Από την έντυπη έκδοση
Του Σταμάτη Ζησίμου
[email protected]
Πιο «ελαστικό», σε μια στοχευμένη μείωση του ΦΠΑ σε συγκεκριμένα προϊόντα πρώτης ανάγκης φαίνεται να είναι πλέον το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης, υπό τον φόβο μιας ανεξέλεγκτης ανόδου των τιμών λόγω των γεγονότων στην Ουκρανία. Αντίθετο, ωστόσο, εμφανίζεται στο ενδεχόμενο μιας οριζόντιας μείωσης των φόρων και ειδικά του φόρου κατανάλωσης στα καύσιμα, καθώς κρίνει ότι το συγκεκριμένο μέτρο δεν ευνοεί εξίσου τους έχοντες και τους οικονομικά ευάλωτους πολίτες.
Συνεπώς, σύμφωνα με αρμόδιους παράγοντες, η μόνη παρέμβαση που είναι εφικτή αυτή τη στιγμή στο μέτωπο των καυσίμων, όπου η αμόλυβδη των 95 οκτανίων «έχει βάλει πλώρη» για τα δύο ευρώ το λίτρο, είναι ο αγορανομικός καθορισμός του ποσοστού κέρδους των... βενζινοπωλών.
Όπως αναφέρουν κυβερνητικά στελέχη στη «Ν», μετά τις τελευταίες ραγδαίες εξελίξεις, μια μείωση του ΦΠΑ σε συγκεκριμένα είδη πρώτης ανάγκης και για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα αποτελεί ένα σενάριο που δεν απέχει πολύ από την υλοποίησή του, παρά τις πρόσφατες κατηγορηματικές δηλώσεις του υπουργού Οικονομικών Χρήστου Σταϊκούρα ότι «δεν εξετάζεται». Οι ίδιες πηγές επισημαίνουν ότι αν η κατάσταση «ξεφύγει», τότε αυτή η παρέμβαση συνιστά μια ουσιαστική λύση για την ελάφρυνση των οικονομικά ευάλωτων πολιτών.
Μάλιστα υποστηρίζουν ότι μια μείωση του ΦΠΑ σε βασικά τρόφιμα ωφελεί κυρίως τους ευάλωτους, εξηγώντας ότι οι «έχοντες» δεν μπορούν να κάνουν υπερκατανάλωση τροφίμων, όπως μπορεί να γίνει με τα καύσιμα... Εντούτοις, για τον αριθμό και τα είδη των προϊόντων στα οποία θα επιλεγόταν μια μείωση του ΦΠΑ, δεν έχει υπάρξει έως αυτή τη στιγμή κάποια οριστική απόφαση. Ούτε για την ποσοστιαία μείωση του ΦΠΑ. Σε ό,τι αφορά το κόστος ενέργειας και την επιβάρυνση νοικοκυριών και επιχειρήσεων, οι ίδιες πηγές αναφέρουν ότι με την επιδότηση των λογαριασμών ηλεκτρικού και φυσικού αερίου η κυβέρνηση έχει αμβλύνει τις επιπτώσεις στην οικονομία.
Ωστόσο, σημειώνουν ότι αν υπάρξει υπέρμετρη αύξηση των τιμών ενέργειας, τότε θα εφαρμοστούν στοχευμένα μέτρα για τους κλάδους που θα επιβαρυνθούν. Για το συγκεκριμένο θέμα οι ίδιες πηγές εκτιμούν ότι θα υπάρξουν παρεμβάσεις σε επίπεδο Ε.Ε., καθώς δεν είναι μόνο η Ελλάδα αυτή που πλήττεται και παραπέμπουν στη σημερινή συνεδρίαση του Eurogroup.
Πλαφόν στο κέρδος
Αυτό που πάντως κάνει εντύπωση από τα σενάρια που επεξεργάζεται το οικονομικό επιτελείο, είναι το ενδεχόμενο επιβολής πλαφόν στο περιθώριο κέρδους των βενζινοπωλών.
Οι ίδιες πηγές ξεκαθαρίζουν ότι δεν υπάρχει περίπτωση μείωσης του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης στη βενζίνη, που σημειωτέον είναι από τους υψηλότερους πανευρωπαϊκά, καθιστώντας τη χώρα μας την τέταρτη ακριβότερη χώρα στην αμόλυβδη. Όπως εξηγούν, ο ορισμός πλαφόν στο κέρδος των βενζινοπωλών θα αποτρέψει πιθανά φαινόμενα αισχροκέρδειας και αναφέρουν ότι το ανώτατο ποσοστό κέρδους θα προσδιοριστεί μ σχεδόν βέβαιο ότι δεν πρόκειται να φέρει κάποια αποκλιμάκωση των τιμών, διότι είναι κοινώς παραδεκτό και μάλιστα προ κύπτει από τα επίσημα στοιχεία του υπουργείου Ανάπτυξης, ότι δεν υπάρχει αισχροκέρδεια στις τιμές των καυσίμων.
Ενδεχομένως, κάποιοι ελάχιστοι να το κάνουν, αλλά δεν είναι αυτή η γενική εικόνα. Με βάση τα στοιχεία του υπουργείου Ανάπτυξης στις 18/2/2022 με πανελλαδική μέση τιμή αμόλυβδης 95 οκτανίων 1,882 ευρώ ανά λίτρο, οι φόροι, τα τέλη και οι λοιπές επιβαρύνσεις αντιστοιχούν σε 1,0799 ευρώ ανά λίτρο. Επί της ίδιας τιμής, η συμβολή της τιμής του διυλιστηρίου είναι στο 0,7020 ευρώ ανά λίτρο, ενώ το εκτιμώμενο περιθώριο των πρατηριούχων και των εταιρειών εμπορίας υπολογίζεται κατά μέσο όρο στο 0,1001 ανά λίτρο (10,01 λεπτά).
Όταν δύο κρίκοι της αλυσίδας καυσίμων (εταιρείες εμπορίας και πρατηριούχοι) μοιράζονται μικτό κέρδος 10 λεπτά το λίτρο, ουδείς μπορεί να μιλήσει για αισχροκέρδεια. Οι υψηλοί φόροι και οι διεθνείς τιμές ευθύνονται. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο Ειδικός Φόρος Κατανάλωσης της βενζίνης ανέρχεται σε 0,70 ευρώ ανά λίτρο, που είναι από τους υψηλότερους στην Ευρώπη. Ο φόρος αυτός επιβαρύνεται και με ΦΠΑ 24%, επίσης από τους υψηλότερους στην Ευρώπη. Χθες η πανελλαδική μέση τιμή της αμόλυβδης βενζίνης 95 οκτανίων ανήλθε στο 1,887 ευρώ ανά λίτρο, τοποθετώντας τη χώρα μας στην τέταρτη θέση της Ε.Ε., πίσω μόνο από Ολλανδία, Φινλανδία και Δανία.
Στις περισσότερες περιοχές της χώρας η αμόλυβδη 95 πωλείται πάνω από 1,90 λεπτά το λίτρο, ενώ σε πολλά νησιά των Κυκλάδων και των Δωδεκανήσων οι τιμές κυμαίνονται μεταξύ 2,10 έως 2,20 ευρώ το λίτρο. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι οι τιμές της βενζίνης και του πετρελαίου κίνησης έχουν αυξηθεί κατά περίπου 35 λεπτά το λίτρο το τελευταίο έτος και κατά 10 λεπτά
