Την κρισιμότητα του marketing και της ορθής επικοινωνίας για τις οικογενειακές επιχειρήσεις ανέδειξε ο Ευάγγελος Μάξιμος Σκοπελίτης, Διευθυντής Brand, Marketing και Επικοινωνίας της EY Ελλάδος, συνομιλώντας με τον Γιώργο Λιμπέρη, CEO της Palladian Communications Specialists, της στο 4th Family Business Conference. Σύμφωνα με τον κ. Σκοπελίτη, ο στόχος των οικογενειακών επιχειρήσεων, θα πρέπει να είναι να δημιουργήσουν ένα brand με το οποίο να μπορεί να ταυτιστεί ο καταναλωτής, καθώς οι καταναλωτές, σήμερα, θέλουν να δημιουργήσουν δεσμούς εμπιστοσύνης με brands που θεωρούν ότι έχουν τις ίδιες προτεραιότητες και “πιστεύω” με εκείνους.
Η φορολογία ως εργαλείο για τη μακροπρόθεσμη επιτυχία των οικογενειακών επιχειρήσεων
Στον φορολογικό σχεδιασμό ως στρατηγικό εργαλείο για τη μακροημέρευση μίας οικογενειακής επιχείρησης, επικεντρώθηκε πάνελ συζήτησης το οποίο συντόνισε ο Στέφανος Μήτσιος, Partner και Επικεφαλής του Φορολογικού Τμήματος της EY Ελλάδος, με τη συμμετοχή των Κωνσταντίνα Γαλή, Associate Partner, Κωνσταντίνα Νικολάου, Senior Manager και Μάνου Τούντα, Manager στο Φορολογικό Τμήμα της EY Ελλάδος.
Συγκεκριμένα, ο Μάνος Τούντας, αναφέρθηκε στο γενικό φορολογικό καθεστώς που διέπει τη διαδοχή σε μια οικογενειακή επιχείρηση. Στο πλαίσιο αυτό, ο κ. Τούντας ανέπτυξε ορισμένους από τους σημαντικότερους προβληματισμούς φορολογικής φύσεως που ανακύπτουν συχνά, τόσο κατά τη διαδικασία της μεταβίβασης μιας οικογενειακής επιχείρησης στην επόμενη γενιά λόγω δωρεάς ή γονικής παροχής, όσο και στο πλαίσιο της καθολικής διαδοχής. Με την ευκαιρία αυτή, ανέφερε και ενδεικτικά παραδείγματα για τη φορολογική επιβάρυνση που αναμένεται σε κάθε περίπτωση. Ολοκληρώνοντας, ο ομιλητής έκανε ειδική αναφορά και στα περιθώρια φορολογικού σχεδιασμού που υπάρχουν για τον επιχειρηματία που επιθυμεί να δράσει προληπτικά με σκοπό την προετοιμασία της διαδικασίας διαδοχής, αξιοποιώντας ορισμένες από τις ασφαλέστερες επιλογές που παρέχει η νομοθεσία και λαμβάνοντας υπόψη, τόσο την ακολουθούμενη πρακτική, όσο και πρόσφατες εξελίξεις στη φορολογική μας πραγματικότητα.
Στους φορολογικούς ελέγχους επικεντρώθηκε η εισήγηση της Κωνσταντίνας Νικολάου, τονίζοντας ότι, πλέον, υπάρχει μια θεσμοθετημένη διαδικασία για τη διενέργειά τους και την αμφισβήτηση τυχόν καταλογισμών φόρων και προστίμων. Ένας φορολογικός έλεγχος, σαφώς, ενέχει κόστος σε χρόνο και σε χρήμα, όμως, όπως υποστήριξε η ομιλήτρια, υπάρχουν περιθώρια για διορθωτικές κινήσεις στις οποίες μπορεί να προβεί η επιχείρηση, ακόμα και την τελευταία στιγμή, προκειμένου να διορθώσει τυχόν φορολογικά σφάλματα και παραλείψεις, με τη μικρότερη δυνατή επιβάρυνση και αποφεύγοντας τυχόν άλλες συνέπειες, οικονομικές ή και ποινικές. Η κ. Νικολάου υπογράμμισε, επίσης, ότι το πιο σημαντικό είναι οι επιχειρήσεις να δρουν προληπτικά, με το να διατηρούν οργανωμένες και επιμελείς οικονομικές διευθύνσεις, να ενημερώνονται συνεχώς για τις φορολογικές εξελίξεις, και να διενεργούν συχνά φορολογικά “health checks”, με τη συνδρομή έμπειρων συμβούλων.
Η κ. Γαλλή, με τη σειρά της, αναφέρθηκε στο ευρύτερο πλαίσιο πολιτικών και δράσεων σε επίπεδο Ε.Ε., με τις οποίες η τελευταία φιλοδοξεί να δώσει μια ηχηρή απάντηση στην κλιματική αλλαγή και την υποβάθμιση του περιβάλλοντος. Στο πλαίσιο αυτό, τόνισε τη σημασία της φορολογίας ως μέσο περιβαλλοντικής πολιτικής, αναφερόμενη, παράλληλα, στα σχετικά φορολογικά μέτρα και κίνητρα σε εθνικό επίπεδο, τόσο στο πεδίο της άμεσης, όσο και της έμμεσης φορολογίας. Ολοκληρώνοντας, η κ. Γαλλή αναφέρθηκε στον νέο αναπτυξιακό νόμο, ένας εκ των βασικών στόχων του οποίου είναι η ενίσχυση επενδυτικών σχεδίων για δραστηριότητες που αφορούν την κυκλική οικονομία και τη βιώσιμη ανάπτυξη. Στάθηκε, επίσης, και στη γενικότερη και ταχέως αναπτυσσόμενη τάση στον επενδυτικό χώρο, η επιλογή επενδυτικών τοποθετήσεων να γίνεται με βάση κριτήρια περιβαλλοντικά, κοινωνικά και εταιρικής διακυβέρνησης (ESG), γεγονός που υποδηλώνει τη θέληση της επιχειρηματικότητας να αποτελέσει αρωγό στην προσπάθεια για την επίτευξη των στόχων βιώσιμης ανάπτυξης και, ειδικότερα, την αντιμετώπιση και την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή.
Κλείνοντας τη συζήτηση, ο κ. Μήτσιος μοιράστηκε ορισμένες προτάσεις για την ανάπτυξη των οικογενειακών επιχειρήσεων, μεταξύ άλλων, η μεγέθυνση μέσω συγχωνεύσεων και εξαγορών, συμπράξεων και συνεργειών, η έμφαση στην εξωστρέφεια, οι επενδύσεις στην καινοτομία και την τεχνολογία με στόχο την ανάπτυξη προϊόντων προστιθέμενης αξίας, οι δομές εταιρικής διακυβέρνησης, ο σχεδιασμός της διαδοχής και ο φορολογικός σχεδιασμός.
Διαδοχή, ανθεκτικότητα και νέο ταλέντο
Κατά την τρίτη ενότητα, οι Ιωάννης Τσερέπας, πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος και Άγγελος Τσερέπας, Head of Business Development της Lariplast SA, μοιράστηκαν τις εμπειρίες και τις απόψεις τους ως μέλη μιας οικογενειακής επιχείρησης, με την Ευτυχία Κασελάκη, Εταίρο, Συμβουλευτικές Υπηρεσίες και Συμβουλευτικές Υπηρεσίες Ανθρώπινου Δυναμικού, και Επικεφαλής Ιδιωτικού Τομέα της EY Ελλάδος. Μεταξύ άλλων, η συζήτηση επικεντρώθηκε στην προετοιμασία της διαδοχής, στην ανθεκτικότητα, την καινοτομία και τη βιωσιμότητα, στη δημιουργία μακροπρόθεσμης αξίας, στην αλλαγή νοοτροπίας και κουλτούρας σε ένα μεταβαλλόμενο επιχειρηματικό τοπίο και στην προσέλκυση νεότερου ταλέντου.
