Σημαντική μείωση του δημόσιου χρέους της χώρας, πάνω από 28 δισ. ευρώ το 2012, επιτεύχθηκε με το δεύτερο PSI, αλλά η θετική επίπτωση περιορίζεται αισθητά από τη συρρίκνωση του ΑΕΠ το 2013, αλλά και από τους ασθενικούς ρυθμούς ανάπτυξης στα επόμενα χρόνια.
Το έτος 2016 το χρέος θα διαμορφωθεί σε 320 δισ. ευρώ και θα αντιστοιχεί στο 159,8% του ΑΕΠ για να ακολουθήσει μια πτωτική πορεία, ώστε το 2020 να μειωθεί στο 124% του ΑΕΠ και κάτω από το 110% του ΑΕΠ το έτος 2022, εφόσον δεν σημειωθούν αστοχίες οι οποίες μπορούν να ανακόψουν την πορεία μείωσης.
Οι προβλέψεις της τρόικας για την εξέλιξη του χρέους αναδεικνύουν τον κομβικό ρόλο που έχει η επάνοδος της οικονομίας σε ρυθμούς ανάπτυξης, ώστε, εκτός των άλλων, να επιταχυνθεί η μείωση του χρέους ως ποσοστό του ΑΕΠ και να διαμορφωθεί ταχύτερα σε βιώσιμα επίπεδα.
Οπως αποκαλύπτει το μνημόνιο, με τις συνδυασμένες παρεμβάσεις που δρομολογήθηκαν από τις αποφάσεις του Eurogroup της 26ης Νοεμβρίου, βασικότερο τμήμα των οποίων ήταν η επαναγορά χρέους, το δημόσιο χρέος το 2012 μειώθηκε στο ποσό των 312,3 δισ. ευρώ, από 340,6 δισ. ευρώ, που ήταν χωρίς της παρεμβάσεις.
Το μεγαλύτερο όφελος προέκυψε από την επαναγορά των ομολόγων που αφαίρεσε από το χρέος το ποσό των 20,6 δισ. ευρώ.
Νέα δάνεια
Το 2013 το χρέος αυξάνεται λόγω της λήψης νέων δανείων και σε συνδυασμό με τη νέα ύφεση που εκτιμάται σε -4,5% το χρέος αυξάνεται σημαντικά ως ποσοστό του ΑΕΠ. Ειδικότερα, στο τέλος του έτους το χρέος θα αυξηθεί από 312,3 δισ. ευρώ σε 320,5 δισ. ευρώ.
Χωρίς τις παρεμβάσεις, το χρέος θα έφτανε στο τέλος του 2013 στο ποσό των 346,2 δισ. ευρώ, που σημαίνει ότι το όφελος των μέτρων έναντι των προβλέψεων φτάνει στο ποσό των 25,7 δισ. ευρώ.
Ωστόσο, η συνέχεια της ύφεσης της οικονομίας οδηγεί σε νέα εκτόξευση του χρέους ως ποσοστού του εγχώριου εισοδήματος, καθώς θα διαμορφωθεί στο 173,7% του ΑΕΠ, από 160,1% του ΑΕΠ το 2013. Ομως χωρίς τις παρεμβάσεις το χρέος θα έφτανε στο 189,1% του ΑΕΠ, που σημαίνει ότι και με την επίπτωση της ύφεσης υπάρχει όφελος με το PSI II, που φτάνει σε 15,4 μονάδες του ΑΕΠ.
Το 2014 το χρέος θα αυξηθεί οριακά σε 320,9 δισ. ευρώ (320,5 δισ. ευρώ το 2013), ενώ χωρίς τις παρεμβάσεις θα έφτανε στο ποσό των 350,1 δισ. ευρώ. Ετσι το όφελος από το PSI II διαμορφώνεται στο ποσό των 29,2 δισ. ευρώ. Ως ποσοστό του ΑΕΠ, το χρέος υποχωρεί στο 173,5%, από 173,7% το 2013. Χωρίς τις παρεμβάσεις το ύψος του χρέους θα έφτανε στο 191,6% του ΑΕΠ, που σημαίνει ότι το όφελος φτάνει στις 18,1 μονάδες του ΑΕΠ.
Το 2015 το χρέος θα αυξηθεί σε 322 δισ. ευρώ από 320,9 δισ. ευρώ το 2014, αλλά χωρίς το PSI II θα έφτανε σε 357,7 δισ. ευρώ, που σημαίνει πως εξασφαλίστηκε μείωση ύψους 35,7 δισ. ευρώ. Βελτίωση υπάρχει και ως ποσοστό του ΑΕΠ, αφού το χρέος υποχωρεί στο 168,6% του ΑΕΠ, από 173,5% το 2014. Χωρίς το PSI II το χρέος θα ήταν στο 190,5% του ΑΕΠ και το όφελος φτάνει σε 21,9 μονάδες του ΑΕΠ.
Το 2016 το χρέος υποχωρεί στο ποσό των 320 δισ. ευρώ (από 322 δισ. ευρώ, το 2015), ενώ χωρίς τις παρεμβάσεις θα έφτανε στο ποσό των 363,4 δισ. ευρώ και προκύπτει όφελος ύψους 43,4 δισ. ευρώ. Ως ποσοστό του ΑΕΠ το χρέος υποχωρεί στο 159,8% (από 168,6% το 2015), ενώ χωρίς τις παρεμβάσεις θα έφτανε στο 184,9%, γεγονός το οποίο ανεβάζει το όφελος του PSI II σε 25,1 εκατοστιαίες μονάδες του ΑΕΠ.
Υπάρχουν κίνδυνοι
Παρά τη σημαντική μείωση του χρέους, λόγω της επαναγοράς ομολόγων, της επιμήκυνσης των δανείων και της μείωσης των τόκων, η πορεία του δημόσιου χρέους θα παραμείνει εύθραυστη, λόγω των κινδύνων που μπορούν να προκαλέσουν οι αστοχίες, σε ανάπτυξη, αποκρατικοποιήσεις και πρωτογενή πλεονάσματα.
Αυτό επισημαίνει άλλωστε και η έκθεση της τρόικας, που εκτιμά ότι ένας συνδυασμός αστοχιών μπορεί να οδηγήσει το χρέος το έτος 2020 στο 147% του ΑΕΠ, αντί του 124% του ΑΕΠ, που είναι ο κοινός στόχος κυβέρνησης - τρόικας.
Ωστόσο, τυχόν θετικότερες εξελίξεις, σε ορισμένους ή σε όλους τους παράγοντες αυτούς, μπορούν να οδηγήσουν το χρέος σε χαμηλότερα επίπεδα.
ΠΑΝΟΣ ΚΑΚΟΥΡΗΣ - [email protected]
