Του Μιχάλη Ψύλου
[email protected]
Η πρόταση της Κομισιόν για 15% μείωση στην κατανάλωση φυσικού αερίου συναντά ήδη την άρνηση των περισσότερων χωρών μελών του ευρωπαϊκού Νότου, όπως η Ελλάδα, η Ισπανία, η Πορτογαλία, αλλά και η Ιταλία, καθώς βοηθάει μόνο τη Γερμανία, αφού η περικοπή της ροής αφορά γενικότερα το φυσικό αέριο και όχι μόνο αυτό που φθάνει από τη Ρωσία.
Απαντώντας σε σχετική ερώτηση ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Γιάννης Οικονόμου είπε ότι «η κυβέρνηση δεν συμφωνεί επί της αρχής με την πρόταση της Κομισιόν για μείωση 15% της κατανάλωσης του φυσικού αερίου». Όπως ανέφερε, η ελληνική πλευρά «έχει καταθέσει μία σειρά από προτάσεις και σε ό,τι αφορά τις τιμές και σε ό,τι αφορά την προμήθεια και σε αυτές τις προτάσεις θα επιμείνει».
Τους τελευταίους μήνες,οι χώρες του Νότου κατάφεραν να διαφοροποιήσουν τις προμήθειες σε αέριο και να μειώσουν την εξάρτησή τους από τις ροές που φτάνουν από τη Μόσχα. Μία από τις πρώτες αντιδράσεις ήρθε από την Ισπανία, όπου η υπουργός Οικολογικής Μετάβασης, Τερέζα Ριμπέρα απέρριψε κατηγορηματικά την ιδέα της μείωσης κατά 15% της κατανάλωσης φυσικού αερίου , όπως ζητούν οι Βρυξέλλες, λέγοντας ότι το μέτρο αυτό δεν είναι κατ΄ανάγκην ούτε «δίκαιο» ούτε «αποτελεσματικό».
Για την Τερέζα Ριμπέρα, το συγκεκριμένο μέτρο δεν είναι απαραίτητα το πιο «αποτελεσματικό ούτε το πιο δίκαιο» και πρόσθεσε πως «οι ισπανικές οικογένειες δεν θα υποστούν διακοπές φυσικού αερίου ή ηλεκτρικού ρεύματος στο σπίτι τους» και «η Ισπανία θα υποστηρίξει τη θέση της ισπανικής βιομηχανίας», τόνισε η ισπανίδα υπουργός και πρόσθεσε: «Θα αντιταχθούμε στην επιβολή υποχρεώσεων που υπερβαίνουν, σε επίπεδο προσπαθειών, αυτό μου μας αναλογεί»
Ηχηρό όχι και από την Πορτογαλία: Ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Ζοάο Γκαλάμπα , κατέκρινε την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για τον σχεδιασμό μιας «μη βιώσιμης» πρότασης, η οποία αναγκάζει την Πορτογαλία «να μείνει χωρίς ρεύμα».
Εντονες είναι οι αντιδράσεις και στην Ιταλία, καθώς ο Μάριο Ντράγκι, πριν παραιτηθεί από πρωθυπουργός, είχε μεταβεί στην Αλγερία και συνήψε μεγάλη συμφωνία για τον εφοδιασμό της Ιταλίας με φυσικό αέριο. « Για την Ιταλία, η μείωση της κατανάλωσης κατά 15% θα τιμωρούσε πρώτα τη βιομηχανία της , ειδικά τον μεταποιητικό τομέα . Αντίθετα, μια χώρα όπως η Γερμανία που εξακολουθεί να εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τη Μόσχα θα επωφεληθεί από την αλληλεγγύη των άλλων κρατών της ΕΕ», τονίζουν ιταλικές πηγές στον τομέα της ενέργειας.
Αλλά και για τη χώρα μας, με δεδομένη την υψηλή εξάρτηση της ηλεκτροπαραγωγής ως και 40% από το φυσικό αέριο, μια υποχρεωτική μείωση κατά 15% θα έχει μη αρνητικές επιπτώσεις για τη βιομηχανία, εν μέσω της ενεργειακής καταιγίδας.
«Τώρα ζητούν αλληλεγγύη»
Με «δηλητηριώδη βέλη», συνόδευσε την άρνησή του στην πρόταση της Κομισιόν, ο Πορτογάλος υπουργός Περιβάλλοντος Γκαλάμπα: «Υπάρχουν χώρες που δεν μπορούν να προστατεύσουν τον εαυτό τους και τώρα ζητούν βοήθεια», είπε ο Πορτογάλος υπουργός, υπενθυμίζοντας ότι στη διάρκεια της χρηματοπιστωτικής κρίσης χρέους του ευρωπαϊκού Νότου, ο Βορράς δεν φάνηκε και τόσο αλληλέγγυος. Στο ίδιο πνεύμα, η Ισπανίδα υπουργός Οικολογικής Μετάβασης, Τερέζα Ριμπέρα, παραπονέθηκε επίσης ότι η ισπανική κυβέρνηση δεν εισακούστηκε και δεν παρέλειψε να ρίξει μια τα βέλη της κατά της Γερμανίας: «Σε αντίθεση με άλλες χώρες, εμείς οι Ισπανοί δεν ζούμε πέρα από τις δυνατότητές μας από ενεργειακή άποψη».
Για την Ριμπέρα, η αλληλεγγύη δεν περνάει από περικοπές, αλλά τόνισε ότι η Μαδρίτη είναι πρόθυμη να διαθέσει τις υποδομές της. «Η αλληλεγγύη μας είναι πολύ πιο χρήσιμη εάν μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε τις υποδομές μας για να προμηθεύουμε φυσικό αέριο στην υπόλοιπη Ευρώπη, αλλά όχι σε βάρος των νοικοκυριών και των επιχειρήσεών μας που πληρώνουν πολύ υψηλούς λογαριασμούς εδώ και πολύ καιρό», τόνισε η Ισπανίδα υπουργός.
Κόντρα στη σύνοδο των υπουργών Ενέργειας
Την ανάγκη της αλληλεγγύης τόνισαν η πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και οι τρεις επίτροποι που τη συνόδευσαν στη χθεσινή συνέντευξη Τύπου. Η πρόεδρος της Κομισιόν υπενθύμισε μάλιστα την πρόσφατη κοινή χρήση των εμβολίων κατά του Covid -που θεωρείται επιτυχημένη κίνηση στην ιστορία του ευρωπαϊκού συντονισμού- αλλά και το πακέτο ανάκαμψης των 800 δισεκατομμυρίων ευρώ -το λεγόμενο ευρωπαϊκό «μπαζούκα» στις χώρες που έχουν πληγεί περισσότερο από την πανδημία.
Η ενεργειακή κρίση υπόσχεται να ανοίξει ξανά τη συζήτηση Βορρά-Νότου, με τις χώρες όπως η Γερμανία, η Πολωνία, η Λετονία, η Φινλανδία και άλλες που εκτίθενται σε περικοπές στο ρωσικό αέριο,να ζητούν την αλληλεγγύη των υπολοίπων.
«Οι Βρυξέλλες φοβούνται μια αναστάτωση στην εσωτερική αγορά που θα προκληθεί από τη διακοπή του ρωσικού φυσικού αερίου , αρχής γενομένης από τη Γερμανία», τονίζει η Tagesschau. «Με το επιχείρημα της υπεράσπισης της οικονομίας στο σύνολό της, η ΕΕ επιμένει ότι η επίλυση των ενεργειακών ελλείψεων απαιτεί και «αλληλεγγύη». Αν όχι οικειοθελώς, τότε θα πρέπει να περάσει από υποχρεωτικό μηχανισμό», γράφει η γερμανική εφημερίδα. Αλλά με δεδομένη την αντίδραση του Νότου, η επικείμενη συνεδρίαση των υπουργών ενέργειας των 27 την προσεχή Τρίτη, αναμένεται να είναι τεταμένη. Για να εφαρμοστεί η πρόταση της Κομισιόν θα πρέπει οι 27 να συμφωνήσουν , ειδικά στην υποχρεωτική εφαρμογή της, αν το ζητήσουν τρεις χώρες, σε περίπτωση «συναγερμού της Ένωσης».
Η ενεργειακή κρίση υπόσχεται να ανοίξει ξανά τη συζήτηση Βορρά-Νότου, με νέα αλληλεγγύη να ζητείται για χώρες όπως η Γερμανία, η Πολωνία, η Λετονία, η Φινλανδία και άλλες που εκτίθενται σε περικοπές στη ρωσική προσφορά.
