Πρόστιμο 2 εκατ. ευρώ και ημερήσια χρηματική ποινή ύψους 16.000€ επέβαλε στην Ελλάδα το Δικαστήριο των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων λόγω μη ανάκτησης των κρατικών ενισχύσεων προς την Ολυμπιακή Αεροπορία που κρίθηκαν παράνομες το 2005.
Το πρόστιμο αφορά τη διοίκηση της ΟΑ επί διακυβερνήσεων ΠΑΣΟΚ, διευκρίνισε ο υπουργός Μεταφορών και Επικοινωνιών Ευριπίδης Στυλιανίδης, κληθείς να σχολιάσει την απόφαση του Δικαστηρίου http://www.naftemporiki.gr/news/static/09/07/07/1686897.htm .
Πιο αναλυτικά, το 2002, η Επιτροπή έκρινε ότι ορισμένες ενισχύσεις που χορήγησε η Ελλάδα στην Ολυμπιακή Αεροπορία (ΟΑ) ήταν ασύμβατες προς την κοινή αγορά, στο μέτρο που δεν τηρούσαν ορισμένες προϋποθέσεις που είχαν αρχικώς προβλεφθεί. Οι ενισχύσεις αυτές έπρεπε να ανακτηθούν αμελλητί. Κατόπιν της απραξίας της Ελλάδας, η Επιτροπή προσέφυγε για πρώτη φορά στο Δικαστήριο το 2003. Το 2005 δημοσιεύτηκε απόφαση του Δικαστηρίου με την οποία διαπιστώθηκε παράβαση εκ μέρους της Ελλάδας.
Κατόπιν δυσχερειών που αντιμετώπισε η Ελλάδα στην εκτέλεση της απόφασης αυτής, η Επιτροπή άσκησε νέα προσφυγή ζητώντας από το Δικαστήριο να αναγνωρίσει ότι η Ελλάδα δεν συμμορφώθηκε με την απόφασή του και να της επιβάλει την καταβολή κατ’ αποκοπή ποσού και χρηματικής ποινής.
Η Επιτροπή θεωρεί ότι υπολείπονται προς ανάκτηση 41 εκατομμύρια ευρώ ενισχύσεων αναδιάρθρωσης υπό τη μορφή εισφοράς κεφαλαίου, 2,5 εκατομμύρια ευρώ για οφειλόμενα μισθώματα σε ορισμένους αερολιμένες και 61 εκατομμύρια ευρώ για το τέλος που καταβάλλουν οι επιβάτες που αναχωρούν απ’ όλους τους ελληνικούς αερολιμένες (το αποκαλούμενο «σπατόσημο»).
Όπως αναφέρεται σε ανακοίνωση του Δικαστηρίου των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, η Ελλάδα ισχυρίστηκε τότε ότι ορισμένος αριθμός οφειλών της ΟΑ προς το Δημόσιο είχαν συμψηφισθεί με τις αποζημιώσεις που επιδίκασε στην εταιρία η διαιτητική απόφαση του 2006 λόγω ζημιών που υπέστη η ΟΑ, ήτοι λόγω πρόωρης έξωσης της εταιρίας αυτής από το παλαιό αεροδρόμιο του Ελληνικού, μετεγκατάστασής της στον νέο Διεθνή Αερολιμένα Αθηνών, πρόσθετου κόστους λειτουργίας του αερολιμένα αυτού και καθυστέρησης στην κατασκευή των εγκαταστάσεων.
Το Δικαστήριο εκδίδει σήμερα δεύτερη απόφαση με την οποία διαπιστώνει παράβαση και συνοδεύει την απόφαση αυτή με διπλή χρηματική κύρωση: χρηματική ποινή και κατ’ αποκοπή ποσό. Η χρηματική ποινή ανέρχεται σε 16.000 ευρώ ανά ημέρα και το κατ’ αποκοπή ποσό σε 2 εκατομμύρια ευρώ.
Η χρηματική ποινή
Το Δικαστήριο υπενθυμίζει ότι η κύρωση αυτή δικαιολογείται εφόσον συνεχίζεται η παράβαση που συνίσταται στη μη εκτέλεση προηγούμενης αποφάσεως μετά τη λήξη της προθεσμίας που τάχθηκε με την αιτιολογημένη γνώμη και μέχρι τον χρόνο εξετάσεως των πραγματικών περιστατικών από το Δικαστήριο.
Ελλείψει κοινοτικών διατάξεων σχετικών με τη διαδικασία αναζήτησης των αχρεωστήτως καταβληθεισών ενισχύσεων, η ανάκτηση πρέπει να πραγματοποιείται σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στο εθνικό δίκαιο.
Επομένως, το κράτος μέλος είναι ελεύθερο να επιλέξει τα μέσα για την εκπλήρωση της υποχρεώσεως αυτής, απόκειται ωστόσο στο κράτος μέλος αυτό να προσκομίσει στην Επιτροπή όλα τα πληροφοριακά στοιχεία που της παρέχουν τη δυνατότητα επαληθεύσεως ότι το επιλεγέν μέσο συνιστά πρόσφορο μέσο εκτελέσεως της σχετικής αποφάσεως.
Το Δικαστήριο δέχεται ότι ο συμψηφισμός μπορεί να αποτελεί ενδεδειγμένο μέσο επιστροφής μιας κρατικής ενίσχυσης και, για τις ανάγκες της παρούσας διαδικασίας, ότι η Ελληνική Δημοκρατία απέδειξε την ύπαρξη απαιτητής αξίωσης έναντι της ΟΑ. Εν συνεχεία, το Δικαστήριο εξετάζει αν ο συμψηφισμός όντως πραγματοποιήθηκε. Το Δικαστήριο κρίνει ότι η Ελλάδα απέδειξε ότι ανακτήθηκε η ενίσχυση των 41 εκατομμυρίων ευρώ που είχαν χορηγηθεί ως εισφορά κεφαλαίου στην ΟΑ, καθώς και ένα τμήμα του τέλους που αποκαλείται «σπατόσημο» (ύψους 38 εκατομμυρίων ευρώ) και ένα τμήμα της ενίσχυσης που αφορά τα αερολιμενικά μισθώματα (ύψους 654 688 ευρώ). Αντιθέτως, το Δικαστήριο κρίνει ότι η Ελλάδα δεν απέδειξε ότι πραγματοποιήθηκε συμψηφισμός όσον αφορά τα υπολειπόμενα τμήματα της ενίσχυσης που αφορά το τέλος που αποκαλείται «σπατόσημο» και της ενίσχυσης που αφορά τα αερολιμενικά μισθώματα.
Το Δικαστήριο διαπιστώνει ότι η παράβαση της Ελλάδας εξακολουθεί για τέσσερα και πλέον έτη. Αφορά την κοινή αγορά, η εγκαθίδρυση της οποίας αποτελεί ουσιώδη αποστολή της Ευρωπαϊκής Κοινότητας. Επιπλέον, ο έλεγχος των κρατικών ενισχύσεων που χορηγούνται σε αεροπορικές εταιρίες αποκτά μεγάλη σημασία, δεδομένου ότι η εν λόγω αγορά είναι, εκ φύσεως, διασυνοριακή. Αντιθέτως, τα ποσά ενισχύσεως για την ανάκτηση των οποίων η Ελλάδα δεν προσκόμισε αποδεικτικά στοιχεία αποτελούν μικρό σχετικά τμήμα σε σχέση με το συνολικό ποσό.
Κατά συνέπεια, το Δικαστήριο επιβάλλει στην Ελλάδα την καταβολή χρηματικής ποινής ύψους 16.000 ευρώ για κάθε μέρα καθυστέρησης στην εκτέλεση της απόφασης του 2005, με ημερομηνία έναρξης της καταβολής ένα μήνα από τη δημοσίευση της παρούσας απόφασης, ώστε να δοθεί στην Ελλάδα η δυνατότητα να αποδείξει την παύση της παράβασης.
Το κατ’ αποκοπή ποσό
Το Δικαστήριο υπενθυμίζει ότι η σώρευση των δύο κυρώσεων στηρίζεται στην καταλληλότητα της καθεμιάς να επιτύχει τον σκοπό της και εξαρτάται από τις περιστάσεις της κάθε υποθέσεως. Το ύψος του ποσού αυτού πρέπει να καθορίζεται αφού ληφθεί υπόψη το χρονικό διάστημα κατά το οποίο διήρκεσε η παράβαση (και το οποίο παρήλθε από την ημερομηνία εκδόσεως της πρώτης αποφάσεως που διαπιστώνει την παράβαση αυτή) καθώς και τα διακυβευόμενα δημόσια και ιδιωτικά συμφέροντα.
Το Δικαστήριο, κατά δίκαιη εκτίμηση των εν προκειμένω περιστάσεων, καθορίζει το κατ’ αποκοπή ποσό σε 2 εκατομμύρια ευρώ.
Η χρηματική ποινή και το κατ’ αποκοπή ποσό θα πρέπει να καταβληθούν στον λογαριασμό «Ίδιοι πόροι της Ευρωπαϊκής Κοινότητας».
