Σε δημόσια διαβούλευση τίθεται από σήμερα το σχέδιο νόμου «Ανασυγκρότηση του Υπουργείου Ναυτιλίας και Αιγαίου και άλλες διατάξεις». Η διαβούλευση θα ολοκληρωθεί την Παρασκευή, 28 Δεκεμβρίου, και ακολούθως το σχέδιο νόμου θα κατατεθεί προς ψήφιση στη Βουλή.
Σύμφωνα με το υπουργείο Ναυτιλίας, με το σχέδιο νόμου επιδιώκεται η άμεση και πλήρης αποκατάσταση του ενιαίου διοικητικού φορέα της ναυτιλίας, με την πλήρη επανένταξη του Λιμενικού Σώματος στις δομές του υπουργείου και στόχο την αποτελεσματική άσκηση των αρμοδιοτήτων του.
Επιγραμματικά, με με το σχέδιο νόμου:
- Επικαιροποιούνται διατάξεις, οι οποίες καθορίζουν το βασικό θεσμικό πλαίσιο λειτουργίας της ελληνικής ναυτιλιακής διοίκησης σε ζητήματα ενίσχυσης της ασφάλειας και της αστυνόμευσης, ασφάλειας ναυσιπλοΐας, ανάπτυξης της ναυτικής εργασίας και εκπαίδευσης, καθώς και ανάπτυξης των ναυτιλιακών επιχειρήσεων μέσω της απλούστευσης, του εκσυγχρονισμού και της διευκόλυνσης των σχετικών με τη ναυτιλία διοικητικών διαδικασιών.
- Θεσπίζονται διατάξεις για την προστασία των δικαιωμάτων των επιβατών της ακτοπλοΐας και την προσαρμογή της εθνικής νομοθεσίας στο θεσμικό πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με στόχο την ουσιαστική ενίσχυση της λειτουργίας της εσωτερικής αγοράς θαλάσσιων υπηρεσιών μεταφορών επιβατών προς όφελος των πολιτών εν γένει και, ειδικότερα, των ατόμων με αναπηρία.
- Ρυθμίζονται ζητήματα για την ανάπτυξη ολοκληρωμένης νησιωτικής πολιτικής και την εφαρμογή «ρήτρας νησιωτικότητας».
- Εισάγεται ένα συνεκτικό σύστημα διατάξεων, στοχεύοντας στην εν γένει προαγωγή της ελληνικής εμπορικής ναυτιλίας
- Ρυθμίζονται ζητήματα που σχετίζονται με την ανάπτυξη του ελληνικού λιμενικού συστήματος, τη λειτουργία και τη διαχείριση των λιμένων της χώρας, την εγκαθίδρυση ενός καινοτόμου και σύγχρονου καθεστώτος διοίκησής τους, καθώς και τον εκσυγχρονισμό του δημόσιου φορέα παροχής πλοηγικών υπηρεσιών στο σύνολο των λιμένων της χώρας.
Πιο αναλυτικά:
Στο Κεφάλαιο Α ορίζονται και ρυθμίζονται βασικά σημεία της οργάνωσης του υπουργείου, όπως ο σκοπός και η αποστολή του, καθώς και η βασική διάρθρωσή του.
Ειδικότερα, στο άρθρο 1 ορίζεται ότι στο Υπουργείο Ναυτιλίας και Αιγαίου υπάγονται, πέραν των κεντρικών και περιφερειακών υπηρεσιών του και το Λιμενικό Σώμα, δύο Γενικές Γραμματείες, ήτοι η υφιστάμενη Γενική Γραμματεία Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής και η Γραμματεία Ναυτιλιακών Επενδύσεων και Υποδομών η οποία ιδρύεται δια του παρόντος νόμου και προέρχεται από την τροποποίηση και μετονομασία της Γενικής Γραμματείας Λιμένων και Λιμενικής Πολιτικής.
Πιο συγκεκριμένα, με τη νέα Γενική Γραμματεία Ναυτιλιακών Επενδύσεων και Υποδομών επιχειρείται η αναβάθμιση των λειτουργιών του Υπουργείου που στοχεύουν προώθηση των ναυτιλιακών επενδύσεων και στην στροφή των προσπαθειών προς την ανάπτυξη της θαλάσσιας οικονομίας.
Επίσης, προσδιορίζονται ρητά οι εποπτευόμενοι, από το Υπουργείο Ναυτιλίας και Αιγαίου, φορείς (άρθρο 2) και περιλαμβάνονται ρυθμίσεις σχετικά με τον απολογισμό και τον προγραμματισμό του έργου του Υπουργείου (άρθρο 3), καθώς και για τη θεσμοθέτηση χορηγιών για τη στήριξη και την ενίσχυση της αποστολής του Υπουργείου (άρθρο 4).
Στο Κεφάλαιο Β επαναπροσδιορίζεται η υπαγωγή του Λιμενικού Σώματος στο υπουργείο Ναυτιλίας και Αιγαίου και ρυθμίζονται ζητήματα που προσδιορίζουν τις βασικές του δομές.
Ειδικότερα, προσδιορίζεται ο νομικός χαρακτήρας του Λιμενικού Σώματος, το οποίο ορίζεται ως ένοπλο στρατιωτικό σώμα υπαγόμενο στην δομή του Υπουργείου (άρθρο 5), χωροθετείται η εν λόγω αρμοδιότητα, ενώ αναλύεται περαιτέρω η αποστολή του (άρθρο 6). Στο τελευταίο άρθρο του Κεφαλαίου (άρθρο 7) περιέχεται παραπομπή στην εξουσιοδοτική διάταξη για τη σύνταξη του Π.Δ. του άρθρου 1, στο οποίο θα περιγραφούν αναλυτικά, μεταξύ άλλων, οι αρμοδιότητες και η διάρθρωση των υπηρεσιών του Λιμενικού Σώματος.
Στο Κεφάλαιο Γ ρυθμίζονται θέματα ενίσχυσης της ασφάλειας και της αστυνόμευσης που ασκεί το Λιμενικό Σώμα.
Με το άρθρο 8, ρυθμίζονται θέματα στελέχωσης του Εθνικού Συντονιστικού Κέντρου Επιτήρησης και Ελέγχου των συνόρων, μετά την επανασύσταση του Υπουργείου Ναυτιλίας και Αιγαίου, ενώ για την απρόσκοπτη δραστηριοποίησή του ρυθμίζονται θέματα προμηθειών του εν λόγω Κέντρου μέχρι τη θέση σε λειτουργία του, καθώς και μετά την έναρξη λειτουργίας του.
Με το άρθρο 9, ρυθμίζονται τα ποσοστά κρατήσεων επί των προστίμων που επιβάλουν οι λιμενικές αρχές υπέρ Μετοχικού Ταμείου Ναυτικού και ειδικού λογαριασμού αλληλοβοήθειας ναυτικού.
Με το άρθρο 10, επιχειρείται η απλούστευση της διαδικασίας ελέγχου και θεώρησης των ναυτιλιακών εγγράφων των πλοίων που δραστηριοποιούνται στις θαλάσσιες ενδομεταφορές, καθορίζεται ρητή χρονική περίοδος υποβολής της εγγράφου απολογίας των παραβατών των αστυνομικών διατάξεων, προσαρμόζεται το υφιστάμενο νομοθετικό πλαίσιο στη σύγχρονη πρακτική που ισχύει από την εφαρμογή της κοινοτικής νομοθεσίας αναφορικά με την αναγνώριση και εξουσιοδότηση των οργανισμών και, τέλος, καθορίζεται κατά τρόπο ειδικό η επιβολή κυρώσεων κατά των παραβατών του Διεθνούς Κώδικα Ασφαλούς Διαχείρισης.
Στο Κεφάλαιο Δ επιχειρείται η επικαιροποίηση διατάξεων, με βάση τις οποίες καθορίζεται το βασικό θεσμικό πλαίσιο λειτουργίας της ελληνικής ναυτιλιακής διοίκησης στα ζητήματα της Ασφάλειας Ναυσιπλοΐας.
Με το άρθρο 11 επιχειρείται η τροποποίηση διατάξεων του Ν. 3622/2007 , προκειμένου να καταστεί αποτελεσματικότερη η εφαρμογή του και να αποσαφηνιστούν οι υποχρεώσεις της Γενικής Γραμματείας Ναυτιλιακών Επενδύσεων και Υποδομών (πρώην Γενικής Γραμματείας Λιμένων και Λιμενικής Πολιτικής), καθώς και των φορέων διοίκησης και εκμετάλλευσης λιμένων.
Ειδικότερα, επαναδιατυπώνεται ο ορισμός του Συντονιστικού Κέντρου και του Κέντρου Αναφορών Ασφάλειας, επανακαθορίζονται οι αρμοδιότητες του Συντονιστικού Κέντρου και της Γενικής Γραμματείας Ναυτιλιακών Επενδύσεων και Υποδομών και ρυθμίζεται, κατά τρόπο συγκεκριμένο, το θέμα ορισμού του υπεύθυνου ασφάλειας λιμένα εκ των υπευθύνων ασφάλειας των λιμενικών εγκαταστάσεων που βρίσκονται σε κάθε υπόχρεο λιμένα.
Πέραν των ανωτέρω, καθορίζεται ότι: α) για τις λιμενικές εγκαταστάσεις και τους λιμένες εκπονούνται μελέτες αξιολόγησης ασφάλειας από εξουσιοδοτημένους προς τούτο αναγνωρισμένους οργανισμούς ασφάλειας, β) οι φορείς διοίκησης και εκμετάλλευσης λιμένα έχουν την ευθύνη για τη πραγματοποίηση αξιολόγησης ασφάλειας των λιμένων τους, τη σύνταξη των σχεδίων ασφάλειας, τις αναθεωρήσεις αυτών και γενικότερα της συμμόρφωσης με τις διατάξεις της Οδηγίας 2005/65/ΕΚ, ενώ επίσης διαθέτουν τους πόρους και τα μέσα για την υλοποίηση των μέτρων ασφάλειας.
Τέλος, σημειώνεται ότι προσδιορίζεται συγκεκριμένο χρονικό διάστημα για την κατάρτιση των αξιολογήσεων και των σχεδίων ασφάλειας λιμένα, μετά την παρέλευση του οποίου αυτές θα καταρτίζονται με ευθύνη της Γενικής Γραμματείας Ναυτιλιακών Επενδύσεων και Υποδομών.
Στο άρθρο 12 προβλέπεται ότι για όλα τα πλοία με ελληνική σημαία που εκτελούν αποκλειστικά πλόες εσωτερικού και τα οποία διαθέτουν πιστοποιητικό καταμέτρησης σύμφωνα με την εθνική νομοθεσία σε κόρους ολικής χωρητικότητας, θα πρέπει να υπολογιστεί και να πιστοποιηθεί καταλλήλως από 1/1/2014 η ολική τους χωρητικότητα σύμφωνα με τη διεθνή σύμβαση των Βρυξελλών 1969 (ν. 1373/83). Τούτο κρίθηκε απαραίτητο, προκειμένου να αρθούν οποιεσδήποτε αμφισβητήσεις που ενδεχομένως ανακύπτουν από την εφαρμογή της διεθνούς και κοινοτικής νομοθεσίας, στην οποία οι οιεσδήποτε αναφορές σε χωρητικότητα πλοίων διατυπώνονται σύμφωνα με το διεθνές και όχι το εθνικό θεσμικό πλαίσιο.
Με τις διατάξεις του άρθρου 13 εξασφαλίζεται η ακεραιότητα και η αντικειμενικότητα του ελέγχου που διενεργείται από τα τοπικά κλιμάκια επιθεώρησης πλοίων και προβλέπεται η εκπαίδευση των μελών ΤΚΕΠ στο αντικείμενο επιθεώρησης του συστήματος αυτόματης αναγνώρισης πλοίου. Επίσης, θεσπίζεται ρητή πρόβλεψη για την κατάρτιση προγράμματος εκπαίδευσης στελεχών του Υπουργείου Ναυτιλίας και Αιγαίου για την διενέργεια ελέγχων πλοίων κατ’ εφαρμογή των διεθνών Κωδίκων ασφαλούς διαχείρισης και ασφάλειας πλοίων και λιμενικών εγκαταστάσεων. Τέλος, λαμβανομένου υπ’ όψη ότι δεν είναι στο σύνολο τους θεσμοθετημένα τα ελάχιστα κριτήρια των προσόντων των επιθεωρητών – ελεγκτών των σχεδίων – μελετών των Διευθύνσεων του Κλάδου Ελέγχου Εμπορικών Πλοίων, καθώς και οι διαδικασίες συνεχούς εκπαίδευσης – επικαιροποίησης των γνώσεων τους, παρέχεται σχετική εξουσιοδότηση στον Υπουργό Ναυτιλίας και Αιγαίου για τη ρύθμιση των σχετικών θεμάτων με υπουργική απόφαση.
Με το άρθρο 14, οι εκτός Συμβάσεως και Πρωτοκόλλου διατάξεις των ν. 1638/1986 και 3482/2006 αντιστοίχως εκσυγχρονίζονται και προσαρμόζονται στην διαδικασία πληρωμών των συνεισφορών από τους υπόχρεους, όπως ακολουθείται στη πράξη μετά την απελευθέρωση της αγοράς συναλλάγματος και της ελευθερίας κίνησης κεφαλαίων. Η υφιστάμενη διαδικασία πληρωμών των συνεισφορών μέσω ειδικού λογαριασμού της Τράπεζας Ελλάδος θεωρήθηκε παρωχημένη από της Τράπεζα της Ελλάδος, ενώ ο σχετικός λογαριασμός παρέμενε ανενεργός με αποτέλεσμα την απενεργοποίηση του.
Με το άρθρο 15, η εφαρμογή των διατάξεων του ν.3393/2005 (ΦΕΚ Α΄ 242), της Σύμβασης για την αστική ευθύνη για ζημία ρύπανσης από πετρέλαιο κίνησης και των προεδρικών διαταγμάτων, που εκδίδονται σε εκτέλεσή του, επεκτείνεται και στα ελληνικά πλοία, ολικής χωρητικότητας (Ο.Χ) πάνω από 1.000 (GT), τα οποία εκτελούν αποκλειστικά πλόες εσωτερικού και δεν είναι υπόχρεα καταμέτρησης σύμφωνα με τη Διεθνή Σύμβαση για την καταμέτρηση της χωρητικότητας των πλοίων [Ν.Δ 1373/1983 (ΦΕΚ Α΄ 92)], αλλά καταμετρούνται σύμφωνα με τις διατάξεις της εθνικής νομοθεσίας [Ν.Δ 973/1971 (ΦΕΚ Α΄ 194)].
Με το άρθρο 16 ρυθμίζονται θέματα αδειοδότησης, χρήσης και σύνθεσης πληρώματος των βοηθητικών σκαφών και των πλωτών βοηθητικών ναυπηγημάτων υδατοκαλλιέργειας. Στόχος δεν είναι η τροποποίηση των βασικών ναυτιλιακών διατάξεων που προβλέπονται για τα σκάφη και τα ναυπηγήματα, αλλά ο καθορισμός των συγκεκριμένων τύπων τους, η παροχή εξουσιοδότησης στον Υπουργό Ναυτιλίας και Αιγαίου για τον προσδιορισμό των ειδικότερων τεχνικών και λεπτομερειακών κριτηρίων και ο προσδιορισμός της διαδικασίας για την ανάκληση της σχετικής άδειας. Και αυτό, διότι οι παραπάνω όροι χρησιμοποιούνται καταχρηστικά και δεν έχουν συγκεκριμενοποιηθεί έως σήμερα, με αποτέλεσμα να επιφέρουν προβλήματα τόσο ως προς τη σύνθεση του αναγκαίου για τη χρήση τους πληρώματος όσο και ως προς τη διαδικασία αδειοδότησής τους.
Στο Κεφάλαιο Ε ρυθμίζονται ειδικότερα θέματα προαγωγής της ναυτικής εργασίας και αναβάθμισης της ναυτικής εκπαίδευσης.
Πιο συγκεκριμένα, στο άρθρο 17 προβλέπεται ότι κατά τη διάρκεια του Μεσοπρόθεσμου Πλαισίου Δημοσιονομικής Στρατηγικής και με τη προϋπόθεση ότι δεν υπάρχει σε ισχύ αντίστοιχη συλλογική σύμβαση εργασίας, δύνανται να συνάπτονται ατομικές συμβάσεις εργασίας μεταξύ του πλοιοκτήτη ή του πλοιάρχου ή του διαχειριστή ή του εκπροσώπου ή του πράκτορα του πλοίου και Έλληνα ναυτικού για ναυτολόγηση σε θέση κατωτέρου πληρώματος σε φορτηγά πλοία χωρητικότητας μεγαλύτερης των 3.000 ΚΟΧ νηολογημένα σύμφωνα με τις διατάξεις του αρ. 13 του νδ 2687/1953. Η εν λόγω ρύθμιση καταλαμβάνει και τα ιδιωτικά σκάφη αναψυχής ανεξαρτήτου σημαίας. Με την εν λόγω ρύθμιση πραγματοποιούνται οι αναγκαίες διαρθρωτικές παρεμβάσεις και προσαρμογές στις ανάγκες του διεθνούς ανταγωνισμού, προκειμένου να καταστεί εφικτή όχι μόνο η διατήρηση των θέσεων εργασίας, αλλά και η αύξηση της απασχόλησης και εν προκειμένω η αύξηση των προσφερομένων θέσεων εργασίας για Έλληνες ναυτικούς.
Στο άρθρο 18 προβλέπεται η κατάρτιση Μητρώου Ενεργών Ναυτικών στο Υπουργείο Ναυτιλίας και Αιγαίου.
Με το άρθρο 19 συμπληρώνεται η παρ.1 του άρθρου 13 του Ν.2638/1998, (ΦΕΚ 204 Α΄), όπως αντικαταστάθηκε με την παρ. 1 του άρθρου 7 του Ν.3450/2006 (ΦΕΚ 64 Α΄). Κατά την εφαρμογή των ως άνω διατάξεων, διαπιστώθηκε νομοθετικό κενό ως προς την προβλεπόμενη διαδικασία μονιμοποίησης των εκλεγέντων με τριετή θητεία Επικούρων Καθηγητών και Καθηγητών Εφαρμογών στις Ακαδημίες Εμπορικού Ναυτικού (ΑΕΝ). Mε την προωθούμενη διάταξη συμπληρώνονται οι προαναφερόμενες διατάξεις, με στόχο να διασφαλισθεί η νόμιμη απασχόλησή τους κατά το επίμαχο χρονικό διάστημα και η νομιμότητα των ενεργειών τους στο διάστημα αυτό (διενέργεια εξετάσεων σπουδαστών, έκδοση βαθμολογιών κλπ,) και, συνακόλουθα, η ομαλή λειτουργία των Ακαδημιών Εμπορικού Ναυτικού.
Με το άρθρο 20 λαμβάνεται μέριμνα για τη δημιουργία πραγματικών προϋποθέσεων εκ μέρους των ναυτιλιακών επιχειρήσεων να εξασφαλίσουν θέσεις για την αναγκαία εκπαίδευση των σπουδαστών των ΑΕΝ, προκειμένου να ολοκληρώνεται απρόσκοπτα και να καθίσταται δυνατή η εκτέλεση της πρακτικής άσκησής τους επί πλοίου. Πιο συγκεκριμένα, επιχειρείται να αντιμετωπιστεί το ζήτημα της διενέργειας των εκπαιδευτικών ταξιδιών του σπουδαστών των ΑΕΝ, θεμελιώνοντας υποχρέωση για τις ναυτιλιακές επιχειρήσεις του Ν. 27/1975, όπως ισχύει, να προσλαμβάνουν για κάθε πλοίο, ανεξαρτήτως σημαίας, κατ’ ελάχιστον έναν σπουδαστή για κάθε εκπαιδευτική περίοδο, καθώς και προβλέποντας την επιβολή κυρώσεων, σε περίπτωση παράβασης της υποχρέωσης αυτής.
Με το άρθρο 21 προβλέπεται η σύσταση Γραφείου Σταδιοδρομίας στο Υπουργείο Ναυτιλίας και Αιγαίου, με αρμοδιότητα την ενημέρωση και την παροχή κατευθύνσεων και υποδείξεων προς τους δοκίμους των ΑΕΝ, προκειμένου να εξασφαλισθεί η ναυτολόγησή τους σε πλοία ναυτιλιακών εταιριών για τη συμπλήρωση της επαγγελματικής κατάρτισής τους.
Με το άρθρο 22 δίνεται η δυνατότητα να καλυφθούν, κατόπιν έγκρισης από τη Διοίκηση του Ναυτικού Επιμελητηρίου Ελλάδος (ΝΕΕ), οι θέσεις των ειδικών συμβούλων ή συνεργατών , καθώς και του Προϊσταμένου των Υπηρεσιών του ΝΕΕ, από διατελέσαντες Προέδρους ή Διευθύνοντες Συμβούλους με 15ετή τουλάχιστον υπηρεσία σε διαχειριστική ναυτιλιακή εταιρία εγκατεστημένη στην Ελλάδα.
Με το άρθρο 23 στο Υπουργείο Ναυτιλίας και Αιγαίου θεσμοθετείται Forum κοινωνικού διαλόγου επί εργασιακών ζητημάτων του τομέα ναυτιλίας, ως συλλογικό όργανο διαβούλευσης και ανταλλαγής απόψεων, με αποστολή την οργάνωση και συστηματοποίηση του διαλόγου μεταξύ των κοινωνικών εταίρων, την καταγραφή και τη δημοσιοποίηση συμπερασμάτων και κατευθύνσεων.
Λαμβάνοντας υπόψη ότι η οικονομική κρίση έχει πλήξει τη ναυτική εργασία, με αποτέλεσμα την έξαρση φαινομένων ανεργίας σε ευαίσθητες ομάδες όπως : α) τους νέους, β) τους ναυτικούς προχωρημένης ηλικίας που βρίσκονται κοντά στη σύνταξη και δεν μπορούν να συγκεντρώσουν την απαραίτητη θαλάσσια υπηρεσία για τη συνταξιοδότησή τους και ιδίως τις γυναίκες ναυτικούς που βρίσκονται κοντά στη σύνταξη και γ) τις ειδικότητες των κατώτερων πληρωμάτων υπηρεσιών μηχανής, καταστρώματος και γενικών υπηρεσιών, όπως μάγειροι, θαλαμηπόλοι, φροντιστές, κλπ., με το άρθρο 24 επιχειρείται η αύξηση του ηλικιακού ορίου απασχόληση των φυλάκων στα παροπλισμένα ή κατασχεμένα πλοία μέχρι τα 67 έτη, και επιπλέον, να επιτρέπεται η απασχόλησή τους ως φύλακες, ανεξαρτήτως ναυτικής ειδικότητας. Στόχος είναι αφενός η καθιέρωση της δυνατότητας απασχόλησης ανέργων ναυτικών ως φύλακες στα παροπλισμένα ή κατασχεμένα πλοία, προκειμένου να καλύψουν και τις προϋποθέσεις συνταξιοδότησής τους και αφετέρου η ομογενοποίηση με νομοθετική ρύθμιση των βασικών προϋποθέσεων πρόσληψης ανέργων ναυτικών ως φυλάκων. Επιπροσθέτως, διατηρείται η κατ΄εξαίρεση πρόσληψη συνταξιούχων ναυτικών, εφόσον δεν υπάρχει προσφορά εργασίας από εν ενεργεία ναυτικούς, ανεξαρτήτου πλέον ειδικότητας με αύξηση και εδώ του ορίου ηλικίας στα 67 έτη.
Με το άρθρο 25 επεκτείνεται η εφαρμογή της παραγράφου 4 του άρθρου 5 του Ν. 4081/2012, προκειμένου ο Υπουργός Ναυτιλίας και Αιγαίου να εξουσιοδοτείται να συνάψει, υπό τους ίδιους όρους και προϋποθέσεις, σύμβαση με φυσικά ή νομικά πρόσωπα για την επισκευή, με ίδιες αυτών δαπάνες, κάθε κτιρίου των Ακαδημιών Εμπορικού Ναυτικού, το οποίο είναι ή έχει χαρακτηριστεί ως νόμιμο.
Με το άρθρο 26 μειώνονται οι εισφορές που χορηγούνται στα επαγγελματικά σωματεία πλοιοκτητών, μέσω των εισφορών υπέρ του Κεφαλαίου Ναυτικής Εκπαίδευσης.
Στο Κεφάλαιο ΣΤ ρυθμίζονται ζητήματα ανάπτυξης ναυτιλιακών επιχειρήσεων, μέσω της απλούστευσης των διοικητικών διαδικασιών.
Πιο συγκεκριμένα, στο άρθρο 27 επιχειρείται η διάκριση των αμιγώς διοικητικών αρμοδιοτήτων για τη χορήγηση εγκατάστασης γραφείου ή υποκαταστήματος αλλοδαπής ναυτιλιακής επιχειρήσεως από εκείνες που έχουν και οικονομικό αντικείμενο, ούτως ώστε οι πρώτες να διεκπεραιώνονται, χωρίς περιττή γραφειοκρατία, μόνο από τον Υπουργό Ναυτιλίας και Αιγαίου.
Στο Κεφάλαιο Ζ επιχειρείται η ανάδειξη του ρόλου της Γενικής Γραμματείας Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής, ως φορέα πρωτοβουλιών για το σχεδιασμό, την ανάπτυξη και την εφαρμογή ολοκληρωμένης νησιωτικής πολιτικής και ως φορέα – παρατηρητή για τη διασφάλιση ότι για κάθε σχέδιο νόμου, προσθήκης ή τροπολογίας, προεδρικού διατάγματος και λοιπών κανονιστικών πράξεων της Διοίκησης, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 7 του ν. 4048/2012, πρέπει υποχρεωτικά να τεκμηριώνονται και να αξιολογούνται οι συνέπειες στην οικονομική, κοινωνική και περιβαλλοντική ανάπτυξη των νησιών (άρθρο 28).
Για την υποστήριξη του ρόλου της Γενικής Γραμματείας Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής συστήνεται Συμβούλιο Νησιωτικής Πολιτικής (ΣΥ.ΝΗ.ΠΟ), που γνωμοδοτεί κυρίως: α) για τις βασικές αρχές χάραξης πολιτικών στους διάφορους τομείς της οικονομικής και κοινωνικής ανάπτυξης των νησιών και β) για τη σχεδίαση και υλοποίηση των νησιωτικών πολιτικών (άρθρο 29).
Στο άρθρο 30 προβλέπεται η σύσταση, με προεδρικό διάταγμα, νομικού προσώπου ιδιωτικού δικαίου με την επωνυμία Ερευνητικό Ινστιτούτο Νησιωτικής Πολιτικής, υπαγόμενου στην εποπτεία του Υπουργού Ναυτιλίας και Αιγαίου. Το Ινστιτούτο ενεργεί ως σύμβουλος των Υπουργείων Ναυτιλίας και Αιγαίου και Εσωτερικών, καθώς και της τοπικής αυτοδιοίκησης, για τα θέματα χάραξης και άσκησης πολιτικών ως προς τις νησιωτικές περιοχές και συνεργάζεται με ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα της ημεδαπής και της αλλοδαπής.
Το Κεφάλαιο Η εμπεριέχει διατάξεις για την προστασία των δικαιωμάτων των επιβατών ακτοπλοΐας.
Στο άρθρο 31 επιχειρούνται τροποποιήσεις του Ν. 3709/2008, με τον οποίο ρυθμίσθηκαν βασικές πτυχές της σύµβασης τακτικής θαλάσσιας µεταφοράς, µε σκοπό, πέραν των λοιπών, τη διασφάλιση των δικαιωµάτων του χρήστη ακτοπλοϊκών υπηρεσιών στη χώρα μας, στο πλαίσιο της γενικότερης πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη βελτίωση της θέσης του επιβάτη στο συνολικό σύστηµα των µεταφορών, την ενθάρρυνση της κινητικότητας και την εξοµάλυνση των σχέσεων µεταφορέων και επιβατών στη θαλάσσια µεταφορά. Με τις προτεινόμενες ρυθμίσεις του άρθρου 30 επιδιώκεται η προσαρμογή της ανωτέρω εθνικής νομοθεσίας στο ενωσιακό θεσμικό πλαίσιο (Κανονισμός 1177/2010) με στόχο την ουσιαστική ενίσχυση της λειτουργίας της εσωτερικής αγοράς θαλάσσιων υπηρεσιών μεταφορών επιβατών προς όφελος των πολιτών εν γένει και, ειδικότερα, των ατόμων με αναπηρία.
Με τις ρυθμίσεις του άρθρου 32 επιχειρείται, ενόψει της γενικότερης οικονομικής δυσπραγίας της χώρας, ο δραστικός περιορισμός των απαλλαγών και εκπτώσεων των ακτοπλοϊκών εισιτηρίων, ούτως ώστε αυτές να αναγνωρίζονται σε κοινωνικές ομάδες που, κατά τεκμήριο, τις έχουν περισσότερο ανάγκη.
Με το άρθρο 33 παρέχεται εξουσιοδότηση στους αρμοδίους Υπουργούς Οικονομικών και Ναυτιλίας και Αιγαίου, όπως σε έκτακτες συνθήκες αδυναμίας εκτελέσεως πλού δρομολογημένου πλοίου, το τελευταίο να επιτάσσεται με το πλήρωμά του, προκειμένου να μην απειληθεί η, κατά τρόπο διαρκή, θαλάσσια επικοινωνία των νησιών μεταξύ τους και με την ηπειρωτική χώρα.
Στο άρθρο 34 περιέχονται ειδικότερες ρυθμίσεις σε ό,τι αφορά τις Επιτροπές του Υπουργείου Ναυτιλίας και Αιγαίου που σχετίζονται με θέματα επιτάξεων – ναυλώσεων, ήτοι τη Διοικητική Επιτροπή Ναυτικών Επιτάξεων και Ναυλώσεων, τη Γνωμοδοτική Επιτροπή Ναυλώσεων και την Ειδική Επιτροπή Προκαταβολών για επιτάξεις και ναυλώσεις.
Στο Κεφάλαιο Θ ρυθμίζονται ζητήματα που στοχεύουν στην ανάπτυξη του ελληνικού λιμενικού συστήματος.
Το συγκεκριμένο κεφάλαιο αποτελεί ουσιαστική νομοθετική παρέμβαση, η οποία είναι απαραίτητη για τον εκσυγχρονισμό και την εξέλιξη της νομοθεσίας σε βασικά ζητήματα, όπως είναι η Ρ.Α.Λ. το σύστημα διοίκησης των Οργανισμών Λιμένων Α.Ε. και η οργάνωσή τους σε Δίκτυα, η επέκταση στα Ν.Π.Δ.Δ. της ομαδοποίησης τους σε νέες Α.Ε., η αδειοδότηση των λιμενικών έργων και η διευκρίνιση του πλαισίου των ιδιωτικοποιήσεων στο Εθνικό Λιμενικό Σύστημα, με κανόνες που εξασφαλίζουν τη συνέχιση της λειτουργίας των Λιμένων, την απασχόληση και την εξυπηρέτηση των χρηστών σε σύγχρονο περιβάλλον ασφάλειας και παραγωγικότητας, και την ανάπτυξη συνεκτικής νησιωτικής πολιτικής.
Πιο συγκεκριμένα:
Στο άρθρο 35 γίνεται περιληπτική αναφορά στη Στρατηγική ανάπτυξης εθνικού λιμενικού συστήματος.
Με το άρθρο 36, θεσμοθετείται το νομικό πλαίσιο για τη δημιουργία τεσσάρων (4) Δικτύων Λιμένων και ενός συνολικού συστήματος διοίκησης και διαχείρισης των Εμπορικών Λιμένων της Χώρας που λειτουργούν με τη μορφή Ανώνυμης Εταιρείας. Μέσω της περιγραφόμενης διαδικασίας επιβάλλεται η διαμόρφωση ενός νέου επιχειρησιακού και στρατηγικού σχεδιασμού των δημιουργούμενων Δικτύων, με σκοπό τη μεγιστοποίηση των πλεονεκτημάτων των συνεργειών και της κατανομής των λειτουργιών. Άμεσο αποτέλεσμα του εγχειρήματος αυτού είναι η σημαντική βελτίωση των οικονομικών αποτελεσμάτων της εκμετάλλευσης, ο ορθολογικός προγραμματισμός των επενδύσεων, των συμπράξεων με ιδιωτικά κεφάλαια, και η αξιοποίηση του απασχολούμενου προσωπικού.
Με το άρθρο 37, παρέχεται, μέσω ενός ολοκληρωμένου σχεδίου, η δυνατότητα συνένωσης των Δημοτικών Λιμενικών Ταμείων σε Περιφερειακά Δίκτυα Λιμένων – Ανώνυμες Εταιρίες.
Με τις διατάξεις του άρθρου 38 ιδρύεται η Ρυθμιστική Αρχή Λιμένων (Ρ.Α.Λ.) ως αυτοτελής δημόσια Υπηρεσία με διοικητική και οικονομική αυτοτέλεια και κύρια αρμοδιότητα την παρακολούθηση της εφαρμογής της εθνικής στρατηγικής στο λιμενικό τομέα, καθώς και την εποπτεία των λιμένων, κρατικών και ιδιωτικών.
Με το άρθρο 39 ενισχύεται ο ρόλος και η λειτουργία της Επιτροπής Σχεδιασμού και Ανάπτυξης Λιμένων προκειμένου να καταστεί ένα ευέλικτο και ουσιαστικό διοικητικό όργανο.
Η υιοθέτηση της προτεινομένης στο άρθρο 40 διαδικασίας σχετικά με την αδειοδότηση έργων σε Οργανισμούς Λιμένων θα συμβάλλει στην απεμπλοκή πολλών έργων, αλλά κυρίως θα ενθαρρύνει, την υλοποίηση αναπτυξιακών προγραμμάτων εντός λιμενικών ζωνών, με συγχρηματοδότηση και κινητοποίηση ιδιωτικών κεφαλαίων, απαραίτητη προϋπόθεση για την ανάπτυξη των λιμένων της χώρας.
Με το άρθρο 41, τίθεται το πλαίσιο και οι προϋποθέσεις εκείνες που δύνανται να διασφαλίσουν την ταχύτερη και ομαλή εξέλιξη κάθε μορφής διαγωνιστικής διαδικασίας για την περαιτέρω παραχώρηση λιμενικών υποδομών και υπηρεσιών, με την ταυτόχρονη διασφάλιση της αδιάλειπτης και απρόσκοπτης λειτουργίας των λιμένων της χώρας και την παροχή των διοικητικών υπηρεσιών προς τους χρήστες.
Στο άρθρο 42 ρυθμίζονται ειδικότερα ζητήματα λιμενικών υποδομών. Με την προτεινόμενη αντικατάσταση του άρθρου 211 του Ν. 4072/2012 αποσαφηνίζονται οι φορείς που μπορούν να αιτηθούν την τοποθέτηση προστατευτικών διχτύων κατά τις διατάξεις του Π.Δ.23/2000 και επέρχεται, με τον τρόπο αυτό, πλήρης συμφωνία με τα διαλαμβανόμενα στο άρθρο 1 του Π.Δ.23/2000.
Με το Κεφάλαιο Ι ιδρύεται ανώνυμη εταιρία παροχής πλοηγικών υπηρεσιών, με σκοπό την παροχή του συνόλου των πλοηγικών υπηρεσιών στους εμπορικούς λιμένες της χώρας, τις οποίες έως σήμερα παρέχει η Πλοηγική Υπηρεσία του Υπουργείου Ναυτιλίας και Αιγαίου (άρθρα 43 έως 46).
Η ίδρυση της «Πλοηγικής Α.Ε.», ως μετεξέλιξη της Πλοηγικής Υπηρεσίας, αποσκοπεί στον εκσυγχρονισμό του δημόσιου φορέα παροχής πλοηγικών υπηρεσιών στο σύνολο των λιμένων της χώρας. Με την ίδρυση του νέου αυτού νομικού προσώπου ιδιωτικού δικαίου επιδιώκεται η αποδέσμευση από τις χρόνιες αγκυλώσεις και τα προβλήματα που προέρχονται από έναν δημόσιο φορέα που αδυνατεί να προσαρμοστεί στις ταχύτατες εξελίξεις και στις διαρκώς αυξανόμενες απαιτήσεις παροχής λιμενικών υπηρεσιών. Παράλληλα, διατηρείται ο δημόσιος χαρακτήρας της εταιρίας, γεγονός που επιβάλλεται αφενός από τα ζητήματα ασφάλειας που σχετίζονται με τη φύση των παρεχομένων υπηρεσιών αλλά και τη διασφάλιση της βιωσιμότητας μιας εταιρίας η οποία θα πρέπει να παρέχει τις υπηρεσίες της αδιαλείπτως και αδιακρίτως στο σύνολο των λιμένων της χώρας.
Με το Κεφάλαιο ΙΑ, επιδιώκεται η μετατροπή του Λιμενικού Ταμείου Χαλκίδας από ΝΠΔΔ σε Ανώνυμη Εταιρία, κατά το πρότυπο του ν. 2932/2001, ενώ παράλληλα συγχωνεύονται στη νέα εταιρία όλα τα λιμενικά ταμεία του νομού Ευβοίας. Συγχρόνως, ρυθμίζονται όλα τα ζητήματα σχετικά με την περιουσία, τις αρμοδιότητες και το προσωπικό του μετατρεπόμενου και των συγχωνευόμενων νομικών προσώπων, ενώ παρέχεται σχετική εξουσιοδότηση και εντολή για τη σύσταση της νέας εταιρίας μέσω της σύνταξης συμβολαιογραφικού εγγράφου (άρθρο 47).
Στο Κεφάλαιο ΙΒ εμπεριέχονται διατάξεις που ρυθμίζουν επιμέρους ζητήματα αρμοδιότητας του Υπουργείου Ναυτιλίας και Αιγαίου.
Με το άρθρο 48 επιδιώκεται αφενός η άμεση ρύθμιση ζητημάτων που σχετίζονται με την ανάπτυξη της ναυπηγοεπισκευαστικής δραστηριότητας στην ευρύτερη περιοχή του Περάματος και αφετέρου η συνολική αντιμετώπιση των θεμάτων εκείνων που σχετίζονται με τα ουσιαστικά και χρόνια προβλήματα της Ναυπηγοεπισκευαστικής Ζώνης, με τη συμμετοχή όλων των εμπλεκομένων φορέων. Συγχρόνως, παρέχεται εξουσιοδότηση στον Υπουργό Ναυτιλίας και Αιγαίου για την κατάρτιση του Κανονισμού Λειτουργίας της Ναυπηγοεπισκευαστικής Ζώνης, ύστερα από πρόταση του αρμόδιου φορέα διαχείρισης και αφού προηγηθεί διαδικασία δημόσιας διαβούλευσης. Ο εν λόγω κανονισμός θα συμβάλλει στη θέσπιση κανόνων που πρέπει να ακολουθούνται τόσο από τις εγκατεστημένες επιχειρήσεις όσο και από τους κάθε μορφής χρήστες, έτσι ώστε να δοθεί τέλος στην άναρχη κατάσταση που επικρατεί σήμερα στη Ζώνη.
