Το εκλογικό σύστημα της Γερμανίας είναι η τροποποιημένη απλή αναλογική. «Απλή» επειδή η διανομή των εδρών γίνεται ανάλογα με το εκλογικό ποσοστό των κομμάτων. Και «τροποποιημένη», επειδή στη Βουλή μπαίνουν μόνο τα κόμματα που υπερβαίνουν το εκλογικό όριο του 5% ή κατακτούν τουλάχιστον τρεις έδρες στην αναμέτρηση των υποψηφίων των κομμάτων στις εκλογικές περιφέρειες - με έμμεση συνέπεια, τα κόμματα-νικητές να επικαρπώνονται τη δύναμη των «χαμένων».
Η Βουλή που θα προκύψει από τις εκλογές της 22ας Σεπτεμβρίου θα έχει κατ' αρχάς - όπως θα εξηγηθεί πιο κάτω - 598 βουλευτές. Οι 299 θα εκλεγούν άμεσα στις εκλογικές περιφέρειες. Οι υπόλοιποι 299 θα επιλεγούν από τις λίστες των κομμάτων. Ηδη αυτός ο διαχωρισμός δείχνει ότι υπάρχουν δύο τρόποι ψηφοφορίας.
Με τον πρώτο, στις εκλογικές περιφέρειες, οι υποψήφιοι των κομμάτων εκλέγονται με το σύστημα της απλής πλειοψηφίας. Με το δεύτερο εκλέγονται κόμματα στη βάση της απλής αναλογικής. Αυτός ο δεύτερος τρόπος είναι και ο αποφασιστικός, επειδή καθορίζει τον συνολικό αριθμό των εδρών που παίρνει ένα κόμμα.
Μια άλλη ιδιομορφία του γερμανικού εκλογικού συστήματος είναι οι λεγόμενες «υπεράριθμες έδρες» που προκύπτουν από το γεγονός ότι ένα κόμμα μπορεί να κερδίσει περισσότερες έδρες στις εκλογικές περιφέρειες από εκείνες που αντιστοιχούν στην κομματική του δύναμη. Οι έδρες αυτές μπορούν να προστεθούν κατόπιν στο ενεργητικό του ως «υπεράριθμες» (και χωρίς να αφαιρεθούν από τα άλλα κόμματα). Ετσι αλλοιώνεται όμως «προς τα πάνω» ο αρχικά προβλεπόμενος αριθμός των εδρών του κοινοβουλίου, που, όπως αναφέρθηκε στην αρχή, εφέτος είναι 598. Γι' αυτό και κάθε πρόβλεψη του τελικού αριθμού των βουλευτών της γερμανικής Βουλής είναι μάλλον θέμα για χαρτορίχτρες παρά για εκλογολόγους.
Σε αντιστοιχία με τους δύο τρόπους ψηφοφορίας, έχει και ο ψηφοφόρος δύο ψήφους - μία προσωπική (για τον βουλευτή της περιφέρειάς του) και μία για το κόμμα του. Αυτό του επιτρέπει να συνδυάζει - δίνοντας, για παράδειγμα, την προσωπική του ψήφο σε έναν Χριστιανοδημοκράτη και την κομματική του σε έναν Πράσινο ή και αντιστρόφως. Με τη σειρά του, ένα κόμμα μπορεί να δώσει «γραμμή» στους οπαδούς του να ψηφίσουν, για λόγους σκοπιμότητας, με τη δεύτερη (κομματική) ψήφο τους ένα άλλο - κάτι που έκαναν επανειλημμένως στο παρελθόν οι Χριστιανοδημοκράτες προς όφελος των Ελεύθερων Δημοκρατών. Και κάτι που κάνει τώρα, με αντίστροφο βεβαίως τρόπο, και ο Γιόσκα Φίσερ, καλώντας τους ψηφοφόρους όλων των κομμάτων να δώσουν τη δεύτερη ψήφο τους στους Πράσινους - εις ένδειξιν υποστήριξης, όπως λέει, στο έργο του ως υπουργού Εξωτερικών.
(Αναδημοσίευση από το «Βήμα» της 15/9/02)
Το Γερμανικό Σύνταγμα στα αγγλικά στη διεύθυνση http://www.lib.byu.edu/~rdh/eurodocs/germ/ggeng.html .
