Της Τέτης Ηγουμενίδη
[email protected]
Ο έντονος προβληματισμός που υπάρχει στην κτηματαγορά, συνέπεια της αύξησης των επιτοκίων, του πληθωρισμού και των γεωπολιτικών εξελίξεων, κυριάρχησε χθες στις τοποθετήσεις των στελεχών της αγοράς στο συνέδριο για την κτηματαγορά, Prodexpo.
Το κλίμα στο ελληνικό real estate συνοψίστηκε εύστοχα από τον διευθύνοντα σύμβουλο της QRes (εταιρεία διαχείρισης ακινήτων) Γιώργο Μαντζαβινάτο, ο οποίος σημείωσε «δεν πρέπει να μιλάμε για ύφεση, αλλά ούτε για αισιοδοξία. Έχουμε μπροστά μας 12 μήνες με ομίχλη…».
Στα θετικά της συγκυρίας ανέφερε το ρεκόρ ξένων τουριστών και το γεγονός ότι η αγορά στην Ελλάδα είναι μικρή, δεν διαθέτει βάθος και συνήθως αντιδρά με μια χρονική υστέρηση σε σχέση με άλλες χώρες, ως εκ τούτου μπορεί να σταθεί τυχερή αν οι δυσμενείς συνθήκες διαρκέσουν λιγότερο.
Σύμφωνα με τον Ερρίκο Αρώνες, διευθύνοντα σύμβουλο της Hellenic Properties, οι κύριες προκλήσεις είναι το κατασκευαστικό κόστος και η διαθεσιμότητα των υλικών και ειδικά στην Ελλάδα που έχει αυξημένο κατασκευαστικό αντικείμενο θα παρατηρηθεί μεγαλύτερη πίεση.
Ο Θεόδωρος Μητράκος, διευθυντής, Σύμβουλος Διοίκησης και πρώην υποδιοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος μίλησε για συγκρατημένη αισιοδοξία στην ελληνική κτηματαγορά, παρά τις προκλήσεις. Όπως είπε από το 2017 «η κτηματαγορά ακολουθεί ανοδική πορεία έχοντας καλύψει το 80% των απωλειών της κρίσης, ωστόσο, δεν έχει ακολουθήσει το ράλι αύξησης τιμών της τάξης του 50% της διεθνούς κτηματαγοράς, άρα υπάρχουν ακόμα ευκαιρίες».
Για το στέλεχος της Τράπεζας της Ελλάδος κρίσιμος παράγοντας είναι το εάν η Ευρώπη μπει σε ύφεση, καθώς είθισται «η Ελλάδα να μπαίνει αργότερα σε ύφεση αλλά να μένει για περισσότερο διάστημα».
Ο κ. Μητράκος εκτιμά ότι τα επόμενα τρίμηνα η ανοδική πορεία των τιμών θα συνεχιστεί, αλλά με μειωμένο ρυθμό, ενώ στη εξίσωση πρόσθεσε ότι μεταξύ 2022 και 2024 η εκτίμηση είναι ότι τα νοικοκυριά θα απωλέσουν το 20% της αγοραστικής τους δύναμης και αυτό θα περιορίσει την εγχώρια ζήτηση.
Ο Φώτης Γιόφτσιος, διευθύνων σύμβουλος της Ten Brinke Greece συνέστησε ψυχραιμία και διορατικότητα. Η συγκυρία, είπε, χρειάζεται προσοχή στα ακίνητα που επιλέγουν οι εταιρείες να αναπτύξουν ώστε να μην γράψουν ζημιές και να διατηρήσουν ρευστότητα για να αγοράσουν από τις ευκαιρίες που θα δημιουργηθούν.
Ο Νίκος Δήμτσας, Chief Investment Officer της Dimand σημείωσε ότι η επενδυτική δραστηριότητα δεν έχει σταματήσει και πρόσθεσε πως τα σύγχρονα «πράσινα» ακίνητα δεν θα χάσουν την αξία τους, αντίθετα με τα μέτρια ή τα κακής ποιότητας.
Ο Γιάννης Παρασκευόπουλος, γενικός διευθυντής της Danos – BNP Paribas Real Estate ανέφερε πως το πρώτο εξάμηνο του 2022 πραγματοποιήθηκαν επενδύσεις σε επαγγελματικά ακίνητα της τάξεως των 650 εκατ. ευρώ και πρόσθεσε πως η αύξηση επιτοκίων θα επηρεάσει τις επιδόσεις γι’ αυτό και οι επενδυτές θα στραφούν σε εναλλακτικές κατηγορίες ακινήτων όπως είναι οι χώροι υγείας και οι φοιτητικές κατοικίες. Δήλωσε συγκρατημένα αισιόδοξος, καθώς και ότι έχει σημασία πόσο θα διαρκέσει αυτή η κρίση, την οποία χαρακτήρισε εισαγόμενη.
Για τον διευθύνοντα σύμβουλο της Trastor ΑΕΕΑΠ, Τάσο Καζίνο, τα αυξημένα επιτόκια θα μείνουν για μεγάλο χρονικό διάστημα. «Το στοίχημα» για τη χώρα, όπως είπε, είναι ο Τουρισμός, εκφράζοντας την εκτίμηση ότι πιθανώς να μην είναι καλή χρονιά το 2023, τη στιγμή που όλοι οι Ευρωπαίοι, όπως π.χ. οι Γερμανοί, θα ξοδέψουν σημαντικό μέρος των οικονομιών τους το χειμώνα για να θερμανθούν.
Ο Αριστοτέλης Καρυτινός, διευθύνων σύμβουλος της Prodea Investment επεσήμανε ότι όσα κτήρια δεν εκσυγχρονιστούν θα βγουν από την αγορά και πρόσθεσε πως έχει αμφιβολίες για το κατά πόσο θα απορροφηθούν τα ακίνητα που είναι συνδεδεμένα με κόκκινα δάνεια και πρόκειται να πουληθούν τα επόμενα χρόνια από τις τράπεζες. Όπως είπε χαρακτηριστικά «ο Έλληνας τώρα πρέπει να επιβιώσει, δεν θα επενδύσει σε ακίνητα».
Ο Κώστας Μαρκάζος, διευθύνων σύμβουλος της Premia ΑΕΕΑΠ τόνισε ότι δεν πρέπει να είμαστε ούτε αισιόδοξοι ούτε απαισιόδοξοι, καθώς κάθε κρίση δημιουργεί και ευκαιρίες.
Εγκαίνια για τα Αστέρια Γλυφάδας το καλοκαίρι
Το ερχόμενο καλοκαίρι θα εγκαινιαστεί το νέο πολυτελές resort στα Αστέρια Γλυφάδας με 128 κλειδιά, όπως είπε χθες στο συνέδριο Prodexpo, ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Grivalia Hospitality Γιώργος Χρυσικός.
Το ξενοδοχειακό συγκρότημα αναπτύσσεται σε μια έκταση 280 στρεμμάτων με δόμηση μόλις 25.000 τ.μ.
Η ίδια εταιρεία αναπτύσσει επίσης στην Βούλα έργο που εστιάζει στο ultra - luxury glamping, το οποίο θα είναι έτοιμο στο τέλος της επόμενης χρονιάς και εκεί θα βρίσκεται το πρώτο private members club στα Νότια Προάστια, με αθλητικές εγκαταστάσεις, spa, εστιατόρια και άλλες παροχές.
Επιπλέον, του χρόνου θα λειτουργήσει η τουριστική ανάπτυξη της Grivalia Hospitality στην Πάρο, δυναμικότητας 38 κλειδιών.
