Ο Δείκτης Οικονομικού Κλίματος στην Ελλάδα σημείωσε μικρή άνοδο κατά 0,3 μονάδες τον Σεπτέμβριο σε σχέση με τον Ιούλιο (αλλά μικρή πτώση σε σύγκριση με τον Αύγουστο) και διαμορφώθηκε στις 66,6 μονάδες, σύμφωνα με την έρευνα οικονομικής συγκυρίας του ΙΟΒΕ.
Από τους επιμέρους τομείς της οικονομίας, το κλίμα βελτιώθηκε στις Υπηρεσίες, σταθεροποιήθηκε στη Βιομηχανία, ενώ σημείωσε έντονη επιδείνωση στις Κατασκευές. Στο Λιανικό Εμπόριο, το οικονομικό κλίμα παρέμεινε εξαιρετικά δυσμενές, ενώ σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα κινήθηκε και η καταναλωτική εμπιστοσύνη, από τον Μάιο.
Οι επιχειρηματικές προσδοκίες παραμένουν επομένως, με μικρές διακυμάνσεις, σε πολύ χαμηλά επίπεδα τους τελευταίους επτά μήνες, με το Λιανικό Εμπόριο, τις Κατασκευές, αλλά και την εμπιστοσύνη των καταναλωτών από την πλευρά της ζήτησης να έχουν υποστεί το ισχυρότερο πλήγμα από τη δυσμενή οικονομική συγκυρία. Η συγκράτηση των καταναλωτικών δαπανών από τη μία, αλλά και η πιστωτική στενότητα που έχει περιορίσει τη ρευστότητα συντηρούν την υφεσιακή πορεία της οικονομίας, εικόνα που αναμένεται να διατηρηθεί το επόμενο τρίμηνο τουλάχιστον. Αναλυτικότερα:
στη Βιομηχανία, οι προβλέψεις της παραγωγής δεν μεταβάλλονται σε σχέση με τον Ιούλιο, ενώ άνοδος καταγράφεται στις εκτιμήσεις για το τρέχον επίπεδο της ζήτησης και των παραγγελιών, με το σχετικό δείκτη στα αποθέματα να αυξάνεται ελαφρά.
στις Υπηρεσίες, σημειώνεται μικρή βελτίωση σε βασικούς δείκτες: οι αρνητικές εκτιμήσεις για το τρέχον επίπεδο εργασιών και την τρέχουσα πορεία της ζήτησης αμβλύνονται σημαντικά, όπως και οι προβλέψεις για τη βραχυπρόθεσμη πορεία της ζήτησης.
στο Λιανικό Εμπόριο, το κλίμα επιδεινώνεται λόγω της μεγάλης διόγκωσης των αποθεμάτων, παρόλο που οι αρνητικές εκτιμήσεις για τις τρέχουσες πωλήσεις και οι προβλέψεις για την εξέλιξη της ζήτησης περιορίζονται σχετικά.
στις Κατασκευές, η επιδείνωση του σχετικού δείκτη εκπορεύεται από τη μείωση των εκτιμήσεων για το επίπεδο προγράμματος εργασιών, αλλά κυρίως από την επιδείνωση των προβλέψεων για την απασχόληση του τομέα.
στην Καταναλωτική Εμπιστοσύνη, ενισχύονται οι αρνητικές προβλέψεις των νοικοκυριών για την οικονομική τους κατάσταση και οι αντίστοιχες για την οικονομική κατάσταση της χώρας, ενώ δυσμενείς είναι και οι προβλέψεις για την ανεργία. Μόνο η πρόθεση για αποταμίευση στο επόμενο 12-μηνο φαίνεται να ενισχύεται τον Σεπτέμβριο, ως αποτέλεσμα της συγκρατημένης καταναλωτικής συμπεριφοράς, και των δυσκολιών που αντιμετωπίζουν πολλά νοικοκυριά.
Περαιτέρω βελτίωση του κλίματος σε ΕΕ και Ευρωζώνη
Ο Δείκτης Οικονομικού Κλίματος ενισχύθηκε περαιτέρω τον Σεπτέμβριο, τόσο στην Ευρωπαϊκή Ένωση όσο και στην Ευρωζώνη, και διαμορφώθηκε στις 103,4 (από 103,1 μονάδες τον Αύγουστο) και 103,2 μονάδες (από 102,3 μονάδες τον Αύγουστο) αντίστοιχα στις δύο ζώνες. Η άνοδος των επιχειρηματικών προσδοκιών στην Γερμανία συνέβαλε και πάλι καθοριστικά στη βελτίωση του κλίματος. Σε επίπεδο τομέων, στη Βιομηχανία σημειώθηκε άνοδος σε σχέση με τον Ιούλιο, κατά 2 μονάδες σε ΕΕ και Ευρωζώνη, ενώ στις Υπηρεσίες, ο δείκτης επιδεινώθηκε κατά 1 μονάδα στην ΕΕ, βελτιώθηκε όμως κατά 2 μονάδες στην Ευρωζώνη. Ανάκαμψη 2 και 3 μονάδων σε σχέση με τον Ιούλιο σημειώθηκε σε ΕΕ και Ευρωζώνη αντίστοιχα στο σχετικό δείκτη στο Λιανικό Εμπόριο, αλλά και τις Κατασκευές. Τέλος, ως προς την Καταναλωτική Εμπιστοσύνη, ο σχετικός δείκτης τον Σεπτέμβριο βελτιώθηκε κατά 2 και 3 μονάδες σε ΕΕ και Ευρωζώνη σε σχέση με τον Ιούλιο, όμως σε σύγκριση με τον Αύγουστο κατέγραψε μικρή εξασθένηση στην ΕΕ και παρέμεινε σταθερός στην Ευρωζώνη, λόγω των πιο απαισιόδοξων προβλέψεων των ευρωπαίων καταναλωτών για τη γενική οικονομική κατάσταση. Αναλυτικότερα:
• Στη Βιομηχανία, ο δείκτης επιχειρηματικών προσδοκιών διαμορφώνεται στις -2 μονάδες τόσο στην ΕΕ, όσο και στην Ευρωζώνη. Οι προβλέψεις για την εξέλιξη της παραγωγής αυξάνονται ελαφρά σε σχέση με τον Ιούλιο, ενώ μεγαλύτερη είναι η άνοδος που καταγράφεται στις εκτιμήσεις για τα επίπεδα παραγγελιών, κατά 4 και 5 μονάδες αντίστοιχα στις δύο ζώνες. Τέλος, οι εκτιμήσεις για τα αποθέματα δεν μεταβάλλονται.
• Στις Υπηρεσίες, οι δείκτες προσδοκιών κινούνται στις +5 και +8 μονάδες αντίστοιχα στην ΕΕ και την Ευρωζώνη. Ως προς τις εκτιμήσεις των επιχειρήσεων για την τρέχουσα δραστηριότητά τους, αυτές κάμπτονται ελαφρά στην ΕΕ και παραμένουν στα ίδια επίπεδα στην Ευρωζώνη, ενώ επιδείνωση σημειώνεται και στις εκτιμήσεις για την τρέχουσα ζήτηση, κατά 4 μονάδες στην ΕΕ και οριακή στην Ευρωζώνη. Αντίθετα από τα υπόλοιπα στοιχεία, οι προβλέψεις των επιχειρήσεων για τη βραχυπρόθεσμη εξέλιξη της ζήτησης κερδίζουν έδαφος κατά 3 και 4 μονάδες αντίστοιχα στις δύο ζώνες.
• Στο Λιανικό Εμπόριο, ο δείκτης επιχειρηματικών προσδοκιών διαμορφώνεται στις +2 και -1 μονάδες αντίστοιχα σε ΕΕ και Ευρωζώνη, με τις εκτιμήσεις για την τρέχουσα επιχειρηματική δραστηριότητα να βελτιώνονται, περισσότερο στην Ευρωζώνη, και τις εκτιμήσεις για τα αποθέματα να μην μεταβάλλονται στην ΕΕ, αλλά να υποδηλώνουν μικρή ρευστοποίηση στην Ευρωζώνη. Τέλος, σχετικά με τις προβλέψεις για τις πωλήσεις τους επόμενους μήνες, αυτές αναθερμαίνονται κατά 5 μονάδες και στις δύο ζώνες.
• Σε σχέση με τις ευρωπαϊκές Κατασκευές, οι αρνητικοί δείκτες προσδοκιών εξομαλύνονται ελαφρά και στις δύο ζώνες και ισορροπούν τον Σεπτέμβριο στις -29 και -26 μονάδες αντίστοιχα σε ΕΕ και Ευρωζώνη. Και τα δύο στοιχεία που συνδιαμορφώνουν το δείκτη καταγράφουν ήπια βελτίωση: οι προβλέψεις για το επίπεδο των εργασιών αυξάνονται κατά 2 και 3 μονάδες αντίστοιχα στις δύο ζώνες, αλλά παραμένουν σε χαμηλά επίπεδα, ενώ αντίστοιχες είναι οι μεταβολές που σημειώνονται και στις προβλέψεις για την απασχόληση το επόμενο 12μηνο σε ΕΕ και Ευρωζώνη.
Σημείωση:
Από τον Μάιο του 2010, τα στοιχεία των ερευνών των επιχειρήσεων για το οικονομικό κλίμα, ταξινομούνται πλέον σύμφωνα με τη νέα ταξινόμηση NACE Rev. 2 της Ευρωπαϊκής Ένωσης που αντιστοιχεί στην εθνική ΣΤΑΚΟΔ 08. Οι αλλαγές που έχουν γίνει, οδήγησαν σε αναταξινόμηση κάποιων επιχειρήσεων από τον ένα τομέα στον άλλο (π.χ. από υπηρεσίες σε εμπόριο, κτλ). Με δεδομένο ότι η Ευρ. Επιτροπή δεν αναθεώρησε τη χρονοσειρά προς τα πίσω, δημιουργείται ασυνέχεια στο δείκτη, η οποία κατά τη γνώμη μας είναι σημαντική. Ιδιαίτερα τα επίπεδα των δεικτών μπορεί να διαφέρουν αρκετά και να μην αντικατοπτρίζουν πραγματικές μεταβολές από τον ένα μήνα στον άλλο. Ως εκ τούτου, τα ευρωπαϊκά στοιχεία θα πρέπει να ερμηνευθούν με προσοχή και αυτόν το μήνα.
