Του Ole S. Hansen, αναλυτή της Saxo Bank
Η ασθενής τάση που καταγράφηκε τον περασμένο μήνα αρχικά στην πλειοψηφία των γεωργικών εμπορευμάτων, και έπειτα στα πολύτιμα μέταλλα, παρουσιάστηκε και την περασμένη εβδομάδα κυρίως στα εμπορεύματα που σχετίζονται με την οικονομική ανάπτυξη, όπως η ενέργεια και τα βιομηχανικά μέταλλα. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να καταγραφούν εκτενείς απώλειες, με το αργό πετρέλαιο Brent, την πλατίνα και τον χαλκό να δέχονται πτωτικές πιέσεις, από τους επενδυτές που μείωναν την παρατεταμένη έκθεσή τους στα εμπορεύματα.
Η πρόσφατη πτωτική τάση ξεκίνησε από την Κίνα, η οποία χρησιμοποίησε όλα τα ρευστά διαθέσιμα των τραπεζών της για να καλύψει την πιστωτική επέκταση. Ήταν η πρώτη φορά μέσα σε οκτώ μήνες, που η Κίνα δεν κατάφερε να καλύψει τις ανάγκες της σε ρευστότητα, καταδεικνύοντας τις αυξανόμενες ανησυχίες για τον πληθωρισμό. Η άνοδος -σε ανησυχητικά επίπεδα- στις τιμές των ακινήτων στις μεγαλύτερες πόλεις της Κίνας επιβεβαιώνει την ανάκαμψη της οικονομίας, αλλά και τις πληθωριστικές πιέσεις που ασκούνται. Η εξέλιξη αυτή επηρέασε αρνητικά τα βιομηχανικά μέταλλα, καθώς η μεγαλύτερη ζήτηση για τον χαλκό (κατοικίες και υποδομές) και την πλατίνας (αυτοκινητοβιομηχανία) αναμένεται από την Κίνα. Εάν συνεχιστεί να δίνεται έμφαση στα μέτρα καταπολέμησης του πληθωρισμού, σε βάρος των αναπτυξιακών πολιτικών, η ζήτηση για τα μέταλλα αυτά θα δεχτεί πλήγμα. Στο τέλος της περασμένης εβδομάδας και τα δύο μέταλλα κατέγραψαν απώλειες κατά 4% σχεδόν.
Στα πρακτικά της τελευταίας συνεδρίασης της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ, που δημοσιεύτηκαν την περασμένη Τετάρτη, εμφανίζονται εκ νέου οι ανησυχίες ορισμένων μελών (όχι της πλειοψηφίας) για τις επιπτώσεις της παρατεταμένης ποσοτικής χαλάρωσης στα χρηματοοικονομικά συστήματα, καθώς τα χαμηλά επιτόκια οδηγούν τους επενδυτές σε υψηλότερου κινδύνου επενδύσεις. Την προηγούμενη εβδομάδα οι αγορές κλυδωνίζονταν με το ερώτημα για το πότε θα μειωθεί ή θα σταματήσει η Γ΄ Ποσοτική Χαλάρωση (QE3). Ο χρυσός και το ασήμι επηρεάστηκαν περισσότερο, καθώς εάν πραγματοποιηθεί αυτό το σενάριο τα πολύτιμα μέταλλα δεν θα έχουν άλλη στήριξη.
Οι δύο βασικοί δείκτες των εμπορευμάτων, οι DJ-UBS και S&P GSCI, κατέγραψαν απώλειες, καθώς όλοι οι τομείς, εκτός από τα σιτηρά, κινήθηκαν πτωτικά την περασμένη εβδομάδα. Η απόδοση των δύο δεικτών από τις αρχές του 2013 διαφέρει, με τον S&P GSCI να έχει θετική απόδοση, λόγω της υψηλής κατανομής που εμφανίζει σε εμπορεύματα του κλάδου ενέργειας, ενώ ο δείκτης DJ-UBS εμφανίζει αρνητική απόδοση, έχοντας μεγαλύτερη έκθεση στα μέταλλα, τα οποία κατέγραψαν σημαντικές απώλειες.
Εξετάζοντας μεμονωμένα τις επιδόσεις των εμπορευμάτων, παρατηρούμε ότι οι απώλειες συγκεντρώνονται στην ενέργεια και στα μέταλλα, ενώ τα εμπορεύματα του γεωργικού κλάδου, εκτός από το φυσικό αέριο, παρουσιάζουν θετική απόδοση. Ξεχωρίζει η σόγια, καθώς η περιορισμένη βροχή στην Αργεντινή ενίσχυσε τις ανησυχίες για χαμηλότερη παραγωγή, σε μια περίοδο μάλιστα αυξημένης ζήτησης από την Κίνα.
Ο ενεργειακός κλάδος εμφάνισε μια υγιή διόρθωση
Παρά τις απώλειες στα βιομηχανικά μέταλλα, ο κλάδος ενέργειας (κυρίως τα δύο είδη του αργού πετρελαίου και η βενζίνη) ήταν ο μόνος που δεν επηρεάστηκε, τουλάχιστον μέχρι την Πέμπτη, όταν και εντάθηκαν οι ανησυχίες λόγω αυξημένων αποθεμάτων και μειωμένης ζήτησης, εν όψει της ετήσιας συντήρησης των διυλιστηρίων. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα και οι δύο κατηγορίες αργού πετρελαίου να φθάσουν κάτω από τα τεχνικά επίπεδα στήριξης. Το πτωτικό κλίμα επηρέασε επίσης και η ανεπιβεβαίωτη φημολογία για ρευστοποίηση θέσεων από κεφάλαιο που επενδύει σε εμπορεύματα. Μέσα σε 30 λεπτά, γύρω στα 70 εκατομμύρια βαρέλια αργού WTI άλλαξαν ιδιοκτήτες, με την τιμή να διασπάει τη στήριξη των 95 δολαρίων ανά βαρέλι.
Τα εβδομαδιαία στοιχεία από το Υπουργείο Ενέργειας των ΗΠΑ επιβεβαίωσαν τα αυξανόμενα αποθέματα του αργού WTI, με την παραγωγή να αγγίζει το υψηλότερο επίπεδο από το 1992 και τις εισαγωγές να βρίσκονται στο χαμηλότερο επίπεδο της δεκαετίας. Για άλλη μια φορά η αγορά εστίασε στη διαφορά μεταξύ των δύο κατηγοριών αργού, με το αργό Brent να αντιπροσωπεύει σε μεγαλύτερο βαθμό την τιμή που πληρώνουν οι καταναλωτές ανά τον κόσμο για το πετρέλαιο. Οι ΗΠΑ αύξησαν την προσφορά, περιορίζοντας τις εξαγωγές, ενώ η αυξημένη ζήτηση, κυρίως από τις αναδυόμενες οικονομίες όπως η Κίνα, έδωσαν ώθηση στην τιμή του αργού Brent. Κατά τη διόρθωση της περασμένης εβδομάδας, η διαφορά στην τιμή των δύο κατηγοριών παρέμεινε σε υψηλά επίπεδα, με την πτωτική πίεση στο αργό WTI να υπερισχύει για τους ανωτέρω λόγους.
Είναι πολύ νωρίς ώστε να θεωρήσουμε ότι το ράλι ανόδου του πετρελαίου για το 2013 έληξε. Ωστόσο, με την επικειμένη περίοδο συντήρησης των διυλιστηρίων να πλησιάζει και τη ζήτηση από τις χώρες του Βορείου ημισφαιρίου να αναμένεται μειωμένη, οι τιμές δεν αναμένεται να αυξηθούν, τουλάχιστον για τους επόμενους τρεις μήνες. Η παρούσα διόρθωση πάντως αποτελεί μια υγιή αντίδραση και αποτέλεσμα του κλεισίματος των παρατεταμένων κερδοσκοπικών θέσεων αγοράς. Η τιμή πλέον των δύο κατηγοριών αργού πλησιάζει περισσότερο την αιτιολόγηση των θεμελιωδών μεγεθών, καθώς η μέχρι τώρα αυξημένη τιμή είχε προεξοφλήσει μια πιθανή αύξηση στη μελλοντική ζήτηση.
Από τη σκοπιά της τεχνικής ανάλυσης, η διόρθωση στο αργό Brent σταμάτησε στη στήριξη των 113,15 δολαρίων ανά βαρέλι, την οποία σηματοδοτούν δύο διαφορετικοί τεχνικοί δείκτες. Ο πρώτος είναι η γραμμή τάσης από το χαμηλό Ιουνίου του 2012, όπως φαίνεται στο διάγραμμα, και ο δεύτερος είναι το επίπεδο 38,2% του δείκτη Fibonacci από το χαμηλό του Νοεμβρίου 2012. Τυχόν αποτυχία να διατηρηθεί αυτή η γραμμή στήριξης, θα οδηγήσει σε περαιτέρω διόρθωση, πιθανόν στα 110 δολάρια ανά βαρέλι.
Ο χρυσός επηρεάζεται από τις ανησυχίες που εκφράζει η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ
Η πτωτική τάση των πολύτιμων μετάλλων, η οποία ξεκίνησε από τον περασμένο Οκτώβριο και για το χρυσό και για το ασήμι, συνεχίστηκε την περασμένη εβδομάδα, με τον χρυσό να φτάνει στο χαμηλότερο επίπεδο των τελευταίων επτά μηνών. Μετά από την διάσπαση του χαμηλού Ιανουαρίου, η τιμή του χρυσού άγγιξε τα 1.555 δολάρια ανά ουγκιά. Οι πιο συντηρητικοί επενδύτες Διαπραγματεύσιμων Αμοιβαίων Κεφαλαίων (Exchange-Traded Funds) ακολούθησαν την τάση, και μέχρι την Πέμπτη μείωσαν τον συνολικό διακρατούμενο όγκο κατά 40 τόνους, καταγράφοντας την μεγαλύτερη μείωση των τελευταίων πέντε ετών.
Το ενδιαφέρον παραμένει στις προοπτικές της οικονομίας των ΗΠΑ, καθώς τα βελτιωμένα στοιχεία ενισχύουν τις προσδοκίες της αγοράς για πρόωρη λήξη ή μείωση της ποσοτικής χαλάρωσης. Μερικά από τα μέλη της Ομοσπονδιακής Τράπεζας εξέφρασαν αυτήν την ανησυχία στην πρόσφατη συνεδρίαση, με την αγορά να αντιδρά εμφανίζοντας ένα σπάνιο τεχνικό σήμα.
Το εν λόγω σήμα δίνεται από την πτώση του κινητού μέσου όρου των 50 ημερών, πέφτει κάτω από τα επίπεδα του από του κινητού μέσου όρου των 200 ημερών, όπως φαίνεται στο παρακάτω διάγραμμα. Κατά τη διάρκεια των τελευταίων πέντε ετών αυτό το σήμα έχει εμφανιστεί σε τρεις περιπτώσεις. Το Σεπτέμβριο του 2008, όπου οδήγησε σε διόρθωση κατά 15%, τον περασμένο Απρίλιο, όπου οδήγησε σε διόρθωση κατά 8% και στο ενδιάμεσο διάστημα, τον περασμένο Φεβρουάριο, όπου και διήρκησε για 13 ημέρες.
Ο χρυσός χρειάζεται τώρα, περισσότερο από ποτέ, έναν καταλύτη, που θα οδηγήσει την τιμή μακριά από την επικίνδυνη περιοχή των 1.540 και 1.525 δολαρίων ανά ουγκιά. Οι κερδοσκόποι δεν έχουν πλέον θέσεις αγοράς, αφήνοντας αρκετό χώρο στους επενδυτές να επανέλθουν, αν βρεθεί αυτός ο καταλύτης. Ο Ben Bernanke θα ανακοινώσει την εξαμηνιαία έκθεση της Ομοσπονδιακής Τράπεζας στις 26 και 27 Φεβρουαρίου, και με δεδομένη τη μειοψηφία των μελών που εκφράζουν ανησυχίες για τον αντίκτυπο της ποσοτικής χαλάρωσης, πιθανόν να καταρρίψει τις εικασίες για πρόωρη λήξη ή μείωση της ποσοτικής χαλάρωσης.
Οι κερδοσκόποι, οι οποίοι έχουν επενδύσει στην πτώση του χρυσού είναι πλέον περισσότεροι, καθώς έχουν στρέψει την προσοχή τους στο επίπεδο τιμής των 1.525 δολαρίων ανά ουγκιά. Τυχόν πτώση από αυτά τα επίπεδα θα σημαίνει, εάν όχι τον τερματισμό, τότε μια προσωρινή αντιστροφή της ανοδικής τάσης της τελευταίας δεκαετίας. Σαν αποτέλεσμα μπορεί να υπάρξει μια διαμάχη ανάμεσα στους κερδοσκόπους και τους επενδυτές που πιστεύουν ότι ο χρυσός πρέπει να βρίσκεται σε κάθε καλά διαφοροποιημένο χαρτοφυλάκιο. Οποιαδήποτε βελτίωση στην οικονομία των ΗΠΑ, μπορεί να παρέχει στήριξη στο πολύτιμο μέταλλο.
Το ασήμι, το οποίο παρουσίασε καλές επιδόσεις τις τελευταίες εβδομάδες, λόγω της αύξησης της ζήτησής του, τόσο ως βιομηχανικό όσο και ως επενδυτικό μέταλλο, κατέγραψε απώλειες την περασμένη εβδομάδα, με την αναλογία να αυξάνεται σε μια ουγκιά χρυσού για 55 ουγκιές ασημιού, σε σχέση με την πρόσφατη αναλογία των 52,5. Οι διαχειριστές χαρτοφυλακίων, οι οποίοι έκλεισαν τις θέσεις τους στο χρυσό, ήταν πιο διστακτικοί να κάνουν το ίδιο και για το ασήμι, λόγω της προαναφερθείσας διπλής χρήσης του. Όμως όταν ξεκίνησε η διόρθωση, ακολούθησαν, γεγονός που εξηγεί και την εξαιρετικά αρνητική επίδοση του συγκεκριμένου μετάλλου.
