Στην υποβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας της Ελλάδας κατά μία βαθμίδα από «ΒΒΒ-» σε «ΒΒ+» με αρνητικές προοπτικές προχώρησε ο οίκος Fitch, υλοποιώντας την προειδοποίησή του.
Παράλληλα, επιβεβαίωσε το Country Ceiling της ευρωζώνης σε «AAA», το οποίο ισχύει για όλες τις χώρες-μέλη, συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας.
Σύμφωνα με τον οίκο αξιολόγησης, παρότι η οικονομική και δημοσιονομική απόδοση της Ελλάδας στο πλαίσιο του προγράμματος στήριξης ΕΕ-ΔΝΤ έχει ξεπεράσει τις προσδοκίες, το υψηλό δημόσιο χρέος καθιστά την οικονομία ευάλωτη σε αρνητικά σοκ.
Αναφερόμενος στην πορεία των εσόδων, ο οίκος επισημαίνει ότι η αδυναμία που παρατηρείται σε αυτόν τον τομέα αντικατοπτρίζει εν μέρει την αδυναμία του κρατικού μηχανισμού για τη συγκέντρωση των φόρων και την αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής.
Επιπλέον, η Fitch σημειώνει ότι η αναθεώρηση των ελληνικών στατιστικών στοιχείων από τη Eurostat είχε ως αποτέλεσμα την άνοδο του δημοσιονομικού ελλείμματος για το 2009 σε 15,4% του ΑΕΠ από 13,6% και επομένως το έλλειμμα το 2010 εκτιμάται ότι θα μειωθεί στο 9,4% παρά τον αρχικό στόχο του 8,1%.
Ο οίκος έχει, ωστόσο, εντάξει στην αξιολόγησή του τη δέσμευση της ελληνικής κυβέρνησης για τη λήψη πρόσθετων φορολογικών μέτρων προκειμένου να εκπληρωθούν οι στόχοι του 2011.
Σύμφωνα με τη Fitch, το χρέος της Ελλάδας θα πλησιάσει το 160%, ενώ οι πληρωμές για τόκους προς το ΑΕΠ αναμένονται να διαμορφωθούν στο 20% μέχρι το 2014, ακόμη και υπό ένα ευνοϊκό σενάριο επιτυχούς εφαρμογής του μνημονίου.
Στις 21 Δεκεμβρίου, ο οίκος είχε θέσει την Ελλάδα υπό επιτήρηση για πιθανή υποβάθμιση, ενώ σχετικές προειδοποιήσεις έχουν απευθύνει και οι οίκοι Moody's και S&P.
Υπενθυμίζεται πως τον Απρίλιο του 2010 ο οίκος Fitch είχε υποβαθμίσει την πιστοληπτική κατάταξη της χώρας κατά δύο βαθμίδες, στο ΒΒΒ- από ΒΒΒ+, δηλαδή στη χαμηλότερη διαβάθμιση χρέους υψηλής πιστοληπτικής ικανότητας (investment-grade).
Τι απαντά το ΥΠΟΙΚ
«Η απόφαση υποβάθμισης δεν μπορεί να αιτιολογηθεί από τα αντικειμενικά πραγματικά δεδομένα για την Ελλάδα», απαντά το Υπουργείο Οικονομικών σε ανακοίνωσή του, σημειώνοντας την ανάγκη ενός νέου πλαισίου για τους οίκους αξιολόγησης σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
Σύμφωνα με το Υπουργείο Οικονομικών, η σημερινή απόφαση της Fitch έρχεται ως αποτέλεσμα μιας διαδικασίας ένστασης, την οποία υπέβαλε η χώρα στην πρόθεση του οίκου αξιολόγησης για μεγαλύτερη υποβάθμιση.
Όπως αναφέρει, «στην ανακοίνωσή της η Fitch σημειώνει την πρωτοφανή δημοσιονομική προσαρμογή που πέτυχε η χώρα μας το 2010 - έξι μονάδες του ΑΕΠ παρά την ύφεση - όπως επίσης και την αποφασιστικότητα της κυβέρνησης στη συνέχιση του προγράμματος των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων».
Προσθέτει πως «η ανακοίνωση βασίζει την απόφαση του οίκου σε αμφιβολίες για τη μεσοπρόθεσμη βιωσιμότητα του δημοσίου χρέους και πρόσβασης στις αγορές, στην αβεβαιότητα για τους ρυθμούς ανάπτυξης το 2011 καθώς και στην ''έλλειψη σαφήνειας'' για την στήριξη της Ελλάδας από τους ευρωπαϊκούς μηχανισμούς στο μέλλον».
Το Υπουργείο Οικονομικών υπογραμμίζει ότι «η συνέπεια της πορείας του δημοσιονομικού προγράμματος της χώρας, οι μεταρρυθμίσεις που έχουν ήδη υλοποιηθεί, αλλά και αυτές που έχουν δρομολογηθεί και η επικείμενη επιμήκυνση της αποπληρωμής των 110 δισ. ευρώ είναι όλα στοιχεία που αναδεικνύουν ότι η απόφαση υποβάθμισης δεν μπορεί να αιτιολογηθεί από τα αντικειμενικά πραγματικά δεδομένα για την Ελλάδα».
Επισημαίνει τέλος ότι «με την απόφαση αυτή αναδεικνύεται η ανάγκη να παρθούν σύντομα οι αναγκαίες αποφάσεις για την ολοκλήρωση της συγκροτημένης Ευρωπαϊκής απάντησης στην κρίση».