Νέα τιμολόγια ηλεκτρικής ενέργειας θα ανακοινώσουν έως την ερχόμενη Κυριακή 10 Ιουλίου όλοι οι προμηθευτές, τα οποία δεν θα περιλαμβάνουν τη ρήτρα αναπροσαρμογής και θα ισχύσουν από την 1η Αυγούστου. Η κυβέρνηση φιλοδοξεί με τον συνδυασμό των μέτρων που τίθενται σε εφαρμογή στη χονδρική και τη λιανική αγορά να απορροφήσει πάνω από το 70% της αύξησης των τιμών και να «προσγειώσει» το κόστος της κιλοβατώρας κοντά στο επίπεδο του περασμένου φθινοπώρου.
Από την άλλη πλευρά, οι εξελίξεις στη διεθνή αγορά ως προς την τιμή του φυσικού αερίου δεν είναι ευνοϊκές και πηγές της αγοράς εκφράζουν επιφυλάξεις για το αποτέλεσμα των παρεμβάσεων, ωστόσο η κυβέρνηση διαβεβαιώνει ότι αν χρειαστεί, η δαπάνη του προϋπολογισμού για ενεργειακές επιδοτήσεις θα αυξηθεί.
Με τα μέχρι στιγμής δεδομένα οι εξελίξεις στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας προδιαγράφονται ως εξής:
- Από την Παρασκευή 1η Ιουλίου τέθηκε σε εφαρμογή ο νέος μηχανισμός λειτουργίας της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας μέσω του οποίου τίθεται πλαφόν στα έσοδα των ηλεκτροπαραγωγών, διαφορετικό ανάλογα με την τεχνολογία (λιγνίτες, φυσικό αέριο, ανανεώσιμες πηγές κλπ.) Η διαφορά του πλαφόν από την τιμή που διαμορφώνεται καθημερινά στο Χρηματιστήριο Ενέργειας, στην οποία θα εξακολουθήσουν να αγοράζουν την ενέργεια οι προμηθευτές, θα μεταφέρεται στο Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης για να χρηματοδοτεί τις επιδοτήσεις στο κόστος της ενέργειας. Για παράδειγμα αν η ανώτατη τιμή είναι 100 ευρώ ανά μεγαβατώρα και η τιμή στο Χρηματιστήριο 240 ευρώ, η διαφορά των 140 ευρώ θα μεταφέρεται στο Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης.
- Από την 1η Αυγούστου καταργείται η ρήτρα αναπροσαρμογής στα κυμαινόμενα τιμολόγια ηλεκτρικής ενέργειας. Οι τιμές που θα εφαρμόζουν οι προμηθευτές θα είναι ενιαίες (δεν θα υπάρχει δηλαδή όπως τώρα μια βασική χαμηλή τιμή και ξεχωριστά η ρήτρα αναπροσαρμογής). Οι τιμές που θα ισχύσουν από την 1η Αυγούστου θα ανακοινωθούν από τους προμηθευτές έως την ερχόμενη Κυριακή 10 Ιουλίου ενώ στο τέλος κάθε μήνα θα ανακοινώνονται οι τιμές του μεθεπόμενου (π.χ. στις 31 Ιουλίου θα ανακοινωθούν τα τιμολόγια του Σεπτεμβρίου κ.ο.κ.). Οι ονομαστικές τιμές ανά κιλοβατώρα σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της αγοράς θα είναι σημαντικά αυξημένες, ωστόσο εκείνο που ενδιαφέρει είναι η τελική τιμή που θα διαμορφώνεται μετά την επιδότηση που θα ορίζει η Πολιτεία.
Μια σημαντική διαφορά που προκύπτει σε σχέση με το ισχύον καθεστώς είναι ότι το σύνολο των επιδοτήσεων θα κατανέμεται με απόφαση της Πολιτείας. Ως τώρα κάθε εταιρεία ενέργειας αξιοποιούσε τα αυξημένα έσοδα από την ηλεκτροπαραγωγή για να χρηματοδοτεί επιδοτήσεις προς τους πελάτες της στην προμήθεια. Στο εξής τα έσοδα θα συλλέγονται και θα κατανέμονται από το κράτος.
Το συνολικό κονδύλι για την επιδότηση των λογαριασμών ρεύματος και φυσικού αερίου το 2022 μπορεί να ξεπεράσει τα 6 δισ. ευρώ από τα οποία 2,4 δισ. ευρώ δόθηκαν στο πρώτο εξάμηνο και 3,6 δισ. ευρώ προϋπολογίζονται για το δεύτερο εξάμηνο του έτους. Πηγές χρηματοδότησης των επιδοτήσεων είναι τα έσοδα από την αγορά (διαφορά χρηματιστηριακής τιμής από τις τιμές αποζημίωσης των ηλεκτροπαραγωγών), από τις δημοπρασίες δικαιωμάτων εκπομπής διοξειδίου του άνθρακα, από την φορολόγηση των επιπλέον εσόδων των ηλεκτροπαραγωγών με συντελεστή 90% και από τον κρατικό προϋπολογισμό.
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του ΥΠΕΝ, με τις θεσμικές παρεμβάσεις στην αγορά ρεύματος απορροφάται:
- Στους ευάλωτους καταναλωτές που δικαιούνται Κοινωνικό Οικιακό Τιμολόγιο (περίπου 500.000 νοικοκυριά) το 100% της αύξησης.
- Σε όλα τα οικιακά τιμολόγια έως και το 85% της αύξησης.
- Σε 1,25 εκατ. μικρομεσαίες επιχειρήσεις το 82% της αύξησης.
- Στους αγρότες και τα αγροτικά τιμολόγια έως το 90% της αύξησης.
Ο Σύνδεσμος των προμηθευτών ενέργειας εξέφρασε επιφυλάξεις για το αποτέλεσμα των μέτρων υποστηρίζοντας ότι "είναι αδύνατον να γίνει ορθή πρόβλεψη των τιμών της χονδρικής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, και μάλιστα για διάστημα ενός μηνός, τουλάχιστον ένα μήνα πριν την έναρξη της περιόδου, με αποτέλεσμα η εφαρμογή της προτεινόμενης τροποποίησης να αυξάνει κατακόρυφα τις επισφάλειες που αναλαμβάνουν οι προμηθευτές και να απειλεί την ομαλή λειτουργία της αγοράς". Προμηθευτές θέτουν επίσης ζητήματα πρακτικής εφαρμογής σε σχέση, για παράδειγμα, με το δικαίωμα των καταναλωτών που θεσπίζεται, να αλλάζουν προμηθευτή χωρίς "πέναλτυ" και προειδοποίηση και την δυνατότητα του ΔΕΔΔΗΕ να ανταποκριθεί σε ενδεχόμενη μαζική μετακίνηση καταναλωτών.
Αναφορικά τέλος με τις τρέχουσες εξελίξεις και εκκρεμότητες στην αγορά:
- Δημοσιεύθηκε την Παρασκευή η απόφαση για τις ενεργειακές επιδοτήσεις του Ιουνίου οι οποίες προσδιορίζονται ως εξής: Για τα οικιακά τιμολόγια επιδότηση 185 ευρώ ανά μεγαβατώρα για κατανάλωση έως 150 κιλοβατώρες, 140 ευρώ από 151-300 κιλοβατώρες και 100 ευρώ πάνω από 300 κιλοβατώρες. Για τις δευτερεύουσες κατοικίες 100 ευρώ ανά μεγαβατώρα. Για το Κοινωνικό Οικιακό Τιμολόγιο και το Τιμολόγιο Υπηρεσιών Αλληλεγγύης, 195 ευρώ ανά μεγαβατώρα. Για τα επαγγελματικά τιμολόγια 100 ευρώ ανά μεγαβατώρα. Για αρτοποιεία και επαγγελματικά με ισχύ παροχής έως 35 kva, 150 ευρώ ανά μεγαβατώρα.
- Θα ακολουθήσει ο προσδιορισμός των επιδοτήσεων για τον Ιούλιο, μήνας κατά τον οποίο εξακολουθεί να ισχύει το παλιό σύστημα λειτουργίας της αγοράς. Σημειώνεται ότι η μέση τιμή χονδρικής για το ρεύμα τον Ιούνιο διαμορφώθηκε σε 240,49 ευρώ ανά μεγαβατώρα έναντι 225,07 ευρώ τον Μάιο. Σημειώνεται επίσης ότι η διεθνής τιμή του φυσικού αερίου ξεπέρασε στα τέλη της περασμένης εβδομάδας και τα 140 ευρώ ανά μεγαβατώρα ενώ στις αρχές Ιουνίου είχε υποχωρήσει στο επίπεδο των 80 ευρώ.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
