Σειρά μέτρων με σκοπό τη σημαντική μείωση της διαφοράς στις αμοιβές ανδρών και γυναικών κατά την επόμενη πενταετία σχεδιάζει να λάβει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Η μέση διαφορά στις αμοιβές ανδρών και γυναικών στην ΕΕ είναι σήμερα 18%.
Για να μειωθεί αυτό το ποσοστό, η Επιτροπή σχεδιάζει να ευαισθητοποιήσει τους εργοδότες, να ενθαρρύνει πρωτοβουλίες για την προώθηση της ισότητας των φύλων, και να στηρίξει την ανάπτυξη εργαλείων που θα καταμετρούν τις μισθολογικές διαφορές μεταξύ ανδρών και γυναικών. Εξάλλου, δεν αποκλείονται και νέα νομοθετικά μέτρα.
Η Επιτροπή προτίθεται να προβεί σε διαβουλεύσεις με τους ευρωπαίους κοινωνικούς εταίρους και σε ανάλυση των επιπτώσεων διαφόρων επιλογών: αυστηρότερες κυρώσεις, μισθολογική διαφάνεια, και τακτική υποβολή στοιχείων σχετικά με την πορεία του θέματος της μισθολογικής διαφοράς μεταξύ ανδρών και γυναικών. Μια έρευνα του Ευρωβαρομέτρου που δημοσιεύτηκε σήμερα καταδεικνύει ότι πάνω από το 80% των Ευρωπαίων στηρίζει την λήψη επειγόντων μέτρων για την αντιμετώπιση αυτής της διαφοράς.
Η διαφορά στις αμοιβές ανδρών και γυναικών – η μέση διαφορά στις μικτές ωριαίες αποδοχές μεταξύ ανδρών και γυναικών σε όλους τους τομείς της οικονομίας στο σύνολό τους – ευρίσκεται σήμερα στο 18% για την ΕΕ, με σημαντικές αποκλίσεις μεταξύ των χωρών και των τομέων. Το ποσοστό αυτό αντικατοπτρίζει κυρίως τις συνεχιζόμενες ανισότητες στην αγορά εργασίας, που στην πράξη θίγουν κατά κύριο λόγο τις γυναίκες. Για τη μείωση της διαφοράς απαιτείται δράση σε διάφορα επίπεδα για να αντιμετωπιστούν οι πολλαπλές αιτίες.
Κατά το δεύτερο εξάμηνο του 2010, η Επιτροπή θα προτείνει μια νέα ενωσιακή στρατηγική για την ισότητα των φύλων για την περίοδο 2010-2015. Μία από τις κύριες προτεραιότητες θα είναι η αντιμετώπιση της διαφοράς στις αμοιβές ανδρών και γυναικών. Η Επιτροπή θα κάνει χρήση όλων των διαθέσιμων μέσων, νομοθετικών και μη, προκειμένου να μειωθεί η διαφορά αυτή.
Η Επιτροπή θα προβεί σε λεπτομερή ανάλυση της οικονομικής και κοινωνικής επίπτωσης ορισμένων λύσεων, από κοινού με τους ευρωπαίους κοινωνικούς εταίρους, όπως:
* Υποβολή στοιχείων όσον αφορά το θέμα της διαφοράς στις αμοιβές ανδρών και γυναικών και διασφάλιση της μισθολογικής διαφάνειας, σε εταιρικό και ατομικό επίπεδο ή συλλογικά με ενημέρωση των εργαζομένων και σε διαβούλευση με αυτούς,
* Ενίσχυση της υποχρέωσης να εξασφαλιστούν επαγγελματικές ταξινομήσεις και μισθολογικές κλίμακες απαλλαγμένες από τη διάσταση φύλου,
* Βελτίωση των διατάξεων που αφορούν τις κυρώσεις σε περίπτωση καταπάτησης του δικαιώματος ίσης αμοιβής, ώστε να εξασφαλίζεται ότι αυτές είναι αποτρεπτικές και αναλογικές (για παράδειγμα, βαρύτερες κυρώσεις σε περίπτωση υποτροπής).
Η Επιτροπή προτίθεται επίσης:
* Να ενισχύσει την ευαισθητοποίηση των εργαζομένων, των εργοδοτών και του κοινού ως προς τα αίτια των μισθολογικών διαφορών και τις ενδεχόμενες λύσεις,
* Να ενθαρρύνει πρωτοβουλίες που προωθούν την ισότητα των φύλων στο χώρο εργασίας με σήματα, καταστατικούς χάρτες και βραβεία ισότητας των φύλων. Στη Γαλλία, για παράδειγμα, καθιερώθηκε το 2004 το "Σήμα επαγγελματικής ισότητας" (Label égalité professionnelle). Οι επιχειρήσεις μπορούν να λαμβάνουν αυτή την πιστοποίηση για περίοδο τριών ετών εφόσον ακολουθήσουν μια ειδική διαδικασία και επιδείξουν την δέσμευσή τους ως προς την ισότητα των φύλων σε σειρά τομέων, μεταξύ των οποίων ο προγραμματισμός, η εξέλιξη της σταδιοδρομίας και οι προαγωγές γυναικών σε διάφορες θέσεις εντός της επιχείρησης,
* Να στηρίξει την ανάπτυξη εργαλείων που θα βοηθήσουν τους εργοδότες να αναλύσουν τις μισθολογικές διαφορές μεταξύ ανδρών και γυναικών στο εσωτερικό των επιχειρήσεών τους. Για παράδειγμα, η Γερμανία έχει αναπτύξει λογισμικό με το οποίο υπολογίζεται η διαφορά ημερομισθίων. Το μέσο αυτό βοηθά τους εργοδότες να συνειδητοποιήσουν την κατάσταση και να λάβουν μέτρα σε περίπτωση διαφοράς στις αμοιβές ανδρών και γυναικών .
* Να βελτιώσουν την παροχή και την ποιότητα στατιστικών στοιχείων σχετικά με τις μισθολογικές διαφορές.
Η αντιμετώπιση των ανισοτήτων σχετικών με το φύλο στην αγορά εργασίας αποτελεί επίσης βασικ ό στοιχείο στην Ευρώπη 2020, τη στρατηγική για την οικονομία και την απασχόληση της ΕΕ κατά την επόμενη δεκαετία (βλ. IP/10/ 225 ). Σύμφωνα με μελέτη που διεξήχθη κατά την σουηδική προεδρία της ΕΕ το 2009, η εξάλειψη της διαφοράς στην απασχόληση ανδρών και γυναικών στα κράτη μέλη της ΕΕ θα μπορούσε να οδηγήσει σε αύξηση του ΑΕΠ κατά ένα ενδεχόμενο 15% - 45%.
Τέλος, η Επιτροπή διενεργεί μελέτη σχετική με τις πρωτοβουλίες προς ενθάρρυνση της ισότητας των φύλων στον τόπο εργασίας. Τα αποτελέσματα της μελέτης θα δημοσιοποιηθούν στις 5 Μαΐου .
Ιστορικό
Όπως προκύπτει από έρευνα του Ευρωβαρομέτρου για την ισότητα των φύλων, οι Ευρωπαίοι θεωρούν ότι η μείωση της μισθολογικής διαφοράς μεταξύ ανδρών και γυναικών αποτελεί πρώτη προτεραιότητα προκειμένου να αντιμετωπιστεί η ανισότητα μεταξύ ανδρών και γυναικών , εξ ίσου σημαντική με την αντιμετώπιση της βίας σε βάρος των γυναικών . Το 82% των Ευρωπαίων θεωρεί ότι θα πρέπει να αναληφθεί επείγουσα δράση για να αντιμετωπιστεί η διαφορά στις αμοιβές ανδρών και γυναικών. Εξάλλου, το 62% των ερωτηθέντων απάντησε ότι, κατά τη γνώμη τους, η ανισότητα των φύλων είναι ευρέως διαδεδομένη στη χώρα τους. Το 66% δέχτηκε επίσης ότι η κατάσταση έχει βελτιωθεί κατά την τελευταία δεκαετία.
Χάρη στην ενωσιακή και την εθνική νομοθεσία για ίσες αμοιβές, έχει περιοριστεί ο αριθμός περιπτώσεων άμεσων διακρίσεων – διαφορές στις αμοιβές ανδρών και γυναικών που κάνουν ακριβώς την ίδια εργασία. Η διαφορά αμοιβών όμως εκτείνεται πέρα από αυτό: αντικατοπτρίζει τις συνεχιζόμενες διακρίσεις και τις ανισότητες στην αγορά εργασίας στο σύνολό της, μια κατάσταση που θίγει κυρίως γυναίκες.
Η διαφορά στις αμοιβές ανδρών και γυναικών σε όλη τη διάρκεια της ζωής έχει ως αποτέλεσμα χαμηλότερες συντάξεις για τις γυναίκες . Ως εκ τούτου, οι γυναίκες είναι περισσότερο ευάλωτες από τους άνδρες στη διαρκή και έσχατη ένδεια: το 22% των γυναικών ηλικίας 65 ετών και πάνω κινδυνεύουν από φτώχεια, σε σύγκριση με ποσοστό 16% των ανδρών.
Οι ενέργειες ευαισθητοποίησης είναι ουσιαστικής σημασίας για την ενημέρωση των εργοδοτών, των εργαζομένων και των διάφορων άλλων ενδιαφερομένων σχετικά με τους λόγους που υφίσταται ακόμα διαφορά στις αμοιβές ανδρών και γυναικών και με ποιο τρόπο μπορεί να μειωθεί. Έτσι, η Επιτροπή ξεκινά τη δεύτερη φάση της πανενωσιακής εκστρατείας ενημέρωσης με αποκεντρωμένες ενέργειες στα 27 κράτη μέλη της ΕΕ. Μια νέα επιγραμμική αριθμομηχανή υπολογισμού της διαφοράς στις αμοιβές ανδρών και γυναικών θα επιτρέψει σε εργαζομένους και εργοδότες να αποκτήσουν οπτική εικόνα της εν λόγω διαφοράς.
