Μετά από μια εβδομάδα σκληρών διαπραγματεύσεων με την κυβέρνηση Μπους, τα ηγετικά στελέχη του Κογκρέσου ανακοίνωσαν την έγκριση σχεδίου για «την προστασία της αμερικανικής οικονομίας από μια γενικευμένη κρίση του συστήματος», όπως δήλωσε ο Τζ. Μπους.
Ο υπουργός Οικονομικών, Χένρι Πόλσον, δήλωσε ότι το νομοσχέδιο δίνει το «μήνυμα στους μικρούς και μεγάλους επενδυτές, εδώ και στο εξωτερικό, ότι δεσμευόμαστε να λάβουμε τα απαραίτητα μέτρα για την προστασία του χρηματοπιστωτικού μας συστήματος και της οικονομίας μας».
Το νομοσχέδιο θα τεθεί σε ψηφοφορία σήμερα στη Βουλή και στη συνέχεια στη Γερουσία. Όπως όμως τόνισε η Δημοκρατική πρόεδρος της Βουλής, Νάνσι Πελόσι, «δεν πρόκειται για τη διάσωση της Γουόλ Στριτ (...) Είναι ένα μήνυμα για να πούμε στη Γουόλ Στριτ ότι η γιορτή τελείωσε».
Το σχέδιο προβλέπει τη διάθεση έως και 700 δισ. δολ. σε δύο δόσεις, ενώ έχουν προβλεφθεί και ορισμένα μέτρα για την προστασία των φορολογουμένων.
Τα κυριότερα σημεία
Ακολουθούν τα βασικά σημεία του σχεδίου:
- Τα 700 δισεκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ που θα διατεθούν για αγορές θα παρέχονται σταδιακά από το Κογκρέσο. Μετά την έγκριση των 250 δισ. δολ., ο Πρόεδρος μπορεί να ζητήσει επιπλέον 100 δισ. δολάρια. Τα τελευταία 350 δισ. δολ. θα αποδευσμευθούν κατόπιν πρόσθετου νομοθετήματος του Κογκρέσου.
- Στα επιλέξιμα στοιχεία περιλαμβάνονται ενυπόθηκα στεγαστικά δάνεια κατοικιών ή εμπορικών ακινήτων και τα αντίστοιχα μέσα που χορηγήθηκαν ή εκδόθηκαν έως τη 14η Μαρτίου 2008. Μπορούν να συμπεριληφθούν και άλλα χρηματοοικονομικά μέσα κατόπιν διαβούλευσης με τη Federal Reserve, εφόσον ενημερωθεί σχετικά το Κογκρέσο.
- Εκχώρηση ευρείας εξουσίας στον Υπουργό Οικονομικών για καθορισμό των μεθόδων αγοράς στοιχείων ενεργητικού.
- Ξένες κεντρικές τράπεζες ή ιδρύματα που ανήκουν σε ξένες κυβερνήσεις δεν συμπεριλαμβάνονται.
- Η κυβέρνηση θα αγοράσει μερίδιο στις εταιρείες που θα λάβουν κρατική ενίσχυση προκειμένου οι φορολογούμενοι να συμμετέχουν στα κέρδη εφόσον αυτές ανακάμψουν. Εξαιρούνται οι χρηματοοικονομικές εταιρείες που «ξεφορτώθηκαν» ζημιογόνες επενδύσεις που δεν υπερβαίνουν τα 100 εκατ. δολάρια ΗΠΑ.
- Εάν μια εταιρεία λάβει ενίσχυση αλλά δεν κατορθώσει να ανακάμψει, η κυβέρνηση θα είναι ένας από τους τελευταίους επενδυτές που θα υποστούν ζημία.
- Ένα νέο όργανο του Κογκρέσου θα ασκεί αρμοδιότητες εποπτείας και ο Υπουργός Οικονομικών θα υποβάλλει τακτικές αναφορές στους νομοθέτες στο πλαίσιο ενός πολυεπίπεδου μηχανισμού εποπτείας.
- Εάν το υπουργείο κατέχει ποσοστό σε μια εταιρεία, τα πέντε πιο υψηλόβαθμα στελέχη θα υποστούν περιορισμούς ως προς τις αμοιβές τους
- Τα στελέχη που προσλαμβάνονται αφού η χρηματοοικονομική εταιρεία θα έχει «ξεφορτωθεί» στην κυβέρνηση μέσω δημοπρασίας περισσότερα από 300 δις δολάρια Η.Π.Α., δεν θα δικαιούνται «χρυσά αλεξίπτωτα».
- Η Federal Reserve μπορεί να ξεκινήσει την καταβολή τόκων επί των αποθεματικών των τραπεζών από την 1η Οκτωβρίου, έχοντας στη διάθεσή της ένα ακόμη μέσο για τη χαλάρωση των πιέσεων στην πιστωτική αγορά.
- Εντολές για εξέταση των επιπτώσεων των λογιστικών προτύπων στις τρέχουσες (mark-to-market) αποτιμήσεις, τα οποία οι επικριτές θεωρούν υπεύθυνα για την κατακόρυφη πτώση στις αποτιμήσεις των στοιχείων ενεργητικού στους εταιρικούς ισολογισμούς.
- Η ομοσπονδιακή κυβέρνηση δύναται να αναστείλει τις διαδικασίες άσκησης δικαιωμάτων κατάσχεσης εις βάρος των στεγαστικών δανείων κατοικίας που αγόρασε στο πλαίσιο του σχεδίου
- Παράλληλα με το σχέδιο εξαγοράς τίτλων, το Υπουργείο Οικονομικών θα καταρτίσει εναλλακτικό ασφαλιστικό πρόγραμμα για τη χρηματοδότηση των «προβληματικών» δανείων, το οποίο θα καλυφθεί από τις συμμετέχουσες εταιρείες.