Σε αρνητικό έδαφος κινούνται οι επιχειρηματικές προσδοκίες στους τέσσερις τομείς της οικονομίας, τη βιομηχανία, το λιανικό εμπόριο, τις κατασκευές και τις υπηρεσίες, σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας οικονομικής συγκυρίας νομού Θεσσαλονίκης (Βαρόμετρο ΕΒΕΘ) που διεξήχθη πρόσφατα από την Palmos Analysis για λογαριασμό του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Θεσσαλονίκης.
Πιο απαισιόδοξοι από ποτέ οι καταναλωτές στη συμπρωτεύουσα, ενώ αξίζει να σημειωθεί πως για πρώτη φορά από την καθιέρωση των μετρήσεων του Βαρόμετρου ΕΒΕΘ, το ποσοστό όσων δηλώνουν ότι ζουν εις βάρος των αποταμιεύσεών τους ή με δανεικά (συνολικά 47%) ξεπερνά το ποσοστό όσων δηλώνουν ότι τα φέρνουν ίσα – ίσα με το εισόδημά τους (40%).
Στο πιο χαμηλό του επίπεδο, ο «Δείκτης Επιχειρηματικών Προσδοκιών για τις Κατασκευές» στο Νομό Θεσσαλονίκης.
Αυξημένη απαισιοδοξία στην έρευνα Βιομηχανίας για απασχόληση, παραγωγή και επίπεδο των παραγγελιών, με εξαίρεση τις εξαγωγες.
Δ.Μπακατσέλος: Ιδιαίτερα δύσκολοι οι επόμενοι μήνες για επιχειρήσεις και νοικοκυριά
Τα συμπεράσματα της έρευνας παρουσίασε ο πρόεδρος του ΕΒΕΘ, Δημήτρης Μπακατσέλος ο οποίος τόνισε την ανάγκη λήψης μέτρων από την κυβέρνηση για τη βελτίωση του επιχειρηματικού κλίματος και τη στήριξη της απασχόλησης.
Μεταξύ άλλων, ο κ. Μπακατσέλος πρότεινε την απαλλαγή από το πόθεν έσχες της πρώτης κατοικίας (συγκεκριμένου εμβαδού και αντικειμενικής αξίας) προκειμένου να κινηθεί ο κλάδος των κατασκευών γύρω από τον οποίο κινούνται δεκάδες επαγγέλματα και απασχολούνται χιλιάδες εργαζόμενοι.
Πάντως, ο πρόεδρος του ΕΒΕΘ χαρακτήρισε θετικά τα μέτρα που ανακοίνωσε η κυβέρνηση για επιδότηση των ασφαλιστικών εισφορών και στήριξη των θέσεων εργασίας σε μια περίοδο που η ανεργία αυξάνεται με αλματώδη ρυθμό, κυρίως δε στις περιφέρειες της Κεντρικής Μακεδονίας αλλά και της υπόλοιπης Βόρειας Ελλάδας.
Απαντώντας σε ερωτήσεις δημοσιογράφων, ο πρόεδρος του ΕΒΕΘ προέβλεψε ότι οι επόμενοι μήνες θα είναι ιδιαίτερα δύσκολοι για επιχειρήσεις και νοικοκυριά μεταθέτοντας το χρόνο της ανάκαμψης για πολύ αργότερα σε σχέση με τις αρχικές εκτιμήσεις. «Οι αντοχές των επιχειρήσεων και των εργαζομένων μειώνονται με αυξανόμενη ταχύτητα», είπε χαρακτηριστικά προσθέτοντας ότι η κατάστασή τους θα επιδεινωθεί όταν θα αρχίσουν να καταφθάνουν τα σημειώματα της περαίωσης, του φόρου μεγάλης ακίνητης περιουσίας, της έκτακτης εισφοράς και των ημιυπαίθριων «που θα απομυζήσουν πόρους από κάθε τσέπη».
Ιδιαίτερη αναφορά έκανε ο κ. Μπακατσέλος στα προβλήματα ρευστότητας που αντιμετωπίζουν οι επιχειρήσεις τόσο λόγω της άρνησης των τραπεζών για αύξηση των χρηματοδοτήσεων, όσο και λόγω της μείωσης του πλαφόν των πιστώσεων από τις ξένες επιχειρήσεις προς τις ελληνικές –πελάτες τους, προτείνοντας την υιοθέτηση από την κυβέρνηση πρακτικών που ήδη εφαρμόζονται σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες όπου υπάρχει στήριξη των εταιριών ασφαλιστικών πιστώσεων από τις κυβερνήσεις.
Το μόνο αισιόδοξο μήνυμα έρχεται, σύμφωνα με τον κ. Μπακατσέλο, από τις εξωστρεφείς επιχειρήσεις σε σχέση πάντα με τις πωλήσεις τους στο εξωτερικό, δικαιώνοντας τις θέσεις του ΕΒΕΘ ότι «μόνο με την αύξηση των εξαγωγών (και των παραγωγικών επενδύσεων) μπορούμε να ελπίζουμε σε αναστροφή της πορείας και επάνοδο σε θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης».
Επίσης, ο πρόεδρος του ΕΒΕΘ τόνισε την ανάγκη επιτάχυνσης των διαδικασιών για μεγάλες αλλά και μικρότερες επενδύσεις αναφέροντας ως χαρακτηριστικά παραδείγματα τον έκτο προβλήτα του λιμανιού της Θεσσαλονίκης αλλά και τη Ζώνη Καινοτομίας που έχουν «κολλήσει».
Η έρευνα διεξάγεται δύο φορές το χρόνο, κατά το δεύτερο 15νθήμερο των μηνών Μαρτίου και Σεπτεμβρίου, σε συνολικό δείγμα 1.500 ερωτώμενων (800 επιχειρήσεων και 700 καταναλωτών). Η έρευνα γίνετια με τηλεφωνικές συνεντεύξεις με τους υπευθύνους των επιχειρήσεων (Γενικούς Διευθυντές ή Διευθυντές Οικονομικών ή Διευθυντές Πωλήσεων ή τους ιδιοκτήτες, αν πρόκειται για μικρότερες επιχειρήσεις) και τη χρήση των ερωτηματολογίων που χρησιμοποιούνται από το Ίδρυμα Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών (ΙΟΒΕ) και την Ευρωπαϊκή Ένωση (DG ECFIN), προκειμένου τα αποτελέσματα να είναι συγκρίσιμα με τις αντίστοιχες έρευνες που διεξάγονται σε Εθνικό (ΙΟΒΕ) και Ευρωπαϊκό (DG ECFIN) επίπεδο.
Τα κυριότερα συμπεράσματα συνοψίζονται ως ακολούθως:
1. ΕΡΕΥΝΑ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΩΝ
Ο “Δείκτης Εμπιστοσύνης Καταναλωτών” υπολογίζεται με βάση τις προβλέψεις τους για τη γενικότερη οικονομική κατάσταση της χώρας, την οικονομική κατάσταση του νοικοκυριού τους, την πρόθεση αποταμίευσης και την πρόβλεψη για την ανεργία. Διευκρινίζεται ότι οι προβλέψεις κινούνται στο διάστημα +100 (όλοι προβλέπουν αύξηση) έως -100 ( όλοι προβλέπουν μείωση) και εμφανίζονται ως διαφορές μεταξύ θετικών – αρνητικών απαντήσεων. Πιο συγκεκριμένα, αρνητική διαφορά σημαίνει ότι το ποσοστό αυτών που προβλέπουν μείωση ενός μεγέθους είναι υψηλότερο του ποσοστού εκείνων που προσδοκούν αύξηση και αντίστροφα.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της έρευνας, οι καταναλωτές στο Νομό Θεσσαλονίκης εμφανίζονται πιο απαισιόδοξοι από ποτέ, καθώς ο δείκτης καταναλωτικής εμπιστοσύνης στο Νομό Θεσσαλονίκης διαμορφώνεται στις -63 μονάδες, ενώ ο αντίστοιχος Εθνικός δείκτης διαμορφώνεται στις -67 μονάδες και ο δείκτης της Ευρωπαϊκής Ένωσης διαμορφώνεται στις -12 μονάδες, κατά το μήνα “Σεπτέμβριο 2010”. Σε σχέση με τον περασμένο “Μάρτιο 2010”, παρατηρείται σταθερά αρνητικό κλίμα μεταξύ των καταναλωτών στο Νομό Θεσσαλονίκης (-63 από -61), ενώ ο σχετικός δείκτης παρουσιάζει επιδείνωση σε Εθνικό επίπεδο (-67 από -57). Αντίθετα, σε Ευρωπαϊκό επίπεδο ο σχετικός δείκτης εμφανίζεται σταθερός (-12 από -14).
Ειδικότερα, οι Καταναλωτές του Νομού Θεσσαλονίκης αναφέρουν:
Σταθερή επιδείνωση της οικονομικής τους κατάστασης και απαισιοδοξία για την περαιτέρω εξέλιξή της.
Σταθερή επιδείνωση της οικονομικής κατάστασης της χώρας και απαισιοδοξία για το μέλλον.
Απαισιοδοξία για την μελλοντική εξέλιξη του πληθωρισμού, ενώ η αίσθηση για την εξέλιξη των τιμών κατά το τελευταίο 12μηνο δείχνει σημαντική επιβάρυνση των νοικοκυριών.
Καθολική απαισιοδοξία για την εξέλιξη της ανεργίας στη χώρα.
Σταθερή (σε σχέση με τον προηγούμενο “Μάρτιο 2010”) απροθυμία για πραγματοποίηση σημαντικών αγορών προς το παρόν, αλλά και απροθυμία για την πραγματοποίηση τέτοιων αγορών στο μέλλον.
Εξαιρετικά χαμηλή πρόθεση για αποταμίευση (ακόμα χαμηλότερη σε σχέση με τον προηγούμενο “Μάρτιο 2010”). Σημειώνεται ότι για πρώτη φορά από την καθιέρωση των μετρήσεων του Βαρόμετρου ΕΒΕΘ, το ποσοστό όσων δηλώνουν ότι ζουν εις βάρος των αποταμιεύσεών τους ή με δανεικά (συνολικά 47%) ξεπερνά το ποσοστό όσων δηλώνουν ότι τα φέρνουν ίσα – ίσα με το εισόδημά τους (40%).
Εκτίμηση για διατήρηση των πολύ χαμηλών πωλήσεων στην αγορά αυτοκινήτου, στο Νομό Θεσσαλονίκης, στο επόμενο 12μηνο.
Συνεχιζόμενη καθήλωση της αγοράς ακινήτων και της οικοδομικής δραστηριότητας γενικότερα.
2. ΕΡΕΥΝΑ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ
Σε αρνητικό επίπεδο βρίσκεται ο “Δείκτης Επιχειρηματικών Προσδοκιών για τη Βιομηχανία” στο Νομό Θεσσαλονίκης, σταθεροποιημένος σε σχέση με τον “Μάρτιο 2010” και σε χαμηλότερο επίπεδο από τον Εθνικό δείκτη, ο οποίος εμφανίζεται επίσης σταθερός σε σχέση με τον “Μάρτιο 2010”. Αντίθετα, ο Ευρωπαϊκός δείκτης εμφανίζει σημαντική βελτίωση.
Έτσι, το ισοζύγιο θετικών – αρνητικών εκτιμήσεων του “Δείκτη Επιχειρηματικών Προσδοκιών της Βιομηχανίας” βρίσκεται στις -33 μονάδες στο Νομό Θεσσαλονίκης (-24 σε Εθνικό και -2 σε Ευρωπαϊκό επίπεδο). Πρέπει να σημειωθεί ότι ο συγκεκριμένος δείκτης παρουσιάζει σταθερότητα σε σχέση με τον προηγούμενο “Μάρτιο 2010”, τόσο σε τοπικό (-33 από -31), όσο και σε Εθνικό επίπεδο (-24 από-23), ενώ η βελτίωση του δείκτη σε Ευρωπαϊκό επίπεδο είναι εμφανής (-2 από -10).
Σταθερά κακή (σε σχέση με τον περασμένο “Μάρτιο 2010”) είναι η αξιολόγηση των βιομηχανιών της Θεσσαλονίκης για το εξάμηνο που πέρασε, ενώ επιδείνωση παρουσιάζουν οι εκτιμήσεις για το προσεχές εξάμηνο για την παραγωγή. Πρέπει, ωστόσο, να σημειωθεί ότι εμφανίζεται σαφής βελτίωση των δεικτών που αφορούν στην εξαγωγική δραστηριότητα (τρέχον επίπεδο παραγγελιών από το εξωτερικό, εξέλιξη του επιπέδου παραγγελιών από το εξωτερικό), παρόλο που παραμένουν σε αρνητικό επίπεδο. Αντιθέτως, ιδιαίτερα απαισιόδοξες παραμένουν (και μάλιστα σε χειρότερο επίπεδο) οι εκτιμήσεις για την απασχόληση, ενώ ουδέτερες είναι οι εκτιμήσεις για το επίπεδο των τιμών.
Ειδικότερα, οι απόψεις των βιομηχανιών του Νoμού Θεσσαλονίκης συνοψίζονται στα εξής:
Υπάρχει πτώση της παραγωγής, με αντίστοιχη μείωση των παραγγελιών. Η εικόνα αυτή εμφανίζεται διαφοροποιημένη σε ό,τι αφορά την εξαγωγική δραστηριότητα, όπου εμφανίζονται ψήγματα βελτίωσης του κλίματος.
Έχει γίνει εξορθολογισμός των αποθεμάτων και της παραγωγικής τους δυναμικότητας, σε καλύτερο επίπεδο απ’ ότι ο Εθνικός μέσος όρος.
Αποτυπώνεται μια αυξημένη απαισιοδοξία για το μέλλον, σε σχέση με την παραγωγή και το επίπεδο των παραγγελιών (με την εξαίρεση των εξαγωγών), ενώ υπάρχει και αυξημένη απαισιοδοξία σε σχέση με την απασχόληση.
Η ανταγωνιστική τους θέση, κατά δήλωσή τους, επιδεινώθηκε στην εσωτερική αγορά αλλά παρουσίασε σημαντική βελτίωση στην εξωτερική αγορά (κάτι που συμβαδίζει με την βελτιωμένη εικόνα σε σχέση με την εξαγωγική δραστηριότητα).
3. ΕΡΕΥΝΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ
Αρνητικό είναι το κλίμα που καταγράφεται στις επιχειρήσεις παροχής υπηρεσιών στο Νομό Θεσσαλονίκης. Έτσι, ο σχετικός “Δείκτης Επιχειρηματικών Προσδοκιών” για τον τομέα των Υπηρεσιών βρίσκεται στις -47 μονάδες, έναντι -17 μονάδων σε Εθνικό επίπεδο και +05 μονάδων σε Ευρωπαϊκό επίπεδο. Σε σχέση με τον προηγούμενο “Μάρτιο 2010” υπάρχει περαιτέρω επιδείνωση του κλίματος σε τοπικό επίπεδο (-47 έναντι -41), μικρή βελτίωση σε Εθνικό επίπεδο (-17 έναντι -21) και μικρή βελτίωση σε Ευρωπαϊκό επίπεδο (+05 έναντι +01).
Ειδικότερα, οι επιχειρήσεις παροχής υπηρεσιών του Ν. Θεσσαλονίκης αναφέρουν:
Σημαντική πτώση στη ζήτηση και μικρή περαιτέρω επιδείνωση της οικονομικής τους κατάστασης.
Εντεινόμενη απαισιοδοξία για το επόμενο εξάμηνο για τη ζήτηση, την απασχόληση και τις τιμές.
4. ΕΡΕΥΝΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΛΙΑΝΙΚΟΥ ΕΜΠΟΡΙΟΥ
Σε αρνητικό επίπεδο παραμένει ο “Δείκτης Επιχειρηματικών Προσδοκιών για το Λιανικό Εμπόριο” στο Νομό Θεσσαλονίκης. Μάλιστα, ταυτίζεται πλέον με τον αντίστοιχο Εθνικό δείκτη (ο οποίος σημείωσε «βουτιά» κατά το τελευταίο εξάμηνο), ενώ αντίθετα ο Ευρωπαϊκός δείκτης πέρασε πλέον σε θετικό έδαφος, σημειώνοντας σημαντική βελτίωση.
Έτσι, το ισοζύγιο θετικών-αρνητικών εκτιμήσεων του “Δείκτη Επιχειρηματικών Προσδοκιών Λιανικού Εμπορίου” βρίσκεται στις -43 μονάδες (από -41 μονάδες το “Μάρτιο 2010”) στο Νομό Θεσσαλονίκης, έναντι -45 μονάδων (από -32 μονάδες τον “Μάρτιο 2010”) σε Εθνικό και +02 μονάδων (από -04 μονάδες τον “Μάρτιο 2010”) σε Ευρωπαϊκό επίπεδο.
Ειδικότερα, οι απόψεις των εμπορικών επιχειρήσεων του Νομού Θεσσαλoνίκης συνοψίζονται στα εξής:
Προβλέπουν επιδείνωση της δραστηριότητας τους (όγκος πωλήσεων).
Έχουν αντιδράσει έγκαιρα και μειώσει τα αποθέματά τους σε φυσιολογικά επίπεδα.
Διατυπώνουν αυξημένη απαισιοδοξία για την πορεία των πωλήσεων και των παραγγελιών προς τους προμηθευτές για το επόμενο εξάμηνο.
Εξακολουθούν να προβλέπουν μείωση της απασχόλησης στον κλάδο τους, ενώ προβλέπουν μείωση των τιμών των προϊόντων κατά το αμέσως επόμενο διάστημα.
5. ΕΡΕΥΝΑ ΚΑΤΑΣΚΕΥΩΝ
Στο πιο χαμηλό του επίπεδο, από την καθιέρωση των μετρήσεων του Βαρόμετρου ΕΒΕΘ, βρίσκεται ο “Δείκτης Επιχειρηματικών Προσδοκιών για τις Κατασκευές” στο Νομό Θεσσαλονίκης, σε επίπεδο σαφώς χειρότερο του Ευρωπαϊκού δείκτη.
Έτσι, το ισοζύγιο θετικών – αρνητικών εκτιμήσεων του “Δείκτη Επιχειρηματικών Προσδοκιών Κατασκευών” βρίσκεται στις -56 μονάδες στο Νομό Θεσσαλονίκης, με -66 μονάδες σε Εθνικό και -29 μονάδες σε Ευρωπαϊκό επίπεδο. Ιδιαίτερα αρνητική είναι η εξέλιξη της κατασκευαστικής δραστηριότητας κατά το τελευταίο εξάμηνο σε σχέση, τόσο με την υπόλοιπη Ελλάδα, όσο και με την Ευρωπαϊκή Ένωση. Μάλιστα, η αρνητική εικόνα δε μεταβλήθηκε σε σχέση με την έρευνα του περασμένου “Μαρτίου 2010”.
Παρότι, το τρέχον επίπεδο παραγγελιών στο Νομό Θεσσαλονίκης εξακολουθεί να είναι εξαιρετικά αρνητικό, η πρόθεση μείωσης των τιμών παραμένει σε πολύ χαμηλότερα επίπεδα συγκριτικά με τον αντίστοιχο Εθνικό δείκτη, όπως και η πρόθεση μείωσης του προσωπικού, κατά το επόμενο εξάμηνο. Σημειώνεται μια γενική τάση ανάσχεσης της πτώσης των τιμών, αλλά εντείνεται η τάση μείωσης της απασχόλησης, σε σχέση με τον περασμένο “Μάρτιο 2010”.
Ειδικότερα, οι απόψεις των κατασκευαστικών επιχειρήσεων του Νομού Θεσσαλονίκης συνοψίζονται στα εξής:
Καταγράφεται μια περαιτέρω πτώση της κατασκευαστικής δραστηριότητας με αντίστοιχη εκ νέου μείωση των νέων παραγγελιών.
Εμφανίζονται συγκρατημένες οι κατασκευαστικές εταιρίες για μείωση των τιμών των ακινήτων, ενώ προβλέπεται και περαιτέρω μείωση της απασχόλησης στον κατασκευαστικό τομέα.-
