Ξεκάθαρη είναι το τελευταίο διάστημα η τάση των καταναλωτών για εξοικονόμηση χρημάτων για τις αγορές βασικών αγαθών αλλά και την κατανάλωση του ηλεκτρικού ρεύματος, σύμφωνα με έρευνα του ΙΕΛΚΑ που διαπιστώνει πως οκτώ στους δέκα καταναλωτές κυνηγούν προσφορές και εκπτώσεις, ενώ το 60% έχει μειώσει το τελευταίο διάστημα την κατανάλωση ρεύματος.
Σύμφωνα με την έρευνα, το ελληνικό καταναλωτικό κοινό είναι ανήσυχο τόσο για το παρόν όσο και για το μέλλον. Παράλληλα, είναι έντονη η στροφή του αγοραστικού κοινού στην εξοικονόμηση χρημάτων. Αξίζει να σημειωθεί ότι το 60% πλέον πραγματοποιεί αγορές με βασικό παράγοντα επιλογής τα χρήματα. Παρόλα αυτά, δεν καταγράφεται ανησυχία του κοινού για ελλείψεις σε κάποια προϊόντα.
Ειδικότερα, η έρευνα, η οποία αφορούσε ανάμεσα σε άλλα θέματα και την αντιλαμβανόμενη επίδραση του πολέμου στην Ουκρανία στις καταναλωτικές συνήθειες στην Ελλάδα, κατέγραψε σημαντικές αλλαγές στις καταναλωτικές συνήθειες των καταναλωτών σε διάφορες περιοχές συμπεριφορών, οι οποίες αποδίδονται είτε στον πόλεμο στην Ουκρανία, είτε στις συνέπειες του πολέμου, όπως π.χ. οι ανατιμήσεις προϊόντων.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της ετήσιας πανελλήνιας έρευνας του ΙΕΛΚΑ 2022 η οποία πραγματοποιήθηκε την εβδομάδα 5-10 Απριλίου 2022 σε δείγμα 1.000 καταναλωτών, όσον αφορά την εξοικονόμηση χρημάτων για τις αγορές βασικών αγαθών:
- Το 79% του κοινού δηλώνει ότι κυνηγάει περισσότερο προσφορές και εκπτώσεις, άλλωστε η μέση εξοικονόμηση των καταναλωτών από τις προσφορές και τις εκπτώσεις στο σουπερμάρκετ, σταθερά ξεπερνά το 13%.
- Το 74% δηλώνει ότι επιλέγει οικονομικότερες ή φθηνότερες επιλογές προϊόντων, κάτι που αποδεικνύεται από την αύξηση των πωλήσεων των προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας το πρώτο τρίμηνο του 2022, η οποία πλησιάζει το 10%.
- Το 61% δηλώνει ότι έχει μειώσει συνολικά τις αγορές σε είδη τροφίμων και είδη παντοπωλείου.
Αντίστοιχη είναι- τονίζει το ΙΕΛΚΑ- και η συμπεριφορά σε σχέση με την εξοικονόμηση στην κατανάλωση του ηλεκτρικού ρεύματος, με το 60% του κοινού δηλώνει ότι έχει μειώσει το τελευταίο διάστημα την κατανάλωση ρεύματος. Πρόκειται για τη δαπάνη με τη μεγαλύτερη ανατίμηση το τελευταία διάστημα.
Όσον αφορά την κανατάλωση εκτός των βασικών αγαθών, εντονότερη είναι η τάση εξοικονόμησης χρημάτων στις δευτερεύουσες αγορές, όπως είναι οι αγορές για προσωπική φροντίδα, για είδη οικιακής βελτίωσης ή για αγορές παγίων. Συγκεκριμένα:
- Το 75% δηλώνει ότι έχει αναβάλει αγορές για προσωπικά αντικείμενα, για ρούχα ή για είδη σπιτιού. Πρόκειται για μία τάση που συμπίπτει σε μία χρονική συγκυρία κατά την οποία η αγορά ανέμενε μεγαλύτερη κίνηση λόγω και της εκπτωτικής περιόδου.
- Το 41% αποφεύγει να κάνει αγορές προκειμένου να έχει χρήματα σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης. Η τάση αυτή η οποία καταγράφηκε και την περίοδο της κρίσης της πανδημίας, καταγράφεται και σήμερα, αρκετά εντονότερα.
Αξίζει να σημειωθεί ότι μόλις το 16% του κοινού έχει αποταμιεύσει χρήματα τον τελευταίο χρόνο.
Σύμφωνα με το ΙΕΛΚΑ, η στροφή του αγοραστικού κοινού στην εξοικονόμηση χρημάτων είναι έντονη. Όπως καταγράφεται στο σχήμα 2, που διερευνά την προτεραιότητα που δίνουν οι καταναλωτές την τελευταία 4ετία σε σχέση με την επιλογή τροφίμων, συνολικά τον τελευταίο χρόνο από τον Ιούλιο και μετά, η χρηματική δαπάνη αποτελεί το βασικό κριτήριο.
Ειδικά όμως στην τελευταία μέτρηση του Απριλίου 2022 η ένταση είναι εντυπωσιακή, σημειώνει το ΙΕΛΚΑ, εξηγώντας: Ενώ τα προηγούμενα χρόνια το ποσοστό του αγοραστικού κοινού που αγόραζε με βασικό κριτήριο τα χρήματα, κινούταν περί το 30% και σε ίδια επίπεδα με τα ποιοτικά κριτήρια, σήμερα το ποσοστό αυτό πλησιάζει το 60%. Το στοιχείο αυτό δείχνει πόσο έντονη είναι η ανησυχία του κοινού και την αλλαγή στην αγοραστική συμπεριφορά.
Καταλήγοντας η έρευνα του ΙΕΛΚΑ διαπιστώνει δύο σημαντικά στοιχεία:
- Το ελληνικό καταναλωτικό κοινό είναι ανήσυχο τόσο για το παρόν, αλλά και για το μέλλον, κάτι που επηρεάζει πλέον τις καταναλωτικές του συνήθειες- δεδομένου ότι η κρίση λόγω του πολέμου στην Ουκρανία και η αναστάτωση στις διεθνείς τιμές και στη διεθνή εφοδιαστική αλυσίδα τροφίμων δεν φαίνεται να αποκλιμακώνεται στο άμεσο μέλλον.
- Δεν καταγράφεται ανησυχία του κοινού για ελλείψεις σε κάποια προϊόντα. Συγκεκριμένα μόλις το 13% δηλώνει ότι δεν εμπιστεύεται τα σουπερμάρκετ ότι φροντίζουν να μην υπάρξουν ελλείψεις στα ράφια των καταστημάτων, με τη συντριπτική πλειοψηφία (87%) να μη δηλώνει τέτοια ανησυχία. Αυτό είναι αποτέλεσμα τόσο της παρούσας εικόνας των καταστημάτων τα οποία δεν παρουσιάζουν ελλείψεις, αλλά και της εμπειρία από την κρίση της πανδημίας του 2020, οπότε και πάλι δεν είχαν υπάρξει ελλείψεις στα ράφια των καταστημάτων.