Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε σήμερα τα νέα επίπεδα των συνολικών επιτρεπόμενων αλιευμάτων (TAC), καθώς και τα νέα επίπεδα αλιευτικής προσπάθειας για τα ιχθυαποθέματα, που εφαρμόζονται στα κοινοτικά αλιευτικά σκάφη κυρίως στον Ατλαντικό και στη Βόρεια Θάλασσα.
Η πρόταση αυτή βασίζεται σε επιστημονικές γνωμοδοτήσεις όσον αφορά τις ποσότητες ιχθύων που μπορούν να αλιεύονται χωρίς να τίθενται σε κίνδυνο οι αλιευτικοί πόροι. Η Επιτροπή διεξήγαγε επίσης συζητήσεις με τους εκπροσώπους των κρατών μελών και τον κλάδο της αλιείας όσον αφορά τις μεθόδους εργασίας και σε πολλές περιπτώσεις έλαβε υπόψη τη γνώμη τους περιορίζοντας τις μειώσεις σε 15% κατ’ ανώτατο όριο σε σχέση με το περασμένο έτος.
Σύμφωνα με την Κομισιόν, η κατάσταση μιας ποικιλίας ιχθυαποθεμάτων στα ευρωπαϊκά ύδατα βελτιώθηκε από το 2005, αλλά με βραδείς ρυθμούς. Ενώ 32 από τα 34 ιχθυαποθέματα που αξιολογήθηκαν είχαν αποτελέσει αντικείμενο υπεραλίευσης το 2005, φέτος, υπεραλίευση διαπιστώθηκε μόνο για 30 από τα 35 αποθέματα.
Επιπλέον, ο αριθμός των τύπων αλιείας για τους οποίους οι επιστήμονες συνέστησαν απαγόρευση μειώθηκε από 24 σε 17. Δεν είναι γνωστό σε ποια κατάσταση βρίσκονται 57 ιχθυαποθέματα, λόγω υποβολής ανεπαρκών στοιχείων εκ μέρους των αλιευτικών σκαφών ή ανεπαρκών ερευνών. Η πρόοδος που έχει σημειωθεί ώστε να διασφαλιστεί η βιωσιμότητα του συνόλου των ευρωπαϊκών ιχθυαποθεμάτων ήταν ωστόσο βραδεία. Οι στόλοι δεν ήταν σε θέση να προσαρμοστούν αρκετά γρήγορα στις επιστημονικές γνωμοδοτήσεις. Επιπλέον, δυστυχώς, σε ορισμένες περιπτώσεις, κατά τα τελευταία έτη τα TAC καθορίζονταν σε επίπεδα υψηλότερα από εκείνα που θα ήταν βιώσιμα.
Ο Επίτροπος Αλιείας κ. Borg δήλωσε σχετικά με την πρόταση: «Εργαστήκαμε σκληρά ώστε να διασφαλίσουμε ότι οι προτάσεις μας είναι ορθές, υλοποιήσιμες και εύλογες. Συμβουλευτήκαμε τους εκπροσώπους του κλάδου και αφουγκραστήκαμε τις ανησυχίες τους. Γνωρίζω ότι πολλοί επαγγελματίες του κλάδου της αλιείας επιθυμούν η εκμετάλλευση των ιχθυαποθεμάτων να γίνεται με βιώσιμο τρόπο. Αυτό θα είναι προς το συμφέρον τόσο του τομέα της αλιείας όσο και της κοινωνίας στο σύνολό της.»
Η φετινή πρόταση είναι σαφώς πιο σύντομη από εκείνη των προηγούμενων ετών διότι τα τεχνικά προσωρινά μέτρα όσον αφορά τις περιόδους απαγόρευσης, τα μεγέθη ματιών και τη μείωση των απορρίψεων αποτελούν μέρος χωριστής δέσμης προτάσεων. Από τώρα και στο εξής, οι προτάσεις σχετικά με τις «αλιευτικές δυνατότητες» θα περιέχουν μόνο τα TAC, τις ποσοστώσεις και τα επίπεδα της αλιευτικής προσπάθειας , καθώς και τα μέτρα που συνδέονται πολύ στενά με τη χρησιμοποίηση των ποσοστώσεων και της προσπάθειας.
Διατήρηση του γάδου :
Η Επιτροπή εξακολουθεί να εκφράζει την έντονη ανησυχία της όσον αφορά τη διατήρηση του γάδου. Στη Βόρεια θάλασσα, την Ανατολική Μάγχη και το Skagerrak, παρά τις προσπάθειες για βελτίωση της διατήρησης του γάδου από το 2002, η κατάσταση επιδεινώθηκε το 2008 όταν τα αλιεύματα έφθασαν στη μεγαλύτερη αναλογία αποθέματος σε σχέση με οποιοδήποτε άλλο έτος από το 1999. Επιπλέον, δεν υπάρχει επαρκής αριθμός ψαριών μεγαλύτερων σε ηλικία, γεννητόρων, και από το 2005 στο απόθεμα εισέρχονται ελάχιστα νέα ιχθύδια.
Οι απαγορεύσεις της αλιείας σε πραγματικό χρόνο και τα σχέδια αποφυγής του γάδου δεν ήταν αρκετά για να προστατεύσουν το απόθεμα και είχαν ελάχιστη επίδραση στις αλιευτικές πρακτικές. Για να βελτιωθεί η κατάσταση, πρέπει να ενταθούν οι προσπάθειες διατήρησης ακόμη περισσότερο και να εφαρμοστεί το σχέδιο για το γάδο που εγκρίθηκε το περασμένο φθινόπωρο. Αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα χαμηλότερα επίπεδα αλιευτικής προσπάθειας και, συνεπώς, μικρότερη πίεση στο απόθεμα γάδου. Τα TAC θα προσαρμοστούν σε κάθε ζώνη ανάλογα με τις ποσότητες γάδου που έχουν απομείνει στη θάλασσα.
Αυξημένα TAC για λίγα είδη:
Θ ετικό είναι το γεγονός ότι ορισμένα αποθέματα τα οποία αποτελούν αντικείμενο σχεδίων μακροπρόθεσμης διαχείρισης αρχίζουν να εμφανίζουν τα οφέλη μιας καλύτερης, μακροπρόθεσμης διαχείρισης. Μετά την αύξηση το περασμένο έτος κατά 7% του TAC για τη γλώσσα της Βόρειας Θάλασσας, και φέτος δόθηκε ακόμη μια μικρή αύξηση. Ήταν επίσης δυνατόν να αυξηθεί κατά 2% το TAC που καθορίστηκε για τη γλώσσα του Βισκαϊκού Κόλπου, ένα άλλο απόθεμα το οποίο υπόκειται σε σχέδιο μακροπρόθεσμης διαχείρισης. Όσον αφορά τη ρέγγα στα δυτικά της Σκωτίας προτάθηκε αύξηση 12% στο πλαίσιο του σχεδίου διαχείρισης.
Μείωση των TAC για τη βελτίωση της βιωσιμότητας πολλών αποθεμάτων:
Η Επιτροπή πρότεινε επίσης μείωση αλιευμάτων για πολλά είδη, ώστε να προστατευθούν τα πιο ευ παθή είδη και να διασφαλισθεί η βιωσιμότητα της αλιείας:
Όπως συμφωνήθηκε το περασμένο έτος , τα TAC για το σκυλόψαρο έχουν μειωθεί κατά 90% και μπορούν να χρησιμοποιηθούν μόνο για παρεμπίπτοντα αλιεύματα.
Σημαντικές μειώσεις αποδείχτηκαν αναγκαίες στα TAC για τον εγκλεφίνο δυτικά της Σκωτίας, τη γλώσσα στην Ανατολική Μάγχη και την καραβίδα στα ύδατα γύρω από την Ιρλανδία.
Μειώσεις 25% προτάθηκαν για τα ευπαθή αποθέματα της πεσκαντρίτσας, του νταουκιού στη Θάλασσα της Ιρλανδίας και στα δυτικά της Σκωτίας, της διπτερυγίου μουρούνας, της γλώσσας στη Θάλασσα της Ιρλανδίας και της ρέγγας στα ύδατα βόρεια και δυτικά της Ιρλανδίας.
Μειώσεις 15% ή λιγότερο προτάθηκαν για άλλα 50 αποθέματα.
Οι μειώσεις αυτές συνάδουν με τις επιστημονικές γνωμοδοτήσεις, αλλά έχουν μετριασθεί κατά τρόπο ώστε να αμβλυνθούν οι βραχυπρόθεσμες δυσκολίες για τον τομέα της αλίευσης. Σε τελευταία ανάλυση, η εξαφάνιση του ψαριού σημαίνει την εξαφάνιση των ψαράδων. Τα μέτρα αυτά είναι ασφαλώς δύσκολο να γίνουν αποδεκτά, αλλά είναι απαραίτητα ώστε να επανέλθουν τα αποθέματα σε βιώσιμα επίπεδα.
Η φετινή πρόταση δεν περιέχει αριθμητικά στοιχεία για τα αποθέματα που αποτελούν αντικείμενο από κοινού διαχείρισης με τη Νορβηγία, την Ισλανδία, τη Ρωσία, τις Νήσους Φερόε και άλλες τρίτες χώρες, διότι τα μέρη δεν έχουν επιτύχει ακόμα συμφωνία όσον αφορά τους εν λόγω πόρους.
Η Επιτροπή εξακολουθεί να δεσμεύεται για τη μείωση των απορρίψεων, αλλά οι αλιείς πρέπει επίσης να διαδραματίσουν το δικό τους ρόλο και να αλιεύουν υπεύθυνα επιστρέφοντας στο λιμάνι μόλις εξαντληθούν οι ποσοστώσεις τους, χρησιμοποιώντας επιλεκτικά αλιευτικά εργαλεία και αποφεύγοντας την αλιεία σε συγκεντρώσεις νεαρών ψαριών. Η Επιτροπή άρχισε να καταρτίζει προτάσεις προς το σκοπό αυτό.
Με βάση την πρόταση, οι υπουργοί αλιείας των κρατών μελών θα αποφασίσουν όσον αφορά τα επίπεδα των TAC για το 2010 κατά τη συνεδρίασή τους στις 14 και 15 Δεκεμβρίου.