Στα 1.256 εκατ. ευρώ διαμορφώθηκε το Φεβρουάριο το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών μειωμένο κατά 674 εκατ. ευρώ σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του 2008.
Το γεγονός αυτό αντανακλά τον περιορισμό του εμπορικού ελλείμματος, ο οποίος αντισταθμίστηκε σε μεγάλο βαθμό από την μείωση των πλεονασμάτων των ισοζυγίων των υπηρεσιών και των τρεχουσών μεταβιβάσεων και τη διεύρυνση του ελλείμματος του ισοζυγίου των εισοδημάτων.
Όπως αναφέρεται σε ανακοίνωση της Τράπεζας της Ελλάδος, ο περιορισμός του συνολικού ελλείμματος του εμπορικού ισοζυγίου οφείλεται κυρίως στην μείωση του ελλείμματος του ισοζυγίου αγαθών εκτός καυσίμων και πλοίων κατά 579 εκατ. ευρώ, (λόγω του ότι η μείωση της δαπάνης για εισαγωγές ήταν μεγαλύτερη από τη μείωση των εισπράξεων από εξαγωγές), καθώς επίσης και στον περιορισμό των καθαρών πληρωμών για εισαγωγές καυσίμων κατά 347 εκατ. ευρώ και των καθαρών πληρωμών για αγορές πλοίων κατά 140 εκατ. ευρώ.
Το πλεόνασμα του ισοζυγίου των υπηρεσιών περιορίστηκε κατά 170 εκατ. ευρώ, κυρίως λόγω της πτώσης των καθαρών εισπράξεων από υπηρεσίες μεταφορών (κατά 174 εκατ. ευρώ).
Η αύξηση του ελλείμματος του ισοζυγίου των εισοδημάτων κατά 175 εκατ. ευρώ οφείλεται στην αύξηση των καθαρών πληρωμών για τόκους, μερίσματα και κέρδη.
Το ισοζύγιο τρεχουσών μεταβιβάσεων εμφάνισε σημαντικό πλεόνασμα 1.593 εκατ. ευρώ, το οποίο όμως ήταν μικρότερο κατά 47 εκατ. ευρώ από ό,τι το Φεβρουάριο του 2008. (Σημειώνεται ότι οι ακαθάριστες τρέχουσες μεταβιβάσεις από την ΕΕ περιλαμβάνουν κυρίως τις καταβολές από το Τμήμα Εγγυήσεων του Ευρωπαϊκού Γεωργικού Ταμείου Προσανατολισμού και Εγγυήσεων στο πλαίσιο της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής καθώς και τις καταβολές από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο, ενώ οι τρέχουσες μεταβιβάσεις προς την ΕΕ περιλαμβάνουν τις αποδόσεις - πληρωμές της Ελλάδος στον Κοινοτικό Προϋπολογισμό).
Το δίμηνο Ιανουαρίου-Φεβρουαρίου του 2009 το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών μειώθηκε κατά 1.240 εκατ. ευρώ ή 21,1% σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2008 και διαμορφώθηκε σε 4.625 εκατ. ευρώ. Η εξέλιξη αυτή αντανακλά τη σημαντική μείωση του ελλείμματος του εμπορικού ισοζυγίου, ενώ την ίδια περίοδο τα πλεονάσματα των ισοζυγίων υπηρεσιών και τρεχουσών μεταβιβάσεων περιορίστηκαν και το έλλειμμα του ισοζυγίου εισοδημάτων αυξήθηκε.
Ο περιορισμός του συνολικού ελλείμματος του εμπορικού ισοζυγίου κατά 2.038 εκατ. ευρώ οφείλεται στη μείωση του εμπορικού ελλείμματος των αγαθών εκτός καυσίμων και πλοίων κατά 1.182 εκατ. ευρώ, των καθαρών πληρωμών για εισαγωγές καυσίμων κατά 708 εκατ. ευρώ και των καθαρών πληρωμών για αγορές πλοίων κατά 148 εκατ. ευρώ. Όσον αφορά το εμπορικό ισοζύγιο εκτός πλοίων και καυσίμων, οι πληρωμές για εισαγωγές μειώθηκαν κατά 1.632 εκατ. ευρώ ή 24,0%, δηλαδή περισσότερο από ό,τι οι εισπράξεις από εξαγωγές, οι οποίες μειώθηκαν κατά 450 εκατ. ευρώ ή 19,7%.
Το πλεόνασμα του ισοζυγίου των υπηρεσιών μειώθηκε κατά 418 εκατ. ευρώ. Η εξέλιξη αυτή οφείλεται στον περιορισμό των καθαρών εισπράξεων από υπηρεσίες μεταφορών -- οι ακαθάριστες εισπράξεις από υπηρεσίες μεταφορών (κυρίως από την εμπορική ναυτιλία) μειώθηκαν κατά 25,1% -- και την αύξηση των καθαρών πληρωμών για λοιπές υπηρεσίες. Τόσο οι ταξιδιωτικές δαπάνες από μη κατοίκους στην Ελλάδα όσο και οι ταξιδιωτικές δαπάνες στο εξωτερικό από κατοίκους Ελλάδος μειώθηκαν (κατά 20,2% και 20,6% αντίστοιχα), με αποτέλεσμα οι καθαρές πληρωμές για ταξιδιωτικές υπηρεσίες να μείνουν σχεδόν αμετάβλητες (μειώθηκαν κατά 23 εκατ. ευρώ).
Το έλλειμμα του ισοζυγίου των εισοδημάτων αυξήθηκε κατά 283 εκατ. ευρώ, λόγω των αυξημένων καθαρών πληρωμών για τόκους, μερίσματα και κέρδη. Η εξέλιξη αυτή συνδέεται κυρίως με την αύξηση των καθαρών πληρωμών για τόκους καταθέσεων και δανείων, ενώ η αύξηση των καθαρών πληρωμών για τόκους ομολόγων και εντόκων γραμματίων του Ελληνικού Δημοσίου ήταν πολύ μικρή.
Τέλος, το πλεόνασμα του ισοζυγίου των τρεχουσών μεταβιβάσεων παρουσίασε μείωση κατά 97 εκατ. ευρώ.
Ισοζύγιο Κεφαλαιακών Μεταβιβάσεων
Το Φεβρουάριο του 2009 το ισοζύγιο κεφαλαιακών μεταβιβάσεων παρουσίασε πλεόνασμα 162 εκατ. ευρώ, έναντι 887 εκατ. ευρώ το Φεβρουάριο του 2008. (Οι κεφαλαιακές μεταβιβάσεις από την ΕΕ περιλαμβάνουν κυρίως τις καταβολές από τα Διαρθρωτικά Ταμεία -- πλην του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου -- και το Ταμείο Συνοχής, βάσει του Κοινοτικού Πλαισίου Στήριξης).
Το δίμηνο Ιανουαρίου- Φεβρουαρίου 2009 το ισοζύγιο κεφαλαιακών μεταβιβάσεων εμφάνισε πλεόνασμα 231 εκατ. ευρώ, σημαντικά μικρότερο (κατά 965 εκατ. ευρώ) από ό,τι την αντίστοιχη περίοδο του 2008. Η εξέλιξη αυτή αντανακλά κυρίως τον περιορισμό των κεφαλαιακών μεταβιβάσεων από την ΕΕ προς τον τομέα της γενικής κυβέρνησης. Έτσι, το συνολικό ισοζύγιο μεταβιβάσεων (τρεχουσών και κεφαλαιακών) παρουσίασε πλεόνασμα 1.700 εκατ. ευρώ, έναντι 2.761 εκατ. ευρώ την αντίστοιχη περίοδο του 2008.
Συνολικό Ισοζύγιο Τρεχουσών Συναλλαγών και Κεφαλαιακών Μεταβιβάσεων
Το συνολικό ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών και κεφαλαιακών μεταβιβάσεων (το οποίο αντιστοιχεί στις ανάγκες της οικονομίας για χρηματοδότηση από το εξωτερικό) παρουσίασε έλλειμμα 1.094 εκατ. ευρώ το Φεβρουάριο του 2009, έναντι ελλείμματος 1.043 εκατ. ευρώ τον αντίστοιχο μήνα του 2008. Το δίμηνο Ιανουαρίου- Φεβρουαρίου του 2009 το έλλειμμα αυτό διαμορφώθηκε σε 4.394 εκατ. ευρώ, έναντι 4.669 εκατ. ευρώ την αντίστοιχη περίοδο του 2008, δηλαδή μειώθηκε κατά 5,9%.
Ισοζύγιο Χρηματοοικονομικών Συναλλαγών
Τον Φεβρουάριο του 2009 οι άμεσες επενδύσεις στο εξωτερικό από κατοίκους Ελλάδος σημείωσαν καθαρή εκροή 178 εκατ. ευρώ. Η σημαντικότερη συναλλαγή της κατηγορίας αυτής αφορά εκροή 185 εκατ. ευρώ από την Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος για την εξαγορά της Finansbank Malta (μέσω της θυγατρικής της εταιρίας NBG Holdings BV στην Ολλανδία). Οι άμεσες επενδύσεις στην Ελλάδα από μη κατοίκους εμφάνισαν καθαρή εισροή 42 εκατ. ευρώ, χωρίς αξιοσημείωτες συναλλαγές.
Στην κατηγορία των επενδύσεων χαρτοφυλακίου, καταγράφηκε καθαρή εισροή ύψους 7,0 δισεκ. ευρώ, η οποία οφείλεται στην αύξηση των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε ομόλογα και έντοκα γραμμάτια του Ελληνικού Δημοσίου (κατά 5,4 δισεκ. ευρώ), και στη μείωση (εισροή) των τοποθετήσεων κατοίκων Ελλάδος σε ομόλογα και έντοκα γραμμάτια του εξωτερικού (κατά 2,0 δισεκ. ευρώ). Όσον αφορά τις ''λοιπές'' επενδύσεις, καταγράφηκε σημαντική καθαρή εκροή ύψους 6,3 δισεκ. ευρώ, η οποία οφείλεται κυρίως στην αύξηση (εκροή) των τοποθετήσεων εγχώριων πιστωτικών ιδρυμάτων και θεσμικών επενδυτών σε καταθέσεις και repos του εξωτερικού (κατά 4,1 δισεκ. ευρώ) και στη μείωση (εκροή) των αντίστοιχων τοποθετήσεων μη κατοίκων σε καταθέσεις και repos στην Ελλάδα (κατά 2,0 δισεκ. ευρώ).
Το δίμηνο Ιανουαρίου-Φεβρουαρίου 2009 οι άμεσες επενδύσεις εμφάνισαν καθαρή εκροή ύψους 42 εκατ. ευρώ. Ειδικότερα, η καθαρή εισροή κεφαλαίων μη κατοίκων για άμεσες επενδύσεις στην Ελλάδα ανήλθε σε 151 εκατ. ευρώ, ενώ η καθαρή εκροή κεφαλαίων κατοίκων Ελλάδος για άμεσες επενδύσεις στο εξωτερικό έφθασε τα 193 εκ. ευρώ. Την ίδια περίοδο σημειώθηκε καθαρή εισροή ύψους 9,1 δισεκ. ευρώ στην κατηγορία των επενδύσεων χαρτοφυλακίου. Ειδικότερα, σημειώθηκε εισροή κεφαλαίων για αγορές ομολόγων και εντόκων του Ελληνικού Δημοσίου από μη κατοίκους (ύψους 5,9 δισεκ. ευρώ), η οποία ήταν σημαντικά μειωμένη σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2008 (όταν είχε φθάσει τα 13,5 δισεκ. ευρώ). Εισροή κεφαλαίων καταγράφηκε επίσης λόγω μείωσης των τοποθετήσεων κατοίκων σε ομόλογα και έντοκα του εξωτερικού (κατά 4,0 δισεκ. ευρώ). Τέλος, στην κατηγορία των "λοιπών'' επενδύσεων η καθαρή εκροή ύψους 5,0 δισεκ. ευρώ οφείλεται κυρίως στην αύξηση (εκροή) των τοποθετήσεων εγχώριων πιστωτικών ιδρυμάτων και θεσμικών επενδυτών σε καταθέσεις και repos στο εξωτερικό (κατά 4,2 δισεκ. ευρώ) και – σε μικρότερο βαθμό – στην αποπληρωμή δανείων του τομέα της γενικής κυβέρνησης (ύψους 0,5 δισεκ. ευρώ).
Στο τέλος Φεβρουαρίου 2009 τα συναλλαγματικά διαθέσιμα της χώρας διαμορφώθηκαν σε 2,5 δισεκ. ευρώ. (Υπενθυμίζεται ότι από την ένταξη της Ελλάδος στη ζώνη του ευρώ τον Ιανουάριο του 2001 τα συναλλαγματικά διαθέσιμα, σύμφωνα με τον ορισμό της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, περιλαμβάνουν μόνο το νομισματικό χρυσό, τη "συναλλαγματική θέση" στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, τα "ειδικά τραβηκτικά δικαιώματα" και τις απαιτήσεις της Τράπεζας της Ελλάδος σε ξένο νόμισμα έναντι κατοίκων χωρών εκτός της ζώνης του ευρώ. Αντίθετα, δεν περιλαμβάνουν τις απαιτήσεις σε ευρώ έναντι κατοίκων χωρών εκτός της ζώνης του ευρώ, τις απαιτήσεις σε συνάλλαγμα και σε ευρώ έναντι κατοίκων χωρών της ζώνης του ευρώ, και τη συμμετοχή της Τράπεζας της Ελλάδος στο κεφάλαιο και στα συναλλαγματικά διαθέσιμα της ΕΚΤ.)