Το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών αυξήθηκε τον Ιανουάριο κατά 327 εκατ. ευρώ ή 9,7% σε ετήσια βάση και διαμορφώθηκε σε 3.701 εκατ. ευρώ, ενώ σε όλη τη διάρκεια του 2009 παρουσίαζε μείωση.
Σύμφωνα με την Τράπεζα της Ελλάδος, η εξέλιξη αυτή τον Ιανουάριο του τρέχοντος έτους οφείλεται στη διεύρυνση του ελλείμματος του εμπορικού ισοζυγίου και του ελλείμματος του ισοζυγίου τρεχουσών μεταβιβάσεων, καθώς και στον περιορισμό του πλεονάσματος του ισοζυγίου των υπηρεσιών. Αντίθετα, το έλλειμμα του ισοζυγίου των εισοδημάτων μειώθηκε.
Η διεύρυνση του εμπορικού ελλείμματος κατά 173 εκατ. ευρώ οφείλεται αποκλειστικά στην αύξηση των καθαρών πληρωμών για εισαγωγές καυσίμων κατά 250 εκατ. ευρώ ή 30,5%. Αντίθετα, οι καθαρές πληρωμές για αγορές πλοίων μειώθηκαν κατά 49 εκατ. ευρώ. Επίσης, το εμπορικό έλλειμμα εκτός καυσίμων και πλοίων μειώθηκε κατά 28 εκατ. ευρώ, δεδομένου ότι η δαπάνη για εισαγωγές μειώθηκε κατά 210 εκατ. ευρώ ή 8%, δηλαδή σε απόλυτο μέγεθος περισσότερο από ό,τι οι αντίστοιχες εισπράξεις από εξαγωγές, που μειώθηκαν κατά 182 εκατ. ευρώ ή 19,1%.
Η μείωση του πλεονάσματος του ισοζυγίου υπηρεσιών κατά 72 εκατ. ευρώ οφείλεται κυρίως στη μείωση των καθαρών εισπράξεων από υπηρεσίες μεταφορών (κυρίως ναυτιλιακές) κατά 86 εκατ. ευρώ, ενώ, αντίθετα, οι καθαρές πληρωμές για ταξιδιωτικές και για λοιπές υπηρεσίες δεν παρουσίασαν αξιόλογη μεταβολή. Ο περιορισμός του ελλείμματος του ισοζυγίου των εισοδημάτων κατά 46 εκατ. ευρώ αντανακλά τη μείωση των καθαρών πληρωμών για τόκους, μερίσματα και κέρδη. Τέλος, το ισοζύγιο τρεχουσών μεταβιβάσεων, που είναι συνήθως πλεονασματικό, παρουσίασε έλλειμμα, καθώς ο Ιανουάριος είναι μήνας σχετικά υψηλών αποδόσεων στον Κοινοτικό Προϋπολογισμό. Τον Ιανουάριο του 2010 οι αποδόσεις αυτές (πληρωμές) αυξήθηκαν αισθητά έναντι του Ιανουαρίου του 2009, ενώ παράλληλα μειώθηκαν οι καθαρές μεταβιβάσεις προς τους λοιπούς (εκτός γενικής κυβέρνησης) τομείς, με αποτέλεσμα να αυξηθεί το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών μεταβιβάσεων κατά 127 εκατ. ευρώ. (Υπενθυμίζεται ότι οι τρέχουσες μεταβιβάσεις από την ΕΕ περιλαμβάνουν κυρίως τις καταβολές από το Τμήμα Εγγυήσεων του Ευρωπαϊκού Γεωργικού Ταμείου Προσανατολισμού και Εγγυήσεων στο πλαίσιο της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής καθώς και τις καταβολές από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο, ενώ οι τρέχουσες μεταβιβάσεις προς την ΕΕ περιλαμβάνουν τις αποδόσεις της Ελλάδος στον Κοινοτικό Προϋπολογισμό.)
Ισοζύγιο Κεφαλαιακών Μεταβιβάσεων
Τον Ιανουάριο του 2010 το ισοζύγιο κεφαλαιακών μεταβιβάσεων παρουσίασε πλεόνασμα 32 εκατ. ευρώ, σημαντικά μικρότερο από εκείνο του αντίστοιχου μήνα του 2009 (69 εκατ. ευρώ). (Οι κεφαλαιακές μεταβιβάσεις περιλαμβάνουν κυρίως τις καταβολές από τα Διαρθρωτικά Ταμεία -- πλην του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου -- και το Ταμείο Συνοχής, βάσει του Κοινοτικού Πλαισίου Στήριξης.)
Συνολικό Ισοζύγιο Τρεχουσών Συναλλαγών και Κεφαλαιακών Μεταβιβάσεων
Το συνολικό ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών και κεφαλαιακών μεταβιβάσεων παρουσίασε έλλειμμα 3.669 εκατ. ευρώ τον Ιανουάριο του 2010, μεγαλύτερο κατά 364 εκατ. ευρώ από ό,τι τον αντίστοιχο μήνα του 2009.
Ισοζύγιο Χρηματοοικονομικών Συναλλαγών
Τον Ιανουάριο του 2010 οι άμεσες επενδύσεις κατοίκων στο εξωτερικό εμφάνισαν καθαρή εκροή 46 εκατ. ευρώ χωρίς αξιοσημείωτες συναλλαγές. Στις άμεσες επενδύσεις στην Ελλάδα από μη κατοίκους καταγράφηκε καθαρή εισροή 18 εκατ. ευρώ, επίσης χωρίς αξιοσημείωτες συναλλαγές.
Στην κατηγορία των επενδύσεων χαρτοφυλακίου, καταγράφηκε καθαρή εισροή ύψους 3,8 δισεκ. ευρώ, η οποία οφείλεται κυρίως στην εισροή κεφαλαίων ύψους 5,4 δισεκ. ευρώ επειδή μειώθηκαν οι τοποθετήσεις των εγχωρίων θεσμικών επενδυτών σε ομόλογα και έντοκα γραμμάτια του εξωτερικού. Η εισροή αυτή αντισταθμίστηκε εν μέρει από την εκροή 0,8 δισεκ. ευρώ λόγω μείωσης των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε ομόλογα και έντοκα γραμμάτια του Ελληνικού Δημοσίου. Εκροή σημειώθηκε επίσης λόγω αύξησης των τοποθετήσεων κατοίκων αφενός σε μετοχές του εξωτερικού κατά 0,6 δισεκ. ευρώ και αφετέρου σε χρηματοοικονομικά παράγωγα του εξωτερικού κατά 0,2 δισεκ. ευρώ.
Όσον αφορά τις ''λοιπές'' επενδύσεις, καταγράφηκε καθαρή εισροή ύψους 0,4 δισεκ. ευρώ. Η εισροή αυτή οφείλεται κυρίως στην αύξηση (εισροή) των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε καταθέσεις και repos στην Ελλάδα κατά 3,3 δισεκ. ευρώ, η οποία αντισταθμίστηκε σε μεγάλο βαθμό από αύξηση (εκροή) κατά 2,8 δισεκ. ευρώ των τοποθετήσεων των εγχώριων πιστωτικών ιδρυμάτων και θεσμικών επενδυτών σε καταθέσεις και repos στο εξωτερικό. Ταυτόχρονα σημειώθηκε εκροή ύψους 0,1 δισεκ. ευρώ, λόγω μείωσης των δανειακών υποχρεώσεων του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα προς μη κατοίκους.
Στο τέλος Ιανουαρίου 2010 τα συναλλαγματικά διαθέσιμα της χώρας διαμορφώθηκαν σε 3,8 δισεκ. ευρώ. (Υπενθυμίζεται ότι από την ένταξη της Ελλάδος στη ζώνη του ευρώ τον Ιανουάριο του 2001 τα συναλλαγματικά διαθέσιμα, σύμφωνα με τον ορισμό της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, περιλαμβάνουν μόνο το νομισματικό χρυσό, τη "συναλλαγματική θέση" στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, τα "ειδικά τραβηκτικά δικαιώματα" και τις απαιτήσεις της Τράπεζας της Ελλάδος σε ξένο νόμισμα έναντι κατοίκων χωρών εκτός της ζώνης του ευρώ. Αντίθετα, δεν περιλαμβάνουν τις απαιτήσεις σε ευρώ έναντι κατοίκων χωρών εκτός της ζώνης του ευρώ, τις απαιτήσεις σε συνάλλαγμα και σε ευρώ έναντι κατοίκων χωρών της ζώνης του ευρώ, και τη συμμετοχή της Τράπεζας της Ελλάδος στο κεφάλαιο και στα συναλλαγματικά διαθέσιμα της ΕΚΤ.)