Από την έντυπη έκδοση
Του Βασίλη Αγγελόπουλου
[email protected]
Αισθητή αύξηση των ασφαλιστικών εισφορών από το 2023, λόγω του υψηλού μέσου πληθωρισμού του 2022, προαναγγέλλει εγκύκλιος του ΕΦΚΑ, κατ’ εφαρμογή του πρόσφατου ασφαλιστικού νόμου.
Πρόκειται για εισφορές που αναφέρονται στην εγκύκλιο (226245/ 17-5-2022) και επικεντρώνονται στις καταβολές για την επικουρική ασφάλιση. Το μέτρο αφορά χιλιάδες μη μισθωτούς ασφαλισμένους (υγειονομικούς, αυτοαπασχολούμενους, αγρότες, έμμισθους δικηγόρους, μηχανικούς), οι οποίοι είναι πιθανό να βρεθούν μπροστά στη δυσάρεστη έκπληξη να διαπιστώσουν το επόμενο έτος ότι οι ασφαλιστικές κατηγορίες, που έχουν θεσμοθετηθεί για την καταβολή της εισφοράς για επικουρική ασφάλιση, έχουν τροποποιηθεί προς το δυσμενέστερο.
Πρόκειται για εφαρμογή παλαιότερης διάταξης, που θεσμοθετήθηκε με τον «νόμο Βρούτση» (παρ. 5, αρ. 45, ν. 4670/20) και η οποία συνεχίζει να ισχύει ως προς το σκέλος των ασφαλιστικών εισφορών. Μια διάταξη που υποτίθεται άλλαξε τον παλαιότερο «νόμο Κατρούγκαλου», αντικαθιστώντας συγκεκριμένο άρθρο του (αρ. 97, ν. 438716). Στον «νόμο Βρούτση» τονίζεται ρητά ότι από την 1η.1.2023 και έως τις 31.12.2024 οι ασφαλιστικές κατηγορίες θα μπορούν να προσαυξάνονται ανά έτος, σε σχέση με το ποσοστό της μεταβολής του μέσου ετήσιου γενικού δείκτη τιμών καταναλωτή του προηγούμενου έτους. Με δεδομένο ότι οι εκτιμήσεις που έχουν γίνει έως τώρα προβλέπουν πληθωρισμό για το τρέχον έτος από 5,5% (υπ. Οικονομικών) έως 6,3% (Κομισιόν), γίνεται σαφές ότι επίκειται ανάλογη αύξηση στις ασφαλιστικές κατηγορίες που διέπουν την ασφάλιση της επικούρησης για μη μισθωτούς. Μάλιστα, η διάταξη επισημαίνει ότι για να συμβεί κάτι τέτοιο θα είναι αρκετή η διαπιστωτική πράξη που θα πρέπει να εκδοθεί από τον υπουργό Εργασίας.
Υπ. Εργασίας: Στάση αναμονής
Ανώτατες πηγές του υπουργείου Εργασίας, που ρωτήθηκαν από τη «Ν», εμφανίζονται να έχουν γνώση του θέματος και του κινδύνου να αυξηθούν οι ασφαλιστικές εισφορές για τους μη μισθωτούς ασφαλισμένους. Όμως φαίνεται ότι επιλέγεται να τηρηθεί στάση αναμονής και οι όποιες παρεμβάσεις γίνουν να προκύψουν προς το τέλος της χρονιάς, όταν και θα υπάρχει πιο ξεκάθαρη εικόνα για την τελική έκβαση του πληθωρισμού στη χώρα. Το πρόβλημα που ανακύπτει σχετίζεται άμεσα με τον υψηλό πληθωρισμό, που ταλαιπωρεί εδώ και μήνες την ελληνική οικονομία. Με δεδομένο ότι η επίμαχη διάταξη θεσμοθετήθηκε το 2020, αν ο πληθωρισμός παρέμενε όπως τότε σε χαμηλά επίπεδα, προφανώς δεν θα υπήρχε ζήτημα αναπροσαρμογής των ασφαλιστικών εισφορών προς το χειρότερο. Όμως, μόλις τον Απρίλιο ο πληθωρισμός αυξήθηκε στο 10,2%, ενώ οι προβλέψεις για το υπόλοιπο της χρονιάς παραμένουν δυσοίωνες.
Σύμφωνα με την εκτίμηση του υπουργείου Οικονομικών, ο μέσος πληθωρισμός φέτος θα διαμορφωθεί στο 5,5%, ποσοστό που θεωρείται χαμηλό σε σχέση με την εικόνα της αγοράς ειδικά στα ενεργειακά αγαθά.
Αντίστοιχα, στη σχετική διάταξη προβλέπεται παρέμβαση στις εισφορές και από το 2025 και μετά. Όπως ορίζεται χαρακτηριστικά, θα μπορούν και τότε να υπάρξουν προσαυξήσεις επί των ασφαλιστικών κατηγοριών, σε σχέση με τον δείκτη τιμών μεταβολής μισθών. Μόνο που αυτός ο δείκτης πρέπει να οριστεί με σαφήνεια, ώστε να υπάρξει και η ανάλογη εφαρμογή.
Η μείωση από 1ης Ιουνίου
Στο έγγραφο του ΕΦΚΑ, πάντως, γίνεται εκτενής αναφορά για τη μείωση των ασφαλιστικών εισφορών, που θα πραγματοποιηθεί από την 1η Ιουνίου του τρέχοντος έτους και μετά. Είναι η προγραμματισμένη μείωση από την εποχή του «νόμου Κατρούγκαλου» και έτσι εφεξής οι εισφορές για την επικουρική ασφάλιση στους μισθωτούς ασφαλισμένους υποχωρούν στο 6%, από 6,5% που ήταν έως τώρα. Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι από τον επόμενο μήνα, αντί για 3,25% που πλήρωναν οι εργοδότες και άλλο τόσο οι εργαζόμενοι, τώρα υποχωρεί στο 3% το αντίστοιχο ποσοστό και για τις δύο πλευρές. Παράλληλα υπάρχει και το σκέλος των μη μισθωτών ασφαλισμένων, όπου μειώνονται αντίστοιχα τα ποσά στις τρεις ασφαλιστικές κατηγορίες. Ειδικότερα, για την 1η κατηγορία, από 42 ευρώ τον μήνα, η εισφορά υποχωρεί στα 39 ευρώ. Για τη 2η κατηγορία, από τα 51 ευρώ τον μήνα, η εισφορά μειώνεται στα 47 ευρώ. Αντίστοιχα, για την 3η κατηγορία, η ασφαλιστική εισφορά επικουρικής ασφάλισης για μη μισθωτούς υποχωρεί από 61 ευρώ στα 56 ευρώ τον μήνα.