Δομικές αλλαγές στο ασφαλιστικό - συνταξιοδοτικό σύστημα επιφέρει το νομοσχέδιο το οποίο παρουσιάζεται σήμερα στο άτυπο υπουργικό συμβούλιο.
Mεταξύ άλλων προβλέπονται εξίσωση του ορίου ηλικίας συνταξιοδότησης ανδρών και γυναικών στο δημόσιο, αντικίνητρα πρόωρης συνταξιοδότησης, θέσπιση κινήτρων παραμονής στην αγορά εργασίας (κίνητρα παραμονής μετά την τριακονταπενταετία, και αντίστοιχα για όσους παραμένουν μετά το 65ο έτος), απαγόρευση προγραμμάτων εθελουσίων εξόδων, εκσυγχρονισμός του καταλόγου βαρέων και ανθυγιεινών επαγγελμάτων, καθώς και κεντρική επανεξέταση των αναπηρικών συντάξεων.
Η επανεξέταση των αναπηρικών συντάξεων θα γίνει μέσω ενός κεντρικού ενιαίου φορέα, προκειμένου να εντοπιστούν οι «μαϊμού» συντάξεις. Σύμφωνα με πληροφορίες τις οποίες επικαλείται η «Ναυτεμπορική», στόχος είναι οι αναπηρικές συντάξεις να περιοριστούν από το 14% που είναι σήμερα στο 7%, προκειμένου να μειωθούν οι δαπάνες των Ταμείων.
Στις αλλαγές θα προβλέπονται επίσης η αλλαγή του τρόπου υπολογισμού της σύνταξης και καθορισμός μίας, κοινής για όλους τους Φ.Κ.Α., βασικής σύνταξης, η οποία θα είναι σύνταξη γήρατος και ενώ αρχικά είχε τοποθετηθεί για μετά το 2018, πληροφορίες αναφέρουν ότι ασκούνται «πιέσεις» να εφαρμοσθεί νωρίτερα.
Αναλυτικά οι αλλαγές
Oι αλλαγές που θα αρχίσουν να εφαρμόζονται αμέσως μετά την ψήφιση του σχετικού νομοσχεδίου:
α) ενιαίος φορέας διαχείρισης των αποθεματικών (αξίας 29,5 δισ. ¤, συν τα κεφάλαια του ταμείου Αλληλεγγύης των Γενεών), δίχως να θίγονται τα περιουσιακά δικαιώματα των Φ.Κ.Α.
β) καθορισμός ενιαίων μηχανισμών ελέγχου (της Γ.Γ. Κοινωνικών Ασφαλίσεων, του ΣΕΠΕ, των Φ.Κ.Α.)
γ) συνδιαχείριση των πόρων των κλάδων υγείας των Φ.Κ.Α. (μία και ενιαία διαπραγμάτευση για όλες τις προμήθειες του συστήματος)
δ) σύσταση Κέντρων Εξυπηρέτησης Ασφαλισμένων (Κ.Ε.Α.)
ε) θεσμοθέτηση παράλληλης ασφάλισης για όλες τις κατηγορίες ασφαλισμένων, που έχουν ασφαλιστεί πριν από το 1993 (πρότασή μας είναι να συμπεριλάβει το μέτρο αυτό και τους δημοσίους υπαλλήλους)
στ) ενιαίο καθεστώς ασφάλισης συνταξιούχων, που εργάζονται σε άλλες θέσεις εργασίας
η) απαγόρευση προγραμμάτων εθελουσίων εξόδων. Ο μέσος όρος ηλικίας συνταξιοδότησης θα αυξηθεί κατά 2 χρόνια έως το 2015. Από 61.4 που είναι σήμερα θα ανέλθει στα 63.5.
θ) κεντρική επανεξέταση των αναπηρικών συντάξεων, και εκσυγχρονισμός του καταλόγου βαρέων και ανθυγιεινών επαγγελμάτων
ι) νέες διαδικασίες ασφάλισης για οικόσιτο προσωπικό και αγρεργάτες
ια) αντικίνητρα πρόωρης συνταξιοδότησης
ιβ) θέσπιση κινήτρων παραμονής στην αγορά εργασίας (κίνητρα παραμονής μετά την τριακονταπενταετία, και αντίστοιχα για όσους παραμένουν μετά το 65ο έτος)
ιγ) από 1/7/2011 διεκπεραίωση από το τραπεζικό σύστημα όλων των συναλλαγών στο πεδίο των εργασιακών σχέσεων (μισθοδοσία, απόδοση εισφορών)
ιδ) ενιαίο κέντρο πληρωμής συντάξεων (προκείμενου να επιτευχθεί ο ενιαίος έλεγχος της τήρησης της νομοθεσίας περί διπλοσυνταξιούχων)
ιε) ρύθμιση του χρόνιου προβλήματος της διαδοχικής ασφάλισης, με σχεδιαζόμενη έναρξη εφαρμογής το 2011. Η κινητικότητα στην αγορά εργασίας απαιτεί ρύθμιση των οικονομικών πλευρών της διαδοχικής ασφάλισης, με τρόπο κοινωνικώς δίκαιο για τον ασφαλισμένο. Να σημειωθεί, πως το θέμα της γρήγορης έκδοσης των συντάξεων, επί περιπτώσεων διαδοχικής, νομοθετείται τώρα με το σχέδιο – νόμου για τις εργασιακές σχέσεις.
Αλλαγές που θα ισχύσουν από την 1/1/2018
α) θα γίνει λογιστικός διαχωρισμός προνοιακών παροχών (σύνταξη, γενικές παροχές) και κατά κυριολεξία συντάξεων.
β) Καθορισμός μίας, κοινής για όλους τους Φ.Κ.Α., βασικής σύνταξης, η οποία θα είναι σύνταξη γήρατος, με τις ευνόητες βέβαια εξαιρέσεις (π.χ. βαρέα και ανθυγιεινά) και θα καταβάλλεται με εισοδηματικά κριτήρια, ανεξαρτήτως αν ο δικαιούχος έχει θεμελιώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα, ή αν θα έχει έστω και ένα ένσημο. Η βασική σύνταξη θα έχει προνοιακό χαρακτήρα και θα καταβάλλεται από τον κρατικό προϋπολογισμό. Το ύψος της βασικής σύνταξης εξαρτάται από τη σχετική πολιτική απόφαση εκάστης κυβέρνησης και, προφανώς, από τον αριθμό των δικαιούχων.
γ) Ανταποδοτική σύνταξη. Πρόκειται για την κατά κυριολεξία σύνταξη, η οποία αναλογεί στο χρόνο εργασίας και τις καταβληθείσες εισφορές. Ο επαναπροσδιορισμός του ύψους της δεν θα αποτελεί θέμα εισοδηματικής πολιτικής, όπως είναι σήμερα, αλλά θα καθορίζεται, δίχως η κυβέρνηση να διαθέτει διακριτική ευχέρεια, με όρους τιμαριθμικούς και με συνυπολογισμό των οικονομικών δυνατοτήτων των Φ.Κ.Α.
δ) Βάση (χρόνος) υπολογισμού. Η δεκαετία ή δεκαπενταετία κατά την έναρξη εφαρμογής, το 2018, και το σύνολο του εργατικού βίου, προς τα τέλη της επόμενης δεκαετίας.
ε) Συντελεστές υπολογισμού ανταπόδοσης. Κλιμακούμενοι συντελεστές, από τα 15 έως τα 40 χρόνια.
Στη δημόσια διαβούλευση, που θα ολοκληρωθεί στις 16 Απριλίου, σύμφωνα με τα σχόλια που διατυπώνονται, αναγνωρίζεται η αναγκαιότητα λήψης μέτρων για τη στήριξη του ασφαλιστικού συστήματος και την εξασφάλιση βιωσιμότητας σε βάθος χρόνου, με έμφαση στην αντιμετώπιση της εισφοροδιαφυγής.
Ωστόσο, διατυπώνονται επιφυλάξεις για την αποτελεσματικότητα που θα έχουν, ενώ παράλληλα εκφράζονται ανησυχίες για το ρόλο που θα παίξουν τα περιοριστικά μέτρα και αν τελικά θα συμβάλουν στην επίτευξη των επιδιωκόμενων στόχων ή οδηγήσουν σε αντίθετα αποτελέσματα (αύξηση αδήλωτης εργασίας).
«Καμία εμπλοκή του ΔΝΤ»
Το ΔΝΤ δεν εμπλέκεται στη σύνταξη του ασφαλιστικού, ξεκαθάρισε την Τετάρτη ο κυβερνητικός εκπρόσωπος ερωτηθείς σχετικά με αναφορές μελών της ΓΣΕΕ που αφήνουν να εννοηθεί ότι ο διεθνής οργανισμός έχει αναλάβει τη σύνταξη του νομοσχεδίου.
Σημείωσε ακόμα ότι η κυβέρνηση έχει τις αρχές της, πως δυστυχώς υπάρχει μια πραγματικότητα που κουβαλάει πολλές παθογένειες από το παρελθόν και ότι το αρμόδιο υπουργείο κάνει μια σοβαρή δουλειά μέσα από την κοινωνική διαβούλευση ώστε να καταλήξει σε ένα νέο ασφαλιστικό σύστημα.
«Εάν τη σύνταξή του την είχε αναλάβει το κλιμάκιο του ΔΝΤ, νομίζω ότι ο κ. Λοβέρδος δεν θα βρισκόταν στο νοσοκομείο», πρόσθεσε χαριτολογώντας.
