Ολα άρχισαν ένα σαββατιάτικο απόγευμα Αυγούστου. Είχα πάρει την απόφαση να χαλαρώσω, ψαρεύοντας στις όχθες της λίμνης που βρίσκεται μερικά μέτρα από το εξοχικό μου, παρέα με φίλους και συνεργάτες. Ολα ήταν υπέροχα, μόνο που, να, δυσκολευτήκαμε λίγο με τα διαδικαστικά της τέχνης του ψαρέματος. Δέναμε στραβά τα αγκίστρια στις πετονιές και, όπως καταλαβαίνετε, το ψάρεμα δεν είχε την αναμενόμενη επιτυχία.
Το βράδυ, στο σπίτι, χαλαρός μετά το φαΐ και το ποτό, μια ιδέα άρχισε να στριφογυρίζει στο κεφάλι μου. Γιατί κάποιος δεν φτιάχνει ένα εργαλείο που να δένει τα αγκίστρια στις πετονιές και να ξεκουράζει το «δύσκολο» έργο των ερασιτεχνών ψαράδων; Εκείνο το βράδυ, έκατσα ξύπνιος μέχρι αργά, παλεύοντας με ένα μικρό κομμάτι κόντρα πλακέ, να βρω την άκρη. Η ιδιότητά μου, ως μηχανικού, με βοήθησε στο να βρω τη λύση. Τρεις μικρές οπές στο ξύλο και, με το κατάλληλο πέρασμα της πετονιάς, νάτη, έτοιμη η θηλιά.
Η αρχή έγινε πριν από ακριβώς ενάμιση χρόνο. Στο διάστημα που μεσολάβησε, οι εξελίξεις ήταν ραγδαίες, μερικές φορές στα όρια του δράματος, αλλά το τέλος άξιζε τον κόπο.
Μια εβδομάδα μετά, ζήτησα από ένα φίλο μου, που δίδασκε βιομηχανικό design στο Πανεπιστήμιο, να με βοηθήσει στο σχεδιασμό ενός εργαλείου που να δένει αγκίστρια σε πετονιές. Αντέδρασε με ενθουσιασμό στην ιδέα και γρήγορα έφτιαξε το πρώτο πρωτότυπο, που πρέπει να παραδεχθώ ότι ήταν άσχημο.
Καθόλου εμπορικό. Μερικές ημέρες αργότερα, ενώ βρισκόμουν στην εργασία μου, δέχθηκα ένα τηλεφώνημα, που, χωρίς υπερβολή, άλλαξε τη ζωή μου. Ηταν από έναν εκπρόσωπο της κρατικής υπηρεσίας χρηματοδότησης έρευνας και καινοτομίας (Tekes), που μου ζητούσε συνάντηση.
Η συνάντηση ήταν αποκαλυπτική. Η υπηρεσία γνώριζε για την ιδέα μου και προσφέρθηκε να αναλάβει την εκπόνηση μελέτης αλλά και τη χρηματοδότηση του εγχειρήματος. Η δική μου συμμετοχή θα ήταν 25% του αρχικού κεφαλαίου και οι όροι αποπληρωμής ήταν ξεκάθαροι. Πενταετής περίοδος χάριτος. Αν βγάλω κέρδος, αποπληρώνω, αν όχι, δεν πληρώνω τίποτα.
Παραιτήθηκα γρήγορα από την εργασία μου και έπεσα με τα μούτρα στη δουλειά. Η πρόοδος στο σχεδιασμό του κατάλληλου προϊόντος ήταν σχετικά αργή, αλλά τελικά απέδωσε. Το τελικό σχέδιο ήταν πράγματι καταπληκτικό, ένα εργαλείο που πραγματικά μπορεί να γίνει εμπορική επιτυχία. Στο επόμενο στάδιο, αυτό της παραγωγής, αντιμετώπισα το μεγαλύτερο πρόβλημα. Επειτα από μελέτη, αποφάσισα η παραγωγή να γίνει εγχώρια και όχι σε κάποια ασιατική χώρα με φθηνότερο εργατικό κόστος, αφού η διαφορά στο κόστος ήταν πολύ μικρή.
Το μόνο πρόβλημα ήταν ότι το μηχάνημα χρειαζόταν ένα συγκεκριμένο μηχανικό εξάρτημα (ένα μεταλλικό καρούλι), του οποίου η κατασκευή ανέβαζε σημαντικά το κόστος, ενώ ταυτόχρονα ένα ιαπωνικό εργοστάσιο είχε παγκόσμια πατέντα στο συγκεκριμένο εξάρτημα. Επρεπε να γίνει εισαγωγή. Τα χρήματα όμως τελείωναν. Ενημέρωσα την κρατική υπηρεσία για το πρόβλημά μου και η απάντηση ήταν ξανά άμεση. Σε συνεργασία με την Ενωση Βιομηχανιών, με έφεραν σε επαφή με μια εταιρεία venture capital, που ανέλαβε τη χρηματοδότηση μέρους του έργου.
Η εταιρεία, που συστάθηκε λίγο αργότερα, είχε κύριο μέτοχο εμένα και μικρομετόχους την εταιρεία που ανέλαβε την παραγωγή του προϊόντος. Να μην ξεχάσω να αναφέρω πως η διαδικασία αίτησης για σύσταση εταιρείας ήταν ό,τι πιο ξεκούραστο έκανα στη διάρκεια του εγχειρήματος. Αρκούσε η επίσκεψη σε ένα μόνο γραφείο και διήρκεσε 20 λεπτά της ώρας (αυτό που λέμε one-stop-shop).
Ενάμιση χρόνο μετά και αφού πρώτα εξασφαλίσαμε πατέντες του προϊόντος σε Ευρώπη, ΗΠΑ και Ασία, η γραμμή παραγωγής ήταν έτοιμη και άρχισε να λειτουργεί.
Η εταιρεία που ανέλαβε το σχεδιασμό και τη δημιουργία του επίσημου site μας στο Διαδίκτυο έκανε μια πραγματικά καταπληκτική δουλειά και, στα μέσα Δεκεμβρίου, «άνοιξε» επίσημα τις πύλες του στο κοινό. Παρά τις δύσκολες οικονομικές συνθήκες, η ανταπόκριση του παγκόσμιου κοινού ήταν θερμή στο προϊόν μας. Ξεκινήσαμε με παραγγελίες για 400.000 κομμάτια, με στόχο να φτάσουμε το 1,5 εκατ. στο τέλος του 2009. Α!! ξέχασα να σας πω το κόστος: 35 ευρώ το κομμάτι.
Η ιστορία που μόλις διαβάσατε δεν είναι μυθιστόρημα ούτε επιστημονική φαντασία. Είναι αληθινή. Μου τη διηγήθηκε ο εμπνευστής της ιδέας και ιδιοκτήτης της εταιρείας που πουλά -σε παγκόσμια αποκλειστικότητα- το εργαλείο που δένει αγκίστρια στις πετονιές. Το κοινό στο οποίο απευθύνεται -ερασιτέχνες ψαράδες- μετριέται σε εκατοντάδες εκατομμύρια σε ολόκληρο τον κόσμο.
Φυσικά, η ιστορία αυτή δεν συνέβη στη χώρα μας. Το έργο εκτυλίχθηκε στη Φινλανδία. Τη χώρα που η επιχειρηματικότητα ζει και βασιλεύει, χάρη στην αμέριστη συμπαράσταση του κράτους. Τη χώρα που διακρίνεται εδώ και δύο δεκαετίες για την πρωτοπορία και την καινοτομία της.
Μια χώρα πέντε εκατομμυρίων κατοίκων, που κατάφερε να αναδείξει παγκόσμιους πρωταθλητές στο στίβο των επιχειρήσεων και να συντηρεί έναν τεράστιο αριθμό μικρομεσαίων επιχειρήσεων -τη ραχοκοκαλιά της επιχειρηματικής δραστηριότητας. Απλά, χωρίς γραφειοκρατία. Αξιοκρατικά, γρήγορα και υπεύθυνα. Πρακτικές που προκαλούν μελαγχολία σε όσους δεν έχουν την τύχη να ζουν στη χώρα αυτή.
Μερικά χρήσιμα στατιστικά για το πώς η Φινλανδία παραμένει πρωτοπόρος στην έρευνα και την καινοτομία φαίνονται στα γραφήματα, σύμφωνα με στοιχεία του Tekes.
ΘΑΝΑΣΗΣ ΑΔΑΜΟΠΟΥΛΟΣ
