Της Ραλλούς Αλεξοπούλου
[email protected]
Εντείνονται οι διεργασίες ενόψει της Συνόδου Κορυφής στις 24 και 25 του μηνός στις Βρυξέλλες, με την παγκόσμια οικονομία και το διεθνές εμπόριο να έχουν εισέλθει σε αχαρτογράφητα νερά, λόγω του πολέμου στην Ουκρανία και των κυρώσεων που έχουν επιβληθεί στη Ρωσία. Η Ελλάδα, μετά από μια δεκαετή οικονομική κρίση και την πανδημία να είναι ακόμα σε εξέλιξη, προσπαθεί να ενισχύσει την «άμυνά» της.
Ενδεικτικό της σημασίας της επερχόμενης Συνόδου, το γεγονός ότι χθες πραγματοποιήθηκε τηλεδιάσκεψη του προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ, με ευρωπαίους ηγέτες, συμπεριλαμβανομένου του Κυριάκου Μητσοτάκη, με στόχο τον καλύτερο συντονισμό των κρατών-μελών.
Η ελληνική πλευρά επιδιώκει να υπάρξει μια ευρωπαϊκή απάντηση απέναντι στην αύξηση των τιμών στην ενέργεια, παράλληλα με τα μέτρα που λαμβάνονται από κάθε κράτος-μέλος. Πιο συγκεκριμένα, η Ελλάδα επιδιώκει να υπάρξει κοινή προμήθεια αερίου σε ευρωπαϊκό επίπεδο, όπως έγινε με τα εμβόλια κατά του κορωνοϊού. Ζήτημα το οποίο, όπως προέκυψε από τη διαρροή του προσχεδίου των συμπερασμάτων της Συνόδου Κορυφής, περιλαμβάνεται στις αποφάσεις των ηγετών. Μένει ωστόσο να φανεί αν θα περιληφθεί στο τελικό κείμενο ή θα τροποποιηθεί.
Μέχρι όμως να οριστικοποιηθούν οι όποιες αποφάσεις, η ελληνική κυβέρνηση θα συνεχίσει να εφαρμόζει υγιείς οικονομικές πολιτικές, οι οποίες θα διασφαλίζουν τη βιωσιμότητα του χρέους και θα ενισχύουν την ανάπτυξη. Οι παράμετροι που θα καθορίσουν και τις όποιες αποφάσεις ληφθούν στο εσωτερικό εντός του έτους θα καθοριστούν από:
- Το αν η ρήτρα διαφυγής θα παραμείνει ενεργοποιημένη και το 2023. Σύμφωνα με δηλώσεις ευρωπαίων αξιωματούχων, η απάντηση αναμένεται να δοθεί Μάιο με Ιούνιο. «Οδηγός» για τις αποφάσεις που θα ληφθούν θα αποτελέσουν οι ανοιξιάτικες προβλέψεις της Κομισιόν, οι οποίες θα δημοσιοποιηθούν στις 16 Μαΐου. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο ευρωπαίος Επίτροπος Οικονομικών, Πάολο Τζεντιλόνι, σημείωσε χθες ότι ο πόλεμος στην Ουκρανία αναμένεται να οδηγήσει σε επιβράδυνση του ρυθμού ανάπτυξης στην Ευρώπη, από 4% που προβλέπονταν στις χειμερινές προβλέψεις της Κομισιόν. Στην περίπτωση που η ρήτρα διαφυγής παραμείνει ενεργοποιημένη και το 2023, αυτό δημιουργεί κάποιας μορφής ευελιξία στην Αθήνα ώστε να αναπροσαρμόσει την πολιτική της και να προβεί και στην κατάργηση της εισφοράς αλληλεγγύης για όλους τους φορολογούμενους όπως και στη μονιμοποίηση των μειωμένων ασφαλιστικών εισφορών, μέτρα συνολικού κόστους 2,1 δισ. ευρώ.
- Δεδομένου ότι με βάση και τα μέτρα στήριξης που ανακοινώθηκαν πρόσφατα έχει εξαντληθεί ο δημοσιονομικός χώρος για το 2022, η πορεία εκτέλεσης του προϋπολογισμού το επόμενο χρονικό διάστημα, σε συνδυασμό με τις όποιες ευρωπαϊκές αποφάσεις, θα καθορίσει και το κατά πόσο θα επαναληφθούν τα μέτρα στήριξης ή ακόμα κι αν θα ενισχυθούν.
- Έως τώρα το κόστος στήριξης νοικοκυριών και επιχειρήσεων καλύπτεται από το Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης. Επειδή όμως κανείς δεν γνωρίζει πόσο θα διαρκέσει η ενεργειακή κρίση, το οικονομικό επιτελείο δεν αποκλείει πλέον το ενδεχόμενο τους επόμενους μήνες το κόστος των συγκεκριμένων παρεμβάσεων να καλυφθεί από τον κρατικό προϋπολογισμό. Σε αυτή την περίπτωση, τα δημοσιονομικά περιθώρια θα είναι ιδιαίτερα στενά.
Στο πλαίσιο των μέτρων για τη στήριξη νοικοκυριών και επιχειρήσεων θα πρέπει να περιληφθεί και η πρόθεση της κυβέρνησης να παρατείνει έως το τέλος του έτους τον μειωμένο ΦΠΑ σε εστίαση και μεταφορές, μέτρο το οποίο θα κοστίσει 250 εκατ. ευρώ.
