Τις προτάσεις της για τους τρόπους ενίσχυσης των καθεστώτων επιβολής κυρώσεων στον τομέα των xρηματοπιστωτικών υπηρεσιών της Ε.Ε., παρουσίασε η Ε.Ε., εκτιμώντας πως προκειμένου να αποτραπεί ο κίνδυνος μη ορθής λειτουργίας των χρηματαγορών, είναι απαραίτητη η περαιτέρω σύγκλιση των εθνικών καθεστώτων επιβολής κυρώσεων.
Παράλληλα η Κομισιόν καλεί τους ενδιαφερομένους να διατυπώσουν παρατηρήσεις για τις πολιτικές προτάσεις που παρουσιάζονται στην ανακοίνωσή της. Οι παρατηρήσεις μπορούν να κατατίθενται στη διεύθυνση [email protected] έως τις 19 Φεβρουαρίου 2011. Με βάση τις παρατηρήσεις, η Επιτροπή θα αποφασίσει το 2011 σχετικά με πιθανές προτάσεις για τους τρόπους ενίσχυσης των καθεστώτων επιβολής κυρώσεων.
Όπως επισημαίνεται στη σχετική ανακοίνωση της Κομισιόν, οι κανόνες διαφέρουν πολύ μεταξύ των κρατών μελών και, όπως είναι φυσικό, συχνά δεν χρησιμεύουν ως αποτελεσματικός αποτρεπτικός παράγοντας.
Με βάση μια αναθεώρηση των εθνικών καθεστώτων επιβολής κυρώσεων για τις παραβιάσεις των εθνικών κανόνων με τους οποίους μεταφέρονται στο εθνικό δίκαιο ορισμένες από τις σημαντικότερες οδηγίες της ΕΕ σχετικά με τις xρηματοπιστωτικές υπηρεσίες, η ανακοίνωση παρουσιάζει τομείς στους οποίους υπάρχουν περιθώρια βελτίωσης και προτείνει πιθανές ενέργειες της ΕΕ προκειμένου να επιτευχθεί μεγαλύτερη σύγκλιση και αποδοτικότητα των εν λόγω καθεστώτων.
«Εάν ένας χρηματοπιστωτικός οργανισμός δεν τηρεί τους κανόνες της ΕΕ στον τομέα των xρηματοπιστωτικών υπηρεσιών, οι πωλητές και τα διευθυντικά στελέχη πρέπει να συνειδητοποιήσουν ότι δεν θα παραμείνουν ατιμώρητοι και ότι η απάντηση θα είναι σκληρή, οπουδήποτε στην Ευρώπη και αν συμβεί η παραβίαση. Τώρα, πάρα πολύ συχνά, δεν συμβαίνει αυτό», σημείωσε ο Επίτροπος για την Εσωτερική Αγορά και τις Υπηρεσίες Μισέλ Μπαρνιέ και πρόσθεσε: «Η ανακοίνωση της Κομισιόν καθορίζει μια μελλοντική πορεία προκειμένου να εξασφαλιστεί ότι οι εξουσίες επιβολής κυρώσεων θα είναι ισχυρότερες και θα συγκλίνουν σε ολόκληρη την Ευρώπη, έτσι ώστε να μπορούμε να προστατεύσουμε καλύτερα τα συμφέροντα των πολιτών».
Η ανακοίνωση βασίζεται σε μια διατομεακή απογραφή της συνοχής, της ισοδυναμίας και της πραγματικής χρήσης των εξουσιών επιβολής κυρώσεων στα κράτη μέλη, που διενεργήθηκε από τις τρεις Επιτροπές Εποπτικών Αρχών (Επιτροπή Ευρωπαϊκών Αρχών Τραπεζικής Εποπτείας - CEBS, Επιτροπή Ευρωπαϊκών Εποπτικών Αρχών Ασφαλίσεων και Επαγγελματικών Συντάξεων - CEIOPS και Επιτροπή Ρυθμιστικών Αρχών των Αγορών Κινητών Αξιών - CESR). Η απογραφή κάλυψε μερικές από τις σημαντικότερες οδηγίες που εφαρμόζονται στο χρηματοπιστωτικό τομέα συμπεριλαμβανομένων των κινητών αξιών, των τραπεζικών εργασιών και της ασφαλιστικής νομοθεσίας.
Ακολουθούν τα βασικά στοιχεία της ανακοίνωσης:
1. Οι κανόνες επιβολής κυρώσεων εμφανίζουν μεγάλες αποκλίσεις από το ένα κράτος μέλος στο άλλο
Η οικονομική κρίση κατέδειξε ότι οι κανόνες για τις χρηματαγορές δεν τηρούνται και εφαρμόζονται πάντα όπως θα έπρεπε σε όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση. Η εξασφάλιση της ορθής εφαρμογής των κανόνων της ΕΕ είναι πρώτα απ' όλα καθήκον των εθνικών αρχών, που έχουν την ευθύνη να αποτρέπουν την παραβίαση των κανόνων της ΕΕ από τους χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς, και να επιβάλλουν κυρώσεις για τις παραβιάσεις που συμβαίνουν εντός των ορίων της δικαιοδοσίας τους. Πρέπει όμως οι εθνικές αρχές να ενεργούν με συντονισμένο και ενιαίο τρόπο.
Η ανακοίνωση διαπιστώνει ότι οι κυρώσεις που προβλέπονται από τα κράτη μέλη αποκλίνουν σε βασικές πτυχές όπως τα είδη των επιβαλλόμενων κυρώσεων και το επίπεδο των προστίμων. Αυτό είναι σημαντικό, δεδομένου ότι εφόσον οι κανόνες που πρέπει να τηρούνται είναι πανευρωπαϊκοί, θα πρέπει και η απάντηση για την παραβίασή τους να είναι επίσης ενιαία σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Θα μπορούσε να υπάρξει ο κίνδυνος οι επιχειρήσεις ή τα άτομα να ασκούν επιχειρηματική δραστηριότητα εκεί όπου οι κυρώσεις είναι πιο ασήμαντες ή λιγότερο πιθανές. Το σημερινό σύστημα δεν φαίνεται να είναι πάντα το καλλίτερο από την άποψη της αποτελεσματικότητας, της αναλογικότητας και της αποτρεπτικότητας.
2. Προτάσεις για τη σύγκλιση και την ενίσχυση των καθεστώτων επιβολής κυρώσεων
Οι αποκλίσεις που επισημαίνονται στην ανακοίνωση μπορεί να δημιουργήσουν στρεβλώσεις του ανταγωνισμού στην εσωτερική αγορά. Αλλά, οπωσδήποτε, οι εν λόγω αποκλίσεις μπορούν επίσης να προκαλέσουν κίνδυνο υπονόμευσης της προστασίας των καταναλωτών, της ακεραιότητας της αγοράς και της εμπιστοσύνης στο χρηματοπιστωτικό τομέα. Η έλλειψη επιβολής των κανόνων της ΕΕ σε ένα κράτος μέλος μπορεί να έχει σημαντικές επιπτώσεις στη σταθερότητα και τη λειτουργία του χρηματοπιστωτικού συστήματος σε ένα άλλο κράτος μέλος.
Για τους λόγους αυτούς, η Επιτροπή έχει την άποψη ότι, προκειμένου να αποτραπεί ο κίνδυνος μη ορθής λειτουργίας των χρηματαγορών, είναι απαραίτητη η περαιτέρω σύγκλιση των καθεστώτων επιβολής κυρώσεων. Αυτό θα μπορούσε να επιτευχθεί με τον καθορισμό κοινών ελάχιστων προτύπων για ορισμένα ζητήματα που είναι βασικά για την εξασφάλιση αποτελεσματικών, αναλογικών και αποτρεπτικών καθεστώτων επιβολής κυρώσεων. Θα μπορούσαν δηλαδή να καθορισθούν οι τύποι των επιβαλλόμενων κυρώσεων, ενώ θα μπορούσε να εξεταστεί και το ενδεχόμενο επιβολής ποινικών κυρώσεων εκτός από τις αστικές κυρώσεις επίπεδο των εν λόγω κυρώσεων, η επιβολή κυρώσεων τόσο κατά των χρηματοπιστωτικών οργανισμών και κατά των ατόμων που ευθύνονται για τις παραβιάσεις και, τέλος, η δημοσίευση των κυρώσεων.
Γενικές πληροφορίες:
Η ενίσχυση των καθεστώτων επιβολής κυρώσεων είναι ένα από τα στοιχεία της μεταρρύθμισης του χρηματοπιστωτικού τομέα. Συμπληρώνει άλλα σκέλη των εργασιών που έχουν ήδη αρχίσει να τίθενται σταδιακά σε εφαρμογή ή έχουν πιο «προληπτικό» χαρακτήρα, όπου περιλαμβάνεται η αποτελεσματική εποπτεία και η εταιρική διακυβέρνηση.
Όπως επισημαίνεται στην έκθεση de Larosière: «Η εποπτεία δεν μπορεί να είναι αποτελεσματική με αδύναμα, εξαιρετικά αποκλίνοντα καθεστώτα κυρώσεων. Είναι επιβεβλημένο, τόσο εντός της ΕΕ όσο και αλλού, το σύνολο των εποπτικών αρχών να είναι σε θέση να εφαρμόζουν καθεστώτα κυρώσεων τα οποία θα χαρακτηρίζονται από ικανοποιητικό επίπεδο σύγκλισης και αυστηρότητας και θα έχουν επαρκώς αποτρεπτικό ρόλο.»2
Τα αποτελεσματικά και επαρκώς συγκλίνοντα καθεστώτα κυρώσεων είναι το αναγκαίο παρακολούθημα για τις νέες ευρωπαϊκές εποπτικές αρχές (βλέπε MEMO/10/434) που θα συγκροτηθούν την 1η Ιανουαρίου 2011 και θα επιφέρουν βελτιώσεις στο συντονισμό των δραστηριοτήτων επιβολής των εθνικών αρχών.
Υπάρχει επίσης συμφωνία σε παγκόσμιο επίπεδο σχετικά με το ζήτημα των πιο αποτελεσματικών κυρώσεων. Στη σύνοδο κορυφής που διοργανώθηκε στην Ουάσιγκτον στις 15 Νοεμβρίου 2008 οι ηγέτες της G20 συμφώνησαν σχετικά με την εφαρμογή ενός προγράμματος δράσης για τη μεταρρύθμιση των χρηματαγορών όπου περιλαμβάνονται ενέργειες με στόχο την προστασία των αγορών και των επενδυτών από παράνομες συμπεριφορές και την εξασφάλιση ότι είναι σε ισχύ κατάλληλα καθεστώτα κυρώσεων. Η αυστηρή τήρηση των διατάξεων και η επιβολή κυρώσεων είναι επίσης ένας από τους στόχους της πρόσφατης μεταρρύθμισης του θεσμικού πλαισίου του χρηματοπιστωτικού τομέα στις ΗΠΑ.
Περισσότερες πληροφορίες διατίθενται στην ιστοσελίδα: http://ec.europa.eu/internal_market/finances/sanctions_en.htm
