Από την έντυπη έκδοση
Της Έφης Τριήρη
[email protected]
Σαν να μην έφθανε ο πόλεμος στην Ουκρανία με τις επιπτώσεις του σε πολλές κατηγορίες καλλιεργειών, ήρθαν να προστεθούν και οι δυσμενείς καιρικές συνθήκες με τον απίστευτο καύσωνα που πλήττει ολόκληρη την Ευρώπη.
Στη δίνη του κυκλώνα έχουν βρεθεί για μία ακόμη φορά τα σιτηρά, καθώς τώρα αναμένονται ελλείψεις και από μια ακόμη κορυφαία παραγωγό/εξαγωγό χώρα της Ε.Ε., τη Γαλλία, η οποία θεωρείτο μέχρι πρότινος «σανίδα σωτηρίας» απέναντι στη μειωμένη προσφορά από την Ουκρανία.
Οι δυσμενείς καιρικές συνθήκες -καύσωνες, ξηρασία και καταιγίδες- έχουν πλήξει σημαντικά τη σοδειά σίτου της Γαλλίας, με αποτέλεσμα να περιορίζεται τώρα ακόμη περισσότερο η παγκόσμια προσφορά. Η παραγωγή μαλακού σίτου της Γαλλίας θα είναι μειωμένη κατά 7% φέτος, στα 32,9 εκατ. τόνους, χαμηλότερα από τον πενταετή μέσο όρο, όπως αναφέρεται στις προβλέψεις του υπουργείου Γεωργίας της χώρας.
Στη Νότια Γαλλία, η σοδειά σκληρού σίτου ήταν δύο εβδομάδες νωρίτερα του συνηθισμένου λόγω των υπερβολικά υψηλών θερμοκρασιών, με την απόδοση των σπόρων να είναι κατά 30% κατώτερη του φυσιολογικού μέσου όρου. Μάλιστα, σε κάποιες περιοχές, οι αγρότες αναγκάστηκαν, όπως χαρακτηριστικά αναφέρουν, να σπεύσουν να μαζέψουν τη σοδειά ελαιοκράμβης μέσα στη νύχτα, ούτως ώστε να αποφύγουν την υπερθέρμανση από τα τρακτέρ στη διάρκεια της ημέρας με κίνδυνο πυρκαγιών. Αγρότες έχουν αναφέρει πολλά περιστατικά στη Γαλλία, όπου ξηρές καλλιέργειες έπιασαν φωτιά όταν ήρθαν σε επαφή με τη ζέστη που εκπέμπουν οι θεριστικές μηχανές.
Η ξηρασία δεν απειλεί μόνο τις καλλιέργειες της Γαλλίας, αλλά της Ισπανίας και της Ιταλίας. Στην Ιταλία, η στάθμη του ποταμού Πάδου, που αποτελεί τη βασική πηγή άρδευσης, έχει κατέβει επικίνδυνα, με αποτέλεσμα το πότισμα των καλλιεργειών στην περιοχή να είναι 80% λιγότερο του φυσιολογικού.
Η ξηρασία θα σημάνει απώλεια τουλάχιστον του ενός τρίτου της εποχικής σοδειάς βασικών σπόρων, όπως ρύζι, αραβόσιτος και ζωοτροφές, με τις ζημιές να υπολογίζονται σε 3 δισ. ευρώ.
Αυτό σημαίνει ότι θα μειωθεί το διαθέσιμο προς εξαγωγές πλεόνασμα σιτηρών, το οποίο έχουν ανάγκη πολλές χώρες εισαγωγοί.
Ήδη, η ρωσική εισβολή έχει περιορίσει σημαντικά τη σοδειά και τις εξαγωγές από τον κορυφαίο σιτοβολώνα του πλανήτη, την Ουκρανία.
Η Ε.Ε. είχε προβλέψει ότι οι εξαγωγές μαλακού σίτου που θα άρχιζαν από αυτό τον μήνα θα αυξάνονταν κατά 27%, στα 38 εκατ. τόνους. Όσο για τη φετινή της σοδειά, η Κομισιόν έχει ήδη αναθεωρήσει επί τα χείρω τις προβλέψεις της στα 125 εκατ. τόνους, που σημαίνει ποσότητα χαμηλότερη κατά 5 εκατ. τόνους από την αρχική της πρόβλεψη.
Tα σύννεφα που συνεχώς πυκνώνουν πάνω από την ευρωπαϊκή οικονομία αρχίζουν να δημιουργούν έντονες ανησυχίες για ύφεση και συνεπακόλουθη μείωση της ζήτησης. Η προοπτική αυτή έχει εξανεμίσει σχεδόν όλα τα κέρδη που σημείωσαν φέτος τα προθεσμιακά σίτου στο χρηματιστήριο εμπορευμάτων του Σικάγο, όπου η τιμή διαμορφωνόταν την Παρασκευή στα 7,685 δολάρια ανά μπούσελ, μειωμένη περισσότερο από 3%, πολύ χαμηλότερα από τα επίπεδα-ρεκόρ των αρχών Μαρτίου. Τα προθεσμιακά σίτου είχαν αυξηθεί περισσότερο από 70% έως τις αρχές Μαρτίου, όμως τώρα η συμφωνία μεταξύ Ουκρανίας και Ρωσίας για επανέναρξη των ουκρανικών εξαγωγών σιτηρών μέσω των λιμένων της Μαύρης Θάλασσας, σε συνδυασμό με τις ανησυχίες για ύφεση, έρχεται να αντισταθμίσει τις ανησυχίες από την ξηρασία.
Ακριβά λιπάσματα
Υπό απειλή βρίσκονται και οι σοδειές στην Ανατολική Ευρώπη εξαιτίας της έλλειψης λιπασμάτων. Ο παραγωγός λιπασμάτων Nitrogenmuvek Zrt στην Ουγγαρία προβλέπει ότι η σοδειά δημητριακών θα μειωθεί 15% έως 20% φέτος σε μία περιοχή που περιλαμβάνει τις κορυφαίες εξαγωγούς χώρες της Ευρώπης, Ρουμανία και Πολωνία. Οι αγρότες έχουν μειώσει τη χρήση λιπασμάτων εξαιτίας των υψηλών τιμών.