Της Τέτης Ηγουμενίδη,
[email protected]
Μέτρα - παρεμβάσεις για την αντιμετώπιση της αύξησης στις τιμές των υλικών, τα οποία ικανοποιούν μερικώς την κατασκευαστική αγορά και χωρίς κοστολόγηση για το Δημόσιο, ανακοίνωσε χθες το υπουργείο Υποδομών.
Πρόκειται ουσιαστικά για πολιτικές αποφάσεις υπό την πίεση των έκτακτων γεγονότων που έχουν εκτινάξει το κόστος κατασκευής, με αποτέλεσμα πολλά δημόσια έργα (υπουργείων, περιφερειών, δήμων κ.λ.π.) να βρίσκονται στον αέρα, καθώς οι εργολήπτες δεν είναι σε θέση να ανταποκριθούν, τις περισσότερες φορές για αντικειμενικούς λόγους.
Είναι η δεύτερη παρέμβαση που επιχειρεί η κυβέρνηση. Η πρώτη έγινε στο τέλος του 2021 με Υπουργική Απόφαση (ΥΑ) με την οποία ορίστηκαν συντελεστές αναθεώρησης για έναν αριθμό εργασιών - υλικών. Τότε η κατασκευαστική αγορά μιλούσε για μια αύξηση του κατασκευαστικού κόστους της τάξεως τουλάχιστον του 15%, συνέπεια της πανδημίας και της διατάραξης που έχει επιφέρει στην παγκόσμια εφοδιαστική αλυσίδα, σημειώνοντας ότι η παρέμβαση της κυβέρνησης αναγνώριζε ένα 10%.
Στην παρούσα συγκυρία με τον πόλεμο στην Ουκρανία και την ενεργειακή κρίση δεν υφίσταται ασφαλής εκτίμηση για το ύψος της νέας αύξησης στο κόστος των κατασκευών, το οποίο άλλωστε αλλάζει ακόμα και από μέρα σε μέρα.
Ταυτόχρονα, το Δημόσιο δεν είναι σε θέση να γνωρίζει πόσα έργα βρίσκονται σε εξέλιξη και κατ' επέκταση ποιο είναι το επιπλέον κόστος για το Δημόσιο προκειμένου να ολοκληρωθούν.
Βάσει της χθεσινής ανακοίνωσης του Υποδομών, έπειτα από τη σύσκεψη που πραγματοποιήθηκε μεταξύ του υπουργού Κώστα Καραμανλή, του υφυπουργού Γιώργου Καραγιάννη και των εκπροσώπων των εργοληπτών, οι παρεμβάσεις που υιοθετούνται με στόχο τη θωράκιση των εκτελούμενων και δημοπρατούμενων έργων από τις επιπτώσεις της διεθνούς κρίσης είναι πέντε:
Τέσσερις θεσμικές, έκδοση συντελεστών αναθεώρησης για το δ΄ τρίμηνο του 2021 εντός Μαΐου, τιμολόγηση ασφάλτου, PVC και πολυαιθυλενίου με απολογιστικό τρόπο, θέσπιση πριμ ολοκλήρωσης έργων, ενεργοποίηση επιτροπής διαπίστωσης τιμών δημοσίων έργων, και μία τεχνικής φύσεως, επιμήκυνση της προθεσμίας εκτέλεσης των έργων έως 6 μήνες.
Σύμφωνα με το υπουργείο Υποδομών, με τα παραπάνω δίνονται «κίνητρα στους αναδόχους να συνεχίσουν και να ολοκληρώσουν τα έργα, αφού το πριμ θα δίνεται μόνο σε ολοκληρωμένα και χωρίς καθυστερήσεις έργα. Παράλληλα, με τις πέντε παρεμβάσεις, παρέχεται η αναγκαία ανάσα στην αγορά με την επιμήκυνση των έργων χωρίς τον κίνδυνο δικαστικών εμπλοκών».
Οι πρώτες αντιδράσεις των εργοληπτών είναι ανάμικτες και σε γενικές γραμμές εκκινούν από τη φύση των έργων που έχουν αναλάβει να εκτελέσουν. Όπως προαναφέραμε, η τιμολόγηση με απολογιστικό τρόπο την οποία ζητούν οι εργολήπτες για σειρά από υλικά δόθηκε για ορισμένα. Δεν θα ισχύσει για υλικά όπως είναι ο χαλκός και ο σίδηρος, τα οποία αφορούν μεγάλο τμήμα των έργων, με τους κατασκευαστές να αναφέρουν σκωπτικά ότι οι ασφαλτοστρώσεις που είθισται να γίνονται σε προεκλογικές περιόδους ευνοούνται…
Προκειμένου στο μεταξύ οι παρεμβάσεις που αποφασίστηκαν να εφαρμοστούν ενιαία από όλες τις αναθέτουσες αρχές χρειάζονται νομοθετική ρύθμιση και στη συνέχεια εξειδίκευσή τους με Υπουργική Απόφαση.
Με δεδομένο ότι το Δημόσιο δεν έχει καμία καταγραφή για το πού και πόσα έργα εκτελούνται (ούτε φυσικά το στάδιο στο οποίο βρίσκονται), αναμένεται με ενδιαφέρον το πώς θα κοστολογηθεί για το Δημόσιο η εν λόγω η νομοθετική ρύθμιση.
Πληροφορίες αναφέρουν ότι θα κληθεί το ΤΕΕ (Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδος) να κάνει άμεσα μια καταγραφή, πιθανότατα κατά προσέγγιση. Είναι χαρακτηριστικό ότι οι υπηρεσίες του Υποδομών για να υπολογίσουν το κόστος του Δημοσίου από παρεμβάσεις όπως οι παραπάνω, και μόνον στα έργα που είναι αναθέτουσα αρχή το συγκεκριμένο υπουργείο, χρειάζονται πάνω από 6 μήνες.
