Αν θελήσεις κανείς να καταμετρήσει τα χαρακτηριστικά και τους τρόπους με τους οποίους εκδηλώνεται η ευρωπαϊκή κρίση και οι συνέπειές της, θα διαπιστώσει ότι η ανεργία δεν είναι παράπλευρη απώλεια της κρίσης ή της μάχης για την καταπολέμηση των συνθηκών που οδήγησαν στην κρίση.
Είναι το βασικό χαρακτηριστικό της, η πλέον ολέθρια εκδήλωση των συνεπειών της, το πιο «γκρίζο» χρώμα στο σκηνικό που υπάρχει στη χώρα μας και στην Ευρώπη. Είναι η ίδια η κρίση.
Τα στοιχεία για την ευρωπαϊκή ανεργία, που ανακοινώθηκαν χθες, καταγράφουν με απόλυτη σαφήνεια το πρόβλημα της ελλιπούς απασχόλησης, το οποίο, αν και είναι απειλητικό για το μεγαλύτερο μέρος της Ευρωζώνης, έχει ήδη λάβει εκρηκτικές διαστάσεις για χώρες όπως η Ελλάδα και η Ισπανία, οι οποίες κατέχουν τις πρώτες θέσεις της «γκρίζας» κατάταξης.
Με πάνω από 17 εκατομμύρια ανέργους, η ανεργία στην Ευρωζώνη ανεβαίνει στα υψηλότερα επίπεδα από τότε που δημιουργήθηκε στην πράξη η νομισματική ένωση της Ευρώπης, με πικρή ελληνική πρωτιά. Περισσότερο, όμως, από το ίδιο το ποσοστό του 26,8% για την Ελλάδα ή τους επιπλέον 1.000.000 ανέργους, που έχουν βρεθεί εκτός αγοράς εργασίας από το 2008 έως το 2012, βαραίνει η διαπίστωση πως δεν υπάρχουν σαφείς ενδείξεις στην οικονομία που να υποδεικνύουν ότι οι εφιαλτικοί αριθμοί της ανεργίας θα πάψουν, σύντομα, να στοιχειώνουν το παρόν και το μέλλον της ελληνικής πραγματικότητας και θα αποτελέσουν παρελθόν.
Το κλίμα και η αίσθηση στην ελληνική οικονομία έχουν μεταβληθεί προς το καλύτερο, αλλά η πραγματικότητα δεν έχει αντιληφθεί ακόμη τις μεταβολές αυτές, αφού δεν απέχει σε ό,τι αφορά τις συνθήκες που επηρεάζουν την απασχόληση, από αυτές που επικρατούσαν ένα χρόνο πριν. Η ζήτηση παραμένει ασθενική, η ρευστότητα ανύπαρκτη, οι επιχειρήσεις κλείνουν, ο θέσεις εργασίας χάνονται. Μάλιστα οι συνθήκες είναι ακόμη χειρότερες, καθώς τα διαθέσιμα εισοδήματα είναι τώρα λιγότερα, και θα περιοριστούν περαιτέρω μέσα στο έτος.
Είναι πολύ συγκεκριμένη η επιστημονική παραδοχή ότι ακόμη και στην έναρξη της διαδικασίας ανάκαμψης της οικονομίας, η απασχόληση θα είναι το τελευταίο στη σειρά πεδίο όπου θα καταγραφούν σημάδια βελτίωσης. Η Ευρώπη ανησυχεί γιατί το χάσμα μεταξύ των χωρών-μελών μεγαλώνει αντί να συρρικνώνεται. Ομως στην πράξη, πέρα από την αποσπασματική αντιμετώπιση, δεν υπάρχει ουσιαστικό πρόγραμμα που θα μπορούσε να δώσει ώθηση στην απασχόληση, δεδομένου ότι οι εθνικές δημόσιες δαπάνες είναι καλά κλειδωμένες από τα προγράμματα λιτότητας.
Προφανώς, λοιπόν, χρειάζεται μεγαλύτερη αποφασιστικότητα και ευρηματικότητα για να σπάσει ο φαύλος κύκλος της ανεργίας. Αλλιώς το μόνο που θα μπορούμε να κάνουμε είναι να καταμετρούμε τις απώλειες και να περιμένουμε τις επερχόμενες ολέθριες συνέπειές τους.
ΝΙΚΟΣ ΦΡΑΝΤΖΗΣ - [email protected]
