Συνέντευξη στη Λαλέλα Χρυσανθοπούλου
ΑΤα υπεράκτια αιολικά πάρκα μπορούν να προσδώσουν τεράστια αξία στην ελληνική οικονομία, όμως πρέπει να κινηθούμε γρήγορα γιατί το παράθυρο ευκαιρίας για την ανάπτυξη του κλάδου δεν θα μείνει ανοιχτό επ’ άπειρον». Το μήνυμα αυτό στέλνει μιλώντας προς τη «Ν» ο κ. Αντώνης Πέππας, επικεφαλής της ΕΤΜΕ, ελληνικής εταιρείας που έχει αναπτύξει την τεχνολογία Floatmast για μετρήσεις ανεμολογικών και άλλων δεδομένων για πλωτά αιολικά. Σύμφωνα με τον κ. Πέππα, η θέσπιση του νομοθετικού πλαισίου για τα offshore αιολικά το καλοκαίρι ήταν το πρώτο μεγάλο βήμα. Τώρα η μπάλα βρίσκεται στο γήπεδο της ΕΔΕΥΕΠ που πρέπει να «τρέξει» γρήγορα τις διαδικασίες ώστε να στείλει σήμα στους επενδυτές που τηρούν στάση αναμονής…
Ακολουθεί ολόκληρη η συνέντευξη:
Γίνεται πολύς λόγος για την ανάπτυξη των υπεράκτιων αιολικών πάρκων, όμως η ηλεκτρική ενέργεια που παράγουν είναι ακόμα πολύ ακριβή…
Είναι γεγονός ότι τα υπεράκτια αιολικά πάρκα δεν είναι φθηνά -είναι πιο ακριβή η ενέργεια της παραγόμενης κιλοβατώρας από ΑΠΕ- αλλά θα φέρουν μεγαλύτερη αξία στη χώρα. Εδώ πρέπει να εξηγήσουμε τη διαφορά μεταξύ «φθηνού» και «οικονομικού». Φθηνό είναι το αγαθό ή υπηρεσία για το οποίο δίνεις λίγα χρήματα στην αρχή αλλά στο τέλος καταλήγεις να δίνεις πολλά, οικονομικό είναι αυτό που στο τέλος της επένδυσης σου δίνει τη μεγαλύτερη αξία. Δηλαδή μπορεί αυτή τη στιγμή τα ΥΑΠ να είναι ακριβότερα σαν τεχνολογία, αλλά το μεγαλύτερο ποσοστό τους θα παραχθεί εδώ, όπως για παράδειγμα οι πλωτές βάσεις. Με άλλα λόγια, το κόστος εγκατάστασης των ΥΑΠ θα έχει μεγάλη συνεισφορά στην εθνική οικονομία, κάτι που δεν ισχύει για τα χερσαία αιολικά, καθώς το 70% του εν λόγω κόστους «φεύγει» εκτός Ελλάδας, αφού όλα σχεδόν τα μέρη είναι εισαγόμενα. Αυτό είναι το πρώτο σημαντικό στοιχείο. Το δεύτερο είναι ότι υπάρχει ένα παράθυρο ευκαιρίας για την ανάπτυξη των ΥΑΠ στην Ελλάδα που όμως δεν θα μείνει ανοιχτό για πάντα. Ο κλάδος είναι σε φάση ανάπτυξης διεθνώς. Αν λοιπόν εμείς μπούμε νωρίς και δυναμικά, τότε θα δημιουργήσουμε τεχνογνωσία στη χώρα, κάτι που έχει πολύ μεγάλη σημασία και για το brain gain. Στο μέτρο που η αγορά των ΥΑΠ δεν έχει ακόμα ωριμάσει πλήρως, υπάρχει μεγάλο αντικείμενο και για ερευνητικές εταιρείες, για καινοτομία και βέβαια για το κατασκευαστικό σκέλος αυτό καθαυτό. Όλα αυτά αποτελούν μια ολοκληρωμένη αλυσίδα που προάγει την οικονομική αξία των υπεράκτιων αιολικών πάρκων, τα οποία συνιστούν το μέλλον της χώρας και το συγκριτικό της πλεονέκτημα
Το θεσμικό πλαίσιο για τα πλωτά αιολικά που τέθηκε πρόσφατα σε ισχύ δημιουργεί τις σωστές βάσεις για να ανοίξει η εν λόγω αγορά στην Ελλάδα ;
Το γεγονός ότι τον Ιούλιο ψηφίστηκε το νομοθετικό πλαίσιο για τα ΥΑΠ και υπάρχει πλέον αγορά είναι ένα τεράστιο βήμα. Το ότι η ΕΔΕΥΕΠ επελέγη ως αρμόδιος φορέας για την ωρίμανση των Υπεράκτιων Αιολικών Πάρκων, καθώς διαθέτει το απαραίτητο νομικό και τεχνικό υπόβαθρο για τα offshore είναι μια πολύ ορθή επιλογή που σίγουρα θα λάβουν υπόψη τους οι επενδυτές. Έχουμε λοιπόν ένα ξεκάθαρο πλαίσιο και τον ικανότερο δημόσιο φορέα για να το διαχειριστεί. Από εκεί και πέρα η μπάλα είναι τώρα στο γήπεδο της ΕΔΕΥΕΠ που πρέπει άμεσα να ξεκινήσει να τρέχει, γιατί ο χρόνος κυλά πολύ γρήγορα, ιδίως με την πίεση που υπάρχει διεθνώς για ανάπτυξη των ΑΠΕ. Δεν έχουμε την πολυτέλεια να περιμένουμε. Το επενδυτικό ενδιαφέρον για τα Υπεράκτια Αιολικά στην Ελλάδα είναι δεδομένο και ισχυρό, όπως φαίνεται και από τις συμπράξεις ελληνικών και ξένων ομίλων (ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ-Ocean Winds, Mytilineos-CIP, ΗELLENiQ ENERGY- RWE κ.α.). Το πρώτο βήμα όπως είπαμε ήταν ο νόμος, το δεύτερο θα είναι ο καθορισμός των περιοχών όπου θα αναπτυχθούν τα ΥΑΠ. Μια αδυναμία του νομικού πλαισίου -που μπορεί όμως να ξεπεραστεί- είναι ότι δεν δίνεται στους επενδυτές αποκλειστικό δικαίωμα για τις έρευνες. Οι επενδυτές θα πρέπει να ξέρουν το κόστος τους, τι θα τους στοιχίσει το πλωτό αιολικό πάρκο για να προσφέρουν δεσμευτική τιμή για την παραγόμενη κιλοβατώρα, Για να κάνουν όμως μια αξιόπιστη εκτίμηση χρειάζονται πάρα πολλές παραμέτρους. Ο άνεμος στη θάλασσα δεν είναι γνωστός και το ίδιο ισχύει και για τις συνθήκες στον πυθμένα. Χρειάζονται δηλαδή εκτεταμένες μελέτες και έρευνες, που είναι ιδιαίτερα δαπανηρές. Αυτό σημαίνει ότι οι επενδυτές θα πρέπει να δαπανήσουν πολλά χρήματα a priori χωρίς να έχουν αποκλειστικό δικαίωμα, κάτι που θεωρώ ότι πολύ δύσκολα θα συμβεί.
Πώς μπορεί να ξεπεραστεί το θέμα αυτό ;
Παγκοσμίως αυτό που συμβαίνει είναι ότι είτε το κράτος κάνει τις μετρήσεις, δίνει τα δεδομένα και όλοι μελετούν με βάση τα δεδομένα αυτά (μοντέλο Γερμανίας), είτε έπαιρναν αποκλειστικό δικαίωμα ερευνών (Σκωτία, ΗΠΑ, Ηνωμένο Βασίλειο κ.α.), οπότε ήξεραν ότι πρέπει να κάνουν καλές μελέτες για να «χτυπήσουν» καλές τιμές. Επομένως, η βελτίωση που εγώ θα έβλεπα στο ισχύον νομικό πλαίσιο -με δεδομένη την απουσία αποκλειστικού δικαιώματος για έρευνες- είναι να πάει η ΕΔΕΥΕΠ γρήγορα να κάνει μετρήσεις έτσι ώστε όταν έρθουν οι επενδυτές να κάνουν τις δικές τους μετρήσεις, να υπάρχει μια βάση δεδομένων, ώστε να κάνουν στη συνέχεια το finetuning.
Η δική σας τεχνολογία πώς μπορεί να βοηθήσει στη συγκέντρωση των απαραίτητων δεδομένων για να επιταχυνθεί η ανάπτυξη των Υπεράκτιων Αιολικών Πάρκων ;
Η τεχνολογία Floatmast που έχουμε αναπτύξει -κατά 90% εδώ στην Ελλάδα με ό,τι αυτό συνεπάγεται- είναι ένας πλωτός σταθμός για ακριβείς, αξιόπιστες και οικονομικές μετρήσεις ανεμολογικών και άλλων δεδομένων, που έχουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον αφενός για τους δημόσιους φορείς (ΕΔΕΥΕΠ, ΑΔΜΗΕ, υπουργεία) αλλά και τις εταιρείες που ενδιαφέρονται να αναπτύξουν πλωτά αιολικά. Η πληροφορία που μπορεί να συγκεντρωθεί είναι πολύτιμη και για την χρηματοδότηση των project από τις τράπεζες, γιατί η αξιόπιστη εκτίμηση του αιολικού πεδίου αυξάνει την ορατότητα για τα έσοδα του έργου, τις χρηματορροές του και την οικονομική του βιωσιμότητα. Εμείς πάντως «ακολουθούμε» τις πλωτές ανεμογεννήτριες και όταν ξεκινήσαμε την προσπάθειά μας με το Κέντρο Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας το 2012, δεν είχαμε στο μυαλό μας την ελληνική αλλά την διεθνή αγορά. Μιλάμε με όλους τους μεγάλους «παίκτες» της αγοράς των offshore αιολικών και είμαστε πάρα πολύ κοντά στο να υπογράψουμε τα πρώτα μας διεθνή συμβόλαια στην Ευρώπη.
Τι άλλο απαιτείται για να «μπουν στην πρίζα» τα πρώτα υπεράκτια αιολικά στην Ελλάδα ;
Αφού χωροθετηθούν οι περιοχές, θα πρέπει οι επενδυτές να είναι σίγουροι από την δική τους πλευρά ότι όταν θα μπουν στα έξοδα και τα κόστη να φτιάξουν τα πάρκα, θα υπάρχουν οι απαραίτητες υποδομές για τη διασύνδεση του πάρκου τους με το Σύστημα Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας. Για την εφοδιαστική αλυσίδα είναι πολύ σημαντικός και ο χρονικός ορίζοντας, δηλαδή πόσα γιγαβάτ ενέργειας από ΥΑΠ και πότε. Όσα περισσότερα γιγαβάτ δεσμεύσει η χώρα, τόσο μεγαλύτερα θα είναι και τα δυνητικά περιθώρια των επενδυτών. Όλοι δηλαδή θα σπεύσουν αν πειστούν ότι υπάρχει μια μεγάλη αγορά, που δεν θα εξαντληθεί στα 2 GW (σ.σ. που είναι ο επίσημος στόχος που έχει τεθεί για ενέργεια από ΥΑΠ στο τέλος της δεκαετίας). Ισχυρή μου πεποίθηση όμως είναι ότι αυτό είναι μόνο η αρχή. Από τη στιγμή που ξεκινήσει η βιομηχανία και υπάρχουν πολλές εταιρείες που αναμένουν να υλοποιήσουν παραγωγικές επενδύσεις (κατασκευή) στη χώρα -και αυτή επαναλαμβάνω ότι είναι η μεγάλη διαφορά των πλωτών με τα χερσαία αιολικά- θα δημιουργηθούν πάρα πολλές θέσεις εργασίας- σε στεριά και θάλασσα. Ειδικά στα νησιά, όσοι κάτοικοι δουν την ανάπτυξη των ΥΑΠ ως ευκαιρία και όχι ως απειλή, μπορούν να αναβαθμίσουν τις δυνατότητές τους και να μην εξαρτώνται από εποχικές μονοκαλλιέργειες, όπως ο τουρισμός ή το ψάρεμα. Να εμπνευστούμε από το παράδειγμα των Νορβηγών που από ψαράδες έγιναν….offshorάδες !
