Συρρίκνωση έχει παρουσιάσει η παραγωγή καπνού στην Ελλάδα μετά την εφαρμογή της νέας ΚΑΠ, που αφορούσε την ολική αποδέσμευση των κοινοτικών ενισχύσεων από την καλλιέργεια καπνού, και από το 2006 έχει περιοριστεί κατά βάση σε 2 μόνο ποικιλίες (Μπασμά και Κατερίνης).
Αυτό προκύπτει από μελέτη με τίτλο «Καπνά - Τσιγάρα – Πούρα», που κυκλοφόρησε πρόσφατα από τη Διεύθυνση Οικονομικών Μελετών της ICAP Group.
Όπως προκύπτει από τα σχετικά στοιχεία, η τελική αγορασθείσα ποσότητα καπνού από το 2000 και έπειτα παρουσιάζει γενικά φθίνουσα πορεία. Το 2006, πρώτο έτος εφαρμογής της απόφασης της ολικής αποδέσμευσης των επιδοτήσεων από την καπνοπαραγωγή, πολλοί παραγωγοί εγκατέλειψαν την καλλιέργεια καπνού και η παραγωγή μειώθηκε κατά 80% περίπου σε σχέση με το 2005. Έκτοτε, διατηρείται γενικά σε χαμηλά επίπεδα, με μικρές μόνο μεταβολές από έτος σε έτος.
Όσον αφορά τις εισαγωγές καπνού, το διάστημα 2005-2008 σημειώθηκε δραστική άνοδος των συνολικών εισαγωγών, με μέσο ετήσιο ρυθμό μεταβολής 19,8%. Η αύξηση των εισαγωγών οφείλεται στις ανάγκες κάλυψης της εγχώριας ζήτησης, δεδομένου ότι υπήρξε ραγδαία μείωση της εγχώριας παραγωγής. Αντίθετα, οι εξαγωγές ακολούθησαν φθίνουσα πορεία κατά το διάστημα 2006-2008, με μέσο ετήσιο ρυθμό μείωσης 6,6%.
«Η εγχώρια φαινομενική κατανάλωση καπνού παρουσίασε διακυμάνσεις μέχρι το 2005. Έκτοτε, η πραγματική διάθεση καπνών στην εγχώρια αγορά μειώθηκε δραστικά, ως αποτέλεσμα της συρρίκνωσης της εγχώριας παραγωγής, ενώ παράλληλα έγινε εκτεταμένη χρήση των αποθεμάτων παλαιότερων εσοδειών», επισημαίνεται στην έκθεση της ICAP.
Όσον αφορά στον κλάδο των τσιγάρων, αυτός χαρακτηρίζεται από μικρό αριθμό επιχειρήσεων και υψηλό βαθμό συγκέντρωσης, τόσο στον παραγωγικό τομέα (ο οποίος αποτελείται από 4 ουσιαστικά εταιρείες), όσο και τον εισαγωγικό τομέα (αποτελείται κυρίως από θυγατρικές πολυεθνικών ομίλων).
Η συνολική εγχώρια παραγωγή τσιγάρων, η οποία παρουσιάζει διακυμάνσεις τα τελευταία χρόνια, σύμφωνα με εκτιμήσεις εμφάνισε μικρή άνοδο το 2009. Οι εισαγωγές τσιγάρων – πούρων το 2008 σημείωσαν αύξηση 1,7% σε σχέση με το προηγούμενο έτος. Από την άλλη πλευρά, η διαχρονική εξέλιξη των εξαγωγών τσιγάρων και πούρων για την περίοδο 1999-2008 ήταν σε γενικές γραμμές ανοδική (με μέσο ετήσιο ρυθμό αύξησης 2,73%), ενώ το 2008 διαμορφώθηκε η υψηλότερη τιμή της δεκαετίας.
Η εγχώρια φαινομενική κατανάλωση τσιγάρων κατά την περίοδο 2000-2009 παρουσίασε διακυμάνσεις (με μέσο ετήσιο ρυθμό μεταβολής 0,66%). Το 2008, η κατανάλωση μειώθηκε σημαντικά (κατά 13,9%) σε σχέση με το 2007, ενώ το 2009 επανέκαμψε (σύμφωνα με προσωρινά διαθέσιμα στοιχεία).
Την περίοδο 2006-2009, η αγορά πούρων παρουσίασε ανοδική πορεία (με μέσο ετήσιο ρυθμό αύξησης 2,36%).
