Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της συνέντευξης Τύπου του υπουργού Οικονομικών με θέμα την κατάθεση του σχεδίου νόμου του Μεσοπρόθεσμου Πλαισίου Δημοσιονομικής Στρατηγικής στη Βουλή.
Γ. ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ: Καλησπέρα σε όλους. Όπως γνωρίζετε, χθες, το Υπουργικό Συμβούλιο συζήτησε και ενέκρινε το Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο Δημοσιονομικής Στρατηγικής, το οποίο στη συνέχεια η Κυβέρνηση κατέθεσε στη Βουλή, για να ξεκινήσει την επόμενη βδομάδα η συζήτησή του.
Μεσοπρόθεσμο, γιατί μία χώρα, η οποία μετά απ’ τις τεράστιες θυσίες των Ελλήνων πολιτών πέρσι, το 2010, δεν μπορεί να πορεύεται εξακολουθώντας να έχει ελλείμματα της τάξεως των 24 δισ. ευρώ, δηλαδή, κάθε χρόνο να δαπανά 24 δισ. ευρώ περισσότερα απ’ ό,τι παράγει. Πρέπει, λοιπόν, επειγόντως, για να μπορέσουμε να ελέγξουμε το δυσθεώρητο χρέος της χώρας μας, να μειώσουμε τα ελλείμματά μας, να δημιουργήσουμε πρωτογενή πλεονάσματα, δηλαδή να μπορούμε εκτός τόκων να χρηματοδοτούμε τις πραγματικές ανάγκες, δηλαδή να μπορούμε να πληρώνουμε μισθούς, συντάξεις, να καλύπτουμε τις ανάγκες συνταξιοδοτικών ταμείων. Γι’ αυτό είναι αυτονόητη υποχρέωση η δημιουργία ενός μεσοπρόθεσμου προγράμματος, όπως αυτό, που σε βάθος τετραετίας, πενταετίας τιθασεύει τα ελλείμματα και καταφέρνει να αρχίσει να μειώνει το δημόσιο χρέος της χώρας μας.
Είναι η πρώτη φορά που η Ελλάδα αποκτά ένα παρόμοιο πολυετή προϋπολογισμό, γιατί περί αυτού πρόκειται. Και είναι ακόμα πιο επείγον, γιατί στις σημερινές συνθήκες κρίσης γίνεται μια πολύ μεγάλη συζήτηση για όλη την Ευρώπη, για το πώς θα στηριχθεί η Ελλάδα στα επόμενα βήματά της. Πριν παρουσιάσω το ίδιο το Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο και πως φτάσαμε μέχρι εδώ, τι ακριβώς κάνει και ποια είναι τα επόμενα βήματά μας, θα πω δυο λόγια για το τι γίνεται στην υπόλοιπη Ευρώπη, αυτή τη στιγμή.
Όλοι ξέρετε πως, την περασμένη εβδομάδα, τελείωσε η τριμηνιαία αξιολόγηση του Προγράμματος Οικονομικής Πολιτικής. Η αξιολόγηση ήταν θετική, όμως, η εκταμίευση της επόμενης δόσης, της πέμπτης δόσης του προγράμματος, εξαρτάται και από τη συζήτηση για το πώς η Ελλάδα θα μπορεί να καλυφθεί χρηματοδοτικά και τα επόμενα χρόνια. Γιατί αυτή τη στιγμή που μιλάμε, για λόγους που είναι πέρα και έξω από τη χώρα μας και τις προσπάθειες που έχει καταβάλει, οι αγορές δύσκολα θα ανοίξουν, το 2012, και γι’ αυτό πρέπει να βρεθούν άλλοι τρόποι χρηματοδότησης των ελλειμμάτων και του χρέους της χώρας.
Μόλις χθες, η Γερμανική Κυβέρνηση πήρε την έγκριση από την Γερμανική Βουλή να προχωρήσει σε μία παρόμοια κατεύθυνση. Αντίστοιχες κινήσεις γίνονται σε άλλες χώρες. Γίνεται μία πολύ μεγάλη συζήτηση στο πλαίσιο των Υπουργών Οικονομικών της Ευρωζώνης, για να στηριχθεί η βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους. Προϋπόθεση για να γίνει αυτή η στήριξη, προϋπόθεση για να υπάρξει περαιτέρω χρηματοδότηση, προϋπόθεση για να εκταμιευτεί και η δόση αυτή του δανείου, είναι η χώρα να έχει έναν μεσοπρόθεσμο δημοσιονομικό σχεδιασμό, είναι η χώρα να είναι συνεπής στις υποχρεώσεις της, η χώρα να πετύχει τους στόχους που έχει βάλει για το έλλειμμα το 2010, η χώρα να καταφέρει να έχει και μία μεγάλη εθνική συνεννόηση γύρω απ’ τις αλλαγές που χρειάζονται να γίνουν.
Σε αυτό το πλαίσιο συζητάμε σήμερα το Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο Δημοσιονομικής Στρατηγικής. Σε αυτό το πλαίσιο γίνονται οι συζητήσεις σε όλες τις χώρες της Ευρώπης. Σε αυτό το πλαίσιο η Ελληνική Κυβέρνηση έχει πάρει τις αποφάσεις της, όπως φάνηκε από το Υπουργικό Συμβούλιο, χθες, όπως φάνηκε από τις πολύ μεγάλες συζητήσεις, που έχουμε κάνει τις τελευταίες ημέρες στο πλαίσιο και των οργάνων του ΠΑΣΟΚ. Η Ελληνική Κυβέρνηση έχει πάρει τις αποφάσεις της, για να προχωρήσει και να είναι σταθερή σε μια πορεία την οποία επέλεξε πέρυσι, μία πορεία που έχει μέχρι τώρα σώσει τη χώρα από τη χρεοκοπία και την καταστροφή και σκοπεύει να συνεχίσει να το κάνει, ακολουθώντας αυτή την πορεία. Έχουμε μία συζήτηση για ένα μεσοπρόθεσμο δημοσιονομικό πλαίσιο, όπου το πρώτο ερώτημα είναι, πώς φτάσαμε μέχρι εδώ, πώς φτάσαμε δηλαδή στα φετινά στοιχεία, τι έγινε πέρυσι, αν αυτά που έγιναν, έγιναν σωστά, αν έγιναν λάθη, γιατί χρειάζεται περαιτέρω παρεμβάσεις.
Το 2010, το ξέρετε όλοι, κληθήκαμε να μειώσουμε το μεγαλύτερο έλλειμμα που είχε χώρα της Ευρωζώνης, 36 δισ. ευρώ. Μάλιστα όπως φάνηκε στη συνέχεια, το έλλειμμα ήταν μεγαλύτερο και απ’ αυτό που γνωρίζαμε, όταν υπογράφηκε το μνημόνιο, το Πρόγραμμα Οικονομικής Πολιτικής και η δανειακή σύμβαση. Τότε, πιστεύαμε ότι ήταν -13,5% του ΑΕΠ και τελικά ήταν -15,5% του ΑΕΠ. Με πολύ σημαντικές θυσίες των Ελλήνων πολιτών, με σοβαρές εξοικομήσεις στο κράτος, με την αύξηση των εσόδων, καταφέραμε και μειώσαμε αυτό το έλλειμμα κατά 12 δισ. ευρώ. Και όσοι εύκολα λαϊκίζουν, μιλώντας για αποκλειστικές μειώσεις σε μισθούς και συντάξεις, αδικούν τους Έλληνες πολίτες και την προσπάθεια που έγινε. Έχουμε την μείωση, για παράδειγμα, κατά δύο δισ. ευρώ των λειτουργικών δαπανών του Δημοσίου, τη μείωση κατά δύο δισ. ευρώ των εξοπλιστικών δαπανών, την αύξηση των εσόδων και την αύξηση και της φορολογικής συμμόρφωσης, μέσα από μία συντονισμένη προσπάθεια καταπολέμησης της φοροδιαφυγής.
Όλα αυτά συνέτειναν, ώστε να μειωθεί το έλλειμμα κατά 12 δισ. ευρώ, από το δυσθεώρητο ποσό των 36 δισ. ευρώ στο εξίσου δυσθεώρητο ποσό των 24 δισ. ευρώ. Με βάση αυτό, καταθέσαμε και ψήφισε η Βουλή, πέρυσι το Δεκέμβριο, έναν προϋπολογισμό, που υπολόγιζε να μειώσει το έλλειμμα από τις 9,5 μονάδες του ΑΕΠ στις 7,5 μονάδες του ΑΕΠ. Και σήμερα, έξι μήνες μετά, βλέποντας τι έχει μεσολαβήσει, ερχόμαστε και ζητούμε επιπλέον παρεμβάσεις που ξεπερνούν τα έξι δισ. ευρώ. Γιατί το κάνουμε αυτό;
Ο πρώτος λόγος είναι γιατί είμαστε αναγκασμένοι να το κάνουμε αυτό, γιατί έχουμε μεγαλύτερη απόσταση να καλύψουμε. Όταν κατατέθηκε ο Προϋπολογισμός του 2010, το έλλειμμα είχε προβλεφθεί να είναι -9,5%. Το έλλειμμα τελικά ήταν -10,5%, γιατί η αφετηρία μας ήταν πιο μεγάλη. Άρα, λοιπόν, με ένα έλλειμμα -10,5%, πρέπει να καλύψουμε άλλη μία μονάδα, δηλαδή παρεμβάσεις που ξεπερνούν τα 2,5-3 δισ. ευρώ. Αυτός είναι ο πρώτος βασικός λόγος, η χειρότερη αφετηρία μας και αυτό είναι που εξηγεί, γιατί πρέπει σήμερα να κάνουμε παρεμβάσεις των 6,4 δισ. ευρώ.
Ο δεύτερος λόγος ήταν ότι η ύφεση, το 2010, ήταν χειρότερη απ’ αυτήν που περιμέναμε. Η ύφεση που περιμέναμε ήταν πτώση του ΑΕΠ κατά 4%, ήταν 4,5%. Αυτό σημαίνει μικρότερα φορολογικά έσοδα, σημαίνει χαμηλότερες ασφαλιστικές εισφορές, σημαίνει μεγαλύτερη ανεργία και, άρα, περισσότερα για επιδόματα ανεργίας, περισσότερες δαπάνες για το Δημόσιο. Άρα, απ’ αυτή την ύφεση έχουμε να καλύψουμε τουλάχιστον άλλο ένα δισ. ευρώ.
Επιπλέον, έχουμε μία σειρά από παρεμβάσεις που κάναμε και οι οποίες κόστισαν στο Ελληνικό Δημόσιο, αλλά ήταν σε όφελος των πολιτών και της οικονομίας. Για παράδειγμα, ο συμψηφισμός και μόνο των οφειλών του Δημοσίου, φέτος, θα κοστίσει ένα δισ. ευρώ. Για παράδειγμα, το γεγονός ότι ο νέος φορολογικός νόμος μείωσε τη φορολογική υποχρέωση σε όσους έχουν εισοδήματα κάτω από 40 χιλιάδες ευρώ, αυτό κόστισε γύρω στα 400 εκατ. ευρώ. Για παράδειγμα, το γεγονός ότι πήγαμε σε τμηματική καταβολή ΦΠΑ, κόστισε άλλα 300 εκατ. ευρώ. Όλα αυτά είναι παράγοντες που εξηγούν, γιατί πρέπει να υπάρξουν περισσότερες παρεμβάσεις το 2011.
Και τέλος, βέβαια, υπήρξαν και αστοχίες, υπήρξαν και μέτρα τα οποία δεν απέδωσαν, όσο θέλαμε και υπήρξαν και μέτρα τα οποία ελπίζαμε ότι θα μπορούμε να τα χρησιμοποιήσουμε για να μειώσουμε το έλλειμμα, αλλά σύμφωνα με τους κανόνες της Eurostat δεν μπορούμε. Θα αναφέρω τρία παραδείγματα. Η επέκταση της σύμβασης του αεροδρομίου «Ελευθέριος Βενιζέλος», η επέκταση της σύμβασης του ΟΠΑΠ, η ανανέωση των συμβάσεων κινητής τηλεφωνίας. Μόνο αυτά τα τρία παραδείγματα είναι ένα ποσό που σχεδόν πλησιάζει τα 800 εκατ. ευρώ και αυτό το ποσό ελπίζαμε να λειτουργήσει μειωτικά στο έλλειμμα. Όμως, σύμφωνα με τους κανόνες της Eurostat, δεν μπορεί. Άρα, λοιπόν, πρέπει να βρεθούν άλλες παρεμβάσεις, έτσι ώστε να μειωθεί το έλλειμμα αντίστοιχα. Άρα, λοιπόν, καλούμαστε σήμερα, όχι απλώς να σχεδιάσουμε το 2012 μέχρι το 2015, αλλά να κάνουμε και διορθωτικές παρεμβάσεις το 2011, έτσι ώστε η χώρα να μην ξεφύγει από το στόχο που έβαλε, δηλαδή να μειώσει το έλλειμμά της στα 17 δισ. στο 7,5% του ΑΕΠ, για να πάει το ταχύτερο δυνατόν το 2012 στα πρωτογενή πλεονάσματα.
Και για όσους θέλουν να παραβλέπουν, όχι απλώς όλα όσα έχουν γίνει, αλλά και τις σοβαρότατες προσπάθειες, την πολυπλοκότητα της προσπάθειας, θα κάνω μία απλή αντιπαραβολή. Αν το 2009, η Κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας έκανε αυτό που κάνουμε εμείς, σήμερα, δηλαδή στα μέσα του χρόνου να κοιτάξει που βρίσκεται η κατάσταση και να πάρει διορθωτικά μέτρα, αν δηλαδή η Κυβέρνηση που ψήφισε στη Βουλή, τον Δεκέμβριο του 2008, έναν Προϋπολογισμό που προέβλεπε έλλειμμα 2% και κατέληξε σε ένα έλλειμμα με 15,4%, δηλαδή έπεσε έξω 31 δισ. ευρώ, αν στα μέσα του χρόνου έκανε μια διορθωτική κίνηση και έκανε επιπλέον παρεμβάσεις, τότε ίσως η χώρα να μην βρισκόταν σήμερα εκεί που βρίσκεται. Ίσως η χώρα να μην αναγκαζόταν σήμερα να έχει δανειακή σύμβαση από την Ευρωζώνη και από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο.
Κάνουμε τη δουλειά μας υπεύθυνα. Διορθώνουμε όποια λάθη. Κάνουμε διορθωτικές παρεμβάσεις, έτσι ώστε να πετύχουμε τους στόχους μας και το κάνουμε με τον καλύτερο δυνατό τρόπο, αναγνωρίζοντας ότι δεν υπάρχουν ανώδυνες παρεμβάσεις. Δεν υπάρχουν παρεμβάσεις, οι οποίες δεν έχουν καμία επίπτωση. Όταν αφαιρείς πόρους από την οικονομία, λειτουργείς αρνητικά και για την ανάπτυξη. Όταν μειώνεις υπερωρίες, όταν κάνεις μείωση λειτουργικών δαπανών, δημιουργείς προβλήματα σε λειτουργίες. Όταν, για να στηρίξεις το ασφαλιστικό σου σύστημα και για να μπορέσεις σε μερικά χρόνια από τώρα να πληρώνεις επικουρικές συντάξεις και να μην τις περικόψεις στο 50%, όταν κάνεις διορθωτικές κινήσεις, εκεί κάποιοι χάνουν χρήματα. Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία γι’ αυτό. Εμείς προσπαθούμε να το κάνουμε με τον πιο δίκαιο τρόπο που γίνεται. Kαι πάντα λέμε στους Έλληνες πολίτες ότι το κάνουμε, γιατί αυτό που πάνω απ’ όλα πρέπει να πετύχουμε, να συνεχίσουμε αυτή τη δύσκολη προσαρμογή, η οποία θα μας βγάλει απέναντι. Η οποία θα μας επιτρέψει να περάσουμε το ποτάμι. Όταν περνάς το ποτάμι, βρέχεσαι και βρέχονται πολλοί. Αλλά αν σταματήσεις στη μέση του ποταμού, θα σε πάρει το ρεύμα και τότε χάθηκες. Δεν σκοπεύουμε να κάνουμε αυτό, σκοπεύουμε να συνεχίσουμε.
Καταθέσαμε, λοιπόν, χθες ένα Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο Δημοσιονομικής Στρατηγικής, το οποίο για πρώτη φορά δίνει συγκεκριμένες παρεμβάσεις σε διαφορετικούς τομείς, σε μία περίοδο πενταετίας. Επαναλαμβάνω, αυτό είναι πρωτόγνωρο για την ελληνική Δημόσια Διοίκηση, είναι πρωτόγνωρο για το Υπουργείο Οικονομικών, είναι πρωτόγνωρο για όλα τα Υπουργεία. Είναι μια προσπάθεια, που βασίστηκε σε πάρα πολύ σκληρή δουλειά. Και θέλω δημόσια να ευχαριστήσω όλους τους συναδέλφους Υπουργούς, για το γεγονός ότι μαζί πήγαμε γραμμή - γραμμή τον προϋπολογισμό όλων των Υπουργείων, για να μπορέσουμε να κάνουμε εξοικονομήσεις.
Αντίθετα με όσα λέγονται, είναι μια προσπάθεια που βασίζεται κυρίως στην περιστολή του κράτους. Είναι μια προσπάθεια που βασίζεται κυρίως στην μείωση των δαπανών. Περισσότερο από τη μείωση των δαπανών και λιγότερο από την αύξηση των εσόδων. Από τα 28 δισ. ευρώ, πάνω από τα μισά προέρχονται από την μείωση των δαπανών και λιγότερα από τα μισά προέρχονται από την αύξηση των εσόδων.
Θα μου επιτρέψτε να κάνω μερικές πιο συγκεκριμένες παρατηρήσεις για ορισμένα χαρακτηριστικά του Μεσοπρόθεσμου Πλαισίουυ, που αφορούν τόσο στις δημοσιονομικές του πτυχές, όσο και το πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων και μια σειρά από άλλα πράγματα, τα οποία μπορεί να μην περιγράφονται με σαφήνεια, αλλά αποτελούν κομμάτι της συνολικής προσέγγισης της Κυβέρνησης και θα εξειδικευτούν τις επόμενες εβδομάδες στους εφαρμοστικούς νόμους.
Το πρώτο είναι ότι προσπαθούμε να εξορθολογήσουμε τη μισθολογική δαπάνη του Δημοσίου. Η μισθολογική δαπάνη του Δημοσίου εκτοξεύτηκε τα περασμένα χρόνια. Εκτοξεύτηκε μέσα από μια αλόγιστη πολιτική σώρευσης επιδομάτων, χωρίς λόγο και χωρίς κανένα ορθολογισμό, αλλά και αθρόων προσλήψεων σε όλο το δημόσιο τομέα. Ήδη, το 2010, μειώθηκε κατά 83.000 ο αριθμός των υπαλλήλων, μονίμων και μη μονίμων, στο δημόσιο τομέα. Τα επόμενα πέντε χρόνια, θα μειωθούν κατά επιπλέον 150.000, δηλαδή κατά 20%. Αν συνυπολογίσει κάποιος και τη μείωση του 2010, έχουμε μια μείωση που ξεπερνά το 25%. Είναι πρωτοφανής αυτή η μείωση για το Ελληνικό Δημόσιο και είναι η πρώτη και η καλύτερη απάντηση σε όλους λένε, ότι δεν τολμάμε να αγγίξουμε το δημόσιο τομέα και να τον ελέγξουμε και να μπορέσουμε να τον φέρουμε σε πιο ανεκτά επίπεδα. Αυτή, λοιπόν, η μείωση προέρχεται μέσα από το πρόγραμμα της αντικατάστασης των συνταξιούχων δέκα φέτος ή πέντε με μόνο μία πρόσληψη για τα επόμενα πέντε χρόνια, προέρχεται από τη δραστική μείωση των μη μονίμων υπαλλήλων - φέτος αυτή η μείωση θα φτάσει το 50% - προέρχεται - και θα επανέλθω σ’ αυτό - και από την επανεξέταση του λόγου λειτουργίας, της συγχώνευσης ή των καταργήσεων Δημοσίων Οργανισμών, στο τέλος των οποίων θα υπάρξει ένας συνδυασμός αξιολόγησης από το ΑΣΕΠ, μίας μορφής εργασιακής εφεδρείας ή απομάκρυνσης των υπαλλήλων, οι οποίοι δεν αξιολογούνται ή δεν μετατάσσονται στο στενό δημόσιο τομέα.
Ταυτόχρονα, για τον εξορθολογισμό της δαπάνης στο Δημόσιο, για τον εξορθολογισμό της μισθολογικής δαπάνης, αλλά και για ένα αίσθημα δικαίου απέναντι σε όλους τους δημόσιους υπαλλήλους, αλλά και σε όλους τους υπόλοιπους εργαζόμενους στον ιδιωτικό τομέα, τα δύο αρμόδια Υπουργεία, το Υπουργείο Εσωτερικών και το Υπουργείο Οικονομικών, προχωράμε σε ένα νέο μισθολόγιο, το οποίο θα έρθει με νομοσχέδιο στη Βουλή και θα ψηφιστεί μέσα στο καλοκαίρι, με το οποίο θα μπαίνει τάξη σε ένα άναρχο σύστημα, θα επιβραβεύεται η παραγωγικότητα και θα έχουμε μια αναλογία με αυτά που συμβαίνουν στην υπόλοιπη οικονομία στον ιδιωτικό τομέα.
To δεύτερο μεγάλο κεφάλαιο έχει να κάνει με τις μειώσεις λειτουργικών δαπανών. Ήδη, αναφέρθηκα στις δραστικές μειώσεις που κάναμε το 2010. Συνεχίζουμε, κάνουμε επιπλέον μειώσεις φέτος κατά 7% μέχρι το τέλος του χρόνου και έχουμε μέσα από μία σειρά από διαρθρωτικές πλέον αλλαγές, πολύ σημαντικές εξοικονομήσεις στις λειτουργικές δαπάνες του Δημοσίου, κοστολογημένες αλλαγές για κάθε χρόνο, τα επόμενα χρόνια. Θέλω να τονίσω, ότι το μεγαλύτερο μέρος των παρεμβάσεων που κάνουμε στο Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο είναι διαρθρωτικού χαρακτήρα, είναι παρεμβάσεις που αλλάζουν τη δομή του δημοσίου τομέα, είναι παρεμβάσεις που αλλάζουν τη δομή των ΔΕΚΟ, είναι παρεμβάσεις που αλλάζουν τη δομή της κοινωνικής ασφάλισης. Δεν είναι απλώς οριζόντιες παρεμβάσεις που χτυπάνε όλο τον κόσμο.
Τρίτο μεγάλο κεφάλαιο είναι οι καταργήσεις, συγχωνεύσεις φορέων και η μείωση επιχορηγήσεων. Ήδη, ανακοινώσαμε ότι μία σειρά από σημαντικοί φορείς, είτε συγχωνεύονται - για παράδειγμα η «Θέμις Κατασκευαστική» με την «ΕΡΓΟΣΕ» και με την «ΔΕΠΑΝΟΜ» - είτε συρρικνώνονται - εδώ παραδείγματα έχουμε, τη ΕΘΙΑΓΕ με την «ΔΗΜΗΤΡΑ» - είτε συρρικνώνονται - όπως είναι η δημόσια τηλεόραση - είτε καταργούνται και οι αρμοδιότητές τους περνούν αλλού - όπως είναι η Κτηματική Εταιρεία του Δημοσίου, όπως είναι η Εταιρεία Τουριστικής Ανάπτυξης, όπως είναι άλλες παρόμοιες υπηρεσίες του δημοσίου τομέα. Με το Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο και με την επικαιροποίηση του Προγράμματος Οικονομικής Πολιτικής πάμε σε μία ανά τρίμηνο προσπάθεια να συγχωνευτούν, να κλείσουν όπου χρειάζεται και να μπορέσουμε έτσι να εξορθολογήσουμε τη λειτουργία του δημόσιου τομέα μέσα από μια προσπάθεια που ξεκίνησε ήδη, η οποία όμως έχει ακόμα πολύ δρόμο να κάνει.
Τέταρτο κεφάλαιο είναι η αναδιοργάνωση των ΔΕΚΟ. Όπως όλοι γνωρίζετε και όποιος παρακολουθεί το διαδίκτυο και τις ανακοινώσεις που κάνουμε, τα ελλείμματα στις Δημόσιες Επιχειρήσεις έχουν μειωθεί δραστικά και μειώνονται μήνα - μήνα. Και για πρώτη φορά, έχουμε στοιχεία που δείχνουν την μείωση των δαπανών και την αύξηση των εσόδων μήνα - μήνα τις βασικότερες δημόσιες επιχειρήσεις. Ξέρετε ότι κάναμε πέρυσι μία οριζόντια προσπάθεια να έρθουν τα μισθολόγια στις ΔΕΚΟ πιο κοντά στα μισθολόγια που ισχύουν στην υπόλοιπη οικονομία. Συνεχίζουμε αυτή την προσπάθεια μέσα από επιχειρησιακά σχέδια σε κάθε ΔΕΚΟ. Είναι σημαντική η δουλειά που γίνεται στις ΔΕΚΟ, που αφορούν στον τομέα των συγκοινωνιών και που κάνει το αρμόδιο Υπουργείο. Από τη δική μας πλευρά, του Υπουργείου Οικονομικών, θα στηρίξουμε αυτή την προσπάθεια, για να εξορθολογήσουμε και να μειώσουμε τα πραγματικά τεράστια ελλείμματα και τα τεράστια χρέη, τα οποία έχουν συσσωρευτεί στις ΔΕΚΟ.
Πέμπτον, η μείωση των αμυντικών δαπανών. Ο εξορθολογισμός των αμυντικών δαπανών που έχει δύο σκέλη. Έχει το σκέλος των εξοπλιστικών προγραμμάτων και έχει το σκέλος των λειτουργικών δαπανών. Πρέπει να γνωρίζετε ότι η εποχή που η Ελλάδα είχε αμυντικές δαπάνες σε ποσοστά πολύ σημαντικότερα, πολύ υψηλότερα από το υπόλοιπο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, έχει πλέον περάσει. Πάντα, βέβαια, κρατώντας στο ακέραιο το αξιόμαχο των Ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων, μετά από τις δραστικές περικοπές που έγιναν πέρυσι, της τάξης των δύο δισεκατομμυρίων ευρώ, συνεχίζουμε. Και χθες, στο Υπουργικό Συμβούλιο, έγινε μια συζήτηση για το Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα, που αφορά στους αμυντικούς εξοπλισμούς, έτσι ώστε κι αυτό να ενταχθεί στη νέα δημοσιονομική πραγματικότητα. Υπολογίζουμε μισή μονάδα του ΑΕΠ περαιτέρω μείωση, από τώρα μέχρι το 2015, από ακριβώς αυτού του είδους τις δαπάνες.
Εξοικονόμηση δαπανών και βελτίωση των αποτελεσμάτων στον τομέα της Υγείας. Ξέρετε ότι έχει ξεκινήσει εδώ και καιρό μια πολύ σημαντική προσπάθεια στον τομέα της Υγείας, μια προσπάθεια που αφορά σε αλλαγή στις δομές, αφορά στην δυνατότητα καλύτερης κοστολόγησης στα νοσοκομεία, στη μείωση του κόστους, σε μια προσπάθεια η οποία συνεχίζεται και αποτυπώνεται στο Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο με πολύ συγκεκριμένες πολιτικές, με συγκεκριμένες αποδόσεις χρόνο - χρόνο. Αντίστοιχη προσπάθεια αφορά στον εξορθολογισμό της φαρμακευτικής δαπάνης, με την εισαγωγή της θετικής και της αρνητικής λίστας, με ειδικές τιμές για τα ασφαλιστικά ταμεία, με μία σειρά από άλλες πολιτικές από την ηλεκτρονική συνταγογράφηση μέχρι τις ηλεκτρονικές προμήθειες, που κι αυτές εξορθολογίζουν και μειώνουν όλες τις δαπάνες που αφορούν τον κλάδο της Υγείας.
Μείωση δαπανών στους κοινωνικούς φορείς και εξορθολογισμός κοινωνικών δαπανών. Η χώρα μας έχει μια ιδιαιτερότητα, δαπανούσε, μέχρι σήμερα, περίπου στο μέσο όρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης για κοινωνικές δαπάνες, αλλά ήταν από τις χειρότερες χώρες στην Ευρωπαϊκή Ένωση στο πόσο αυτές οι κοινωνικές δαπάνες κατάφερναν να μειώσουν το ποσοστό της φτώχειας. Γιατί δεν υπήρχε αξιολόγηση, γιατί αυτές οι κοινωνικές δαπάνες γίνονταν οριζόντια, χωρίς να στοχεύουν αυτούς που έχουν πραγματικά ανάγκη. Εδώ, λοιπόν, το αρμόδιο Υπουργείο έχει εκπονήσει ένα σχέδιο πενταετίας, το οποίο εξορθολογίζει αυτές τις κοινωνικές δαπάνες και καταφέρνει να κρατήσει το σύστημα όρθιο. Κάναμε πέρυσι, το ξέρετε όλοι, μια πολύ μεγάλη τομή με το νέο ασφαλιστικό νόμο, για να συνεχίσουμε να πληρώνουμε συντάξεις. Αντίστοιχη τομή προχωράμε τώρα στις επικουρικές συντάξεις, έτσι ώστε να μην βρεθούμε στη δύσκολη θέση τρία, τέσσερα χρόνια από τώρα, να χρειαστεί να γίνουν μεγάλες περικοπές. Αντίστοιχη τομή κάνουμε σε άλλα κομμάτια της κοινωνικής ασφάλισης, γιατί δεν μπορεί κανείς να διανοηθεί γιατί στη χώρα μας δίνουμε σχεδόν διπλάσιο ποσοστό αναπηρικών συντάξεων από τις άλλες χώρες. Αυτό αδικεί αυτόν που πραγματικά έχει ανάγκη την αναπηρική σύνταξη και αδικεί και το υπόλοιπο κοινωνικό σύνολο που πληρώνει. Άρα, λοιπόν, παρόμοιες παρεμβάσεις εξορθολογισμού, παρεμβάσεις της κοινωνικής δικαιοσύνης είναι αυτές στις οποίες έχουμε προσανατολιστεί.
Προχωρώ στα ζητήματα βελτίωσης των εσόδων των οργανισμών κοινωνικής ασφάλισης και καταπολέμησης της φοροδιαφυγής. Και πάλι το αρμόδιο Υπουργείο έχει εκπονήσει ένα πλήρες σχέδιο, που καταφέρνει να καταπολεμήσει την εισφοροδιαφυγή και να την φέρει πιο κοντά, να φέρει την αδήλωτη εργασία πιο κοντά στα επίπεδα που ισχύουν στις άλλες χώρες. Ταυτόχρονα, ζητάμε από τους δημοσίους υπαλλήλους - ξέροντας ότι τους επιβαρύνουμε - να έχουν μία εισφορά υπέρ της ανεργίας. Μια εισφορά της τάξης του 3% στο μισθό τους. Οι δημόσιοι υπάλληλοι εξ αιτίας της μονιμότητας δεν αντιμετωπίζουν το φάσμα της ανεργίας, τους ζητούμε, λοιπόν, να συμβάλλουν σ’ αυτό το πραγματικό κοινωνικό πρόβλημα. Ζητάμε αντίστοιχα μία αύξηση της εισφοράς υπέρ της ανεργίας, που ισχύει στον ιδιωτικό τομέα και βέβαια στους ελεύθερους επαγγελματίας, διότι το πρόβλημα της ανεργίας είναι πάρα πολύ σημαντικό στη χώρα, γιατί αυξάνεται. Γιατί, μόνο φέτος, χρειάζεται να δώσουμε 700 εκ. περισσότερα από όσα είχαμε προϋπολογίσει, για να καλύψουμε τις δαπάνες του ΟΑΕΔ και γιατί σε αυτή την προσπάθεια πρέπει να συμβάλλουν όλοι όσοι μπορούν να το κάνουν.
Έρχομαι στα ζητήματα της φορολογίας και ξεκινώ από το θέμα της ενίσχυσης της φορολογικής συμμόρφωσης. Ξεκινώ από αυτό, γιατί ακούγεται και ασκείται μία κριτική «και πάλι φορολογείτε, γιατί δεν μπορείτε να πιάσετε τους φοροφυγάδες». Θέλω να τονίσω ότι, το 2010 με τις νομοθετικές παρεμβάσεις που κάναμε, με τις αλλαγές στου μηχανισμούς που κάναμε, έχουμε ήδη πάρα πολύ μεγάλα αποτελέσματα. Περίπου 1,5 με 1,6 δισ. ευρώ ήταν μόνο τα έσοδα από την είσπραξη ληξιπρόθεσμων οφειλών. Το μέτρο των αποδείξεων, αφού αφαιρέσει κάποιος τις επιστροφές, έχει δώσει στα ταμεία του Ελληνικού Δημοσίου πάνω από ένα δισ. ευρώ, καθαρά επιπλέον έσοδα. Έχουμε προχωρήσει, όπως δεν είχε κάνει ποτέ καμία άλλη Κυβέρνηση, σε πολλαπλασιασμό ελέγχων, σε διασταυρώσεις στοιχείων, σε δέσμευση σκαφών, σε φορολόγηση offshore εταιρειών, σε άνοιγμα τραπεζικών λογαριασμών και προχωράμε και θα προχωρήσουμε σε μία σειρά από νέα πράγματα τα οποία θα σας πω προς το τέλος της παρουσίασης για το ζήτημα αυτό.
Όμως, παράλληλα με το πρόγραμμα καταπολέμησης της φοροδιαφυγής, το σχέδιο δράσης το οποίο έχουμε παρουσιάσει και το οποίο θα αποδώσει συγκεκριμένα πράγματα την επόμενη πενταετία, πρέπει να κάνουμε και άλλες παρεμβάσεις, για να αυξηθούν τα έσοδα του Δημοσίου. Καταφέραμε, το 2010, κάτι που πολλοί δεν το πίστευαν. Αυξήσαμε τα έσοδα ως ποσοστό του ΑΕΠ κατά δύο ποσοστιαίες μονάδες, αλλά υπολειπόμασταν πέντε ποσοστιαίες μονάδες από το μέσο όρο της υπόλοιπης Ευρωπαϊκής Ένωσης. Δεν αρκεί να μειώνεις τις δαπάνες του κράτους, πρέπει να αυξήσεις και τα έσοδα του κράτους. Άρα, λοιπόν, και με γνώση της δύσκολης δημοσιονομικής κατάστασης, κάναμε μία πολύ μεγάλη συζήτηση τις τελευταίες ημέρες για εναλλακτικούς τρόπους με τους οποίους μπορούμε να αυξήσουμε τα έσοδα. Καταλήξαμε σε μία εισφορά αλληλεγγύης, η οποία θα είναι κλιμακωτή και της οποίας τα τελικά χαρακτηριστικά θα ξεκινούν από ένα ποσοστό 1% και δεν θα ξεπερνάει το 3% ή 4%, όπου τα συγκεκριμένα χαρακτηριστικά θα αποτυπωθούν στον εφαρμοστικό νόμο του Μεσοπρόθεσμου Πλαισίου, ο οποίος θα συζητηθεί στο Υπουργικό Συμβούλιο σε πρώτη ανάγνωση, την επόμενη εβδομάδα. Ταυτοχρόνως, προχωράμε σε μία έκτακτη εισφορά σε όσους διαθέτουν πισίνες, σε αυτούς που έχουν μεγάλα σκάφη, σε αυτούς που έχουν μεγάλα ακίνητα σε ακριβές περιοχές, για να δώσουμε όσο το δυνατόν περισσότερο την αίσθηση δικαιοσύνης σε ένα φορολογικό σύστημα, που όλοι ξέρουμε ότι πρέπει να αλλάξει.
Εδώ θέλω να τονίσω το εξής, ότι υπάρχει μία δημόσια συζήτηση, η οποία έχει ξεκινήσει και πέρα από τη συμπολίτευση και πέρα από το κόμμα του ΠΑΣΟΚ, αφορά και στα άλλα κόμματα, για το πώς μπορούμε να πάμε σε μία ελάφρυνση φορολογική, σε μία αλλαγή και απλοποίηση του φορολογικού συστήματος. Στην αναθεώρηση του Προγράμματος Οικονομικής Πολιτικής υπάρχει η πρόβλεψη, το Σεπτέμβριο, η Κυβέρνηση να καταθέσει μία συνολική πρόταση για ένα απλοποιημένο φορολογικό σύστημα, με λιγότερους και χαμηλότερους συντελεστές ΦΠΑ από τους σημερινούς και με μία περαιτέρω μείωση σε αυτή που έχει ήδη γίνει για τη φορολόγηση των επιχειρήσεων. Αυτή είναι μία συζήτηση που τώρα ξεκινάμε, στην οποία θα καλέσουμε, επίσημα, τα άλλα κόμματα να συμμετάσχουν, όχι απλώς μέσα από τη συζήτηση στη Βουλή, αλλά μέσα από ομάδες εργασίας, για να βρεθεί ένας κοινός τόπος. Γιατί όλοι αντιλαμβανόμαστε κι έχει γίνει σαφές και από τις δημόσιες δηλώσεις που έχουν γίνει από τους θεσμικούς της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, ότι ενώ η πρόταση που έχουν κάνει είναι απολύτως μη ρεαλιστική, αυτή τη στιγμή, και θα οδηγούσε σε αύξηση των ελλειμμάτων, μπορούμε να δούμε συγκεκριμένα στοιχεία και να τα συμφωνήσουμε, για να έχουμε ένα πιο απλό φορολογικό σύστημα κι ένα πιο δίκαιο φορολογικό σύστημα απέναντι στον πολίτη. Στο πλαίσιο των δράσεων που αφορούν στην αύξηση των εσόδων, εισάγουμε και μία σειρά από συγκεκριμένες παρεμβάσεις, όπως για παράδειγμα η φορολόγηση χρηματοοικονομικών συναλλαγών, η οποία πιστεύουμε ότι θα έχει μία σημαντική απόδοση, η αύξηση των τελών κυκλοφορίας λελογισμένα, της τάξης του 10% και όλα αυτά θα αποτυπωθούν όπως είπα στον εφαρμοστικό νόμο, που θα έρθει στη Βουλή.
Δύο τελευταία ζητήματα, που αφορούν στις διαφορετικές παραμέτρους του Μεσοπρόθεσμου Πλαισίου. Το ένα αφορά στη βελτίωση των αποτελεσμάτων στην Τοπική Αυτοδιοίκηση, με ένα πρόγραμμα με το οποίο θα μπορέσουμε να βελτιώσουμε τα οικονομικά αποτελέσματα της Τοπικής Αυτοδιοίκησης τα επόμενα χρόνια. Και τον εξορθολογισμό της δαπάνης του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων, με μία μικρή μείωση, φέτος, μέρος της οποίας θα αναπληρωθεί από την επόμενη χρονιά - γιατί όλοι αναγνωρίζουμε τη σημασία των δημοσίων επενδύσεων στην ανάπτυξη της χώρας.
Θέλω να κάνω μία αναφορά στο πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων και αξιοποίησης της δημόσιας περιουσίας, όπου το πρόγραμμα αυτό αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι του Μεσοπρόθεσμου Πλαισίου Δημοσιονομικής Στρατηγικής. Θα δείτε μέσα στο συνολικό νομοσχέδιο, το οποίο καταθέσαμε χθες, έναν κατάλογο των κινητών και ακινήτων του Δημοσίου που εντάσσεται στο πρόγραμμα αυτό, όμως το πιο βασικό είναι να καταλάβουμε το γιατί. Το γιατί, λοιπόν, έχει να κάνει με δύο πάρα πολύ απλούς λόγους. Ο πρώτος λόγος είναι ότι έχουμε βασικούς τομείς της χώρας, τα λιμάνια μας, τα περιφερειακά μας αεροδρόμια, την ενέργεια, τις υποδομές τις οδικές, στους οποίους χρειάζονται επενδύσεις, χρειάζονται νέα κεφάλαια, χρειάζεται να δημιουργηθούν θέσεις εργασίας, χρειάζεται περισσότερη αναπτυξιακή διαδικασία. Το πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων και η αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας στοχεύει κατ΄ αρχάς σε αυτό, να προσελκύσει τεχνογνωσία, ξένα και ελληνικά κεφάλαια, για να αναπτύξουμε περαιτέρω κρίσιμες υποδομές της χώρας. Και εκεί που χρειάζεται, το Δημόσιο διατηρεί δημόσιο έλεγχο, δημόσια συμμετοχή, σε κρίσιμες δικτυακές υποδομές.
Ταυτόχρονα, όταν κάποιος σκέφτεται τις χρηματοδοτικές ανάγκες της χώρας τα επόμενα τρία ή τέσσερα χρόνια, όταν σκέφτεται το γεγονός ότι η χώρα μπορεί να έχει πρόβλημα να επανέλθει στις ξένες αγορές και άρα ζητά να στηριχθεί η χρηματοδότησή της και από τους ξένους εταίρους, αυτό πρέπει να γίνει με ένα συνδυασμό πραγμάτων. Κι ένα από αυτά που μπορούμε εμείς οι ίδιοι να συνεισφέρουμε, είναι να χρησιμοποιήσουμε τα έσοδα από τις αποκρατικοποιήσεις και την αξιοποίηση της ακίνητης περιουσίας, για να μειώσουμε το ελληνικό χρέος. Αυτό μπορεί να φτάσει μέχρι και τις 20 μονάδες του ΑΕΠ μέχρι το 2015. Αυτό είναι ένα πολύ σημαντικό εργαλείο, που έχει η χώρα, για να κάνει το χρέος της βιώσιμο και να εξακολουθεί να πορεύεται και ταυτόχρονα να πείσει και τους Ευρωπαίους εταίρους, για να τη στηρίξουν σε αυτή την προσπάθεια.
Εντάσσεται, λοιπόν, στο Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο η δημιουργία ενός Ταμείου Δημόσιας Περιουσίας, ή για να είμαι και πιο ακριβής ενός ταμείου της ιδιωτικής περιουσίας του Δημοσίου, στο οποίο θα μεταφερθούν αξίες του Δημοσίου, οι οποίες θα πάνε για αποκρατικοποίηση ή αξιοποίηση. Απολύτως αναληθές είναι, βεβαίως, αυτό το οποίο έχω διαβάσει κι ακούσει, ότι το ταμείο αυτό θα διοικείται κατά κάποιο τρόπο από ξένους. Διότι το ταμείο θα είναι στο Ελληνικό Δίκαιο, το Διοικητικό Συμβούλιο θα ορίζεται από την Ελληνική Βουλή μετά από εισήγηση του Υπουργού Οικονομικών και στο Διοικητικό του Συμβούλιο θα υπάρχουν δύο παρατηρητές από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και από τις χώρες της Ευρωζώνης, οι οποίες χρηματοδοτούν τη χώρα μας. Θέλω να τονίσω ότι το πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων έχει ένα εξαιρετικά αυστηρό χρονοδιάγραμμα, έχει στόχους εσόδων ανά τρίμηνο, αλλά είναι ένα χρονοδιάγραμμα το οποίο, παρότι δύσκολο, έχει φτιαχτεί με απόλυτο ρεαλισμό, αλλά ταυτόχρονα και λαμβάνοντας υπόψη την ανάγκη να προχωρήσουμε γρήγορα σε μία προσπάθεια που θα βοηθήσει τη χώρα.
Θέλω τώρα να ολοκληρώσω με δύο ζητήματα, ορισμένα από τα οποία θα τα βρείτε μέσα στο κείμενο, ορισμένα θα τα βρείτε μέσα σε εφαρμοστικούς νόμους και αποτελούν δεσμεύσεις και αποφάσεις της Κυβέρνησης σε σχέση και που πλαισιώνουν τον δημοσιονομικό σχεδιασμό αυτόν. Ένα μείζον ζήτημα, που αφορά στη φορολογία, είναι τα τεκμήρια και προχωράμε σε μία σημαντική αύξηση των τεκμηρίων, έτσι ώστε να μπορέσουμε να χτυπήσουμε περισσότερο τη φοροδιαφυγή που ξέρουμε ότι υπάρχει ιδιαίτερα σε κάποιες κατηγορίες φορολογουμένων. Εισάγουμε τεκμήρια για τους επιτηδευματίες, πέρα από την αύξηση των τεκμηρίων διαβίωσης. Ταυτόχρονα, για να διευκολύνουμε τη δυνατότητα να έρθουν κεφάλαια στη χώρα, θα ξαναδούμε το πλαίσιο επαναπατρισμού κεφαλαίων, για να μπορέσουμε να διευκολύνουμε έναν παρόμοιο επαναπατρισμό, κάτι το οποίο θα βοηθήσει τη ρευστότητα στην ελληνική οικονομία, αλλά ταυτόχρονα και τα έσοδα του κράτους. Αναστέλλουμε για φέτος την αύξηση των αντικειμενικών αξιών και επεκτείνουμε την αναστολή του «πόθεν έσχες» που σήμερα ισχύει για την πρώτη κατοικία, πέρα από την πρώτη κατοικία, για τουλάχιστον δύο ή τρία χρόνια, όπου κι αυτό θα αποτυπωθεί στον εφαρμοστικό νόμο. Φέρνουμε άμεσα το νομοσχέδιο για την τουριστική κατοικία, για να μπορέσουμε να στηρίξουμε την οικονομική δραστηριότητα, όπως επίσης και εισάγουμε -το είπα ήδη- και το θεσμό της εργασιακής εφεδρείας, ο οποίος έχει προταθεί και από άλλες πολιτικές δυνάμεις.
Θέλω να κάνω μια ειδική αναφορά στο ζήτημα της φυγής των κεφαλαίων στο εξωτερικό. Ξέρετε - και έχει κάνει αναφορά ο Πρωθυπουργός, έχω κάνει κι εγώ αναφορά - ότι έχει ξεκινήσει μια διαδικασία διαπραγμάτευσης με τις ελβετικές Αρχές, που αφορά στα χρήματα Ελλήνων που έχουν κατατεθεί στην Ελβετία. Ξέρετε ότι μέσα από το πλαίσιο ανταλλαγής πληροφοριών έχουμε πλέον στην κατοχή μας σημαντικά στοιχεία, που αφορούν σε κεφάλαια που έχουν φύγει από τη χώρα και είναι στο εξωτερικό. Προχωράμε, με απόλυτο σεβασμό, βεβαίως, στο κοινοτικό δίκαιο και σ’ ένα πιο συνολικό «πόθεν έσχες» για όλα τα κεφάλαια, τα οποία έχουν φύγει στο εξωτερικό. Με λελογισμένο τρόπο, με απόλυτο, επαναλαμβάνω, σεβασμό στην κοινοτική νομοθεσία, αλλά πάνω απ’ όλα με σεβασμό και στον Έλληνα πολίτη, ο οποίος θεωρεί αδιανόητο κάποιοι να επιλέγουν να βγάζουν τα χρήματά τους έξω, θεωρώντας ότι είναι στο απυρόβλητο, όσον αφορά στις φορολογικές τους υποχρεώσεις.
Επίσης, η Κυβέρνηση συζήτησε, χθες, στο Υπουργικό Συμβούλιο την άρση τους τραπεζικού απορρήτου σε ό,τι αφορά στα δημόσια πρόσωπα, που έχουν ασκήσει εξουσία, έτσι ώστε να μπορέσει να υπάρξει μεγαλύτερη δυνατή διαφάνεια πού έχουν πάει χρήματα, αν έχουν υπάρξει - και αυτό αφορά βεβαίως και σε υπαλλήλους του Δημοσίου, αφορά και σε γιατρούς του ΕΣΥ, αφορά και σε άτομα σε συναφή επαγγέλματα, που έχουν να κάνουν με τη δημόσια εξουσία.
Να πω δυο λόγια για τη διαδικασία που ακολουθούμε από εδώ και πέρα. Ξέρετε ότι μετά τη χτεσινή κατάθεση του Μεσοπρόθεσμου Πλαισίου Δημοσιονομικής Στρατηγικής στη Βουλή, την επόμενη εβδομάδα ξεκινά με κανονικές διαδικασίες η συζήτησή του. Ταυτόχρονα, ετοιμάζεται ο εφαρμοστικός νόμος, ο οποίος θα έρθει κατ' αρχάς στο Υπουργικό Συμβούλιο σε πρώτη ανάγνωση την επόμενη εβδομάδα, για να κατατεθεί στη Βουλή τη μεθεπόμενη εβδομάδα. Προϋπόθεση εκταμίευσης της επόμενης δόσης και, άρα, και λύσης του χρηματοδοτικού προβλήματος της χώρας τα επόμενα χρόνια, είναι η ψήφιση τόσο του Μεσοπρόθεσμου Πλαισίου Δημοσιονομικής Στρατηγικής, όσο και του βασικού εφαρμοστικού του νόμου. Δεν είναι ένας μόνο εφαρμοστικός νόμος, είναι πολλοί, όμως με τον πρώτο εφαρμοστικό νόμο, αναμένουμε, πριν το τέλος του μήνα, να υπάρχει ψήφιση του Μεσοπρόθεσμου Πλαισίου και την πρώτη εβδομάδα του Ιουλίου να υπάρχει και η ψήφιση του βασικού εφαρμοστικού νόμου.
Κλείνω με μια γενικότερη αναφορά. Είναι πάντα δύσκολο για το καθ’ ύλιν αρμόδιο Υπουργείο, να παρουσιάζει μια πρόταση δημοσιονομική για πολλά χρόνια, η οποία ενέχει από τη φύση της περαιτέρω θυσίες. Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία σε αυτό. Θέλω να σας διαβεβαιώσω ότι όλη η Κυβέρνηση έχει κάνει και θα συνεχίσει να κάνει - γιατί μια σειρά από ζητήματα είναι ανοιχτά και επιδέχονται βελτιώσεων - ό,τι μπορεί, για να μην φορτώσει περισσότερα βάρη σε αυτούς, οι οποίοι ήδη έχουν πάρα πολλά. Όμως, το μεγαλύτερο βάρος που έχουμε, αυτή τη στιγμή, είναι το βάρος η χώρα να σταθεί όρθια και να συνεχίσει να δανειοδοτείται κανονικά. Δυστυχώς, η χώρα είναι καταχρεωμένη. Δυστυχώς, η χώρα, και άρα και όλοι οι πολίτες της, βρίσκονται σε μια κατάσταση, όπου για να προχωρήσουν, πρέπει να κάνουν θυσίες.
Έχουμε μια επιλογή ανάμεσα σ’ ένα δύσκολο δρόμο και σ’ ένα δρόμο καταστροφής. Αυτή η Κυβέρνηση δεν θα επιλέξει ποτέ το δρόμο της καταστροφής. Θα επιλέξει τον δύσκολο δρόμο, με ό,τι πολιτικό κόστος αυτό έχει. Θα πει, όπως το έχει κάνει πάντα, την αλήθεια στους πολίτες, δεν θα μασήσει τα λόγια της, δεν θα καταφύγει σε εύκολες λύσεις, δεν θα καταφύγει στο να επιχειρήσει να χαϊδεύει αυτιά, ούτε θα δώσει την αίσθηση ότι υπάρχει ένας μαγικός τρόπος να ξεχάσουμε το χρέος, να ξεχάσουμε τα ελλείμματα και να συνεχίσουμε να πορευόμαστε, όπως πορευόμασταν στο παρελθόν. Είδαμε πολύ καλά πού μας οδήγησε το παρελθόν. Μας οδήγησε στη σημερινή κατάσταση. Ή τη σημερινή κατάσταση τη φτιάχνουμε, ή αυτή η χώρα δεν έχει μέλλον. Κι επειδή όλοι μας πιστεύουμε πως αυτή η χώρα πρέπει και έχει μέλλον, για τους πολίτες της, για τα παιδιά της, για τις θέσεις εργασίας, για τις επενδύσεις που πρέπει να έχει, γι’ αυτό εμείς τις αποφάσεις μας τις έχουμε πάρει και ζητούμε ψήφο στο Κοινοβούλιο, για να περάσουν τα νομοσχέδια αυτά, αλλά πάνω απ’ όλα ζητάμε τη στήριξη της ελληνικής κοινωνίας σ’ αυτές τις δύσκολες αποφάσεις.
Παρακαλώ τις ερωτήσεις σας.
Κ. ΤΣΑΧΑΚΗΣ: Ταυτόχρονα θα κάνετε μια ρύθμιση για πιο εύκολο επαπατρισμό κεφαλαίων και θα κάνετε και ρύθμιση για συνολικό πόθεν έσχες κεφαλαίων που έχουν φύγει στο εξωτερικό. Το ένα αντικρούει το άλλο; Κι ένα δεύτερο πάνω σ’ αυτό, για την άρση του τραπεζικού απορρήτου για τους δημόσιους λειτουργούς και όσους έχουν ασκήσει εξουσία. Εδώ θα έχουμε πάλι το πόθεν έσχες;
Γ. ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ: Η απάντηση στο πρώτο ερώτημα είναι ότι τα δύο δεν είναι ασύμβατα μεταξύ τους, προσπαθούμε να προσελκύσουμε κεφάλαια που έχουν φύγει έξω και υπάρχει, ήδη, ένα νομοθετικό πλαίσιο. Αυτό δεν σημαίνει ότι πέρα από τα όποια κεφάλαια επιστρέψουν, δεν πρέπει να υπάρξει ένας φορολογικός έλεγχος για τα κεφάλαια που έχουν φύγει και δεν επιστρέφουν. Αυτό είναι ένα πολύ σημαντικό στοιχείο δικαιοσύνης απέναντι στον Έλληνα πολίτη. Ως προς το δεύτερο, η απάντηση είναι θετική, ναι.
ΑΡΓ. ΠΑΠΑΣΤΑΘΗΣ: Στη διάρκεια των διαπραγματεύσεων με την τρόικα, την τελευταία διαπραγμάτευση, τέθηκε στο τραπέζι των συζητήσεων η συνεισφορά της Εκκλησίας κατά 50% στους μισθούς των κληρικών, τουλάχιστον για ένα δυο χρόνια, για να συνεισφέρει στην κοινή προσπάθεια. Το ερώτημά μου είναι αν σκοπεύετε να κάνετε κάποια κίνηση για ν’ ανατρέψετε ή έστω να διασκεδάσετε τη διάχυτη εντύπωση στους πολίτες ότι θα πληρώνουν τα 4-5 χρόνια τα συνήθη υποζύγια ή, όπως λέμε κοινώς, τα «κορόιδα».
Γ. ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ: Υποθέτω πως δεν εννοείτε πως μ’ ένα τέτοιο μέτρο διασκεδάζουμε τις εντυπώσεις. Νομίζω πως εξήγησα για μια σειρά από παρεμβάσεις τις οποίες κάνουμε, ότι επιχειρούν να έχουν αυτό το αίσθημα δικαίου. Υπάρχει μια ανοιχτή συζήτηση με την Εκκλησία. Θυμίζω ότι είμαστε η πρώτη Κυβέρνηση που φορολογεί τα εκκλησιαστικά ακίνητα που χρησιμοποιούνται για εμπορικές χρήσεις όπως φορολογούνται και άλλα ακίνητα για εμπορικές χρήσεις. Είναι μια πολύ μεγάλη διαφοροποίηση που έχουμε κάνει, για να δώσουμε ακριβώς αυτό το αίσθημα στους Έλληνες πολίτες.
Β. ΔΟΥΡΑΚΗΣ: Μιλήσατε για την εισφορά αλληλεγγύης. Απ’ ό,τι είδαμε στο πινακάκι που μας έχετε διαθέσει, προβλέπονται έσοδα για δυο χρόνια. Ήθελα να ρωτήσω, κατ' αρχήν αυτή η εισφορά θα επιβληθεί μόνο για δυο χρόνια; Και το δεύτερο είναι, θα υπάρξει κάποιο όριο πάνω από το οποίο θα μπαίνει αυτός ο κλιμακωτός φόρος; Θα λειτουργεί ως αφορολόγητος; Πώς θα λειτουργεί; Και για την εξίσωση των φόρων στο πετρέλαιο δε φαίνεται κάποια πρόβλεψη εντός του μεσοπρόθεσμου. Τι έχετε κάνει εκεί;
Γ. ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ: Να εξηγήσω κάτι για τον πίνακα, γιατί νομίζω πως όλοι πρέπει να αρχίσουμε να συνηθίζουμε τι σημαίνει μια πολυετής απεικόνιση δημοσιονομικών στοιχείων. Όταν ένα νούμερο παρουσιάζεται σ’ ένα έτος, δεν πάει να πει ότι δεν υπάρχει στα επόμενα έτη, σημαίνει ότι η θετική του επίδραση στο έλλειμμα είναι μια φορά και άρα συνεχίζεται. Όταν το βλέπετε σε δυο έτη, είναι γιατί είναι ο επιμερισμός του σε δυο έτη. Η εισφορά αλληλεγγύης δεν είναι ένα και δύο έτη, είναι για όλη τη διάρκεια του προγράμματος. Αν μπορέσουμε, πριν το τέλος του προγράμματος, να υπάρξουν εναλλακτικά έσοδα, αυτό φεύγει.
Για να δώσω ένα παράδειγμα, με την τρόικα κάναμε μια πολύ μεγάλη συζήτηση πάνω στη φοροδιαφυγή. Η δική μας εκτίμηση είναι ότι από την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής θα έχουμε πολύ παραπάνω έσοδα από αυτά που έχουμε γράψει στο μεσοπρόθεσμο. Όμως, στη διαπραγμάτευση που κάναμε, επειδή τα τελικά νούμερα του Μεσοπρόθεσμου Πλαισίου πρέπει να συμφωνηθούν και με τους πιστωτές μας, δεν υπήρξε η απεικόνιση των αριθμών που εμείς πιστεύουμε ότι θα πιάσουμε από την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής. Το λέω αυτό, γιατί, αν εμείς κάνουμε καλά τη δουλειά μας, θα μπορέσουμε πολύ νωρίτερα να σταματήσουμε μια έκτακτη εισφορά. Μια εισφορά αλληλεγγύης θα μπορεί να σταματήσει πολύ νωρίτερα από το τέλος του προγράμματος, αλλά αυτό σημαίνει ότι πρέπει εμείς να κάνουμε σωστά τη δουλειά μας στην καταπολέμηση της φοροδιαφυγής.
Εξίσωση φόρου πετρελαίου κίνησης και θέρμανσης. Υπάρχει μια πολύ μεγάλη συζήτηση. Εξετάζουμε εναλλακτικούς τρόπους, κι αν δεν βρούμε την κατάλληλη, είτε να υπάρξει αναστολή του μέτρου, είτε να βρούμε μια λύση με την οποία θα διασφαλίσουμε ότι δεν θα υπάρξουν εισοδηματικές απώλειες στα χαμηλά εισοδήματα και ειδικά στις περιοχές της χώρας, όπου υπάρχει ανάγκη χρήσης του πετρελαίου θέρμανσης για πάρα πολλούς μήνες. Η συζήτηση δεν έχει καταλήξει, είναι μια συζήτηση που γίνεται και με το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και με άλλα Υπουργεία. Θα την κλείσουμε τις επόμενες ημέρες και θα φανεί στον εφαρμοστικό νόμο.
Μ. ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ: Μέσα στο μεσοπρόθεσμο υπάρχει ένα τέλος στα χρηματοοικονομικά προϊόντα, χρηματοοικονομικές συναλλαγές αν δεν κάνω λάθος. Αφορά τα προϊόντα, αφορά τις τραπεζικές συναλλαγές; Και ένα δεύτερο. Ποιο είναι το ποσό των δανείων που διεκδικούμε, το δεύτερο δάνειο. Θα είναι τριετές; Να μας δώσετε λίγα περισσότερα στοιχεία;
Γ. ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ: Το τέλος στις συναλλαγές αφορά σε συγκεκριμένη επιβάρυνση σε κάποιες συναλλαγές τραπεζικού χαρακτήρα. Το οριστικοποιούμε αυτές τις ημέρες, σε συνεννόηση και με την Ελληνική Ένωση Τραπεζών, έτσι ώστε να έχουμε τα έσοδα που χρειαζόμαστε, χωρίς να υπάρξει υπερβολική επιβάρυνση και χωρίς να δημιουργηθεί περαιτέρω θόρυβος στο τραπεζικό σύστημα.
Το δεύτερο ζήτημα που αφορά στο δανεισμό. Δεν μπορώ, όταν δεν υπάρχει ακόμα απόφαση για περαιτέρω δανεισμό να κάνω εικασίες για το ύψος και δεν πρόκειται να το κάνω, αλλά οι χρηματοδοτικές ανάγκες της χώρας είναι γνωστές. Είναι γνωστές για το 2012, το 2013, το 2014. Νομίζω πως αυτό είναι το πλαίσιο, μέσα στο οποίο κινούμαστε. Η κάλυψη των χρηματοδοτικών αναγκών για τα επόμενα δύο ή τρία χρόνια, αλλά με ένα συνδυασμό εσόδων από αποκρατικοποιήσεις και με μια συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα μέσα από μια διαδικασία τύπου Βιέννης, για την οποία διαβάζετε πάρα πολύ τις τελευταίες ημέρες και σε όλα τα ξένα πρακτορεία.
ΠΡ. ΧΑΤΖΗΝΙΚΟΛΑΟΥ: Πόσο σίγουρος είστε κ. Υπουργέ ότι η ύφεση δεν θα είναι βαθύτερη στην οικονομία το τρέχον έτος, πόσο σίγουρος είστε ότι δεν θα χρειαστούν μέτρα πέρα των 6,4 δισεκατομμυρίων ευρώ;
Γ. ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ: Η εκτίμηση που κάνουμε για την ύφεση, φέτος, παραμένει στο -3,5%, που είναι υψηλότερη από την αρχική εκτίμηση. Η εκτίμηση που κάνει η τρόικα είναι πιο κοντά στο -3,8%. Θυμίζω ότι τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ δείχνουν ότι υπήρξε μια θετική ανάκαμψη τρίμηνο με τρίμηνο, το πρώτο τρίμηνο, αλλά ήταν χαμηλότερη 0,2% αντί για 0,8% από αυτή που πιστεύαμε και ότι πράγματι ρηχαίνει η ύφεση. Αλλά συγκρίνοντας το πρώτο τρίμηνο του 2011 με το πρώτο τρίμηνο του 2010, σε σχέση με το τι έγινε το προηγούμενο τρίμηνο, πήγαμε από -7,5% στο -5,5% και στο -4,8%.
Άρα, τα θετικά σημάδια είναι εκεί, υπάρχουν. Τα θετικά σημάδια τα βλέπουμε στην αύξηση των εξαγωγών κατά 35%, που είναι πραγματικά εντυπωσιακό και δεν είναι ένας μήνας, συνεχίζεται τώρα έξι μήνες, μήνα-μήνα το βλέπουμε αυτό. Θετικά σημάδια έχουμε από το γεγονός ότι η τουριστική περίοδος, με βάση όλες τις ενδείξεις, θα είναι πολύ καλή. Ουδείς μπορεί να προδικάσει το πού ακριβώς θα είναι η οικονομική δραστηριότητα μέσα στο χρόνο. Προβλέψεις κάνουμε και οι προβλέψεις που κάνουμε μέσα σε ένα περιβάλλον ύφεσης δεν μπορούν πάντα να είναι ακριβώς επιτυχείς. Όμως, θεωρούμε ότι η διορθωτική κίνηση, στην οποία κάνουμε, σωστά εφαρμοζόμενη πετυχαίνει το στόχο του ελλείμματος του 2011, όπως τον έχουμε περιγράψει.
Γ. ΠΑΠΠΟΥΣ: Βλέπουμε στον πίνακα που μας δώσατε ότι παρά τις παρεμβάσεις τις δημοσιονομικές, παρά τις αποκρατικοποιήσεις το χρέος θα παραμείνει στα επίπεδα του 150% περίπου. Με δεδομένο ότι πρωτογενή πλεονάσματα βλέπουμε πλέον ότι θα έχουμε μετά το 2014, βλέπουμε ρυθμούς ανάπτυξης μάλλον ισχνούς για τα δεδομένα. Πώς μπορούμε να πείσουμε τους δανειστές μας, κυρίως τους ιδιώτες δανειστές ότι το χρέος είναι βιώσιμο;
Γ. ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ: Καταρχάς, κ. Παππού, υποθέτω πως είδατε και εσείς ότι αν δεν υπήρχε Μεσοπρόθεσμο, το χρέος θα πήγαινε στο 200%. Για να καταλάβουμε το πρόβλημα της χώρας. Και βεβαίως, υπάρχουν και άλλες χώρες που έχουν παρόμοιο χρέος, 200%, η Ιαπωνία για παράδειγμα. Αλλά η Ιαπωνία στηρίζει τη χρηματοδότηση του χρέους με εσωτερικό δανεισμό, που εμείς δεν μπορούμε να το κάνουμε. Το χρέος δεν μένει στα 150%, να το διευκρινίσουμε αυτό. Φτάνει και αρχίζει και κατεβαίνει μετά από το 2013 και ο ρυθμός, με τον οποίο κατεβαίνει, έχει να κάνει και με το πόσο επιτυχείς είμαστε στο πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων, αλλά και το κατά πόσο καταφέρνουμε να κρατήσουμε σταθερά μεγάλα πρωτογενή πλεονάσματα.
Η βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους εξαρτάται από αντικειμενικές συνθήκες και από υποκειμενικές συνθήκες. Οι αντικειμενικές συνθήκες είναι κατά πόσο έχουμε συστηματικά πρωτογενή πλεονάσματα πάνω από 5%-5,5% και κατά πόσο η ανάπτυξη παίρνει πάλι μπροστά. Αυτές είναι οι αντικειμενικές συνθήκες. Οι υποκειμενικές συνθήκες έχουν να κάνουν με το αν πιστεύουν οι αγορές ότι το χρέος είναι βιώσιμο ή όχι, γιατί αν το πιστεύουν, τα spreads καταρρέουν. Αν τα spreads καταρρεύσουν, το κόστος δανεισμού του χρέους είναι μικρότερο και υπάρχει ένας ενάρετος κύκλος, ο οποίος έρχεται να αντικαταστήσει το σημερινό φαύλο κύκλο.
Άρα, το πρώτο πράγμα που εμείς πρέπει να κάνουμε, είναι να χτίσουμε την αξιοπιστία της χώρας, παίρνοντας αυτές τις δύσκολες παρεμβάσεις και κάνοντας αυτό το μεσοπρόθεσμο σχεδιασμό. Αυτό επιτρέπει στην υπόλοιπη Ευρώπη να συνεχίσει τη θετική απόκριση του ΔΝΤ, να συνεχίσει τη χρηματοδότηση της χώρας μας και δίνει τη δυνατότητα, με ορίζοντα πέρα από το 2015, 2020, 2025, το χρέος της χώρας να συνεχίσει να πέφτει και έτσι να έρθει σε λογικά επίπεδα. Γιατί είναι προφανές ότι, αυτή τη στιγμή, είμαστε πολύ παραπάνω από όλες τις υπόλοιπες χώρες.
Μ. ΣΤΑΥΡΟΥΛΑΚΗΣ: Θέλω να μας πείτε κάτι περισσότερο για τα έσοδα από το φόρο ακίνητης περιουσίας που τα βλέπουμε ιδιαίτερα αυξημένα 1,2 δις στο σύνολο μέχρι το 2015.
Γ. ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ: Για τη φορολόγηση της ακίνητης περιουσίας, εξετάζουμε μια σειρά από εναλλακτικές λύσεις. Θα μειωθεί το αφορολόγητο από τα σημερινά επίπεδα. Το μέχρι που θα μειωθεί, θα εξαρτηθεί από το κατά πόσο θα υπάρξουν λύσεις, που συζητάμε. Συζητήσαμε και στο Υπουργικό Συμβούλιο, χθες, για ένα μικρό τέλος, το οποίο θα μπορούσε να είναι πάνω σε κάποιον λογαριασμό κοινής ωφέλειας ή αν θα πάμε σε μεγαλύτερη μείωση το αφορολόγητο.
Να θυμίσω ότι παρότι γίνεται μια πολύ μεγάλη συζήτηση συχνά για την επιβάρυνση της ακίνητης περιουσίας στην Ελλάδα, τα συνολικά έσοδα από την ακίνητη περιουσία είναι ένα δισ. στα 60 δισ. των φορολογικών εσόδων. Είναι από τα χαμηλότερα ποσοστά του ΑΕΠ από οποιαδήποτε άλλη χώρα. Είναι πολύ χαμηλότερο το ποσοστό επιβάρυνσης στην ακίνητη περιουσία, από ό,τι έχουμε στην υπόλοιπη Ευρωπαϊκή Ένωση. Άρα, λοιπόν, πρέπει να δούμε πώς διευρύνουμε αυτή τη βάση, με λελογισμένο τρόπο, και για να έχουμε και μια αίσθηση των αριθμών. Αν - γιατί δεν έχουμε καταλήξει - πάμε σε μια λογική που λέει ότι υπάρχει ένα τέλος 1 0/00, για παράδειγμα πάνω από 100 ή 200.000 ευρώ, αν πηγαίναμε που δεν έχουμε καταλήξει εκεί στο να είναι πάνω από 100.000 ευρώ προσωπικής αντικειμενικής αξίας, σημαίνει ότι κάποιος που είχε ακίνητη περιουσία αντικειμενικής αξίας σε προσωπικό επίπεδο 150.000 ευρώ θα πλήρωνε το χρόνο 100 ευρώ. Πενήντα ευρώ αν είναι 1 0/00, 100 ευρώ αν ήταν 2 0/00.
Άρα αυτά θα καθοριστούν και θα είναι στον εφαρμοστικό νόμο. Έχουμε πάει σε μια λογική προοδευτικής φορολόγησης ακίνητης περιουσίας. Το ξέρετε πάρα πολύ καλά. Έχουμε μάλιστα υποστεί πολύ μεγάλη κριτική ότι φορολογούμε εξοντωτικά την μεγάλη ακίνητη περιουσία. Όμως, κάναμε μια επιλογή και η επιλογή είναι ό,τι η μεγάλη ακίνητη περιουσία, πρέπει να φορολογείται πολύ περισσότερο από ό,τι η μικρή ακίνητη περιουσία, στην οποία προσπαθούμε, είτε να είναι πολύ χαμηλή είτε να μην είναι και καθόλου.
Κ. ΤΣΑΧΑΚΗΣ: Ή το ένα ή το άλλο;
Γ. ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ: Θα τα ξεκαθαρίσουμε πού θα βρίσκεται στο τέλος, στον εφαρμοστικό νόμο.
Κ. ΠΑΡΗΣ: Είδα τον κατάλογο των ιδιωτικοποιήσεων των οποίων είχατε χτες στο μεσοπρόθεσμο και ήθελα να σας ρωτήσω πραγματικά τι σας κάνει να πιστεύετε ότι θα μπορείτε να πουλήσετε μια επιχείρηση περίπου ανά 10ήμερο όταν οι επιδόσεις μας μέχρι τώρα είναι μηδέν. Ένα είναι αυτό. Το δεύτερο το οποίο θέλω να σας ρωτήσω είναι τι σας κάνει να πιστεύετε ότι οι ελβετικές αρχές θα συνεργαστούν μαζί σας για να φέρουν πίσω κεφάλαια τα οποία φοροδιαφεύγουν από την Ελλάδα, όταν μια χώρα σαν τις Ηνωμένες Πολιτείες θέλει περίπου ένα χρόνο να ανοίξει κάποιους λογαριασμούς Αμερικανών στη UBS μετά από πάρα - πάρα πολύ μεγάλη προσπάθεια και μετά από απειλές ότι θα τους κλείσουν ή θα τους μειώσουν την περιουσία στις Ηνωμένες Πολιτείες. Τι διαπραγματευτική δύναμη έχει η Ελλάδα;
Γ. ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ: Μου κάνει εντύπωση το γεγονός ότι αγνοείτε ότι την ίδια ακριβώς διαπραγμάτευση που κάνει η Ελλάδα με ελβετικές αρχές, κάνει αυτή τη στιγμή και είναι σε πιο προχωρημένο στάδιο από εμάς η Γερμανία και η Μεγάλη Βρετανία. Δεν ανακαλύπτουμε τον τροχό. Η διαπραγματευτική δύναμη της χώρας είναι η αντίστοιχη άλλων χωρών και με δεδομένο τη θέληση και βούληση των ελβετικών αρχών να συνεργαστούν. Έχουμε ξεκινήσει τη διαπραγμάτευση. Δεν χτυπάμε πόρτα ρωτώντας, αν μπορεί να γίνει. Η διαπραγμάτευση είναι σε εξέλιξη. Θα πάρει κάποιο χρόνο, για να ολοκληρωθεί, γιατί δεν είναι εύκολη, αλλά είναι σε εξέλιξη.
Τώρα, ως προς το πρώτο σας ερώτημα. Το πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων, όπως έχει αποτυπωθεί, έχει συγκεκριμένα χρονοδιαγράμματα και θυμίζω ότι έχει ήδη ολοκληρωθεί η πρόσληψη των χρηματοοικονομικών συμβούλων για το συντριπτικά μεγαλύτερο μέρος του προγράμματος και μέσα τον Ιούνιο ολοκληρώνουμε την πρόσληψη συμβούλων σχεδόν για όλα τα projects του προγράμματος. Άρα, λοιπόν, όταν έχεις κάνει την προετοιμασία, τότε είναι προφανές ότι μπορείς να πας πολύ πιο γρήγορα. Οι χρόνοι είναι δύσκολοι, όμως, είναι ρεαλιστικοί, ακριβώς γιατί έχει γίνει η δουλειά προετοιμασίας. Και να τονίσω ότι θα βοηθήσει στα μέγιστα και η λειτουργία του Ταμείου Δημόσιας Περιουσίας, το οποίο θα μπορέσει και αυτό να επιταχύνει διαδικασίες μέσα από μία επαγγελματική στελέχωση, μία λειτουργία με όρους και με τεχνογνωσία, που υπάρχει και χρησιμοποιείται και σε άλλες χώρες, και συνεπώς, τόσο οι στόχοι που έχουμε βάλει για φέτος, οι οποίοι επαναλαμβάνω είναι τρίμηνο - τρίμηνο, θα επιτευχθούν.
Για παράδειγμα, υπάρχει στόχος τέλος Ιουνίου. Τον πιάνουμε αυτό το στόχο. Υπάρχει στόχος τέλος Σεπτεμβρίου. Έχουμε, ήδη, σε εξέλιξη μία σειρά από αποκρατικοποιήσεις, που θα μας επιτρέψουν να τον πιάσουμε. Αντιστοίχως, για το στόχο του Δεκεμβρίου. Προφανώς, σε ένα τέτοιο πρόγραμμα, πάντα υπάρχουν αστοχίες, γιατί κάνεις πράξη στην ελεύθερη αγορά. Αν ένας διαγωνισμός κηρυχθεί άγονος, γιατί πάντα είναι προφανές ότι ό,τι κάνουμε θα το κάνουμε με απόλυτη διαφάνεια, πας πίσω, δεν υπάρχει καμία αμφιβολία. Το ζητούμενο όμως είναι να αρχίσουν να φαίνονται αποτελέσματα.
ΕΙΡ ΧΡΥΣΟΛΩΡΑ: Με αφορμή αυτή την απάντησή σας, το conditionality που αναφέρετε, δηλαδή ότι είναι όρος η πραγματοποίηση των ιδιωτικοποιήσεων για την επόμενη δόση, είναι δηλαδή ότι αν δεν μαζέψουμε τα έσοδα που προβλέπονται δεν θα παίρνουμε την επόμενη δόση του δανείου;
Γ. ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ: Όπως ξέρετε, σε κάθε αξιολόγηση, συνυπολογίζονται μια σειρά από παράγοντες. Η αξιολόγηση βασίζεται σε ποσοτικά και ποιοτικά κριτήρια. Υπάρχουν κάποια πιο σκληρά ποσοτικά κριτήρια και υπάρχουν κάποια άλλα ποσοτικά κριτήρια, τα οποία πρέπει να πιάσει κάποιος. Όλα συνυπολογίζονται. Δεν κρίνεσαι ποτέ από ένα κριτήριο. Άρα, εμείς προσπαθούμε και πιστεύουμε ότι θα πιάσουμε αυτούς τους στόχους. Ενδιαφέρον υπάρχει και είναι πάρα πολύ μεγάλο για μία σειρά από κινητές και ακίνητες αξίες του Δημοσίου. Θα προχωρήσουμε με διαφάνεια, γρήγορα και αποτελεσματικά.
Ν. ΡΟΓΚΑΚΟΣ: Κύριε Υπουργέ, πρώτα απ’ όλα θέλω να ρωτήσω γιατί τα πρωτογενή πλεονάσματα μετατίθενται κατά δύο έτη, από το 2014 και όχι από 2012, στο έλλειμμα με παρεμβάσεις της κεντρικής κυβέρνησης. Είναι τα στοιχεία που πήραμε χθες αυτά. Και δεύτερον, για τα αναψυκτικά θα ήθελα να μου πείτε αν θα υπάρξει ο φόρος, αλλά και για το φυσικό αέριο. Ευχαριστώ.
Γ. ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ: Καταρχάς, δεν ξέρω από πού φτάσατε σ' αυτό το συμπέρασμα. Πρωτογενές πλεόνασμα θα έχουμε το 2012. Θυμίζω, το 2010 μειώσαμε το πρωτογενές διαρθρωτικό έλλειμμα κατά 7,2 μονάδες. Πήγε από το δέκα και κάτι στο τρία και κάτι. Το 2011, σχεδόν το μηδενίζουμε και το 2012, αποκτάμε πρωτογενές πλεόνασμα. Σαφές. Στο δεύτερο ερώτημά σας, θα συνυπολογιστεί το τι ακριβώς θα κάνουμε στο φόρο για τα αναψυκτικά σε σχέση με την απόφαση για την μετάταξη της εστίασης από το 13% στο 23% από την 1η Σεπτεμβρίου.
ΣΤ. ΜΟΝΕΜΒΑΣΙΩΤΗΣ: Κύριε Υπουργέ, η κυβέρνηση, μας το είπατε κι εσείς νωρίτερα αλλά το διαβάσαμε και σ' αυτά που μας στείλατε χθες, έχει σχεδιάσει μια σειρά παρεμβάσεων για να περιορίσει το μισθολογικό κόστος το Δημόσιο. Αναφερθήκατε κι εσείς σε κάποιες από τις ενέργειες αυτές. Το ερώτημά μου είναι: με όλα αυτά οι δημόσιοι υπάλληλοι από πότε θα έρθουν αντιμέτωποι για την εργασιακή εφεδρεία, για τις αξιολογήσεις και ούτω καθεξής; Θα είναι κάτι που θα έρθει μαζί με το νέο μισθολόγιο τώρα μέσα στο καλοκαίρι; Θα είναι από το Σεπτέμβριο, από τον καινούργιο χρόνο; Ευχαριστώ.
Γ. ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ: Δύο διαφορετικά πράγματα. Καταρχάς, θα υπάρξει σύντομα ένα νομοσχέδιο για τη συγχώνευση και κατάργηση φορέων, στο οποίο θα εντάσσονται και μία σειρά από τα ζητήματα που θέσατε και παράλληλα θα υπάρξει το νέο μισθολόγιο. Το νέο μισθολόγιο θα ψηφιστεί μέσα στο καλοκαίρι. Θα έχει, προφανώς, άμεση εφαρμογή στους νεοπροσλαμβανόμενους και θα έχει μία μεταβατική περίοδο τριών ετών για τους υφιστάμενους δημόσιους υπαλλήλους. Αυτά, λοιπόν, τα δύο θα ενσωματώσουν σε όλα τα ζητήματα που υπάρχουν μέσα στο μεσοπρόθεσμο.
Μ. ΒΟΥΡΓΑΝΑ: Εκτός από τη μείωση του αφορολογήτου του ΦΑΠ, σκοπεύετε να μειώσετε και το αφορολόγητο για την απόκτηση πρώτης κατοικίας;
Γ. ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ: Όχι, δεν υπάρχει κάτι τέτοιο.
Ν. ΝΩΤΗΣ: Όπως είπατε για την εισφορά αλληλεγγύης, θα ισχύσει η έκτακτη εισφορά σε κατόχους σε πισίνες, σκάφη κλπ., μέχρι και το 2015; Και σε ό,τι αφορά την εισφορά αλληλεγγύης, εξετάζετε το ενδεχόμενο να εφαρμοστεί και να επιβληθεί και για τα εισοδήματα του ΄10;
Γ. ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ: Ως προς το ζήτημα της έκτακτης εισφοράς σε πισίνες, σκάφη κλπ., είναι έκτακτη εισφορά. Αφορά στον φετινό χρόνο. Η εισφορά αλληλεγγύης θα ξεκινήσει φέτος και θα συνεχίσει. Να το διευκρινίσω αυτό, γιατί δεν θέλω να υπάρξει παρεξήγηση. Στο Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο, ένα μέτρο παρόμοιο εντάσσεται - εκτός αν ξέρεις ότι είναι μόνο μία χρονιά - για το σύνολο του χρόνου. Η πρόθεσή μας δεν είναι η εισφορά αλληλεγγύης να διαρκέσει όλη την περίοδο. Η πρόθεσή μας είναι να μπορέσουμε, το 2012 ή το 2013, να πούμε ότι από του χρόνου σταματάει. Αλλά, για να το κάνουμε αυτό, πρέπει να έχουμε αποτελέσματα από άλλους, από άλλες παρεμβάσεις, όπως κατά της φοροδιαφυγής. Και επειδή για παράδειγμα διάβασα κάπου «γιατί δεν βάζετε την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής και τα έσοδά της πιο νωρίς», γιατί πράγματι, αν δείτε το Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο, η καταπολέμηση της φοροδιαφυγής έχει έσοδα από το 2014, 2013 και μετά. Αυτό είναι για τη συζήτησή μας με την τρόικα. Δεν θέλησαν να απεικονιστεί, επειδή ακριβώς ήδη έχουμε στο βασικό σενάριο έσοδα από την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής, επιπρόσθετα έσοδα από αυτό. Είπαν, ότι επειδή υπάρχει ένα πλήρες πρόγραμμα, δέχονται να μπουν, όχι όμως πάνω από 1,5 μονάδα του ΑΕΠ. Τέθηκε όριο και θα ξεκινήσουν από το 2013 και μετά. Αν καταφέρουμε να φέρουμε κάποια από αυτά πιο νωρίς ή να είναι περισσότερα, τότε θα ξαναδούμε και το ζήτημα των εισφορών αλληλεγγύης.
Γ. ΝΙΚΟΛΟΠΟΥΛΟΣ: Κύριε Υπουργέ μια διευκρίνιση επί της απαντήσεως που δώσατε προηγουμένως, από φέτος. Εννοείτε τα εισοδήματα του ΄10 αν καταλαβαίνουμε σωστά.
Γ. ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ: Μπορούμε να τα δούμε όλα αυτά στον εφαρμοστικό νόμο;
Γ. ΝΙΚΟΛΟΠΟΥΛΟΣ: Το «από φέτος» που λέτε αυτό σημαίνει. Και η ερώτησή μου είναι η εξής. Μιλήσατε προηγουμένως για σημαντική αύξηση των τεκμηρίων. Ακούστηκε στο Υπουργικό Συμβούλιο για διπλασιασμό μια πρόταση. Αφορά διπλασιασμό, υπερδιπλασιασμό ή υποπολλαπλασιασμό; Ευχαριστώ πολύ.
Γ. ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ: Νομίζω πως δεν έχει πάρα πολύ νόημα να παίζουμε με αριθμούς. Τα τεκμήρια διαβίωσης έχουν ένα συγκεκριμένο σκοπό, να χτυπήσουν τη φοροδιαφυγή, ειδικά σε επαγγέλματα όπου είναι εύκολο κάποιος να αποκρύψει εισόδημα, αλλά είναι δύσκολο να αποκρύψει στοιχεία διαβίωσης. Ταυτοχρόνως, αν τα τεκμήρια διαβίωσης πάνε πάρα πολύ υψηλά, δημιουργούν πρόβλημα σε φορολογούμενους, οι οποίοι είναι απολύτως συνεπείς - βεβαίως, είναι μαχητά, μην το ξεχνάμε ποτέ - αλλά έχουν αποκτήσει ένα σπίτι, ένα αυτοκίνητο και ξαφνικά έχουν χαμηλότερο εισόδημα και βρίσκονται ψηλά στην κλίμακα των τεκμηρίων.
Γι' αυτό τέθηκαν στο επίπεδο που τέθηκαν. Τα τεκμήρια έχουν αποδώσει σημαντικά έσοδα στον προϋπολογισμό, φέτος, και άρα, θα τα δούμε προς τα πάνω, αλλά πάντα λελογισμένα, για να μην χαλάσουμε το βασικό κανόνα. Και ο βασικός κανόνας είναι ότι το τεκμήριο αυτό πρέπει να πιάνει, αν θέλετε, έναν μέσο φορολογούμενο. Δεν είναι το τεκμήριο διαβίωσης, για να πιάσεις αυτόν ο οποίος έχει μια βίλα 500 τετραγωνικών στην Εκάλη και ένα σκάφος 34 μέτρα. Αυτόν τον πιάνεις αλλιώς. Τον πιάνεις μέσα από διασταυρώσεις και με ελέγχους. Είναι άλλο πράγμα. Δεν τον πιάνει με το τεκμήριο.
Γ. ΚΟΥΡΟΣ: Σκέφτεστε να βάλετε έκτακτη εισφορά και στις επιχειρήσεις ή να αυξήσετε την προκαταβολή φόρου;
Γ. ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ: Υπάρχει, όπως ξέρετε, έκτακτη εισφορά στις επιχειρήσεις. Άρα, δεν υπάρχει σκέψη για κάτι περαιτέρω.
ΝΤ. ΣΙΩΜΟΠΟΥΛΟΣ: Δύο διευκρινίσεις Υπουργέ. Αναφερθήκατε στην εισφορά υπέρ της ανεργίας για τους δημοσίους υπαλλήλους 3%. Δεν μας είπατε ποιο θα είναι το ποσοστό για τους ιδιωτικούς υπαλλήλους, δεν μας είπατε για τους ελεύθερους επαγγελματίες. Και εάν στην εισφορά αλληλεγγύης θα μπουν μέσα και οι συνταξιούχοι και οι άνεργοι. Δηλαδή θα πληρώσουν και οι συνταξιούχοι και αυτοί που έχουν χάσει τη δουλειά τους, αλλά πέρυσι εμφάνισαν εισόδημα.
Γ. ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ: Ως προς το πρώτο, όπως ξέρετε, ήδη στον ιδιωτικό τομέα υπάρχει μια εισφορά υπέρ της ανεργίας. Άρα, μιλάμε για μία αύξηση αυτού του ποσοστού. Θα είναι μικρή αύξηση και θα επιμερίζεται ανάμεσα στον εργαζόμενο και στην επιχείρηση. Το τελικό ποσοστό θα το δείτε στον εφαρμοστικό νόμο.
Είναι απολύτως κατανοητό αυτό που λέτε. Έχει να κάνει με τους συνταξιούχους και τους ανέργους. Άρα, θα υπάρξει πρόβλεψη γι' αυτό. Η πρόβλεψη θα είναι είτε εισοδηματικό κριτήριο, που έτσι κι αλλιώς θα υπάρχει, είτε θα είναι πρόβλεψη ειδική, που αφορά σε συγκεκριμένες κατηγορίες. Αυτό θα εξειδικευθεί στον εφαρμοστικό.
Λ. ΠΑΠΑΔΗΜΑΣ: Ήθελα να ρωτήσω σχετικά με τη νέα χρηματοδότηση για την Ελλάδα. Ήθελα να ρωτήσω ποιες είναι οι αντικειμενικές δυσκολίες που δεν επιτρέπουν ακόμα μία συμφωνία για το νέο πακέτο χρηματοδότησης και πότε πιστεύετε ότι θα επιτευχθεί μία τέτοια συμφωνία. Θα είναι τον Ιούνιο, τον Ιούλιο, το Σεπτέμβριο;
Γ. ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ: Οι αντικειμενικές δυσκολίες που υπάρχουν, έχουν να κάνουν με τη δεδηλωμένη πρόθεση πολλών χωρών, την οποία έχει ανακοινώσει και ο Πρόεδρος του Eurogroup, ο κ. Γιούνκερ, ότι πρέπει να υπάρχει κάποια μορφή συμμετοχής του ιδιωτικού τομέα, κάτι το οποίο είναι επί της αρχής δεκτό από όλους σε εθελοντική βάση, στη λογική μιας διακράτησης ομολόγων που λήγουν τις επόμενες χρονιές. Αυτό έχει μία σειρά από τεχνικά χαρακτηριστικά, έτσι ώστε να γίνει με έναν τρόπο που να μημ δημιουργήσει προβλήματα είτε στο ελληνικό, είτε στα τραπεζικά συστήματα άλλων χωρών. Αυτή είναι η συζήτηση που γίνεται αυτή τη στιγμή.
Δεν θέλω όμως να υποβαθμίσω και ένα άλλο γεγονός, το οποίο καμιά φορά στο διάλογο στη χώρα μας το ξεχνάμε. Είναι ότι οι Κυβερνήσεις άλλων χωρών καλούνται, αυτή τη στιγμή, να πάνε στα Κοινοβούλιά τους και να ζητήσουν τα Κοινοβούλιά τους να στηρίξουν περαιτέρω την Ελλάδα. Δεν είναι μία απλή διαδικασία αυτή, όταν σε πολλές χώρες υπάρχουν προγράμματα μείωσης των ελλειμμάτων, σε πολλές χώρες υπάρχουν αυξήσεις φορολογίας, σε πολλές χώρες υπάρχουν μειώσεις μισθών. Άρα, δεν είναι εύκολο για Κυβερνήσεις άλλων χωρών να περάσουν από τα Κοινοβούλιά τους παρόμοια περαιτέρω στήριξη για τη χώρα. Το λέω και το επαναλαμβάνω και το είπε νομίζω πολύ ανάγλυφα σήμερα το πρωί ο Πρωθυπουργός στη Βουλή, απαντώντας σε ερώτηση. Γιατί πολλές φορές, ξεχνάμε το γεγονός ότι η χώρα εξακολουθεί και μπορεί να πληρώνει δημόσιους υπαλλήλους, να πληρώνει την αστυνομία και το στρατό, να πληρώνει μισθούς και συντάξεις, να πληρώνει δημόσιες υπηρεσίες, οφείλεται στο γεγονός ότι οι Κυβερνήσεις των άλλων χωρών της Ευρωζώνης και του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου έχουν αποφασίσει να στηρίξουν τη χώρα. Και για να συνεχίσουν να στηρίζουν τη χώρα πρέπει και η χώρα να κάνει τη μεγάλη προσπάθεια που έχει ξεκινήσει, να την συνεχίσει. Αυτό είναι ένα πάρα πολύ σημαντικό στοιχείο στην όλη συζήτηση.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Πότε πιστεύετε ότι θα καταλήξει;
Γ. ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ: Νομίζω, όλοι προσπαθούμε να υπάρξει μία λύση τον Ιούνιο.
Κ. ΤΖΑΒΑΛΟΣ: Οι συντάξεις του ΟΓΑ πως θίγονται τελικά μέσω του μεσοπρόθεσμου;
Γ. ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ: Δεν θίγονται οι συντάξεις του ΟΓΑ. Να το ξεκαθαρίσουμε αυτό. Έχουμε ένα ζήτημα με τη χρηματοδότηση, τη διασταύρωση και με παρόμοια ζητήματα. Οι συντάξεις του ΟΓΑ δεν θίγονται και το αρμόδιο Υπουργείο θα σας δώσει όλες τις λεπτομέρειες για το ζήτημα αυτό. Παρακαλώ.
Θ. ΚΟΥΚΑΚΗΣ: Ήθελα να σας ρωτήσω το εξής: Το μεσοπρόθεσμο πλαίσιο δημοσιονομικής στρατηγικής είναι ένα 5ετές πλαίσιο. Στη λήξη του το 2015, υπάρχει κάποια δέσμευση η οποία έχουμε αναλάβει ότι εφεξής θα πρέπει να συντάσσουμε 5ετή δημοσιονομικά προγράμματα; Αυτή είναι η μία ερώτηση. Και η δεύτερη ερώτηση που θέλω να κάνω, το μακροοικονομικό σενάριο το οποίο μας δώσατε, στο οποίο βασίζεται το πλαίσιο, δείχνει ότι για το 2011 και το 2012 η ανεργία εκτιμάται στο 14 και 15%. Ήδη ξεπερνάει το 16%. Αυτό όσον αφορά την είσπραξη φόρων και όσον αφορά την επιδοματική πολιτική που θα αναγκαστείτε να κάνετε για να συντηρήσετε τους ανέργους το έχετε υπολογίσει; Διότι φαίνεται να μην το έχετε υπολογίσει.
Γ. ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ: Ως προς το δεύτερο ζήτημα, μην συγχέουμε τα ποσοστά ανεργίας σε ένα μήνα με το συνολικό ποσοστό ανεργίας του έτους. Έχουμε κάνει τους υπολογισμούς και έχουμε και σενάρια, αν υπάρξει ανάγκη περαιτέρω χρηματοδότησης.
Ως προς το πρώτο ζήτημα, θέλω να το ξεκαθαρίσω, το Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο μπορεί να το συζητάμε στο πλαίσιο της κρίσης και του μνημονίου, αλλά είναι η υποχρέωση κάθε χώρας, που σέβεται τα χρήματα των φορολογούμενών της, να κάνει πολυετή δημοσιονομικό σχεδιασμό. Κάθε χρόνο έχουμε Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο Δημοσιονομικής Στρατηγικής. Επικαιροποιείται και έρχεται στη Βουλή.
Αυτό απορρέει τόσο από το ευρωπαϊκό πλαίσιο και τη λογική των «Ευρωπαϊκών Εξαμήνων», αλλά απορρέει και από την ελληνική νομοθεσία και το γεγονός ότι πέρυσι ψηφίσαμε ένα νόμο περί δημοσιονομικής ευθύνης, ο οποίος ακριβώς βάζει το πλαίσιο γι’ αυτούς τους πολυετείς προϋπολογισμούς. Εξειδικεύεται προφανώς στον προϋπολογισμό του επομένους έτους, όταν κατατίθεται κανονικά τον Οκτώβριο και ψηφίζεται το Δεκέμβριο. Αλλά κάθε χρόνο, έχουμε τη δυνατότητα να κάνουμε και διορθώσεις και αλλαγές, σε ένα πλαίσιο που βάζει τη χώρα σε μία δημοσιονομική πορεία, έτσι ώστε να σταματήσει να τρέχει με τα ελλείμματα που τρέχει σήμερα και να σταματήσει να διογκώνει το δημόσιο χρέος.