Tη δυνατότητα πραγματοποίησης τακτικών πληρωμών κάνοντας χρήση του νέου συστήματος αυτόματης χρέωσης (SEPA) παρέχουν στους πελάτες τους oι τράπεζες από τις 2 Νοεμβρίου.
Με άλλα λόγια, για πρώτη φορά οι καταναλωτές και οι επιχειρήσεις θα μπορούν να πραγματοποιούν συναλλαγές αυτόματης χρέωσης μεταξύ των χωρών της ευρωζώνης. Το σύστημα αυτό, δημιούργημα του τομέα , υποστηρίζεται από νέους κανόνες της ΕΕ για τις υπηρεσίες πληρωμών και τις διασυνοριακές πληρωμές, οι οποίοι ισχύουν από την 1 η Νοεμβρίου, με στόχο να εξασφαλίσουν αυτόματες χρεώσεις SEPA εξίσου εύκολες, αποτελεσματικές και ασφαλείς με τις εθνικές και όχι δαπανηρότερες. Χιλιάδες τράπεζες της ευρωζώνης έχουν ήδη προσχωρήσει στο νέο σύστημα.
Αυτόματες χρεώσεις SEPA
Όπως αναφέρει η Κομισιόν σε ανακοίνωσή της, οι αυτόματες χρεώσεις αποτελούν έναν εύχρηστο τρόπο για τους καταναλωτές να πραγματοποιούν τακτικές πληρωμές και μια αποτελεσματική μέθοδο για τις εταιρείες να εισπράττουν ποσά , όπως για την εξόφληση λογαριασμών νερού, φυσικού αερίου, ηλεκτρικού και τηλεπικοινωνιακών υπηρεσιών, καθώς και συνδρομών σε περιοδικά και εφημερίδες. Η αυτόματη χρέωση ενεργοποιείται από τους πιστωτές , ωστόσο οι πελάτες διατηρούν πάντα το δικαίωμα να αποφασίσουν αν δέχονται την αυτόματη χρέωση στον λογαριασμό τους . Παρόλο που σήμερα οι αυτόματες χρεώσεις χρησιμοποιούνται ευρέως σε πολλές χώρες της ευρωζώνης , δεν έχει καθιερωθεί πανευρωπαϊκό καθεστώς που να τις καθιστά δυνατές σε διασυνοριακό επίπεδο . Χιλιάδες τράπεζες της ευρωζώνης έχουν ήδη προσχωρήσει στο νέο σύστημα.
Νομική βάση σε επίπεδο ΕΕ
Η οδηγία για τις υπηρεσίες πληρωμών (ΟΥΠ) εξασφαλίζει ότι οι ηλεκτρονικές πληρωμές εντός της ΕΕ – ιδίως οι αυτόματες χρεώσεις, καθώς και οι μεταφορές πιστώσεων και οι πληρωμές με κάρτα – καθίστανται εξίσου εύκολες, αποτελεσματικές και ασφαλείς με τις αντίστοιχες πληρωμές που γίνονται στο εσωτερικό της κάθε χώρας.
Επιπλέον, η ΟΥΠ ενισχύει τα δικαιώματα και την προστασία όλων των χρηστών υπηρεσιών πληρωμών: καταναλωτές, λιανέμποροι, επιχειρήσεις και δημόσιες αρχές. Τα περισσότερα κράτη μέλη έχουν τηρήσει την προθεσμία της 1ης Νοεμβρίου για την εφαρμογή της οδηγίας, ενώ τα υπόλοιπα κράτη θα πρέπει να ενεργήσουν δεόντως μέχρι το τέλος του έτους (με δύο εξαιρέσεις: τη Φινλανδία και τη Σουηδία).
Ο αναθεωρημένος κανονισμός για τις διασυνοριακές πληρωμές προβλέπει ότι η αρχή των ίσων επιβαρύνσεων που ισχύει για τις εθνικές και για τις διασυνοριακές πληρωμές σε ευρώ (μέχρι 50.000 ευρώ) επεκτείνεται και στις αυτόματες χρεώσεις. Οι μεταφορές πιστώσεων, οι ηλεκτρονικές πληρωμές (συμπεριλαμβανομένων των συναλλαγών με κάρτα) καθώς και οι αναλήψεις μετρητών από ΑΤΜ ήδη καλύπτονταν στην προηγούμενη έκδοση του κανονισμού. Επιπλέον, για ευκολότερη ενεργοποίηση του καθεστώτος αυτόματης χρέωσης SEPA, ο κανονισμός προβλέπει επίσης προσωρινούς κανόνες για τις πολυμερείς διατραπεζικές προμήθειες μεταξύ τραπεζών και ορίζει προθεσμία, μέχρι τον Νοέμβριο 2010, για την καθιέρωση πλήρους δυνατότητας πρόσβασης στις συναλλαγές αυτόματης χρέωσης στο χώρο του ευρώ. Για τις τράπεζες που δεν βρίσκονται εντός της ευρωζώνης, η προθεσμία λήγει τον Νοέμβριο 2014.
Γενικό πλαίσιο του SEPA
Ο ενιαίος χώρος πληρωμών σε ευρώ (SEPA) είναι ο χώρος μέσα στον οποίο οι πολίτες, οι επιχειρήσεις και άλλοι οικονομικοί φορείς θα μπορούν να πραγματοποιούν και να εισπράττουν πληρωμές σε ευρώ, εντός της Ευρώπης, είτε διασυνοριακές είτε εθνικές, υπό τους ίδιους βασικούς όρους, δικαιώματα και υποχρεώσεις, ανεξάρτητα από τον τόπο στον οποίο βρίσκονται. Με άλλα λόγια, οι πληρωμές ανά την Ευρώπη θα είναι εξίσου εύκολες, φθηνές και ασφαλείς με τις εθνικές πληρωμές.
Ο SEPA θα εναρμονίσει τις εκατομμύρια ηλεκτρονικές πληρωμές που πραγματοποιούνται καθημερινά μέσω μεταβίβασης πιστώσεων, αυτόματων χρεώσεων και πληρωμών με κάρτες (χρεωστικές και πιστωτικές). Με τον SEPA οι πελάτες θα μπορούν να πραγματοποιούν και να δέχονται πληρωμές χωρίς μετρητά, οπουδήποτε εντός του SEPA (δηλ. ΕΕ των 27, συν Ισλανδία, Λιχτενστάιν, Νορβηγία, Ελβετία και Μονακό), μέσω ενός μόνο τραπεζικού λογαριασμού και ενιαίας σειράς μέσων πληρωμής. Ο SEPA αποτελεί συνεπώς το φυσικό επακόλουθο της εισαγωγής του ευρώ και ένα ακόμη σημαντικό βήμα για την πλήρη αξιοποίηση των δυνατοτήτων που μπορεί να παρέχει η ενιαία αγορά στην Ευρώπη.
Ο ενιαίος χώρος πληρωμών σε ευρώ αποτελεί πρωτοβουλία του ευρωπαϊκού τραπεζικού κλάδου, ο οποίος αντιπροσωπεύεται από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Πληρωμών που τυγχάνει της ισχυρής υποστήριξης της Επιτροπής και της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ).
Ο αρμόδιος για την Εσωτερική Αγορά και τις Υπηρεσίες Επίτροπος κ. Charlie McCreevy, δήλωσε: «Πρόκειται για ένα ακόμη σημαντικό βήμα προς τον στόχο του ενιαίου χώρου πληρωμών σε ευρώ. Χάρη στις προσπάθειες του κλάδου και στη σταθερή νομική βάση σε επίπεδο ΕΕ, οι πληρωμές μπορούν τώρα να γίνονται με αυτόματη χρέωση μεταξύ των διαφόρων χωρών της ευρωζώνης, πράγμα που ωφελεί τους καταναλωτές, τις επιχειρήσεις και την οικονομία στο σύνολό της. Πρόκειται για ένα καινούργιο και εξαιρετικά καινοτόμο προϊόν με πρακτικά οφέλη. Eνθαρρύνω τις τράπεζες που δεν συμμετέχουν ακόμη στο καθεστώς αυτό, να μιμηθούν τις χιλιάδες τράπεζες που έχουν ήδη προσχωρήσει».