τα ευρωπαϊκά όργανα παρότι στη δήλωσή του ο Πανίκος Δημητριάδης αναφέρει ότι το συγκεκριμένο σχέδιο εξυγίανσης του τραπεζικού κλάδου, αποτελεί βήμα για τη στήριξη της Κύπρου από το ΔΝΤ και τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Στήριξης.
Ο σχεδιασμός της κυπριακής πλευράς δεν διευκρινίζει τις προθέσεις αναφορικά με τα υποκαταστήματα της τράπεζας στην Ελλάδα. Η ελληνική πλευρά, πάντως, παραπέμπει στην απόφαση του Eurogroup του προηγούμενου Σαββάτου, η οποία διαχώριζε τα υποκαταστήματα και των τριών κυπριακών τραπεζών και τα διαφύλασσε από το «κούρεμα» των καταθέσεων που είχε αρχικώς προταθεί.
Επανειλημμένως ο υπουργός Οικονομικών, Γιάννης Στουρνάρας διαβεβαίωσε ότι οι καταθέσεις στην Ελλάδα είναι προστατευμένες, ενώ οι εποπτικές αρχές έχουν ετοιμάσει πλήρες σχέδιο ώστε, όπως είχε αποφασίσει το Eurogroup, να μεταβιβαστούν σε ελληνική τράπεζα. Μάλιστα, υπάρχουν ήδη οι προσφορές, από την Alpha Bank και την Τράπεζα Πειραιώς για το «πακέτο» των 320 καταστημάτων, από την Εθνική μόνο για την Τράπεζα Κύπρου και ως εναλλακτική, αυτή του Ταχυδρομικού Ταμιευτηρίου, ενώ είναι έτοιμο το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας να προχωρήσει τη διαδικασία.
Στην Κύπρο είναι έντονη η αβεβαιότητα για το μέλλον των καταθέσεων που βρίσκονται στους λογαριασμούς της Λαϊκής Τράπεζας αλλά και για τους εναπομείναντες ιδιώτες μετόχους της από τη στιγμή που η τράπεζα θα ακολουθήσει το δρόμο της διάσπασης σε καλή και κακή, όπως προτείνεται στο πλαίσιο του σχετικού νομοθετήματος, το οποίο προτείνει η Κεντρική Τράπεζα Κύπρου. Σύμφωνα με την πρόταση της ΚτΚ, στην καλή θα περάσουν τα υγιή στοιχεία του ενεργητικού και από τις καταθέσεις μόνο οι εξασφαλισμένες, δηλαδή οι κάτω των 100 χιλ. ευρώ.
Ο κ. Δημητριάδης δήλωσε ότι με την διαδικασία της εξυγίανσης αποτρέπεται ο κίνδυνος τραπεζικής χρεοκοπίας και προστατεύονται στο σύνολό τους όλες οι ασφαλισμένες καταθέσεις, μέχρι του ποσού των 100.000 ευρώ. Επίσης, είπε, δημιουργούνται οι προϋποθέσεις ανάκαμψης του τραπεζικού συστήματος και διασφαλίζονται θέσεις εργασίας. Σε διαφορετική περίπτωση, υπογράμμισε ότι η τράπεζα θα οδηγηθεί σε άμεση χρεοκοπία και τερματισμό των εργασιών της, με καταστροφικές συνέπειες για τους εργαζομένους, τους καταθέτες στο σύνολο τους, το τραπεζικό μας σύστημα και την οικονομία της χώρας».
Το σχετικό νομοσχέδιο κατατέθηκε χθες αργά το βράδυ και προβλέπει, μεταξύ άλλων, τη μεταβίβαση στοιχείων του ενεργητικού στο πλαίσιο της εξυγίανσης και εφόσον διέπονται από δίκαιο ξένου κράτους, η μεταβίβαση γίνεται με βάση το δίκαιο αυτό.
«Δεν κλείνει η Λαϊκή»
Η εκπρόσωπος της κυπριακής κεντρικής τράπεζας, Αλίκη Στυλιανού, διέψευσε τις πληροφορίες και φήμες για το κλείσιμο της Λαϊκής Τράπεζας. Η ίδια η Λαϊκή Τράπεζα ανακοίνωσε ότι επιβάλλει όριο 260 ευρώ ημερησίως στις αναλήψεις από τα αυτόματα τραπεζικά μηχανήματά της (ATM) ανά πελάτη, για να μπορέσει να αντεπεξέλθει στη ζήτηση. Χιλιάδες πελάτες της τράπεζας σχημάτισαν ουρές στα ATM για να αποσύρουν χρήματα από τους λογαριασμούς τους λόγω της φημολογίας περί εκκαθάρισης.
Σήμα SOS από την Τρ. Κύπρου
Εκκληση προς την κυβέρνηση της Λευκωσίας να καταλήξει σε άμεση συμφωνία για χρηματοδότηση από την Ε.Ε., ώστε να αποφύγει την καταστροφή της οικονομίας απηύθυνε η Τράπεζα Κύπρου -ο μεγαλύτερος τραπεζικός όμιλος της Κύπρου. «Η κυπριακή οικονομία βρίσκεται σε οριακή και εύθραυστη κατάσταση.
Η επόμενη κίνηση μπορεί να αποδειχθεί σωτήρια ή καταστροφική. Γι’ αυτό και μέσα στα πιεστικά χρονοδιαγράμματα που μας επιβλήθηκαν, οφείλουμε να ζυγίσουμε προσεκτικά τις επιπτώσεις της όποιας λύσης επιλέξουμε. Είναι επιτακτικό να προχωρήσουμε άμεσα στη συνομολόγηση μιας συμφωνίας με το Eurogroup», αναφέρεται στην ανακοίνωση της Τράπεζας Κύπρου.
Κινδύνους «βλέπει» ο οίκος Fitch
Ως ένα επικίνδυνο προηγούμενο για τις χώρες της Ε.Ε. θεωρεί η Fitch την πρόταση για το κούρεμα των μικροκαταθετών, που προτάθηκε για την Κύπρο, ιδιαίτερα εκείνων των χωρών που έχουν αδύναμο τραπεζικό σύστημα.
Οπως σημειώνει ο οίκος σε χθεσινή ανάλυση, η κρίση που περιβάλλει την Κύπρο φέρνει στο προσκήνιο το κόστος των ημίμετρων που λαμβάνουν οι πολιτικοί για την αντιμετώπιση της κρίσης της Ευρωζώνης.
Το πρόγραμμα βοήθειας που προτάθηκε στην Κύπρο επιβεβαιώνει την ισχυρή επιθυμία των Ευρωπαίων πολιτικών να ελαχιστοποιήσουν το κόστος για τους άλλους φορολογούμενους στην Ευρωζώνη, αλλά αποτελεί την πρώτη προσπάθεια για τη συμμετοχή στο πρόγραμμα των κατόχων τραπεζικών καταθέσεων.
Ο οίκος τονίζει πως η πρόοδος στην τραπεζική ένωση, περιλαμβανομένων ενός ξεκάθαρου καθεστώτος αναδιάρθρωσης των τραπεζών και κάποιας μορφής κοινή ασφάλιση των καταθέσεων είναι απαραίτητα στοιχεία για να διασφαλισθεί η μακροπρόθεσμη οικονομική και χρηματοπιστωτική σταθερότητα της ΟΝΕ.
Ο Fitch αναφέρει ότι το πάγωμα των καταθέσεων που επιβλήθηκε στην Κύπρο αυτή την εβδομάδα αποτελεί ντε φάκτο περιορισμό της ελεύθερης κίνησης κεφαλαίων και εκτιμά πως αν εισαχθούν άλλες μορφές ελέγχου της κίνησης κεφαλαίων ως μέρος ενός προγράμματος που θα συμφωνηθεί μεταξύ των κυπριακών Αρχών και των Ε.Ε.-ΔΝΤ, ο Fitch θα επανεξετάσει το ανώτατο όριο αξιολόγησης ΑΑΑ που έχουν όλες οι χώρες της Ευρωζώνης (εκτός από την Ελλάδα που έχει ανώτατο όριο το B- λόγω του κινδύνου εξόδου από την Ευρωζώνη), το οποίο βασίζεται στην ελεύθερη κίνηση των κεφαλαίων.
Σχετικά με την εκροή καταθέσεων, παρά τις εκτιμήσεις για σημαντικές απώλειες στην Κύπρο μόλις ανοίξουν οι τράπεζες, για τις άλλες χώρες της ευρωπαϊκής περιφέρειας ο κίνδυνος είναι μικρός. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με την Goldman Sachs, η Ελλάδα αποτελεί ένα σημαντικό παράδειγμα για την πιθανότητα μετάδοσης κινδύνου εκροών.
ΑΝΝΑ ΔΟΓΑ - ΓΙΩΡΓΟΣ ΣΑΚΚΑΣ
