Πενιχρό εμφανίζεται το τέταρτο τρίμηνο του 2008 για τις ευρωπαϊκές αγορές δημοσίων εγγραφών, με την αξία και τον αριθμό των συναλλαγών να μειώνονται σημαντικά σε σύγκριση με ένα ήδη φτωχό τρίτο τρίμηνο, καθώς τα χρηματιστήρια αξιών εξακολουθούν να υποφέρουν από την απώλεια εμπιστοσύνης στις κεφαλαιαγορές και από την παγκόσμια οικονομική κρίση. Η πρόσφατη IPO Watch Europe, η μελέτη της PricewaterhouseCoopers που καταγράφει τον αριθμό και την αξία των συναλλαγών των δημοσίων εγγραφών σε όλη την Ευρώπη, παρουσιάζει μία δραματική πτώση της τάξης του 96% στα νέα κεφάλαια που συγκεντρώθηκαν (από € 29.112 εκατ. κατά το τέταρτο τρίμηνο του 2007 σε € 1.238 εκατ. το τέταρτο τρίμηνο του 2008), καθώς και πτώση 73% στον αριθμό των νέων εγγραφών (64 το τέταρτο τρίμηνο του 2008 σε σύγκριση με 233 ένα χρόνο πριν).
Η εν λόγω πτώση σηματοδοτεί το χαμηλότερο επίπεδο δημοσίων εγγραφών που έχει καταγραφεί από το πρώτο τρίμηνο του 2003, όταν και παρουσιαζόταν έλλειψη εμπιστοσύνης στην αγορά λόγω των γεγονότων στη Μέση Ανατολή.
Το τρίμηνο ολοκληρώνει ένα πολύ άσχημο οικονομικό έτος για την Ευρώπη, με συνολικά 338 δημόσιες εγγραφές, μείωση 58% από τις 813 που καταγράφηκαν το 2007, ενώ η συνολική αξία προσφορών το 2008 ανήλθε στα €14.241 εκατ., μείωση της τάξης του 82% σε σύγκριση με τα €80.367 εκατ. Που καταγράφηκαν το προηγούμενο έτος.
Τα χρηματιστήρια στις Ηνωμένες Πολιτείες επίσης παρουσίασαν μείωση, μικρότερη όμως της αντίστοιχης των ευρωπαϊκών, με 57 δημόσιες εγγραφές συνολικής αξίας €19.409 εκατ., συμπεριλαμβανομένης της δημόσιας εγγραφής της Visa Inc κατά το πρώτο τρίμηνο του 2008 στο Χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης, αξίας €11.510 εκατ. Ως αποτέλεσμα οι αγορές στις Ηνωμένες Πολιτείες κατέλαβαν την πρώτη θέση με συνολική αξία δημόσιων εγγραφών για το 2008 μεγαλύτερη τόσο από την Ευρώπη όσο και από την Κίνα.
Η συνολική αξία των δημοσίων εγγραφών στις ευρωπαϊκές αγορές κατά το τέταρτο τρίμηνο ανήλθε στα € 1.238 εκατ., σημειώνοντας κατακόρυφη πτώση από τα €29.112 εκατ. που αντλήθηκαν κατά το τέταρτο τρίμηνο του 2007. Η διαφορά οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στον μικρό αριθμό των δημοσίων εγγραφών και ιδιαίτερα στην πτώση του αριθμού των μεγάλων συναλλαγών. Πράγματι, οι δύο μεγαλύτερες δημόσιες εγγραφές αντιπροσωπεύουν το 97% των συνολικών κεφαλαίων που συγκεντρώθηκαν κατά τη διάρκεια του τριμήνου, με τις υπόλοιπες 62 εγγραφές να συγκεντρώνουν μόνο €32 εκατ., γεγονός που αποδεικνύει ότι πολύ λίγες εισαγωγές στέφθηκαν από επιτυχία στη συγκέντρωση επενδυτικού ενδιαφέροντος και κεφαλαίων.
Η μεγαλύτερη δημόσια εγγραφή του τριμήνου ήταν εκείνη της Guernsey incorporated special purpose acquisition company, Resolution Limited, η οποία συγκέντρωσε €660 εκατ. στην Κύρια Αγορά του Χρηματιστηρίου του Λονδίνου και την οποία ακολούθησε η πολωνική εταιρεία ενέργειας Enea, που συγκέντρωσε €546 εκατ. στην Κύρια Αγορά του Χρηματιστηρίου της Βαρσοβίας (WSE).
Μία ακόμη ένδειξη του χαμηλού επιπέδου δημοσίων εγγραφών είναι το γεγονός ότι η συνολική αξία προσφορών των ευρωπαϊκών δημοσίων εγγραφών κατά το τέταρτο τρίμηνο του 2008 αντιπροσωπεύει μόνο το 30% της μεγαλύτερης σε αξία δημόσιας εγγραφής το αντίστοιχο τρίμηνο του 2007.
Ο Richard Weaver, partner του Capital Markets Group της PricewaterhouseCoopers LLP, δήλωσε: «Το πολύ χαμηλό επίπεδο δραστηριότητας στις αγορές δημοσίων εγγραφών στην Ευρώπη το τελευταίο τρίμηνο συνέχισε να αντανακλά το χαμηλό επίπεδο αποτιμήσεων στις διεθνείς κεφαλαιαγορές, καθώς και την έλλειψη εμπιστοσύνης στην ευρύτερη παγκόσμια οικονομία. Υπήρχαν μόνο δύο συναλλαγές άξιες αναφοράς, μία στη Βαρσοβία και μία στο Λονδίνο, σε τομείς (ενέργεια και ασφάλειες) που είναι λιγότερο εκτεθειμένοι στη μείωση της καταναλωτικής εμπιστοσύνης. Εάν δεν είχαν γίνει οι συγκεκριμένες συναλλαγές η αγορά δημοσίων εγγραφών θα είχε κλείσει για τις επιχειρήσεις το τελευταίο τρίμηνο.»
O Tom Troubridge, επικεφαλής του Capital Markets Group της PricewaterhouseCoopers LLP, προσέθεσε: «Είναι πολύ δύσκολο να προβλέψει κανείς με σιγουριά πότε θα ξανανοίξει η αγορά δημοσίων εγγραφών, δεδομένης της κλίμακας και του βάθους της οικονομικής κρίσης που παρουσιάζεται σε παγκόσμιο επίπεδο. Αυτό είναι πιθανόν να συμβεί μόνο όταν οι επενδυτές αντικρίσουν το τέλος της ύφεσης. Στη συγκέντρωση κεφαλαίων το 2009 θα κυριαρχούν οι δευτερεύουσες προσφορές, καθώς οι εταιρείες θέλουν να καταρτίσουν εκ νέου τους προϋπολογισμούς τους και να αναζητήσουν κεφάλαια από τους υφιστάμενους μετόχους τους μέσω αυξήσεων μετοχικού κεφαλαίου. Αυτό σημαίνει ότι δεν θα υπάρχουν αρκετά κεφάλαια για σημαντικές επενδύσεις σε δημόσιες εγγραφές».
«Επομένως δεν περιμένουμε οποιοδήποτε σημάδι ανάκαμψης τουλάχιστον μέχρι το τέλος του τέταρτου τριμήνου του 2009 και έπειτα θα περιμέναμε οι επενδυτές που θα αποφασίσουν να πάρουν το ρίσκο, να το κάνουν διστακτικά με εγχώριες δημόσιες εγγραφές, επενδύοντας σε επιχειρήσεις που γνωρίζουν καλύτερα. Οι διεθνείς δημόσιες εγγραφές, που είχαν γίνει χαρακτηριστικό του Λονδίνου και άλλων αγορών στο παρελθόν είναι πιθανόν να επιστρέψουν, όταν οι επενδυτές αισθανθούν πιο σίγουροι να τοποθετήσουν τα χρήματά τους σε επενδύσεις με μεγαλύτερο ρίσκο.»
Παρά τις απαισιόδοξες συνθήκες το Λονδίνο διατήρησε την πρωτιά του ως η μεγαλύτερη αγορά όσον αφορά στην συνολική αξία προσφορών, συγκεντρώνοντας €666 εκατ. μέσω 12 δημοσίων εγγραφών, αντιπροσωπεύοντας το 53% των κεφαλαίων που συγκεντρώθηκαν στα μεγάλα ευρωπαϊκά χρηματιστήρια. Από το σύνολο των κεφαλαίων που συγκεντρώθηκαν στο Λονδίνο το 99%, που αντιστοιχεί στη μεγαλύτερη δημόσια εγγραφή του τριμήνου, αφορά την Resolution Limited. Τόσο ο αριθμός όσο και η αξία των δημοσίων εγγραφών στο Λονδίνο σημείωσαν σημαντική πτώση από το τέταρτο τρίμηνο του 2007, όταν 80 δημόσιες εγγραφές συγκέντρωσαν κεφάλαια ύψους €9.349 εκατ.
Παρ’ όλα αυτά, η αγορά AIM του Λονδίνου, που είναι ένα από τα πιο δραστήρια χρηματιστήρια από την εποχή που ξεκίνησε η έρευνα IPO Watch Europe, έπεσε σε στασιμότητα. Καταγράφηκαν μόνο εννέα δημόσιες εγγραφές αξίας €3 εκατ. κατά το τέταρτο τρίμηνο του 2008, σε σύγκριση με 54 εγγραφές αξίας €1.848 εκατ. το αντίστοιχο διάστημα του 2007. Μόνο μία συναλλαγή συγκέντρωσε μετρητά και ήταν η μοναδική μη ευρωπαϊκή δημόσια εγγραφή, της εταιρείας ιατρικής περίθαλψης Medilink- Global UK Limited που εδρεύει στη Μαλαισία.
Το Χρηματιστήριο της Βαρσοβίας (WSE) αναδείχθηκε ως η δεύτερη μεγαλύτερη αγορά όσον αφορά στην αξία προσφορών, συγκεντρώνοντας €555 εκατ. από 23 δημόσιες εγγραφές που αντιπροσωπεύουν το 45% των κεφαλαίων που συγκεντρώθηκαν στα σημαντικά ευρωπαϊκά χρηματιστήρια. Από το σύνολο των κεφαλαίων που συγκεντρώθηκαν στη Βαρσοβία το 98% αφορά τη μεγαλύτερη δημόσια εγγραφή του τριμήνου, την Enea. Η δραστηριότητα του τελευταίου τριμήνου παρουσιάζει μία μείωση στον αριθμό των δημοσίων εγγραφών για το Χρηματιστήριο της Βαρσοβίας, αλλά και αύξηση της αξίας προσφοράς σε σύγκριση με το τελευταίο τρίμηνο του 2007, κατά το οποίο καταγράφηκαν 42 δημόσιες εγγραφές αξίας €462 εκατ.
Το Χρηματιστήριο του Όσλο (Oslo Axess exchange) καταλαμβάνει την τρίτη θέση σε αξία προσφορών, με δύο δημόσιες εγγραφές αξίας €11 εκατ., αλλά το Oslo Bors δεν είχε καμία. Το NYSE Euronext είναι το τέταρτο μεγαλύτερο χρηματιστήριο όσον αφορά στα κεφάλαια που συγκεντρώθηκαν και το δεύτερο μεγαλύτερο σε αριθμό συναλλαγών, με 13 δημόσιες εγγραφές αξίας €6 εκατ. Η δραστηριότητα στο NYSE Euronext έπεσε σημαντικά σε σύγκριση με το τέταρτο τρίμηνο του 2007, όταν καταγράφηκαν 30 δημόσιες εγγραφές αξίας €3.489 εκατ. Το OMX κατέγραψε 9 δημόσιες εγγραφές, το Χρηματιστήριο του Λουξεμβούργου 4 και το Χρηματιστήριο της Φρανκφούρτης (Deutsche Borse) μία. Καμία από τις παραπάνω εγγραφές δεν συγκέντρωσε κεφάλαια. Κανένα από τα άλλα ευρωπαϊκά χρηματιστήρια δεν κατέγραψε δημόσια εγγραφή αυτό το τρίμηνο.
Το Χρηματιστήριο της Αθήνας ακολούθησε τη χαμηλή δραστηριότητα των υπόλοιπων Ευρωπαϊκών χρηματιστηρίων με μόλις μία δημόσια εγγραφή σε όλο το 2008, αυτή της εταιρίας ανάπτυξης και εκμετάλλευσης ακινήτων Pasal Development κατά την οποία αντλήθηκαν κεφάλαια της τάξης των €23,3 εκατ, σημειώνοντας πτώση 95% σε σύγκριση με το 2007 όπου σημειώθηκαν τρείς δημόσιες εγγραφές με συνολικά αντληθέντα κεφάλαια ύψους €330,7 εκατ.
Διεθνείς εγγραφές
Η είσοδος διεθνών εταιρειών στις ευρωπαϊκές αγορές σταμάτησε το τέταρτο τρίμηνο, οπότε πραγματοποιήθηκαν μόλις 7 δημόσιες εγγραφές μη ευρωπαϊκών εταιριών αξίας €3 εκατ. Αυτό έρχεται σε πλήρη αντίθεση με τα €944 εκατ. που συγκέντρωσαν οι διεθνείς εγγραφές το προηγούμενο τρίμηνο, καθώς και με τα €7.514 εκατ. που συγκεντρώθηκαν το τέταρτο τρίμηνο του 2007. Τα κεφάλαια που συγκεντρώθηκαν από μη ευρωπαϊκές εταιρίες αντιπροσωπεύουν λιγότερο από το 1% του συνόλου των κεφαλαίων, σε σύγκριση με 26% το τέταρτο τρίμηνο του 2007.
Το 2008 τα ευρωπαϊκά χρηματιστήρια κατέγραψαν 81 διεθνείς εγγραφές αξίας €5.930 εκατ., μείωση τόσο σε αριθμό όσο και σε αξία σε σύγκριση με το 2007, κατά το οποίο έγιναν 126 εγγραφές ύψους €21.431 εκατ. Όσον αφορά στην αξία οι διεθνείς εγγραφές υπολογίζονται στο 42% του συνόλου των δημοσίων εγγραφών το 2008. Τα αμερικανικά χρηματιστήρια κατέγραψαν 17 δημόσιες εγγραφές από μη αμερικανικές εταιρείες, αξίας €1.217 εκατ., που σε αξία αντιπροσωπεύουν το 6% του συνόλου των εγγραφών.
Αμερικανικά χρηματιστήρια
Τα αμερικανικά χρηματιστήρια παρομοίως κατέγραψαν κατακόρυφη πτώση στις δημόσιες εγγραφές κατά το τέταρτο τρίμηνο, με 3 δημόσιες εγγραφές αξίας €189 εκατ., σε σύγκριση με 101 εγγραφές αξίας €14.080 εκατ. κατά το τέταρτο τρίμηνο του 2007, μείωση αριθμού συναλλαγών 97% και μείωση της αξίας προσφοράς 99% σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος. Οι αριθμοί κατέγραψαν επίσης περαιτέρω πτώση από τα ήδη χαμηλά επίπεδα δημοσίων εγγραφών που σημειώθηκαν κατά το τρίτο τρίμηνο του 2008. Οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν προσέλκυσαν διεθνείς εγγραφές το τελευταίο τρίμηνο.
