Eντολή για τη διενέργεια κατεπείγουσας προκαταρκτικής εξέτασης για το θέμα του επίμαχου δημοσιεύματος του Spiegel την περασμένη Παρασκευή http://www.naftemporiki.gr/news/cstory.asp?id=1966971 , έδωσε η προϊσταμένη της Εισαγγελίας Πρωτοδικών Ελένη Ράικου.
Η κ. Ράικου ζητεί από τον εισαγγελέα που θα διενεργήσει την έρευνα, να εξετάσει αν προκύπτει η διάπραξη του αδικήματος της διασποράς ψευδών ειδήσεων με στόχο τον πανικό των πολιτών και την απώλεια εμπιστοσύνης στο κοινό νόμισμα.
Στη Βουλή το θέμα της έκτακτης συνάντησης
Το θέμα φέρνει επίσης στη Βουλή των Ελλήνων ο πρόεδρος της ΚΟ του ΣΥΡΙΖΑ, Αλέξης Τσίπρας, με ερώτησή του προς το υπουργό Οικονομικών.
Ο κ. Τσίπρας ζητεί την κατάθεση των πρακτικών που τηρήθηκαν στη συνεδρίαση των υπουργών Οικονομικών παρουσία του προέδρου του Eurogroup, καθώς, όπως τονίζει, είναι φανερό πως η σύσκεψη αφορούσε στην οικονομική κρίση της Ελλάδας και στα νέα μέτρα που επεξεργάζεται η κυβέρνηση και η τρόικα.
«Σύμφωνα με δημοσιεύματα και πληροφορίες, πιθανότερα σενάρια είναι η σύνταξη ενός νέου Μνημονίου και η εκποίηση δημόσιας περιουσίας υπό εποπτεία», επισημαίνει, υπογραμμίζοντας ότι είναι αδιανόητο «τέτοια θέματα που έχουν να κάνουν με την εθνική κυριαρχία και το μέλλον των επόμενων γενεών να συζητούνται μυστικά, εν αγνοία του λαϊκού παράγοντα και των θεσμών της χώρας». Για τους λόγους αυτούς ζητεί από τον κ. Παπακωνσταντίνου να διευκρινίσει ποιες αποφάσεις ελήφθησαν σχετικά με τη χώρα στην άτυπη συνάντηση.
Κατά τη συνάντηση, υποστήριξε από την πλευρά του ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Γ. Πεταλωτής, αναγνωρίστηκαν οι προσπάθειες που κάνει η Ελλάδα και ότι χρειάζεται να συνεχιστεί η προσπάθεια που γίνεται από την κυβέρνηση με γοργά βήματα. Παράλληλα, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος σημείωσε ότι χρειάζεται ψυχραιμία, νηφαλιότητα και αποφασιστικότητα, για να φύγουμε από την κρίση, χαρακτηρίζοντας εξάλλου ως σενάρια τα όσα ακούγονται περί υποθήκευσης ακίνητης περιουσίας του δημοσίου. Τέλος, επανέλαβε ότι δεν τίθεται θέμα πρόωρων εκλογών για τη «νομιμοποίηση μιας πολιτικής σωτηρίας της χώρας», όπως χαρακτηριστικά ανέφερε.
Σήμερα, πάντως, το μέλος του εκτελεστικού συμβουλίου της ΕΚΤ Έβαλντ Νοβότνι απέρριψε τα περί αποχώρησης κράτους-μέλους από την ευρωζώνη, υποστηρίζοντας ότι κάτι τέτοιο θα ήταν «τεχνικά και οικονομικά αδύνατο».
Σε δηλώσεις του στο αυστριακό περιοδικό «Profil» ο Νοβότνι χαρακτήρισε «ανοησίες» τις προτάσεις για έξοδο -έστω και προσωρινά- μιας χώρας από τη ζώνη του ευρώ και υποτίμηση του νομίσματός της προκειμένου να ενισχύσει τις εξαγωγές. Όπως εξήγησε, «οι πολίτες των χωρών αυτών θα κατέκλυζαν αμέσως τις τράπεζες προκειμένου να αποσύρουν τις καταθέσεις τους, το οποίο θα οδηγούσε σε άμεση κατάρρευση των τραπεζών αυτών».
Αντίθετος σε ενδεχόμενη έξοδο της Ελλάδας από το ευρώ και αναδιάρθρωσης του ελληνικού χρέους εμφανίστηκε ο Γερμανός βουλευτής των Συντηρητικών Μίχαελ Μάιστερ. Μιλώντας στο γερμανικό ραδιόφωνο, ο κ. Μάιστερ επεσήμανε ότι μια συμφωνία για μείωση του επιτοκίου στα δάνεια που λαμβάνει η Ελλάδα από ΕΕ και ΔΝΤ θα πρέπει να έχει ως απαραίτητη προϋπόθεση την εφαρμογή μεταρρυθμίσεων για τη μείωση του χρέους.
Προηγήθηκε δήλωση του υπουργού Οικονομίας της Γερμανίας, Ράινερ Μπρούντερλε, με την οποία απέρριψε τις φημολογίες ότι η Ελλάδα θα πρέπει να εγκαταλείψει τη ζώνη του ευρώ και να επιστρέψει στη δραχμή, εκτιμώντας ότι κάτι τέτοιο απλώς θα αποδυναμώσει την Ευρώπη. «Δεν είμαι υπέρ, είμαι περισσότερο της αντίθετης άποψης» δήλωσε ο Μπρούντερλε, στο περιθώριο μίας κομματικής συνάντησης των Ελεύθερων Δημοκρατών (FDP) στο Βερολίνο. «Αντίθετα», συμπλήρωσε, «στόχος μας θα πρέπει να είναι να ενισχύσουμε την Ευρώπη».
Την ίδια ώρα, η γερμανική εφημερίδα Die Welt αναφέρει σε σημερινό της δημοσίευμα ότι η Ελλάδα επιθυμεί μείωση του επιτοκίου των δανείων που λαμβάνει από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο ΔΝΤ και την ΕΕ.
Σύμφωνα με την εφημερίδα, η Ελλάδα επιδιώκει επίσης μια χαλάρωση των μέτρων λιτότητας για τα οποία έχει δεσμευθεί βάσει του μνημονίου, καθώς αυτά έχουν αρχίσει να ασκούν πιέσεις στην οικονομία της.
Στόχος της ελληνικής κυβέρνησης, παρατηρεί η Die Welt, είναι να μειώσει το έλλειμμα στο 3% του ΑΕΠ δύο χρόνια αργότερα του αρχικού σχεδιασμού που προέβλεπε ότι κάτι τέτοιο θα επιτυγχανόταν το 2014.
Από την πλευρά του, ο Αμερικανός οικονομολόγος Νουριέλ Ρουμπίνι εκτιμά πως είναι πιθανή η έξοδος της Ελλάδας, της Πορτογαλίας και της Ιρλανδίας από την ευρωζώνη, εντός της επομένης πενταετίας.
Όπως προβλέπει σε συνέντευξή του που δημοσιεύεται στο σημερινό φύλλο της βρετανικής εφημερίδας The Independent, παρ’ όλο που οι κρίσεις θα επιμείνουν, τα επόμενα ένα με δύο χρόνια η ευρωζώνη δεν θα διαλυθεί και το ζήτημα θα αφορά στην ομαλή αναδιάρθρωση των μη βιώσιμων χρεών της Ελλάδας, κατά πρώτον και, στη συνέχεια, πιθανά της Ιρλανδίας και της Πορτογαλίας, αν αποτύχει το πρώτο σχέδιο τους για την αντιμετώπιση της κρίσης χρέους.
Σε ορίζοντα πενταετίας όμως, θεωρεί εξαιρετικά πιθανό πολιτικές πιέσεις που θα ασκηθούν σε ορισμένες περιφερειακές οικονομίες (την Ελλάδα, την Ιρλανδία και την Πορτογαλία) να έχουν ως αποτέλεσμα την έξοδό τους από την ευρωζώνη, αντί να υποστούν «μόνιμη στασιμότητα ή ύφεση».
Αίσθηση εν τω μεταξύ προκαλούν οι δηλώσεις του προέδρου της Κομισιόν Ζοζέ Μανουέλ Μπαρόζο στον «Ελεύθερο Τύπο», ότι το πρόγραμμα διάσωσης που συμφώνησε η Πορτογαλία με την ΕΕ και το ΔΝΤ την περασμένη εβδομάδα είναι πολύ πιο φιλόδοξο όσον αφορά στις μεταρρυθμίσεις, από αυτό της Ελλάδας.
«Σε ό,τι αφορά στην Πορτογαλία, η Κομισιόν, το ΔΝΤ και η ΕΚΤ συμφώνησαν με τη Λισαβόνα ένα πρόγραμμα που δεν μπορώ να πω αν είναι καλύτερο ή χειρότερο από πλευράς δυσκολιών», δήλωσε ο Μπαρόζο. «Αλλά θα έλεγα ότι είναι πολύ πιο φιλόδοξο σε πολλούς τομείς. Για παράδειγμα, στο θέμα των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων», πρόσθεσε.
Σε κάθε περίπτωση, η συνάντηση του Λουξεμβούργου την Παρασκευή που αποκάλυψε το Spiegel, σηματοδοτεί την έναρξη διαβουλεύσεων σε επίπεδο Ευρωζώνης για μια νέα διάσωση της Ελλάδας, μετά την καθολική πλέον διαπίστωση ότι η χώρα δεν θα μπορέσει να βγει το 2012 για δανεισμό στις αγορές. Η πρώτη κρίσιμη συζήτηση ορίστηκε για τις 16 Μαΐου, στο Eurogroup.
Για πρώτη φορά από το Μάιο του 2010, που συμφωνήθηκε το μνημόνιο, οι εταίροι παραδέχθηκαν στη διάρκεια της συνάντησης ότι τα αποτελέσματα του ελληνικού προγράμματος δεν είναι εκείνα που θα καταστήσουν δυνατή την έξοδο της Ελλάδας στις αγορές το 2012, όπως προέβλεπε η συμφωνία του μνημονίου. «Πιστεύουμε ότι θα χρειαστεί ένα πρόσθετο πρόγραμμα προσαρμογής», δήλωσε ο κ. Γιούνκερ αποδεχόμενος ουσιαστικά την παραπάνω διαπίστωση.
Οι εταίροι προσκάλεσαν και τον υπουργό Οικονομικών, Γιώργο Παπακωνσταντίνου, να ακούσουν και την επίσημη ελληνική θέση, και κυρίως να του εκφράσουν την έντονη ανησυχία και δυσφορία τους για την πορεία του ελληνικού προγράμματος τόσο στο δημοσιονομικό τομέα όσο και σχετικά με τις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις.
Σύμφωνα με κοινοτικές πηγές, ο κ. Παπακωνσταντίνου απέδωσε τις αποκλίσεις στο δημοσιονομικό τομέα στη σφοδρή ύφεση που πλήττει την οικονομία και τα φορολογικά έσοδα. Οι εταίροι αναγνωρίζουν ότι η ύφεση επηρεάζει αρνητικά τη δημοσιονομική εξυγίανση, αλλά πιστεύουν ότι η κατάσταση έχει επιδεινωθεί εξαιτίας της αναποφασιστικότητας της κυβέρνησης.
Του μετέφεραν σε όλους τους τόνους και τον προειδοποίησαν, ότι δεν θα μπορέσουν να πείσουν την κοινή τους γνώμη για νέα στήριξη της Ελλάδας το 2012, εάν η κυβέρνηση δεν εξαντλήσει όλα τα μέσα που έχει στη διάθεσή της. Κατέστησαν σαφές ότι η στήριξη θα δοθεί στη βάση ενός νέου προγράμματος, που θα προβλέπει αποφάσεις-εξπρές στο δημοσιονομικό τομέα, διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις και πραγματικές ιδιωτικοποιήσεις, όχι όπως τις σχεδιάζει η κυβέρνηση με μετοχοποιήσεις και μακροχρόνιες παραχωρήσεις της ακίνητης περιουσίας.
Είναι προφανές ότι οι χώρες της Ευρωζώνης δεν θα περιμένουν την έκθεση της ΕΚΤ για τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους τον Ιούνιο, όπως είχε προαναγγείλει τον Απρίλιο ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών, Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, γιατί η πίεση που ασκούν οι αγορές στα ελληνικά ομόλογα μπορεί να λάβει χαρακτήρα ντόμινο απειλώντας το σύνολο της Ευρωζώνης.
Είναι επίσης προφανές ότι θα μας στηρίξουν για μια ακόμη φορά, γιατί δεν μπορούν να κάνουν διαφορετικά. Προηγουμένως, όμως, θα απαιτήσουν ρητή δέσμευση της κυβέρνησης για την εφαρμογή ενός προγράμματος προσαρμογής, που θα προβλέπει με κάθε λεπτομέρεια τα πάντα στο δημοσιονομικό τομέα, στις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις και στις ιδιωτικοποιήσεις.
Η σφοδρότητα της ύφεσης στην Ελλάδα, αλλά και η ήπια αντιμετώπιση της Πορτογαλίας, δημιουργούν βάσιμες ελπίδες ότι από δημοσιονομικής πλευράς στο νέο πρόγραμμα δεν θα υπάρχουν οριζόντιες μειώσεις μισθών, ώστε να προστατευθούν τα χαμηλά εισοδήματα. Αντίθετα, θα εξαντληθεί κάθε αυστηρότητα στον περιορισμό των δαπανών.
Ολα αυτά θα βρεθούν στις 16 Μαΐου στο τραπέζι των υπουργών Οικονομικών της Ευρωζώνης, σε πλήρη σύνθεση αυτή τη φορά, ώστε να ακουστούν οι απόψεις και των μικρότερων χωρών, όπως της Ολλανδίας, του Βελγίου, της Αυστρίας, της Φινλανδίας, οι οποίες συνεισφέρουν σημαντικά ποσά για τη διάσωση της Ελλάδας, της Ιρλανδίας και τώρα της Πορτογαλίας.
Στην παρούσα φάση δεν έχει αποφασιστεί οριστικά η μορφή που θα έχει η νέα στήριξη της Ελλάδας. Αυτό που αποκλείουν στις Βρυξέλλες είναι η αναδιάρθρωση του δημόσιου χρέους με «κούρεμα». Από εκεί και πέρα δύο είναι τα επικρατέστερα σενάρια.
Το σενάριο πρώτο είναι η κάλυψη, είτε από τους εταίρους με νέα διμερή δάνεια, είτε από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, των δανειακών αναγκών της Ελλάδας για το 2012, δηλαδή των περίπου 33 δισ. ευρώ.
Η παραπάνω λύση φαίνεται και η πιο εύκολη τεχνικά και πιο δύσκολη πολιτικά, γιατί ορισμένες χώρες (Γερμανία, Φινλανδία) θα πρέπει να ξεπεράσουν τις δυσκολίες που έχουν με την κοινή γνώμη τους. Η απόφαση αυτή θα μπορούσε να συνοδεύεται στην ιδανική περίπτωση και από μια νέα επιμήκυνση του χρόνου αποπληρωμής των δανείων των 110 δισ. ευρώ.
Το σενάριο αυτό που δίνει ανάσα ενός επιπλέον έτους, μπορεί να εκτονώσει, έστω για ορισμένους μήνες, τις πιέσεις των αγορών. Παράλληλα θα έχει προχωρήσει και η προεργασία σύστασης του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (θα τεθεί σε λειτουργία τον Ιούλιο του 2013), ο οποίος πέρα από τους αυξημένους πόρους διάσωσης χωρών με δημοσιονομικά προβλήματα, θεσμοθετεί και τη διαδικασία αναδιάρθρωσης του χρέους μιας χώρας με ενεργό εμπλοκή των ιδιωτών επενδυτών.
Το δεύτερο σενάριο, που προς το παρόν διαψεύδεται σε όλους τους τόνους, είναι μια ήπια αναδιάρθρωση του χρόνου αποπληρωμής για όλο το χρέος.
Στις επίσημες συζητήσεις που θα πραγματοποιηθούν στις 16 Μαΐου στη σύνοδο των υπουργών Οικονομικών της ζώνης του ευρώ, θα ληφθούν υπόψη δύο επιπλέον παράγοντες.
Ο πρώτος αφορά τα στοιχεία που θα δημοσιοποιήσει την Παρασκευή η Eurostat για την εξέλιξη του ΑΕΠ στις χώρες της Ευρωζώνης το πρώτο τρίμηνο του 2011. Υπενθυμίζεται ότι στην Ελλάδα το ΑΕΠ υποχώρησε το τέταρτο τρίμηνο του περασμένου έτους 6,6%, ενώ με μεγάλο ενδιαφέρον αναμένονται τα στοιχεία του πρώτου τριμήνου, ώστε να διαπιστωθεί το μέγεθος της σφοδρότητας της ύφεσης.
Ο δεύτερος, που επίσης παρουσιάζει ξεχωριστό ενδιαφέρον, είναι η δημοσιοποίηση της τακτικής εαρινής έκθεσης της Κομισιόν επίσης την Παρασκευή, με τις προβλέψεις για την πορεία της ευρωπαϊκής οικονομίας γενικά και κάθε κράτους-μέλους χωριστά, φέτος και τα δύο επόμενα χρόνια. Θα καταγράφει, μεταξύ άλλων, τις προβλέψεις για την εξέλιξη του ΑΕΠ, του δημόσιου ελλείμματος και χρέους και της ανεργίας.
Τα παραπάνω στοιχεία θα ληφθούν υπόψη στο πρόγραμμα προσαρμογής, που αναμένεται ότι θα συζητήσει η κυβέρνηση της χώρας με την τρόικα, στο πλαίσιο της νέας στήριξης που συζητείται για την Ελλάδα.
Σε δημοσίευμα του Bloomberg σημειώνεται ότι η σύσκεψη στο Λουξεμβούργο την περασμένη Παρασκευή δείχνει τη βούληση των ηγετών της Ευρώπης να διατηρήσουν την ενότητα της Ευρωζώνης. Η συνάντηση «δείχνει την αποφασιστικότητα τους να στηρίξουν την Ελλάδα», δήλωσε στο πρακτορείο ο διαχειριστής της επενδυτικής εταιρίας Ignis Asset Management, προσθέτοντας ότι η Ευρωζώνη θα επιβιώσει «όσο παραμένουν ισχυρές οι χώρες του πυρήνα της».