Της Κατερίνας Κοκκαλιάρη
[email protected]
Tα νέα δεδομένα που έχει δημιουργήσει στην ευρωπαϊκή οικονομία ο πόλεμος στην Ουκρανία και οι εξελίξεις στο πεδίο του πληθωρισμού αλλά και στην ενέργεια βρέθηκαν στο επίκεντρο του Φόρουμ των Δελφών. Προβληματισμός υπάρχει για το ενδεχόμενο «αναβίωσης» φαινομένων στασιμοπληθωρισμού, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την οικονομία και την πορεία της ανεργίας. Την ίδια στιγμή στο ενεργειακό τοπίο διαμορφώνεται μια συνθέτη εξίσωση, καθώς αναζητούνται εναλλακτικές πηγές ενεργειακής τροφοδοσίας στο πλαίσιο της απεξάρτησης από το ρωσικό φυσικό αέριο και παράλληλα παραμένει ο στόχος για μια κλιματική ουδέτερη Ευρώπη το 2050.
Οι συζητήσεις αυτές έρχονται σε ένα κρίσιμο timing, καθώς τα στοιχεία δείχνουν στην Ελλάδα εκτόξευση του πληθωρισμού στο 8,9% με αποτέλεσμα να καταγράφεται ρεκόρ 27 ετών. Την ίδια στιγμή το ενεργειακό ράλι δεν έχει τέλος με την κυβέρνηση να ανακοινώνει πρόσφατα αύξηση της παραγωγής ενέργειας από λιγνίτη για την επόμενη διετία.
Η διπλή αυτή μάχη - στο πεδίο του πληθωρισμού αλλά και της ενέργειας- που συντελείται σε ευρωπαϊκό επίπεδο βρέθηκε στο «μενού» του Φόρουμ των Δελφών , όπου επιχειρήθηκε να δοθεί μια εικόνα της επόμενης ημέρας. Με δεδομένο πάντως πως είναι άγνωστο πότε θα λήξει ο πόλεμος στην Ουκρανία δεν είναι εύκολο να γίνουν και εκτιμήσεις για την επόμενη ημέρα της οικονομίας. Έτσι υπήρξαν αισιόδοξες τοποθετήσεις που βλέπουν γρήγορη έξοδο από το τούνελ αλλά και παρεμβάσεις που ήταν σε πιο «απαισιόδοξη» κατεύθυνση.
Για παράδειγμα στο ερώτημα αν υπάρχει κίνδυνος πληθωρισμού στην Ευρώπη ο Ζαν Κλωντ Τρισέ, πρώην Πρόεδρος της Κεντρικής Τράπεζας, απάντησε αρνητικά εξηγώντας πως «πριν τον πόλεμο τα πηγαίναμε καλά. Αυτό είναι αποτέλεσμα του πολέμου. Περνάμε αυτό το λοφάκι που είναι αναπόφευκτο»
Την ίδια στιγμή καμπανάκι πως ο πληθωρισμός θα κρατήσει πολύ περισσότερο από το αναμενόμενο και στην κορύφωσή του «θα φτάσει σε υψηλότερα επίπεδα από ό,τι περιμέναμε» έκρουσε ο Boris Vujčić, Διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας της Κροατίας. Μάλιστα, επεσήμανε ότι, ακόμα και χωρίς τη σύγκρουση στην Ουκρανία, ο πληθωρισμός θα ήταν υψηλότερος από τις εκτιμήσεις των κεντρικών τραπεζών λόγω των τιμών ενέργειας.
Στον στόχο να επιτευχθεί ένας πληθωρισμός γύρω στο 2% μεσοπρόθεσμα αναφέρθηκε ο Gabriel Glöckler, Senior Manager (Principal Adviser), Directorate General Communications της ΕΚΤ, επισημαίνοντας πως η ποσοτική χαλάρωση βρίσκεται στην εργαλειοθήκη. Σε έναν πληθωρισμό 2% μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα αναφέρθηκε και ο Gabriel Makhlouf, Διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας της Ιρλανδίας.
Το διπλό «στοίχημα» στην ενέργεια
Ο πόλεμος στην Ουκρανία δημιουργεί νέα δεδομένα και στο ενεργειακό πεδίο με δεδομένο την πρόθεση της Ε.Ε. να απεξαρτηθεί από το ρωσικό φυσικό αέριο. Δεν είναι μόνο η πορεία των τιμών που προκαλεί προβληματισμό αλλά και το κατά πόσο οι εξελίξεις στο ενεργειακό πεδίο θα επηρεάσουν το στόχο για κλιματικά ουδέτερη Ευρώπη το 2050. Πρόκειται για ένα διπλό στοίχημα, με μια σειρά ομιλητών στο Φόρουμ των Δελφών να χτυπούν… καμπανάκι για την επόμενη ημέρα.
Στη δραματική μεταβολή της κατάστασης της ενέργειας στην Ευρώπη αναφέρθηκε ο Christian Kettel Thomsen, αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων, επισημαίνοντας πως οι κυβερνήσεις θέλουν να σπάσουν την αλληλεξάρτηση Ρωσίας – Ευρώπης, κάτι που έχει επιπτώσεις σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις εξαιτίας της πορείας των τιμών ενέργειας.
Οι Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας θα ρίξουν τις τιμές μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα, ωστόσο βραχυπρόθεσμα οι χώρες μπορούν να χρησιμοποιήσουν ορυκτά καύσιμα για να καλύψουν τις ανάγκες τους. Για παράδειγμα στην Ελλάδα η σταδιακή κατάργηση του λιγνίτη, θα πάρει περισσότερο χρόνο από όσο είχε υπολογιστεί αρχικά
Ο πόλεμος στην Ουκρανία καθυστερεί την παγκόσμια δράση που έχουν ξεκινήσει οι χώρες για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής σημείωσε η Patricia Espinosa, Exec. Secretary, Secretariat, UN Framework Convention on Climate Change στα Ηνωμένα Έθνη. «Από την Covid περάσαμε χωρίς ανάσα στις μεγάλες αυξήσεις στην ενέργεια σε μια περίοδο που πρέπει να μειώσουμε άμεσα τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα» σημείωσε, κρούοντας τον κώδωνα του κινδύνου πως αν ο πλανήτης συνεχίσει σε αυτό το ρυθμό, η θερμοκρασία θα ανέβει τρεις βαθμούς μέχρι το τέλος του αιώνα.
