Σε ιστορικά υψηλά επίπεδα, πάνω από τις 1.000 μονάδες βάσης, σκαρφάλωσε το spread του ελληνικού 10ετούς ομολόγου έναντι του γερμανικού Bund, μία ημέρα πριν το κρίσιμο τεστ δανεισμού του ελληνικού δημοσίου.
Οι πιέσεις που εξακολουθούν να ασκούν οι αγορές στο κόστος δανεισμού της χώρας καθιστά δυσοίωνες τις εκτιμήσεις για την αυριανή δημοπρασία εντόκων γραμματίων εξάμηνης διάρκειας και για την εξέλιξη των επιτοκίων.
Οι εκδόσεις ΕΓΔ θα προσεγγίσουν φέτος τα 20 δισ. ευρώ, εκτινάσσοντας στα ύψη τις δαπάνες τόκων λόγω των υψηλών επιτοκίων με τα οποία επιβαρύνονται.
Ειδικότερα, οι λήξεις εντόκων γραμματίων που πρέπει να αναχρηματοδοτηθούν με εκδόσεις νέων τίτλων, καθώς το δημόσιο δεν έχει τη δυνατότητα εξόφλησης, φτάνουν σε 18 δισ. ευρώ, ενώ αν συνυπολογιστούν και οι λήξεις εντόκων που θα εκδοθούν εντός του 2011 (τρίμηνα και εξάμηνα), το συνολικό ποσό θα φτάσει στα 20 δισ. ευρώ.
Μόνο εντός του Ιανουαρίου οι λήξεις των εντόκων γραμματίων ανέρχονται σε 4,48 δισ. ευρώ, ποσό που αυξάνεται έως 4,6 δισ. ευρώ, με τους τίτλους που έχουν διατεθεί σε μικροεπενδυτές. Ο επόμενος «φορτωμένος» μήνας είναι ο Απρίλιος με λήξεις ύψους 3,64 δισ. ευρώ, ποσό που θα προσαυξηθεί με τις εκδόσεις τριμήνων εντόκων του Ιανουαρίου.
Υψηλό επιτόκιο
Όπως γράφει η «Ν», το πρόβλημα είναι τα υψηλά επιτόκια με τα οποία δανείζουν οι αγορές την Ελλάδα, ακόμα και για βραχυπρόθεσμη διάρκεια, καθώς οι τίτλοι που εκδίδει από το καλοκαίρι η Ελλάδα έχουν διάρκεια τριών και έξι μηνών. Από τον περασμένο Ιούλιο διακόπηκε και η έκδοση ετήσιων εντόκων λόγω των επιτοκίων και στο πλαίσιο αυτό φαντάζει αισιόδοξη η προσδοκία της κυβέρνησης για έξοδο στις αγορές εντός του 2011, για την έκδοση μεσομακροπρόθεσμων ομολόγων, όταν είναι ανέφικτη η έκδοση ακόμα και ετήσιων τίτλων.
Ωστόσο, ο μεγάλος όγκος των εντόκων γραμματίων τρίμηνης και εξάμηνης διάρκειας επιβαρύνει δραματικά το κονδύλι των τόκων εξυπηρέτησης του δημόσιου χρέους. Η εξέλιξη αυτή επιβραδύνει την αποκλιμάκωση του ελλείμματος του προϋπολογισμού, ενώ δεδομένου ότι το 70% του ελληνικού δημόσιου χρέους κατέχεται από ξένους επενδυτές, σημαίνει ότι ένα ανάλογο ποσοστό των πληρωμών για τόκους που καταβάλλει το Δημόσιο, εισπράττεται από τους ξένους θεσμικούς επενδυτές, επιβαρύνοντας το ισοζύγιο, αλλά και στερώντας πόρους από την εγχώρια οικονομία.
Η δαπάνη για τόκους
Φέτος, η δαπάνη για τόκους του δημόσιου χρέους εκτινάσσεται στο επίπεδο των 15,92 δισ. ευρώ, ή στο 6,9% του ΑΕΠ, ποσό που είναι αυξημένο σε σύγκριση με το 2010 (13,26 δισ. ευρώ), κατά 2,66 δισ. ευρώ ή 1,2% του ΑΕΠ. Ακόμα, το ποσό των τόκων του 2011, αναθεωρήθηκε κατά 1 δισ. ευρώ, λόγω των αυξημένων εκδόσεων εντόκων και της ανόδου των επιτοκίων, αφού αρχικά προσδιοριζόταν σε 14,9 δισ. ευρώ.
Οι πληρωμές τόκων θα παρουσιάσουν νέα αύξηση το 2012 και θα φτάσουν σε 17 δισ. ευρώ ή στο 7,4% του ΑΕΠ. Το 2013 οι πληρωμές τόκων αυξάνονται σε 18,9 δισ. ευρώ, ή στο 8,1% του ΑΕΠ, ενώ το 2014 οι τόκοι υπολογίζονται ότι θα φτάσουν στα 19,9 δισ. ευρώ ή στο 8,2% του ΑΕΠ.
Οι εφιαλτικές προοπτικές για το ύψος των τόκων προκαλούν εύλογες ανησυχίες για τις δυνατότητες μείωσης του ελλείμματος, όταν το ύψος των τόκων, απορροφά το 29% των καθαρών εσόδων του προϋπολογισμού!
Η άνοδος των πληρωμών για τόκους, οφείλεται στη σταδιακή αύξηση των επιτοκίων δανεισμού της χώρας από το 2006 και μετά. Το μέσο επιτόκιο νέου δανεισμού του Δημοσίου αυξήθηκε από 3,1% το 2005 σε 3,7% το 2006, σε 4,4% το 2007, σε 4,6% το 2008. Υποχώρησε το 2009 στο 4,1%, λόγω της αύξησης του όγκου δανεισμού με έντοκα γραμμάτια, τα επιτόκια των οποίων τότε ήταν χαμηλά. Το 2010, το μέσο κόστος δανεισμού, με τα δάνεια της τρόικας και τα έντοκα γραμμάτια διαμορφώνεται προς το 4,6%.
