H βιομηχανία παραγωγής έτοιμου σκυροδέματος είναι ένας κλάδος με κυκλικές διακυμάνσεις και χαρακτηρίζεται από μικρές περιόδους ανάπτυξης, στις οποίες παρεμβάλλονται βραχείς περίοδοι κάμψης.
Σε πρόσφατη μελέτη της Hellastat Α.Ε. (www.hellastat.eu ) επισημαίνεται ότι λόγω της φύσης του προϊόντος το οποίο δεν μπορεί να αποθεματοποιηθεί σε έτοιμη μορφή (διατηρεί τις ιδιότητες του για λιγότερο από 2 ώρες από τη στιγμή της παραγωγής του) ο κλάδος είναι πολυδιασπασμένος και με χαμηλή συγκέντρωση, δίνοντας μεγάλη σημασία στη γεωγραφική κάλυψη, τις μονάδες που λειτουργούν στην περιοχή των έργων αλλά και τις μικρές τοπικές επιχειρήσεις.
Σύμφωνα με στοιχεία του Συνδέσμου Ελληνικών Βιομηχανιών Έτοιμου Σκυροδέματος – ΣΕΒΕΣ, στην Ελλάδα λειτουργούν 420 εταιρείες παραγωγής έτοιμου σκυροδέματος και οι οποίες λειτουργούν 600 μονάδες παραγωγής.
Η εγχώρια παραγωγή έτοιμου σκυροδέματος το 2007 κινήθηκε πτωτικά και ανήλθε σε περίπου 24 εκ. τόνους, ενώ το 2008 εκτιμάται ότι περιορίστηκε περαιτέρω, έως και -25%. Η κάμψη της οικοδομικής δραστηριότητας κατά το 2008 αλλά και το γεγονός ότι οι παράγοντες που προκαλούν την απότομη πτώση την τελευταία διετία, όπως
- ο κορεσμός της αγοράς,
- το υψηλό επίπεδο τιμών των ακινήτων,
- το πλεόνασμα των κατοικιών προς πώληση, και -κυρίως-
- οι δυσκολίες στη χορήγηση πίστης, τόσο σε επίπεδο στεγαστικών δανείων όσο και επιχειρηματικών ώστε να χρηματοδοτείται η κατασκευαστική δραστηριότητα οδηγούν στην εκτίμηση ότι και το 2009 θα είναι μία εξαιρετικά δύσκολη χρονιά για την οικοδομή και τις κατασκευές. Στην εκτίμηση αυτή συντείνει και το γεγονός ότι η δημόσια οικοδομική δραστηριότητα συμμετέχει με μικρό σχετικά ποσοστό στο προϊόν του κλάδου, άρα τα περιθώρια ενίσχυσης της αγοράς με νέα έργα μέσω του Π.Δ.Ε. και των Σ.Δ.Ι.Τ. είναι προφανώς περιορισμένα.
Προβλήματα – Προοπτικές
Σύμφωνα με εκπρόσωπους των επιχειρήσεων του κλάδου με τους οποίους συνεργάστηκε η Hellastat για την εκπόνηση της μελέτης, ο κλάδος αντιμετωπίζει ορισμένα προβλήματα τα οποία συνοπτικά αφορούν στα εξής:
- περιπτώσεις εταιρειών που λειτουργούν χωρίς τις απαραίτητες άδειες λειτουργίας και τις απαιτούμενες πιστοποιήσεις παραγωγής και ποιότητας του τελικού προϊόντος.
- ελλείψεις στους κρατικούς εργαστηριακούς ελέγχους.
- μη εφαρμογή από το σύνολο της αγοράς του νέου προτύπου ΕΝ-206.
- υιοθέτηση του προτύπου ΕΛΟΤ το οποίο έχει συσταθεί σε συνεργασία του ΤΕΕ με το ΣΕΒΕΣ από μόλις 11 εταιρίες.
Όσον αφορά τις προοπτικές του κλάδου, στη μελέτη της Hellastat αναφέρεται ότι:
- Η ανάπτυξη και ειδικότερα η οικοδομική δραστηριότητα θα επιβραδυνθεί περαιτέρω το 2009 και με αυξημένο βαθμό αβεβαιότητας όσον αφορά τις συνθήκες στην αγορά, επηρεάζοντας αρνητικά την επενδυτική – κατασκευαστική δραστηριότητα, συνεπώς και τη ζήτηση του έτοιμου σκυροδέματος.
- Ορισμένες από τις μικρές επιχειρήσεις του κλάδου εκτιμάται ότι θα διακόψουν τη λειτουργία τους μέσα στο 2009, ενώ παράλληλα ενδέχεται να πραγματοποιηθούν και εξαγορές από τις μεγαλύτερες –με κρίσιμο όμως το θέμα της χρηματοδότησης καθώς η δανειακή επιβάρυνση είναι ήδη σχετικά υψηλή, ενώ ο πιστωτικός κίνδυνος από τις σημαντικού ύψους απαιτήσεις προκαλεί πρόσθετη ανησυχία. Πάντως, κριτήριο για την επιλογή στόχων εξαγοράς αποτελεί η γεωγραφική κάλυψη σε περιοχές που έχουν θετικές προοπτικές αναφορικά με την οικοδομική δραστηριότητα (κυρίως σε τουριστικές εκμεταλλεύσεις και έργα υποδομής).
Τα αποτελέσματα του 2007
Στο δείγμα της μελέτης της Hellastat έχουν περιληφθεί 237 επιχειρήσεις. Τα οικονομικά μεγέθη του κλάδου εμφάνισαν πτωτική πορεία το 2007, εξαιτίας της μειωμένης οικοδομικής δραστηριότητας. Ειδικότερα,
- οι συνολικές Πωλήσεις το 2007 διαμορφώθηκαν σε €1,22 δισ., καταγράφοντας καθοδική πορεία έναντι του προηγούμενου έτους (€ 1,29 δισ.), με μέση μεταβολή ανά εταιρεία της τάξης του -1,4%.
- Παρόμοια εξέλιξη είχαν και τα συνολικά ΚΠΦ, τα οποία μειώθηκαν σημαντικά κατά 47,3% σε €22,3 εκ., ενώ η μέση μεταβολή της προ φόρων κερδοφορίας ανά εταιρεία ανήλθε σε 30,7%.
- η μέση αποδοτικότητα των ιδίων κεφαλαίων εμφάνισε μείωση σε 3,3%, από 7,2% το 2006.
- Ανάλογη ήταν η τάση που εμφάνισε το περιθώριο μικτού κέρδους, το οποίο μειώθηκε σε 17,8%. Αιτία των εξελίξεων αυτών αποτελεί η μείωση των περιθωρίων ΚΠΤΦΑ και ΚΠΦ σε 5,9% από 6,8% και 1% από 2,1% αντίστοιχα.
- Αξιοσημείωτο είναι ότι, η κεφαλαιακή μόχλευση επιδεινώθηκε το 2007 προσεγγίζοντας το 1,87 από 1,68 το 2006.
- Στον αντίποδα, και όσον αφορά στη ρευστότητα του κλάδου, παρατηρείται ότι η Γενική και ¶μεση ρευστότητα βελτιώνεται οριακά (από 1,14 σε 1,17 και από 1,02 σε 0,99 αντίστοιχα).
- Η υψηλή χορηγούμενη πίστωση των εταιρειών διαμόρφωσε το ύψος των Απαιτήσεων στο 48,1% επί του Συνολικού Ενεργητικού.
- Ο εμπορικός κύκλος υποχώρησε στο ικανοποιητικό επίπεδο των 32 ημερών.
