Ανεργία και δυσκολίες στη λειτουργία των επιχειρήσεων φέρνει για την Ελλάδα η μεταφορά των επιπτώσεων της κρίσης από το χρηματοπιστωτικό σύστημα και τους πίνακες των χρηματιστηρίων στην πραγματική οικονομία.
Πολύ βαρύς αναμένεται να είναι ο λογαριασμός της κρίσης της ελληνικής οικονομίας της οποίας το 67% της ετήσιας αύξησης του ρυθμού ανάπτυξης στηρίζονταν από την ιδιωτική κατανάλωση η οποία με την σειρά της στηρίζονταν την τελευταία 8ετία στην απελευθέρωση του δανεισμού από τις εμπορικές τράπεζες.
Η «ιδιαιτερότητα» αυτή της ελληνικής οικονομίας έχει δύο βασικές παραμέτρους. Την πολύ χαμηλή παραγωγική της βάση και την καταναλωτική αισιοδοξία που ακολούθησε μετά την είσοδο της Ελλάδας στην ζώνη του Ευρώ. Συνεπώς οι επιπτώσεις θα μοιραστούν στους τομείς της οικονομίας οι οποίοι θα συντελούσαν στην αύξηση της ιδιωτικής κατανάλωσης.
Πρώτες από όλες οι τράπεζες οι οποίες και λόγω των συνεχών συστάσεων του διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδας κ. Γιώργου Προβόπουλου αλλά και εξ ανάγκης θα μετριάσουν σημαντικά την πιστοδοτική τους πολιτική. Τα αποτελέσματα είναι ήδη φανερά στην πορεία της πιστωτικής επέκτασης όπως τα καταγράφει η ΤτΕ ειδικά για τον τομέα των ιδιωτών.
Τα στεγαστικά δάνεια με βάση τα στοιχεία του Ιουλίου αυξάνονταν με ρυθμό 16,3% από 17,1% που ήταν τον προηγούμενό μήνα και 23,8% που ήταν τον Ιούλιο του 2007. Στην καταναλωτική πίστη ο ρυθμός αύξησης για τον ίδιο μήνα ήταν στο 10,8% από 9,1% τον Ιούνιο ενώ τον ίδιο μήνα πέρσι βρίσκονταν στο 11,8%.
Δάνεια
Ενώ στα νοικοκυριά ο δανεισμός φαίνεται να περιορίζεται, οι επιχειρήσεις έχοντας να αντιμετωπίσουν τη μειωμένη ζήτηση, την ανάγκη για κεφάλαια κίνησης και την αδυναμία (λόγω της διεθνούς κρίσης) έκδοσης ομολογιακών δανείων έχουν αυξήσει τον δανεισμό τους. Τον Ιούλιο τα επιχειρηματικά δάνεια αυξάνονταν με ρυθμό 13% έναντι ρυθμού 11,4% τον Ιούνιο και 10,6% που ήταν το Ιούλιο του 2007.
Η πιστωτική κρίση αναμένεται να έχει ορατές και μετρίσιμες επιπτώσεις και για την πραγματική οικονομία. Στο μέτωπο των επιχειρήσεων οι επιπτώσεις αυτές θα φανούν περισσότερο στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις οι οποίες προσφέρουν και το 90% των θέσεων εργασίας ιδιαίτερα σε αυτές που δραστηριοποιούνται στο εμπόριο, τις υπηρεσίες, τον τουρισμό και τις κατασκευές.
Οικοδομή
Στις οικοδομές όπου με βάση τα στοιχεία της ΕΣΥΕ για το Β τρίμηνο του 2008 απασχολούνται περίπου 400.000 άτομα οι προοπτικές δεν είναι ευνοϊκές. Οι εκπρόσωποι της αγοράς ακινήτων τονίζουν σε κάθε ευκαιρία ότι στην παρούσα φάση υπάρχουν περίπου 150.000 απούλητα ακίνητα. Με δεδομένη την κρίση δεν είναι τόσο ανησυχητικό δεδομένο ότι με βάση τις ίδιες πηγές υπάρχει μονίμως ένα «στοκ» περίπου 60.000- 70.000 ακινήτων.
Μάλιστα ο κλάδος τηρεί στάση αναμονής διατηρώντας σταθερές τις τιμές και δελεάζοντας με προσφορές του υποψήφιους ιδιοκτήτες. Ανησυχητικό όμως είναι ότι καλούν τα μέλη τους να περιορίσουν τις ανεγέρσεις νέων κατοικιών με αυτονόητα αποτελέσματα τόσο στην απασχόληση του κλάδου αλλά και στα δημόσια έσοδα.
Εμπόριο
Στις επιχειρήσεις χονδρικού και λιανικού εμπορίου οι οποίες αναμένεται να έχουν άμεση επίπτωση στην κρίση απασχολούνται συνολικά 832.600 άτομα. Τόσο οι κατά τόπους εμπορικοί σύλλογοι όσο και ο πρόεδρος του ΕΒΕΑ κ. Κώστας Μίχαλος, σε ραδιοφωνική του συνέντευξη στο Flash μιλώντας για την κρίση είπε ότι αν συνεχιστεί με την ίδια ένταση θα οδηγήσει μοιραία σε απολύσεις ή ακόμη και σε κλείσιμο επιχειρήσεων.
Τουρισμός
Συνέπειες αναμένεται να έχει παρά την εποχικότητά της και η απασχόληση στον Τουρισμό όπου απασχολούνται περίπου 325.500 άτομα. Το διάστημα Ιανουαρίου Αυγούστου το ταξιδιωτικό συνάλλαγμα αυξήθηκε κατά 5% φτάνοντας τα 8,5 δισ. ευρώ από 8,26 δισ. ευρώ το 2007 αλλά κανείς δεν μπορεί να προβλέψει την πορεία του κλάδου το 2009.
Ναυτιλία
Ο «χρυσοφόρος» τα τελευταία πέντε χρόνια κλάδος της εμπορικής ναυτιλίας ο οποίος από την αρχή του χρόνου μέχρι και το τέλος Αυγούστου είχε εισφέρει στο ΑΕΠ 13 δισ. ευρώ από εισπράξεις μεταφορών θα έχει και αυτός τις επιπτώσεις του από τη διεθνή κρίση. Λόγω του παγκοσμιοποιημένου χαρακτήρα της η ποντοπόρος ναυτιλία θα έχει την άμεση επίπτωση της παγκόσμιας οικονομικής επιβράδυνσης και - εξ αυτού - τη μείωση των ναύλων. Ηδη η εικόνα αυτή έχει καταγραφεί στη δραστηριότητα του ναυτιλιακού τομέα.
