Συμβατό με τη βαθμολογία των ελληνικών κρατικών ομολόγων με A2 χαρακτηρίζει στη σημερινή της έκθεση το Πρόγραμμα Σταθερότητας και Ανάπτυξης (ΠΣΑ) της ελληνικής κυβέρνησης η Moody's.
Ωστόσο, δεδομένης της αβεβαιότητας που επικρατεί σχετικά με την ικανότητα της ελληνικής κυβέρνησης να θέσει το πρόγραμμα σε εφαρμογή, ο διεθνής οίκος αξιολόγησης επιμένει στην αρνητική προοπτική της χώρας.
Στην έκθεσή της, η Moody's επισημαίνει ότι το ελληνικό ΠΣΑ περιλαμβάνει μέτρα αντιμετώπισης των τριών μεγαλύτερων απειλών για την μακροχρόνια αξιοπιστία της Ελλάδας: των χρονικά ασθενών δημοσιονομικών θεσμών, την αργή φθορά της ανταγωνιστικότητάς της και την εντατικοποίηση των δημογραφικών πιέσεων.
«Παρότι τα δύο κρίσιμα σημεία της νομοθεσίας –που αφορούν στις συνταξιοδοτικές και φορολογικές μεταρρυθμίσεις– βρίσκονται ακόμη υπό μελέτη, η ελληνική κυβέρνηση έχει παραθέσει αρκετά στοιχεία για να επιβεβαιώσει την εγκυρότητα της τρέχουσας αξιολόγησης της Moody's για τη χώρα, καθώς το ΠΣΑ δεν διαφοροποιείται σημαντικά από αυτό που αναμενόταν να καταθέσει η κυβέρνηση», δήλωσε η κα Κάρλσον.
Όπως σημειώνει ο οίκος αξιολόγησης, το ΠΣΑ στοχεύει στην επίλυση σημαντικών και επίμονων προβλημάτων –όπως η διαδεδομένη φοροδιαφυγή και η αναφορά ανακριβών οικονομικών στοιχείων– τα οποία έχουν υπονομεύσει την αξιοπιστία της κυβέρνησης, επιδεινώνοντας τα δημοσιονομικά προβλήματα της χώρας. Το φάσμα του νομοθετικού προγράμματος που επισήμανε η ελληνική κυβέρνηση για το πρώτο τρίμηνο του 2010, υποδεικνύει τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει σε επίπεδο υλοποίησης, τονίζει η Moody's.
Παρότι στο ΠΣΑ δεν αναφέρονται περικοπές των μισθών των δημοσίων υπαλλήλων, ο διεθνής οίκος αναφέρει ότι τα επιδόματα έχουν μειωθεί κατά 10%, το οποίο θεωρεί σημαντικό καθώς πρόκειται για ουσιαστικό μέρος των αποδοχών στο δημόσιο τομέα. Θετικά κρίνει, επίσης, τις εξαγγελίες της ελληνικής κυβέρνησης για μείωση του αριθμού των δημοσίων υπαλλήλων με πρόσληψη μόνο ενός νέου για κάθε πέντε υπαλλήλους που συνταξιοδοτούνται.
Στη συνέχεια της έκθεσης γίνεται λόγος για τα σχέδια της κυβέρνησης να εντατικοποιήσει τη συγκέντρωση και δημιουργία εσόδων από τη φορολογία –γεγονός που, σύμφωνα με τη Moody's, υποδηλώνει την περιορισμένη φορολογική βάση, την οποία το ΠΣΑ σκοπεύει να διευρύνει. Αποτέλεσμα της περιορισμένης αυτής φορολογικής βάσης θεωρείται η εκταταμένη φοροδιαφυγή, η οποία παρατηρείται κυρίως στις μικρές επιχειρήσεις και τους ελεύθερους επαγγελματίες.
Η Moody's, ωστόσο, αντιμετωπίζει με ιδιαίτερη επιφύλαξη τις εξαγγελίες της κυβέρνησης για πάταξη της φοροδιαφυγής, κυρίως λόγω του απογοητευτικού ιστορικού της χώρας στον τομέα αυτό. «Εάν η κυβέρνηση καταφέρει να πατάξει τη φοροδιαφυγή, αυτό θα λειτουργήσει θετικά για μια σειρά παραγόντων […] που θα οδηγήσουν στη μείωση του ελλείμματος», εξηγεί η κα Κάρλσον. Σε γενικές γραμμές, η Moody's αναγνωρίζει τον καλό σχεδιασμό των μέτρων που έχει εξαγγείλει η κυβέρνηση για αποκατάσταση της δημοσιονομικής της αξιοπιστίας, μεταρρύθμιση του φορολογικού της συστήματος και πάταξη της φοροδιαφυγής –τουλάχιστον σε βραχυπρόθεσμη βάση.
Το μελανό σημείο του ΠΣΑ είναι, σύμφωνα με το διεθνή οίκο αξιολόγησης, η αβεβαιότητα σχετικά με την ικανότητα της ελληνικής κυβέρνησης να υλοποιήσει τα εξαγγελθέντα μέτρα. «Τα μέτρα για το 2010 που παρατίθενται αναλυτικά στο ΠΣΑ μοιάζουν εφικτά, ωστόσο, το βαρύ νομοθετικό έργο που έχει δρομολογηθεί για το πρώτο τρίμηνο του 2010 και το απογοητευτικό ιστορικό της Ελλάδας στην υλοποίηση των δημοσιονομικών μεταρρυθμίσεων συνάδουν στο ότι η επιτυχία δεν είναι διασφαλισμένη», τονίζει η κα Κάρλσον. Αναφέρεται, επίσης, ότι ίσως ο ελληνικός λαός να μην ανεχθεί την πολυετή δημοσιονομική λιτότητα, κάτι που εντείνει την αβεβαιότητα την οποία υποδεικνύει η αρνητική προοπτική της Ελλάδας, σύμφωνα με τη MoodyΆs.
S&P: Ενδεχόμενο νέας υποβάθμισης
H Standard & Poor's ίσως υποβαθμίσει την πιστοληπτική ικανότητα της Ελλάδας, αν η κυβέρνηση δεν εφαρμόσει με αυστηρότητα το πρόγραμμα δημοσιονομικής προσαρμογής λόγω κοινωνικών και πολιτικών αντιδράσεων, δήλωσε σήμερα στο Reuters στέλεχος του οίκου αξιολόγησης.
«Οι κίνδυνοι όσον αφορά την εφαρμογή παραμένουν», δήλωσε ο Marko Mrsnik, διευθυντικό στέλεχος της S&P, σε συνέντευξη του στο Reuters. «Η εφαρμογή είναι αυτή που είναι κρίσιμη για την αξιολόγηση».
Τον Δεκέμβριο, η S&P υποβάθμισε την Ελλάδα σε BBB+ από Α-, δίνοντας αρνητικές προοπτικές, λέγοντας ότι τα μέτρα λιτότητας που ανακοινώθηκαν από την κυβέρνηση δεν θα βοηθούσαν στη «διατηρήσιμη» μείωση του δημόσιου χρέους.
«Είναι πιθανές οι πολιτικές και κοινωνικές πιέσεις», είπε ο Mrsnik στο Reuters. «Εάν ενισχυθούν και εμποδίσουν την κυβέρνηση να προχωρήσει και μετριάσουν την δημοσιονομική προσπάθεια, οδηγώντας σε αποτυχία συμμόρφωσης με την στρατηγική σταθεροποίησης, οι αξιολογήσεις θα μπορούσαν να μειωθούν».
Πηγή: Reuters
