Από την έντυπη έκδοση
Τoυ Θάνου Τσίρου
[email protected]
Στη λήψη νέου «πακέτου» από τα αδιάθετα κεφάλαια του Ταμείου Ανάκαμψης, το οποίο θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης, προσδοκά η κυβέρνηση.
Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ κυβέρνηση ζητά επίμονα κοινή ευρωπαϊκή λύση για να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα του πληθωρισμού, όμως η μόνη ιδέα που φαίνεται να υπάρχει στο τραπέζι είναι η αξιοποίηση των 230 δισ. ευρώ του Ταμείου Ανάκαμψης που έχουν μείνει αδιάθετα εξαιτίας του ότι πολλές χώρες-μέλη δεν θέλησαν να πάρουν τα χρήματα που δίδονταν υπό μορφή δανείων.
Η Ελλάδα έχει «δεσμεύσει» το δικό της μερίδιο από τα δά- νεια του Ταμείου Ανάκαμψης, οπότε το ενδιαφέρον της χώρας μας είναι διπλό.
Πρώτον, να φανεί αν αυτά τα κεφάλαια θα αξιοποιηθούν για την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης (και πώς) και, δεύτερον, αν η χώρα μας θα έχει λαμβάνειν στο πλαίσιο ευρύτερης ανακατανομής. Το ενδιαφέρον για το αν θα υπάρξει ευρωπαϊκή λύση είναι έντονο, καθώς χωρίς αυτήν η επίπτωση και στο σκέλος του πρωτογενούς ελλείμματος και στο σκέλος του δημοσίου χρέους θα είναι πολύ μεγάλη. Ως η μόνη χώρα χωρίς επενδυτική βαθμίδα, η Ελλάδα πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτική στη λήψη αποφάσεων που επηρεάζουν το έλλειμμα και το χρέος, αφού τα δημοσιονομικά περιθώρια είναι στενά έως ανύπαρκτα.
Τα δημοσιονομικά
Ήδη, παρά την καλύτερη του αναμενομένου εκτέλεση του προϋπολογισμού το 2021 -αναμένεται καταγραφή πρωτογενούς ελλείμματος στην περιοχή του 6%-6,5%-, αλλά και την υπεραπόδοση στο σκέλος των εσόδων που έχει καταγραφεί στο πρώτο τρίμηνο του 2022, η πρόβλεψη για φέτος φέρνει το πρωτογενές έλλειμμα στην περιοχή του 2%.
Το ευκταίο θα ήταν να μην ξεφύγει το έλλειμμα πάνω απ’ αυτό το επίπεδο, αλλά για να γίνει κάτι τέτοιο, είτε θα πρέπει να εκτονωθεί το ταχύτερο δυνατό η ενεργειακή κρίση (σ.σ.: η οποία θεωρείται και «πηγή» του τεράστιου πληθωριστικού κύματος)
είτε θα πρέπει να βρεθεί μια κοινή ευρωπαϊκή λύση χωρίς έντονο αποτύπωμα στους προϋπολογισμούς ή στο χρέος των χωρών-μελών.
Το σενάριο του «πλαφόν» στην τιμή του φυσικού αερίου έχει πέσει στο τραπέζι εδώ και πολλές εβδομάδες, ενώ έχει προταθεί και
από τον Έλληνα πρωθυπουργό.
Ωστόσο, μια τέτοια λύση κρίνεται ότι δεν μπορεί να προχωρήσει σε εθνικό επίπεδο, καθώς το δημοσιονομικό κόστος θα ήταν
δυσβάσταχτο σε περίπτωση που η ενεργειακή κρίση συνεχιζόταν για μεγάλο χρονικό διάστημα.
Περισσότερες πιθανότητες επιτυχίας θα είχε ένα τέτοιο σχέδιο αν προχωρούσε σε πανευρωπαϊκό επίπεδο.
Μια «ιδέα» θα ήταν αυτά τα 230 δισ. ευρώ να χρησιμοποιούνταν για την «επιδότηση» του φυσικού αερίου κάθε φορά που η τιμή του θα ξεπερνούσε ένα ορισμένο επίπεδο, ώστε με τη συγκράτηση της τιμής το όφελος να διαχέεται σε όλη την αγορά και κυρίως στην τιμή του ηλεκτρικού ρεύματος, που είναι άμεσα εξαρτημένη από το φυσικό αέριο.
Αν η ευρωπαϊκή λύση δεν προχωρήσει, η κυβέρνηση μένει με ένα «αποθεματικό» της τάξεως των 900 εκατ. ευρώ στον προϋ-
πολογισμό που δημιουργήθηκε μετά την κατάθεση του συμπληρωματικού προϋπολογισμού και φυσικά με τους πόρους του Ταμείου Ενεργειακής Μετάβασης από τους οποίους χρηματοδοτείται μέχρι τώρα η επιδότηση του ηλεκτρικού ρεύματος και του φυσικού αερίου. Οι πόροι του Ταμείου Ενεργειακής Μετάβασης δεν επαρκούν για να βγει όλη η χρονιά, οπότε είναι πολύ πιθανό να χρειαστούν τα χρήματα του κρατικού προϋπολογισμού και για την ηλεκτρική ενέργεια.
Αποφάσεις τον Μάιο
Οι αποφάσεις για τα περαιτέρω βήματα θα ληφθούν τον Μάιο και αφού προηγουμένως φανεί τι θέλει να κάνει η Ευρώπη. Μέχρι τότε θα ανακοινωθεί η παράταση στην επιδότηση του πετρελαίου κίνησης και για τον Μάιο (σ.σ.: το μέτρο κοστίζει περίπου 30 εκατ. ευρώ), η επιδότηση των λογαριασμών ηλεκτρικής ενέργειας ενδεχομένως με περισσότερη έμφαση στη στήριξη των
ευάλωτων νοικοκυριών, αλλά και η παράταση των μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ στις μεταφορές και στην εστίαση.
